Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT)

[0:00:00] Ik open deze vergadering waar we het gaan hebben over het onderwerp meert

[0:00:09] het meerjarenprogramma infrastructuur, ruimte en transport en kate welkom bewindspersonen. De collega's en de mensen op de tribune publieke tribune. Fijn dat er ook weer mensen fysiek aanwezig kunnen zijn om om mee te luisteren en mensen thuis. Mevrouw van ginneken d zesenzestig en verzocht als eerste het woord mogen voeren en ik zie dat de collega's daarmee akkoord zijn omdat zij dan naar een ander debat wordt. Het woord is aan mevrouw van geen ik het de ze spreektijd van zeven minuten afgesproken en ik zou zeggen gelet op het aantal aanwezigen houdt u in qua interrupties, maar laten we eens even kijken of het

[0:00:53] het aantal vrijgegeven kan worden. Dus

[0:00:57] kijken of u dat hoeft u dat kunt handelen. Dat hangt natuurlijk ook af van de bewindspersonen die ik natuurlijk verzoek om een beantwoording ook kort en puntig te zijn. Mevrouw van geen ik en nu is het woord.

[0:01:11] Dank u, voorzitter en dank aan de collega's mij de gelegenheid geven even eerst te gaan. Ik sta op dit moment ook in een plenair debat wat ikzelf had aangevraagd. Daar kan ik niet te lang afwezig zijn. Helaas kan ik ook niet de reactie van de bewindspersoon op mijn vragen hier ter plekke aanhoren. Ik ga natuurlijk terugkijken en ik hoop op een mooie toezeggingen, zodat ik niet met moties in de wereld en dergelijke voorzitter mobiliteit is erg belangrijk voor onze kansengelijkheid. Het is een middel om je droombaan je huis op school bereikbaar dichtbij te houden op die manier investeren in mobiliteit is een politieke keuze en ik vind daarom dat het in onze debatten vaker moet gaan over die strategische mobiliteitskeuzes in ons land en minder over de door mij vaak benoemde en driehonderd achtenveertig en een half. We moeten niet soebatten over een afrit hier of daar maar debatteren over de oplossingen die ons vervoerssysteem klaarmaken voor tweeduizenddertig en tweeduizendvijftig over belangrijke mobiliteitshubs zoals eindhoven en zuidasdok die bijdragen aan de schone economie van de toekomst over vraagstukken zoals is en blijft de auto het meest geschikt voor dunbevolkt gebied. En hoe geven we daar het openbaar vervoer vorm voor mensen die geen auto willen of zich dat niet kunnen veroorloven. Hoe mijden en spreiden we ons verkeer in ons drukke en steeds drukker wordende land. Om onze bestaande infrastructuur efficiënter te gebruiken, is het wel zinvol om altijd dure infrastructuur aan te leggen om uitsluitend mobiliteit spieken in de ochtend en avondspits op te vangen.

[0:02:38] Op welke plekken is er ruimte om nederlanders meer aan het wandelen en fietsen te krijgen om onze wegen bussen en trams te ontlasten.

[0:02:44] Wat zijn onze belangrijkste verkeersknooppunt, verkeersknooppunten en hubs zijn ze dat ook in tweeduizendveertig in tweeduizendvijftig en welke investeringen vraagt dat

[0:02:54] graag een reflectie van onze bewindspersonen op hoe zij aankijken tegen dit soort vragen en hoe we het met en het debat erover integrale en strategisch zou kunnen inrichten.

[0:03:03] In de commissie werken we ook aan en we komen ook snel met een voorstel vooruitlopend. Daarop kunnen de bewindspersonen toezeggen om in kaart te brengen hoe in de landen en gebieden om ons heen, maar ook verder weg in gebieden met vergelijkbare bevolkingsdichtheid wordt omgegaan met strategische vraagstukken rond mobiliteit.

[0:03:21] Voorzitter, in het verlengde hiervan heb ik eerder een punt gemaakt van de dominantie van reistijd waardering in onze modellen en mkbers.

[0:03:31] Inmiddels zijn er een hoop nieuwe puzzelstukjes op tafel gekomen die relevant zijn voor de herijking van de mkb leidraad waar het ministerie aan werkt, zoals het onderzoek van onderzoeksbureau ce delft in opdracht van natuur en milieu.

[0:03:44] Dat onderzoek laat zien dat we kritischer moeten zijn op meer asfalt en reis tijdwinst. Gezien de negatieve gevolgen voor milieu en klimaat

[0:03:52] graag de toezegging van een kabinet appreciatie van dit onderzoek voor het volgende meer

[0:03:58] en dat dit onderzoek wordt betrokken bij de mkb herijking en de uitwerking van de kim aanbevelingen naar aanleiding van de motie van d zesenzestig en groenlinks van een aantal maanden geleden.

[0:04:08] Een ander puzzelstukje is de brede welvaart aanvulling op de mkb leidraad van het centraal planbureau en het planbureau voor de leefomgeving van begin deze maand. Mijn vraag is wordt deze ook betrokken bij de herijking van de mkb aanleg.

[0:04:23] Voorzitter, in het afwegingskader voor de zevenenveertig miljard is een indicator opgenomen dat dat een investering moet bijdragen aan de opgave uit de integrale mobiliteit analyse. Deze ima is beleidsarme en neemt de effecten niet mee van bijvoorbeeld betalen naar gebruik vrachtwagen heffing en structureel meer thuiswerken.

[0:04:42] Terwijl die zaak juist wel impact hebben op de vraag naar mobiliteit

[0:04:46] kunnen de bewindspersonen toezeggen deze indicator zo aan te passen dat hij rekening houdt met die aangepaste vraag.

[0:04:54] Voorzitter, ik sprak vorige week met experts op het gebied van de participatieve waarde evaluatie, oftewel p w. En dat zie ik ook als een nieuw puzzelstukje in een pwe wordt gekeken naar wat een burger zou doen in plaats van wat een consument wil en dat leidt tot een andere keuzes waarmee brede welvaarts effecten beter tot zijn recht komen.

[0:05:14] De pvda helpt bij het in kaart brengen van de economische waardering en is daarmee een mooie aanvulling op de mkb en daarom mijn vraag

[0:05:22] kunnen de bewindspersonen toezeggen voor het volgende met debat een brief te sturen over de mogelijkheden vwa toe te passen in ons mobiliteits beleid met suggesties voor concrete pilot.

[0:05:34] Voorzitter, dan de fiets. Laat ik beginnen met een compliment aan de staatssecretaris een fors deel van de recent bekendgemaakte versnelling afspraken dragen bij aan het gebruik van de fiets en daar ben ik heel blij mee.

[0:05:47] Tegelijkertijd ben ik niet tevreden over de uitvoering van mijn motie om de fietsen een volwaardige plek in het meer te geven.

[0:05:53] Twee weken terug ging het in een aflevering van tegenlicht over het mooie houten waar de fiets. Het startpunt van wonen en bewegen is een startpunt. Dus geen sluitpost

[0:06:02] en zo wil ik fietsen. Ook de fietsen in het meer geen verbreding hier of een bruggetje daar. Maar het vertrekpunt van slim mobiliteit beleid

[0:06:10] graag de toezegging van de staatssecretaris dat zij volwaardige uitvoering geeft aan mijn aangenomen motie en voor het najaar lagere drempelbedragen invoert voor de fiets in het merk, zoals ook de provincies vragen

[0:06:21] een gemiddeld fietsproject voldoet namelijk niet snel aan de huidige grenzen van honderd en twaalf en tweehonderd vijfentwintig miljoen euro.

[0:06:29] Daarnaast nog een vraag. De regeling specifieke uitkering snelfietsroutes. Een mooie regeling. Maar die loopt eind dit jaar af hoe gaat hier opvolging aangegeven worden.

[0:06:40] Voorzitter, dan nog een paar overige vragen

[0:06:42] kunnen de bewindspersonen zeggen in hoeverre hoogwaardige ov verbindingen, zoals de ijmeerverbinding nog deel uitmaken van het amsterdam area onderzoek waar ik vooral lees over autowegen en dan ook vragen over de beschikbaarheid vergoeding voor het openbaar vervoer kan de staatssecretaris toezeggen in gesprek met decentrale overheden, vervoerders en vervoersautoriteiten toe te werken naar een uniform prognose model voor het openbaar vervoer, omdat er nu veel discussie is over welke cijfers niet kloppen

[0:07:11] dan ook een vraag over brainport, eindhoven graag een reactie van de bewindspersonen op het recente bericht in het nrc dat deze regio forse investeringen nodig heeft om een belangrijke rol te kunnen blijven spelen in de economie van morgen.

[0:07:24] Voorzitter, tot slot mobiliteit erg belangrijk voor onze kansengelijkheid zei ik al dat vraagt om een strategisch debat. Ik hoop dat ik met mijn inbreng nu daar een bijdrage aan heb geleverd en het spijt mij zeer dat ik mij nu weer naar de plenaire zaal moet spoelen om daar het vervolg van het hoofdlijnendebat digitale zaken

[0:07:42] bij te wonen. Dankuwel.

[0:07:44] Dankuwel maar wacht nog even met zelf verlaten want die stoffen heeft een vraag aan.

[0:07:51] Voorzitter, allereerst een complimenten dan een vraag heeft een mooie bijdrage veel zaken. Nou dat kunnen we elkaar goed in vinden

[0:07:58] en waar ik even op zoek is het begin. Want toen zei d zesenzestig gezegd van na die afritten. Daar moeten met elkaar niet over praten. Afrit je hier als je daar dicht of open op zich mee eens. En toen werd gezegd van wel. Over het zuidasdok en ik geloof nog een groot spoorproject en daarna kwam de fiets en trofee nog aan de orde. Maar

[0:08:16] mijn vraag van moet je toch ook wel hebben over bijvoorbeeld de rijnbrug redenen knooppunt hoevelaken ring utrecht intercitystation barneveld en dat soort dingen dus graag even een verduidelijking of er ook over dat soort zaken met elkaar moeten hebben.

[0:08:30] Mevrouw verschenen.

[0:08:31] Voorzitter, goeie vraag en dank voor de complimenten. Natuurlijk is knooppunt hoevelaken belangrijk scharnierpunt als het gaat om een autoverkeer in ons land. Dus ja, als een groot knelpunt is dan heeft dat ook impact op een hele grote regio en is het geen lokaal vraagstuk. Dat heb ik bedoel te zeggen met de het beeld van de afrit en dat is zeker ook iets wat wat hier besproken zou mogen worden. En natuurlijk staat het elke collega vrij om hierin te brengen te bespreken wat ie wil. Maar mijn ambitie en inzet is om het vooral over de strategische keuzes achter een knooppunt achter een afrit achter een intercity station te hebben.

[0:09:13] Eerst nog.

[0:09:15] Ik ben heel tevreden. Een goed antwoord. Dus ik heb niet eens vervolgvraag en ik wens mevrouw vind ik een goede bal in de volgende zaal.

[0:09:23] Dat is heel vriendelijk. Dan is er vraag van de madlener van de pvv.

[0:09:27] Dank u. Voorzitter, ik weet dat d zesenzestig en groot

[0:09:31] voorstander is van collectief vervoer, liefst iedereen in de bus en de trein. Dat dat vindt d zesenzestig een heerlijk vooruitzicht.

[0:09:40] Nu wordt er gepleit om meer geld voor het streekvervoer

[0:09:46] de beschikbaar vergoeding. Ik snap dat want die bussen rijden leeg maar ik vraag me af. Het kan nog niet zo zijn dat wij hier lege bussen gaan zitten promoten. Dus zouden ook niet een voorwaarden aangesteld mogen worden dat daar ook meer mensen inkomen bijvoorbeeld

[0:10:00] zeg dan. We gaan meer geld betalen en dan willen we wel bijvoorbeeld gratis vervoer voor jongeren of ouderen dat we dat eraan koppelen want lege bussen rijden. Dat lijkt me toch niet goed voor niemand. Behalve de.

[0:10:11] De misschien wel vergeten.

[0:10:15] Ja, zoals de pvv weet zijn wij vanuit d zesenzestig ook zeker voorstander van betaalbaar openbaar vervoer en ik zou het ook graag zien dat er meer mensen in in de bussen gaan zitten. Maar we zien helaas dat regionale openbaar vervoer aanbieders toch echt moeite hebben om met het perspectief wat er nu eens moeite krijgen om lijnen open te houden en wat we echt niet moeten laten gebeuren is dat het openbaar vervoer daarin verschraalt want dan kom je in een kettingreactie waardoor mensen vanwege verschillend aanbod nog minder van het ov gaan gebruik gaan maken en misschien en dat zou

[0:10:54] pardon

[0:10:57] en misschien daardoor meer gebruiken dat mensen daardoor meer gebruik gemaakt van de auto en dat zou toch echt zonde vinden vanuit allerlei duurzaamheid en leefbaarheid, ambities die wij hebben moet begint wat mij betreft mobiliteit met een goede openbaar vervoer infrastructuur, zodat mensen ook kunnen kiezen voor duurzame opties en zeker ook die mensen die geen gelegenheid hebben om

[0:11:21] eigenaar te zijn van een auto. Dat is niet goedkoop. Die moeten zich ook kunnen verplaatsen.

[0:11:28] Je wat.

[0:11:29] Ja dat is een beetje de keniaanse gedachte. Ieder aanbod schept zijn eigen vraag. Maar hier is het juist zo dat er wel aanbod is, maar geen vraag want de bussen zijn.

[0:11:38] Ja ik zie het zelf ook toen in mijn jeugd. Als je naar school ging in een bus zat die helemaal vol moest staan. Ik zie nu alleen maar lege bussen rijden of grotendeels leeg en dat wordt worden bevestigd. In cijfers. Mensen nemen minder de bus door allerlei redenen kronen angst. Natuurlijk is daar een grote van comfort veiligheid is altijd een issue, maar ook de prijs en zelfs in communistisch china. Daar is het openbaar vervoer natuurlijk goedkoper, maar ook drukker en voller daardoor een. Wij hebben het hier best duur gemaakt. Een treinkaartje of een buskaartje is duur

[0:12:11] en ja lege bus rijden is toch geen dus ik voel ik haal mijn vraag,

[0:12:15] mevrouw van ginneken zegt laten we die lege bussen sponsoren. Maar die bussen moeten vol want het is zonde om met lege bussen te rijden. Hoe gaan die bussen vol worden en is d zesenzestig bereid om te kijken naar maatregelen om het aanbod van reizigers te vergroten. We prijs te verlagen, bijvoorbeeld voor jongeren en of ouderen.

[0:12:34] Mevrouw van geen, ik wil iets korte antwoorden,

[0:12:36] Ik ben blij impliciet te horen dat de heer madlener fortuyn met de bus naar de tweede kamer gaat komen. Dus dat juich ik toe. Maar ik wil wel benadrukken dat het probleem van de regionale openbaar vervoer aanbieders wordt door iedereen in de sector gezien als een tijdelijke dip. Het belang van en vangnet is vooral om ervoor te zorgen dat we door de tijdelijke dip niet zo ver verschralen dat alle zinvolle ambities die we hebben met openbaar vervoer in ons nederland dat die dan moeten bouwen op iets wat tussen onze vingers weg glijdt en ik ben met die madlener eens dat zeker moeten kijken naar wat er op termijn met de prijs van het openbaar vervoer voor reizigers gedaan kan worden. Er loopt ook een onderzoek vanuit het ministerie naar de btw op openbaar vervoer en ik wacht dat onderzoek met veel nieuwsgierigheid af.

[0:13:25] Dankuwel. Dan zijn er geen vragen meer voor u kunt u plenair verder en dan geef ik het woord aan de heer koerhuis. Die zijn bijdrage zal delen met de heer minas en na vier minuten zal ik u waarschuwen gaat toegang. Heer coureurs. Vvd.

[0:13:40] Voorzitter, vandaag hebben we twee debat dit voorjaar over het meerjarenprogramma voor onze infrastructuur, ruimte en transport, het meer debat.

[0:13:47] Dit debat valt altijd uiteen tussen strategische afwegingen die we maken en de projecten die hieruit volgen.

[0:13:53] Dus blijkt dat één komma vijf, twintig miljard euro per jaar wordt uitgetrokken om bestaande infrastructuur te onderhouden. Dit gaan we acht jaar vooruit programmeren.

[0:14:01] De minister heeft een brief gestuurd dat rijkswaterstaat is dit pas vanaf tweeduizendzesentwintig gaat doen. Wat ons betreft is dit te laat?

[0:14:08] Kan de minister rijkswaterstaat dit niet eerder laten doen.

[0:14:11] Er zijn ook blijkt dat zevenenvijftig miljard wordt uitgetrokken voor om nieuwe infrastructuur te bouwen voor nieuwe woonwijken.

[0:14:17] De minister heeft vorige week een tweede brief gestuurd waarin hij zegt één komma twee miljard te gebruiken als woningbouw impuls voor alleen binnenstedelijke infrastructuur.

[0:14:26] Dit terwijl de rekenkamer vorige week een rapport heeft gepubliceerd dat het grote twijfel heeft over de woningbouw impuls dat het niet heel waarschijnlijk is dat de woningbouw impuls binnenstedelijk wonen heeft opgeleverd. Hoe kijkt de minister aan tegen dit rapport?

[0:14:38] Ik wil graag de toezegging om de overige zes miljard ook te gebruiken voor buiten stedelijke infrastructuur.

[0:14:44] Voorzitter, dit meer debat gaat over onze infrastructuurprojecten. De minister heeft sinds tweeduizend negentien toegezegd dat zeven projecten prioritair zijn om stikstofruimte te zoeken, zoals de a achtenvijftig die weg is een belangrijke verbinding voor brabant. De minister heeft een brief gestuurd over het tekort aan stikstof experts.

[0:15:03] Ik heb hierover het vorige debat een motie ingediend. Wat is de stand van zaken?

[0:15:07] De minister zegt nu in de brief toe dat elf meer projecten prioritair zijn. Wat mij verbaast is dat de a achtenvijftig niet langer prioritair is,

[0:15:15] kan niet weg. De prioritair worden.

[0:15:17] Hoe ziet de planning van de elf meer projecten eruit? Ik maak me zorgen.

[0:15:22] We hebben een ronde tafel gesprek gehad waarin de bouwers heb gevraagd hoe hun planning eruit ziet. Ik heb begrepen dat bouwers thuis komen te zitten als ze volgend jaar niet beginnen met nieuwe meer projecten

[0:15:33] kunnen we naast die elf meer projecten ook onderhoudsprojecten prioritair maken die we volgend jaar kunnen starten

[0:15:39] zonder stikstofruimte te hoeven zoeken heeft de minister hiervoor een lijst onderhoudsprojecten op het ministerie liggen.

[0:15:45] Voorzitter, we hebben allemaal de problemen van de afsluitdijk gezien.

[0:15:49] Tijdens de behandeling van het jaarverslag hebben we het over rijkswaterstaat gehad. Ik wil het nu over de sluis van de afsluitdijk van friesland bij kornwerderzand hebben. Ik zet me in voor de ijsselmeer havens

[0:16:00] begrijpt dat we in tweeduizend veertien hebben afgesproken om kong werden zand aan te pakken.

[0:16:04] Ik begrijp ook dat we hebben afgesproken om zes een half miljoen euro te financieren door het heffen van tol tot de vorige minister de tolwet hiervoor niet wilde gebruiken, kan er geen tol worden geheven en is er een tekort van zestig een half miljoen ontstaan. Om dit tekort op te lossen is vorig jaar een motie ingediend in kamerbreed aangenomen om de minister regie te laten pakken. Wat is nu de stand van zaken?

[0:16:25] Ondertussen is er sprake van een grote kost en tijdsoverschrijding van de afsluitdijk en moeten aanbesteding van komen in het zand helemaal opnieuw worden gestart. Wanneer wordt nu de aanbesteding opnieuw gestart?

[0:16:36] Voorzitter, mijn eigen prachtige provincie overijssel,

[0:16:40] dan blijkt dat honderdvijftien miljoen euro wordt uitgetrokken voor verkeersveiligheid voor de en zesendertig

[0:16:46] en negentien miljoen voor de en vijftig

[0:16:48] dan de en vijfendertig. Voorzitter ben als overijssel naar

[0:16:52] natuurlijk heel blij dat vijftien miljoen uitzoeken voor verkeersveiligheid vijftig miljoen voor knooppunt bos en twee keer honderd miljoen voor de meer verkenning

[0:17:00] om de en vijfendertig op bepaalde stukken twee keer twee banen te maken.

[0:17:03] Wat is de stand van zaken.

[0:17:05] De provincie overijssel heeft een brief gestuurd dat knooppunt post niet vijftig. Maar bijna honderd miljoen gaat kosten

[0:17:11] kan een deel van de kosten overschrijven niet worden betaald door extra woningen te bouwen als de en vijfendertig op bepaalde stukken wordt verdiept.

[0:17:19] Een vergeten stuk is de en zesendertig van enschede naar de a eenendertig in duitsland.

[0:17:24] Tijdens het vorige debat heb je hier ook over gehad. Ik begrijp nu van de gemeente enschede dat uit een arcadis onderzoek blijkt dat die weg ook onveilig is,

[0:17:33] kunnen we die weg. Toch niet twee keer twee maanden maken dankuwel.

[0:17:38] Dank u wel een vraag van de heer stoffen.

[0:17:41] Voorzitter,

[0:17:43] uiteraard ook een compliment voor de heer koerhuis voor zijn betoog. Ik ben scheutig vandaag ook mooi dat hij het sprak over de zand. Want daar zit voor ons ook wel een lastig punt. Daar wordt net een klein beetje geld tekort gekomen en volgens mij doet dat de vvd ook al pijn. Er ligt ook een oplossing. Want volgende week wordt het laatste restje van de voorjaarsnota behandeld

[0:18:04] en daar hebben we hebben wij een abonnement neergelegd om dat gat ook grotendeels te dichten van uit het geld voor de regiodeals past dit volgens mij ook qua inhoud prachtig in. Dus mijn vraag is eigenlijk of de heer koerhuis en zijn hele partij uiteraard dat abonnement volgende week ook overwegen te steunen. Want dan hebben jullie dat probleem met elkaar opgelost kunnen ook meer mensen bouwen hebben dat probleem van nog meer mensen die thuis komt te zitten omdat de infra wereld ongeveer stop zit hebben wellicht opgelost. Ik begrijp de stikstof voor de bouw van deze sluis niet zo'n groot probleem is dus eigenlijk heel concrete vragen steunt de vvd had abonnement decor reiziger. Voorzitter, en ik wil het zeker overwegen te steunen, maar ik begrijp dat de sgp heeft ingediend bij de voorjaarsnota hier stoffen weten ook dat ik daar dat debat niet toe. Dus we gaan een bespreking. De fractie er toch nog één punt over die bouwers. Ik begrijp dat die aanbesteding opnieuw moet worden gestart voor.

[0:18:58] Maassluis,

[0:18:59] En dat we echt voor volgend jaar die bouw is al moeten gaan helpen dat die aanbesteding en het de start van de bouw van die van van van van die sluizen dat het lastig wordt volgend jaar, maar ik zal het. We zullen overwegen te steunen en we zullen het in de fractie bespreken.

[0:19:16] Voorzitter, met zo'n warme aanbeveling van heer koerhuis moet dat goed komen binnen de vvd. Volgens mij.

[0:19:23] De heer stoffen van de sgp heeft tot nu toe een topdag. Dan geef ik nu het woord aan de heer minus van.

[0:19:28] Da's uitlokking voor maar ik heb iedere dag een topdag.

[0:19:31] U bent een gelukkig mens is het woord aan de heer middags ook namens de vvd die de tweede helft forse.

[0:19:37] Voorzitter, dankuwel. Ik kan niet wachten op het compliment van de of er maar dat zullen we nog wel zien. Wordt tegelijk aan die modder shift transitie in nederland maak ik ook samen met mijn collega's woordvoerder de transitie van de weg naar het openbaar vervoer en zoals het spoor collega coureurs, die het al gehad over het belang van een combinatie van goede infrastructuur. In combinatie met woningbouw en de komende jaren moeten er veel woningen worden gebouwd en de vraag naar goed openbaar vervoer neemt uiteraard toe.

[0:20:05] De vvd wilde deze opgave uit het meer zoveel mogelijk gezamenlijk worden aangepakt en ik ben ook erg blij. Dus ik wil graag de complimenten uit aan de zowel de staatssecretaris als de minister voor het afwegingskader. Wat voor middellange termijn voor die projecten hebben opgesteld.

[0:20:19] Voorzitter, het is ook goed dat er anderhalf miljard euro beschikbaar is gekomen voor het verbeteren van de bereikbaarheid van toekomstige woongebieden, maar wij zijn vooral benieuwd of de huidige toekenningen al voldoen aan dat afwegingskader. Wat hier is neergelegd. De vvd vindt namelijk belangrijk dat er wordt geïnvesteerd in de projecten die uiteindelijk leiden tot de meest gebouwde woningen per ingezette euro.

[0:20:41] Voorzitter, dan een aantal concrete vragen over projecten een lijn die al wat langer licht en spoor traject als de oude lijn rijke regio hebben afgesproken dat dit najaar een definitieve beslissing kan genomen worden. Vanuit het meert gaat de meer verkenning over de oude lijn en mogelijke en onmogelijke verbinding was een snelle busverbinding tussen leiden en zoetermeer.

[0:21:01] Voorzitter, natuurlijk goed nieuws. Maar de vvd wil weten hoe de aanloop naar de mogelijke ombouw van dit spoor, naar een leid railverbinding wordt nagedacht over de uiteindelijke exploitatie van die lijn want momenteel maakt die deel uit van de hoofdrol net concessie van ns en ns die rijdt geen voertuigen op en leidt wil traject

[0:21:20] voorzitter feller verder willen wij dat er een breder onderzoek komt naar snelle en stevige flexibele busverbinding in nederland ook wel de vrt genoemd. Ik heb hier ook al aandacht voor gevraagd omdat er diverse studies is gebleken dat er in nederland heel veel kansen liggen omdat de beheert en je goed alternatief is voor de trein in gebieden waar het aanleggen van spoor kostbaar is, kan de staatssecretaris daar een onderzoek naar doen.

[0:21:45] Tot slot, voorzitter,

[0:21:47] eerder is onze motie aangenomen om te onderzoeken hoe we op de bestaande spoor tussen eindhoven, heerlen en aken.

[0:21:54] Een directe verbinding kan gerealiseerd worden.

[0:21:56] Uit het onderzoek dat op ons initiatief is uitgevoerd, blijkt dat er nu al ruimte is om deze verbinding te laten rijden.

[0:22:03] De provincie limburg is bereid om naar deze verbinding financieel bij te dragen.

[0:22:07] Ik heb de.

[0:22:08] Simpele vragen over welke mogelijkheden zijn er vanuit het rijk om hier ook een bijdrage aan te kunnen leveren. En als een staatssecretaris grensoverschrijdend voer net zo belangrijk vindt als de vvd. Dan moet er echt een oplossing voor zijn dankuwel voorstellen.

[0:22:21] Dankuwel. De middags van de vvd en vraag van weer madlener van de pvv.

[0:22:26] Voorzitter, de vvd is inmiddels ook de partij geworden van linkse hobby's

[0:22:31] en nu is het grensoverschrijdend vervoer is helemaal mode allemaal verbindingen met duitsland aken met düsseldorf. Heerlijk en kunnen al die shop en de dames kunnen lekker op kosten van de belastingbetaler een dagje gaan shoppen in aken. Maar ja dat zijn hele dure hobby's en we zouden dat geld natuurlijk ook kunnen gebruiken om het nederlandse vervoer dus te steunen door bijvoorbeeld het vervoer voor ouderen en jongeren gratis te maken waardoor die bussen wel volkomen is het niet beter om in plaats van al die dure prestige projecten zoals nieuwe trein lijn verbindingen met met duitsland, waar alleen maar shop en de dames inzitten. Want dat wie moet er elke dag naar aken. Dat zijn niet veel mensen

[0:23:10] is het niet beter om het geld inzet voor nederlandse reizigers voor nederlandse jongeren voor nederlandse ouderen zodat die nederlandse bussen wel volkomen.

[0:23:20] Terminals,

[0:23:21] Voorzitter, dank u wel. Voorzitter, natuurlijk is het belangrijk dat we goed openbaar voor sterven openbaar vervoer hebben voor jongeren en ouderen en er wordt ook keihard aan gewerkt.

[0:23:30] Maar ik vind het jammer dat de heer madlener van de pvv en er een karikatuur van maakt dat een snelle treinverbinding tussen eindhoven, heerlen en aken alleen zou zijn voor shop en de dames. Om te beginnen hebben we een mooi outlet in nederland in roermond. Daar gaat die trein helemaal niet naar toe. Maar als we in eindhoven en aankoop een goede manier aan elkaar kunnen verbinden zijn tegen meneer madlener zorgen ervoor dat twee universiteitssteden aan elkaar verbonden worden dat we vanuit nederland, met name zuid limburg waar u ongetwijfeld waardeer madlener er waarschijnlijk veel te weinig komt dat we nederlandse steden kunnen koppelen aan een aan de stad maar groter en sneller hsl verbindingen rijden snelle intercity treinen rijden verder duitsland en europa in. Dat is het doel van deze binding dankuwel.

[0:24:18] Diamant,

[0:24:19] Nou toevallig gewoon mijn schoonfamilie in limburg. Dus ze konden er heel veel. Ik ga er morgen morgen ga ik naar maastricht.

[0:24:26] De toevallig,

[0:24:27] En ik heb inderdaad eens nagevraagd. Wie gaat er nou naar aken en wat ik tegenkwam. Dat was toch wel. Dames zijde vinden we wel handig. Kunnen we lekker gaan shoppen in aken hoeven niet met de auto.

[0:24:38] Ik heb niemand gesproken. Die zei ik werk in aken en ik moet heen en weer en dus ja en ik zie dat dat heel modieus om nu al die dure verbinding. Want dit is niet de enige lijn. Er zijn meerdere verbindingen in de maakt waar heel veel lobby voor is. Maar ondertussen rijden de nederlandse bussen half leeg

[0:24:55] en dan denk ik ja, we zijn niet bezig om met geld allerlei dure prestige projecten op te tuigen, terwijl we beter. Natuurlijk kunnen investeren in betaalbaar vervoer van nederlanders waar we wel iets aan hebben.

[0:25:07] Ik hoor niet echt een vraag meer.

[0:25:09] Die vraag is er zijn miljarden begroot door dit kabinet om dure nieuwe treinverbindingen tot stand te brengen. Dat geld voor buitenlands verbinding. Ook de noordzuidlijn die miljarden zouden kunnen besteden om het nederlandse vervoer betaalbaar of zelfs gratis te maken voor jongeren en ouderen en is dat niet veel verstandiger. Dan heb ik tenminste iets aan.

[0:25:27] Die voorzitter, in tegenstelling tot de pvv fractie waar de heer madlener deel van uitmaakt, vindt de vvd niet dat er een hek om de nederlandse op de nederlandse grens staat wat wij belangrijk vinden. En kennelijk spreekt u die mensen niet is dat ook studenten die daar wonen mensen die grensoverschrijdend werken op een goede manier de grens over kunnen ze daar niet per sé de auto voor moeten pakken omdat wij het ov niet hebben geregeld. En als dat met een kleine financiële bijdrage gaat, want de heer marleen heeft het over miljarden. Dat weet helemaal niet. Daarom vraag ik aan de staatssecretaris zoek dat voor ons uit. Leg dat voor. Dan kunnen wij als kamer een besluit over nemen, maar het is veel te simpel. En hoe de een hoop mensen tekort die echt gebruik maken van de grensoverschrijdende kansen die er liggen in de regio. Limburg dankuwel.

[0:26:11] Dankuwel. Dan geef ik nu het woord aan de heer stoffer namens de fractie van de sgp.

[0:26:17] Dagvoorzitter zal beginnen met een compliment voor de en minas. Ik kon er geen vragen bedenken. Het was gewoon een helder verhaal. Dus er zal een compliment denk ik.

[0:26:25] Mijn bijdrage spreek ik uit meende, dames en heren, van aangaan van bv nl.

[0:26:30] En die luidt inhoudelijk als volgt een een minister uit rotterdam. De stad van handen uit de mouwen

[0:26:36] en een staatssecretaris uit maastricht die volg mij als geen ander het belang van regionale bereikbaarheid zal herkennen. Daar heb ik

[0:26:43] aan de voorkant heel veel vertrouwen in. Dus wat dat betreft zou ik zeggen. Het komt te voet en het gaat te paard. Maar het vertrouwen is er dus hou dat vooral ook vast

[0:26:53] en dan begin ik met het onderhoud. Want dat is datgene wat me toch wat meest bovenaan staat. Voorzitter, heel goed dat er gewerkt wordt aan een meerjarenplan instandhouding. Mijn collega naast heeft ook al de minister wil pas starten in tweeduizend, zesentwintig, maar eerder in tweeduizendvierentwintig genoemd en ik zou graag willen weten hoe dat zit want volgens ons kan het niet wachten en ik kan me niet voorstellen. Minister daar anders over denkt rijkswaterstaat schrijft dat er dat het extra geld onvoldoende is

[0:27:18] dat de minister daarom kritisch gaat kijken naar de benodigde basiskwaliteit van de netwerken

[0:27:23] en mijn vraag is of hij die budget spanning wat nader kan duinen en vooral ook hoe hij de kamer daar in mee gaat nemen.

[0:27:31] Voorzitter, dan de sticks op een voordat voordat u.

[0:27:33] Verder gaat een vraag van heer koerhuis van de vvd.

[0:27:36] Ja ik ken ik ken eerst of als heel scherp op het infrastructuur dossier de hoger. Toch zeggen over dat dat onderhoud of de de planning voor onderhoud vanaf tweeduizend, vierentwintig gedaan moet moet worden. Maar even heel scherp. Dat moet toch eigenlijk volgend jaar al al moeten we daar mee starten om te voorkomen dat de bouwers thuis komen te zitten en niet pas vanaf tweeduizend vier.

[0:27:56] Maar eerst over.

[0:27:58] Dat op zich een goed punt. En dus daar ben ik het mee eens wat heer koenders aangeeft. Maar goed je moet natuurlijk wel dat meerjarenplan instandhouding op orde brengen. Dus ik kan me voorstellen dat dat tijd kost. Ik schat in dat het onderhoud verder niet stil zal liggen. Maar daar hoort het minister wel over maar wat me eigenlijk de vraag zit is dat

[0:28:17] het jaar tweeduizendvierentwintig genoemd worden dat het nu twee jaar nog verder naar achteren.

[0:28:20] Wat.

[0:28:21] Dus ik zou heel graag zeg maar daar wat geluid en kleur en inhoud bij hebben maar weer eens wat onderhoud dat dat van alle tijden moet altijd starten. Dus dat had gisteren eigenlijk al gemoeten. Er gebeurt volgens mij ook best heel veel goed. Maar hoe het exact zit. Nou dat gaan we straks horen. Een tweede termijn kunnen we daar vast op terugkomen. En mocht dat nog tot onverkwikkelijke dingen leiden. Dan

[0:28:43] kunnen we wellicht ook misschien nog een motie daar op indienen als het nodig is om wat aan te jagen. Maar dat horen we vanzelf.

[0:28:49] We vervolgden,

[0:28:52] Dan de stikstofproblematiek, want dat zorgt. Helaas kunnen we constateerden voor veel vertraging, terwijl er versnelling nodig is en coalitie en kabinet willen snel veel stikstof uitstoot reduceren voor de natuur. Maar dat betekent denk ik wel dat het heel lastig wordt om stikstofruimte te creëren voor noodzakelijke infraprojecten en mijn vraag is wat de verkeersminister hier van vindt en of hij kansen ziet om daar toch handen en voeten aan te geven. Maar met één pennenstreek is de stikstofruimte van de snelheids maatregelen ingetrokken

[0:29:21] en mijn vraag is zou daar niet een mouw aangepast kunnen worden op een of andere manier, want het aantal plaatsen waar sprake zijn van depositie toename is mijns inziens op één hand te tellen.

[0:29:32] We hebben gezien dat je een week kampt met een tekort aan stikstof deskundigen en mijn vraag is kunnen er niet meer stikstof deskundigen vanuit het bedrijfsleven betrokken worden of daar een soort poel gemaakt worden, zodat daar toch ook wel dat probleem dat opgelost kon kan worden. Een bericht ook wat sneller

[0:29:48] verschillende aanleg projecten schuiven naar achteren

[0:29:51] en mijn vraag is gaat de meeste dan inderdaad wel beheer. Een onderhoud of ze juist ook over hadden en het veiliger maken van en wegen naar voren halen. Er wordt overleg gevoerd met provincies over het al dan niet om opzetten van projecten want zijn missen. De afstemming in relatie tot andere projecten in alleen infra heeft namelijk die stikstofruimte nodig. Voorzitter, dan die veilige en wegen. Dank voor de voortvarendheid. Om de rijks en wegen veiliger te maken. Rijbaan scheiding op onder meer de en zesendertig en en vijftig bij kampen kan gewoon niet wachten

[0:30:20] en en vraag is verwacht de minister je geen stikstof belemmeringen. Want dat kunnen we hier eigenlijk echt niet gebruiken en mijzelf. De vraag in het verlengde daarvan is of provincies hiermee duidelijk ook voldoende in staat zijn op hun provinciale wegen ook die slag te maken die we op de rijkswegen gaan maken

[0:30:39] dan de nieuwe, mits spelregels van paar blijven die voorzitter, we moeten verder kijken dan reistijdverlies huren. D zesenzestig gaan we straks ook aan denken vanuit bereikbaarheidsopgave. Ook het belang van regionale bereikbaarheid en verkeersveiligheid daarin meenemen en daar hoort een duidelijke afwegingskader bij zeker nu een nieuw kabinet van start is gegaan met nieuwe plannen

[0:30:56] en ik heb er eerder overleg over het mobiliteitsfonds gevraagd of de drempelbedragen van tenminste honderd miljoen euro voor regio projecten nog oppassen bij de nieuwe aanpak. Ze staan in schril contrast met het gemak waarmee kleine bedragen uitgetrokken worden voor ontsluiting van regionale woningbouwprojecten, en mijn vraag is willen de bewindslieden die drempelbedragen heroverwegen.

[0:31:16] De sgp heeft eerder ook kritische vragen gesteld over het naar huis sturen van weginspecteurs en het intrekken van middelen voor de stand by staan van bergingsbedrijven, juist die filedruk weer toelaten nemen. Binnenkort komt de evaluatie en mijn vraag is neemt de minister daarbij ook de optie mee van structureel ruimte ondersteuning voor het regelen van de eigen beveiliging door de bergingsbedrijven dus op private manier.

[0:31:39] De sgp heeft eerder aandacht gevraagd voor haar een corridor bijzondere noodzaak van station barneveld noord op de lijn amsterdam, apeldoorn en ik noem ook de drukte op de a één apeldoorn barneveld. Ik heb toen gevraagd om een midden onderzoek naar de vorige bewindslieden schoven dat door naar een opvolgers. Dat kon ik me voorstellen. Maar mijn vraag is hoe de opvolgers dit verder op willen pakken

[0:32:00] hier dan de regio food valley en rivierenland. Daar komen tienduizenden nieuwe woningen bij een belangrijk knelpunt bij die ontsluiting van deze regio's is de rijnbrug bij rhenen. Zowel gelderland als utrecht hebben veel geld op tafel gelegd. Maar nu is wel de vraag van waar blijft het rijk

[0:32:14] en er is zeven half miljard euro beschikbaar gesteld voor ontsluiting van nieuwe woningbouwlocaties. Dus volgens mij kan het daar niet aan liggen en mijn vraag is gaat de minister in overleg met de beide provincies,

[0:32:25] zodat de rijnbrug niet langer voor ontsnapping. Maar voor sluiting zorgt

[0:32:30] de provincie gelderland wil dertig miljoen investeren in de regio express. Een snelle treinverbinding in de achterhoek goed voor de bereikbaarheid van de regio en het aanpakken van de nu overvolle treinen en en vraag is hoe weg de staatssecretaris dit voorstel. Het zal het najaar besproken worden en mijn vraag is of de staatssecretaris daar met een positieve grondhouding in zit,

[0:32:49] kon werd de zand wat zojuist al over is veel gesproken over die gewenste verbreding van de sluizencomplex en de vrijwilliger mark bedragen telt inmiddels onvoldoende op en juridisch afdwingen. Lukt dat niet en daarom moeten we het volgens mij gewoon zelf doen en daarom bij de voorjaarsnota een amendement ingediend om dat geld wat hiervoor nodig is uit de pot met middelen voor de regiodeals te halen. Dan kunnen we snel stappen zetten voor de maritieme sector en de economie in de ijsselmeer regio en ik hoop dat de minister dit voorstel omarmt, want de dekking is er toch vanuit die regio deals. Dat geldt ook voor de tolvrij maken van de westerscheldetunnel waarvan de minister heeft gezegd, kom maar op met een goede dekking bij het hoofdlijnendebat. Dus mijn vraag is kunnen we daar ook samen uitkomen.

[0:33:32] De sgp maakt zich zorgen over het voornemen om het voet via nieuwe ter aa breukelen uit de vaart te nemen. Er is veel weerstand in de regio. Dat hebben ook vandaag weer kunnen zien en de fietsroutes zijn echt niet veiliger dan de huidige oversteek per voet. Vier. De veiligheid van de huidige oversteken zou verbeterd kunnen worden. Dus mijn vraag is wil de minister daar werk van maken. En tot slot. Voorzitter, de sluis buurt.

[0:33:54] Want de sgp vraagt graag aandacht voor een goed bevaarbaar vaarwegen en het is bij die sluis weurt nieuw mis.

[0:34:00] Een van de twee sluiskolk is weer een aantal weken uit de running geweest vanwege een onverwachte storing die ook al eerder heeft voorgedaan. Soms wordt die sluis zelfs helemaal dicht, terwijl het een heel belangrijke schakel is in de maas corridor. Waarom moet het oplossen van die huidige storing zo lang duren. En waarom liggen er niet gewoon reserveonderdelen op voorraad en mijn vraag is gaat de minister de renovatie van dit kwetsbare sluizencomplex naar voren halen en worden integraal corridor programma zuid specifiek gekeken naar de stuitte complexe kwam er een krik krak in de zeeuwse delta waar de wachttijden heel snel oplopen

[0:34:33] en voorzitter, dat was mijn bijdrage met tijdens de kop. Dus ik stop ermee dankuwel.

[0:34:38] Dankuwel.

[0:34:39] En.

[0:34:41] Voor uw heldere bijdrage zal zelfs dat complimenten aan u geven, dan is het wordt nu het woord aan de heer geurts namens de fractie van het cda gaat bang voor.

[0:34:49] Dat ik wil beginnen met de citaat. Het enige dat we zeker weten over de toekomst is dat het nooit aan onze verwachtingen zal voldoen zijn citaat van de franse schrijver. En toen ik afgelopen vrijdag ongelooflijk veel brieven op me af zag komen vanuit het kabinet nog even vlak voor dit debat dacht ik daar aan de vraagt. Ik heb kunnen de minister en staatssecretarissen in gewone mensentaal eens aangeven wat we nog kunnen verwachten op het gebied van infrastructuur en ik zal wel duinen met de twee volgende punten waarom ik dat zo vraag want de cda fractie heeft grote zorgen over het uitgestelde onderhoud en ik lees nu ook in een kamerbrief dat ik, citeer dat ondanks de forse beschikbare financiële middelen het uitgesteld onderhoud niet kan worden ingelopen. Einde citaat

[0:35:31] en gaan blijkbaar nieuwe keuzes gemaakt worden, las ik verder en er worden nieuwe eisen bij betrokken. Maar wat betekent dat nu? Concreet vraag ik aan de bewindspersonen

[0:35:40] en een tweede punt is de stikstof problematiek. We kunnen hier allemaal mooie plannen maken, maar we hebben de komende tijd ook de ruimte om deze uit te voeren. Denk bijvoorbeeld aan de weg vernieuwingen op de a zevenenzestig geld gereserveerd. Maar die komt jaren uitstel omdat er geen stikstof deskundigen beschikbaar zijn en ik sluit me gemakshalve aan bij de woorden en de vragen die mijn collega van sgp fractie geeft over de stikstof althans

[0:36:04] voorzitter, misschien ondanks mijn wat sombere intro ga ik als positief ingesteld mens naar het traditiegetrouw een rondje langs de nederlandse regio's en ik zie de staatssecretarissen de minister opschrikken die denkt dat hebben die cda weer. Maar het volgende traditie in ere houden. Volgens mij de cda fractie is blij met het midden onderzoek wat er rondom de lijn is gestart en tijdens haar werkbezoek aan bergen, bergen en time heeft de staatssecretarissen de nut en noodzaak van de nedersaksen lijn onderschreven en ik vraag me af hoe de staatssecretaris hiermee verder gaat

[0:36:35] en waarom is het fischer over de versnelling van de woningbouw in leeuwarden, in combinatie met de aanleg van de haarlem k spoor aquaduct door het rijk afgewezen. Welke andere mogelijkheden ziet de staatssecretarissen voor financiering ronde punt en voorzitter dan ook een heel belangrijk punt voor het cda verkeersveiligheid ons speerpunt vorig jaar vorige week nog plenair gesproken over de en vijftal bij kampen collega van de sp heeft er net ook over gehad. Dankbaar dat daar actie ondernomen wordt en er is ook een subsidie subsidie in het leven geroepen voor het verbeteren van de verkeersveiligheid van provinciale gemeentelijke, maar ook waterschap wegen echter. Ik kom erachter dat de provincies. Maar op een heel klein deel van deze subsidiepot aanspraak kunnen maken, terwijl vijfentwintig procent van de ongevallen plaatsvindt op de provinciale wegen

[0:37:20] en de vraag die ik heb kan er nog wat gedaan worden aan deze deels sleutel wellicht wellicht kan dat meegenomen worden voor de volgende trance.

[0:37:28] En dan wat is de politiestaten precieze status van de en drieëndertig

[0:37:32] door de tekorten bij de ring zuid worden de gelden overgeheveld. Maar wat betekent dit nou voor de afronding van de en drieëndertig vroeg ik me af toen ik de stukken zat te lezen dan noordwest nederland de bereikbaarheid van de kop van noord nederland heeft al vele jaren de aandacht van het cda en de verbetering van de bereikbaarheid is gebundeld in het programma. De kop werkt een regionaal stimuleringsprogramma en ik vroeg me af hoe het rijk hier verder nog een bijdrage aan leveren. Graag een reactie. Voorzitter, de pond bij een nieuwer ter aa. Het is een levensader voor de bewoners en ik vraag de minister heel indringend deze pond in de gaten houden en de vraag die cabaret is die daartoe bereid

[0:38:11] dan de stad utrecht. Het is door zijn ligging een druk knooppunt van zowel spoorwegen als snelwegen en als daar niet wordt geinvesteerd geïnvesteerd in over heels. Ov schaalsprong dan loopt nederland vast is mijn stellige overtuiging.

[0:38:26] Ik wil specifiek daarbij aandacht vragen voor het utrecht science park. De bereikbaarheid van dit park wordt beperkt door een tekort aan fietspaden

[0:38:34] en de vraag die ik heb kan de speler kan de specifieke regio worden meegenomen in de pakket van investeringen dat vanuit de rijksoverheid wordt geïnitieerd

[0:38:43] dan de metropool regio amsterdam zijn drieëndertig samenwerkende overheden. De minister heeft onlangs een brief gezonden met het verzoek om bij de financiering van grote woningbouwprojecten ook geld uit te trekken voor de samenhang met mobiliteit, energie, klimaat, natuur en landschap. En als voorbeeld geeft de metropoolregio amsterdam aan de voortgang van de ijmeerverbinding. Om dit sneller van de grond te krijgen, moet het rijk meer regie pakken. Althans zo vragen zij en dat kan door zijn integrale aanpak. Wat vindt de minister van dit idee zal toch moeten aanspreken dat er door gemeenten en drieëndertig andere samen of tweeëndertig allemaal samenwerkende overheden onder regie gevraagd wordt dan zuid nederland. Ik begin met noordbrabant een breed gedeelde wens van de provinciale staten van noordbrabant is de plaatsing van ado aquaduct bij oirschot in plaats van een brug naar minister heeft laten weten niet mee te willen betalen aan de meerkosten van maar de situatie sindsdien veranderd. Volgens mij, want in het coalitieakkoord zijn duidelijke ambitie uitgesproken. Wat betreft infrastructuur en woningbouw zou de minister nogmaals naar dit project willen kijken met het coalitieakkoord in zijn hand dan voorzitter, ik vraag ook graag een reactie erop. De cda zet in op de treinverbinding tussen eindhoven, heerlen en aken moge bekend zijn dat we dat al vele jaren doen, kan de staatssecretaris toezeggen dat zij de kosten voor het traject eindhoven heerlen voor haar rekening wil nemen, in combinatie met de toezegging dat zij het programma van eisen zo inricht dat de traject eindhoven heerlen per één januari twintig, vijfentwintig opengesteld is voor een samenloop ten behoeve van de verbinding eindhoven aken

[0:40:16] en voorzitter tot slot in zuid nederland. De waardering van de maaslijn prorail gaf kort voor het noodoverleg aan dat er weer een vertraging zal plaatsvinden, is inmiddels duidelijk een hoeveel vertraging menu moeten denken

[0:40:28] dan gelderland overijssel rijnbrug tussen utrecht en gelderland en die is cruciaal voor de bereikbaarheid van nieuwe woningbouwlocaties recent is op een motie van mij aangenomen voor mijn hand in de kamer waarmee de regio food valley of prioriteiten urgentiestatus heeft gekregen en daarom de vraag of de minister bereid is bij het bestuurlijk overleg met in het najaar van dit jaar concrete toezeggingen te doen voor een bijdrage voor de aanpak van de rijnbrug tussen utrecht en gelderland dan de en zesendertig en en achtenveertig maakt een sprong in dat gebied zo belangrijke verbinding tussen twente en drenthe een zeer gevaarlijke weg, een overijssel waarin zes jaar tijd achttien doden zijn, te betreuren tussen almelo en oma,

[0:41:10] net als bij de en vijftig. Wat zou de minister hier op korte termijn aan kunnen doen. Wat betreft de regio express sluit ik me aan bij de woorden van de sgp fractie en dan ga ik naar zuidwest nederland zuidholland zeeland. Allereerst de zeelandbrug voor mij een nationaal icoon stond ik niemand mee voor zijn hoofd. Als ik dat zeg, denk ik. De brug nadat het einde van haar levensduur kan nog zo'n vijftien a mee als we fors repareren worden hier al plannen voor gemaakt. Zo vroeg ik me af.

[0:41:37] Daarnaast vraag ik de staatssecretaris of ze kan kijken of er per uur een extra intercity kan rijden in de richting van roosendaal, den bosch zwolle zo breed gedragen wens in de provincie en het komt de bereikbaarheid van de provincie ten goede. Als laatste punt. Voorzitter, twee zinnen. Vorige met overleg heeft mijn collega van de molen die ik hier vandaag mag vervangen gevraagd naar project beter bereikbaar gouwe daar werken vijf partijen samen en ik ben erg benieuwd wat er uit de bestuurlijk overleg is komen rondom de project. Ik kon het in de hoeveelheid niet vinden. Maar misschien heb ik niet goed gekeken

[0:42:06] en voorzitter, ik doe simultaan schaken vanmiddag. Ik heb ook een debat over woningbouw de ga ik mijn zoon ook weer vervolgen en ik weet niet of het lukt om hier weer terug te komen.

[0:42:17] Dank voor uw bijdrage maar wachten nog even met verlaat, want de van de zaal, want er zijn twee vragen. De eerste is van de ook van de pvda gaat gaan.

[0:42:25] Voorzitter, dank en ook dank aan de heer geurts voor zijn bijdrage een aantal dossiers die jij noemt trekken cda en partij van de arbeid. Ook met de koop denk bijvoorbeeld aan een nieuwe ter aa en ik denk dat wij ons beiden veel inzetten voor de bereikbaarheid van van de regio's en kleine en middelgrote gemeentes en een van de signalen die ik vanuit hen ook krijg is dat zij steeds meer moeite hebben met die verplichte verplichte bekostiging van vijfenzeventig procent van het steeds lastiger wordt door de beperkte financiën van de gemeentes en ik maak me daar wel zorgen over wat dat doet met projecten die wil of niet gerealiseerd kunnen worden. Juist in landelijke gebieden en de regio's hield het cda dus die zorg en zouden misschien moeten kijken hoe we echt meer beleid ook voor juist die gemeentes kunnen hebben die die net moeilijk aan die bekostiging regels kunnen.

[0:43:12] Komen.

[0:43:13] Richard. Voorzitter, ik deel dat in grote lijnen de lijkt heel veel geld beschikbaar te zijn en uiteindelijk ook weer niet moet eruit. Uiteraard allemaal door belastingen worden opgebracht.

[0:43:25] Ik zie bijvoorbeeld in een woningbouw is er een paar van die drempels dat gemeentes individueel niet aan bepaalde projecten toekomen omdat ze niet voldoende aanbod hebben richting het rijk voor cofinanciering. Ik denk dat we hier creatief naar zouden moeten kunnen kijken om dit voor een aantal projecten mogelijk te maken. Maar ik heb het net geduid, bijvoorbeeld bij de provincies die dan moeilijker verdeelsleutel is was een moeilijk geld kunnen krijgen om de verkeersveiligheid onder en wegen te verbeteren. Dat is een onderdeel dat ik vind dat er goed naar moet kijken moet ook eerlijk zijn. Ik heb net misschien wat zondag gezegd en rondom uitgesteld onderhoud, maar ook rondom stikstof problematiek. Ik denk dat die zaak eerst ook opgelost moeten worden.

[0:44:09] Als u de vraag zo interpreteert dan kunnen we die misschien doorgeleiden naar de minister en staatssecretaris of het kabinet daar ook een mening over heeft.

[0:44:17] De heer de hoop knikt instemmend. De heer koerhuis namens de vvd,

[0:44:21] Dankuwel. Want ik hoorde je het cda zeggen wat wat die minister kan gaan doen voor de en zesendertig in overijssel. Ik had ook in mij spreekt. Ik zit dat ik in ieder geval heel blij bent

[0:44:31] dat die minister honderdvijftien miljoen uittrekt voor verkeersveiligheid voor de zesendertig. Dat had mijn motie al gevraagd prioriteit geven binnen de tweehonderd miljoen voor verkeersveiligheid en wegen dan hoor ik de geurts vragen wat de minister gaat doen voor de en zesendertig zoekt die nog wat extra of ik kan niet goed daar dus een vragen.

[0:44:52] Voorzitter, dank voor deze vraag. Dan kan ik allemaal beter duiden. Ik heb heel duidelijk zich korte tijd.

[0:44:56] Mijn.

[0:44:58] Dat er geldmiddelen beschikbaar zijn, maar de uitvoering ook in het apparaat de beschikbaarheid van medewerkers. En dan heb je dan weer hier zo'n kamerfractie die zegt aan deze al met prioriteit multi. Uiteindelijk moet alles mijn prioriteit. Maar als je ziet dat er in zo'n relatief korte termijn zoveel doden zijn te betreuren. Denk dat we daar heel snel en goed naar moeten kijken. Het is bij de en vijftig is gebeurd.

[0:45:21] Hoor.

[0:45:22] Dat ze kan. Ik begrijp dat inderdaad. Ik heb ook gelezen dat het vanaf tweeduizend vijftien er slechts tweeduizendzesentwintig die werkzaamheden beginnen. Laten we samen kijken of de niet eerlijk.

[0:45:34] Dan dank ik de heer geurts en geef ik het woord aan de madlener namens de fractie van de pvv gaat.

[0:45:44] Voorzitter, dankuwel. Ja. Het is niet zo hoge opkomst vandaag en dat begrijp ik want het is eigenlijk stilstaand water.

[0:45:53] Het kabinet is heel druk bezig met rekening rijden met een helmplicht om burgers te pesten, lastenverzwaringen voor het bedrijfsleven. Door het afschaffen van het grijs kenteken twee komma één miljard.

[0:46:04] Ja. Al die stikstof gedoe natuurlijk waar het kabinet lekker zichzelf heeft in gemanoeuvreerd

[0:46:10] immigranten naar nederland halen is natuurlijk ook een hobby van dit kabinet en de om de windmolens terreur die we allemaal in onze omgeving wil herkennen. Ja daar is het kabinet druk bezig met mee bezig.

[0:46:22] Maar op het gebied van wegenaanleg of het zorg voor mobiliteit voor nederlanders die is gewoon een stilstaand water gebeurt helemaal niets. Dus allemaal in de vertraging

[0:46:31] en ik vind dat echt zeer treurig en ik merk ook aan de woordvoerders dat er een ja. Het is zoeken naar nog een projectje

[0:46:38] om ja om nog iets te doen want we maken ons allemaal zorgen als heel veel bedrijven grote infra bedrijven zijn afhankelijk van opdrachten van het van van de regering en die opdrachten zijn nu allemaal opgedroogd uitgesteld. En wat krijg je nu een enorme uitstroom straks van personeel van die infra bedrijven en aldi

[0:46:57] deskundigheid verdwijnt. En als er straks een nieuw kabinet is als de burgers afrekenen met dit kabinet en er komt echt vernieuwing. Dat hoop ik. Maar

[0:47:06] dan ja, we zijn de mensen er niet meer want die zijn uitgestroomd. Een beetje in de horeca ziet en ik maak me daar grote zorgen over.

[0:47:14] Ik begrijp dat

[0:47:16] het kabinet met de handen in het haar zit. Ze weet ook niet wat ze moeten doen. Dus ja het is een vraag wat gaat u doen aan die stikstofcrisis. Maar we weten het allemaal

[0:47:25] niks.

[0:47:27] Dus ja ik ik ben heel somber over gestemd. We weten ook dat het steeds drukker wordt in nederland te gaan naar de achttien miljoen inwoners in een rap tempo en al die immigranten willen ook een auto natuurlijk want daar komen ze hier naar toe en die staan allemaal in de file en we zien de files ook enorm toenemen

[0:47:45] en

[0:47:47] het kabinet is alleen maar bezig om te roepen. Iedereen in de trein en een collectief vervoer.

[0:47:51] Morgen.

[0:47:52] Ja dat gaat dus niet werken. Ook het het kennisinstituut voor mobiliteit heeft voorspeld

[0:47:57] dat mensen helemaal de auto niet uit. Nee. De auto neemt toe. Het autobezit neemt toe en het autogebruik neemt toe. Het aantal mensen neemt toe, maar het kabinet gaat het niet faciliterend zijn alleen maar bezig met zoals een soort dominee te zeggen dat mensen niet meer mogen wat er verboden wordt wat duurder wordt.

[0:48:15] Dus het lijkt wel of we een kabinet hebben tegen de nederlandse burger die de nederlandse burger wil heropvoeden

[0:48:22] in een drukke woonwijk wil plaatsen zonder parkeerplaatsen

[0:48:26] de auto uit willen pesten omdat de auto niet meer betaalbaar is. Mensen moeten maar thuiswerken of gewoon thuisblijven. Dus. Maar het beste.

[0:48:33] Soort.

[0:48:35] Dystopie wordt het wel genoemd. Ik vind het ook een heel akelig toekomstbeeld. Want wij zijn de partij voor de vrijheid en mobiliteit is een heel belangrijk onderdeel van die vrijheid of het nou

[0:48:47] een dagje toeren is op je motorfietsen of lekker op bezoek bij oma of opa. Het is allemaal nuttig

[0:48:55] en we willen het allemaal betaalbaar kunnen faciliteren. Het mag niet zo zijn dat

[0:48:58] een auto alleen nog maar voor de happy view.

[0:49:01] De bereikbaar is.

[0:49:02] Deze vraag van de pvda,

[0:49:05] Ja eigenlijk niet een verrassende betoog van de heer madlener die dit kennen we van vanuit de pvv. Dit betoog en hij zegt ook al die projecten die die staan steel voor voor weg. De verbredingen die hij zou willen. Maar ik kan de heer madlener van de afgelopen tien jaar een wegverbreding noemen, waardoor het aantal files minder zijn geworden. Want keer op keer wordt bevestigd dat juist door wegverbredingen de meer autorijden faciliteren dat daardoor juist meer files komen. Dus we moeten meer meer mensen juist uit die auto hebben in plaats van india, omdat het leidt tot files. Als je de hele tijd wegen gaat verbreden. Dus als de heer madlener zijn probleem wil oplossen, en dan zul je volgens mij juist minder wegverbreding moeten hebben.

[0:49:51] In wilt lenen.

[0:49:53] Wegversmallingen dus tegen de tegen de files. De ik snap nu de de fusie tussen groenlinks en de pvda ineens beter want daar we al jaren van

[0:50:01] dat meer wegen leiden tot meer files.

[0:50:04] Ja dat dat in deze komt dat ik dit nu moet horen na vijftien jaar in deze commissie. Het is eigenlijk te treurig voor woorden, want dit is de commissie van mobiliteit van vrijheid van

[0:50:14] het vervoer van mensen van van de vrijheid van mensen om ergens naar toe te gaan betaalbaar

[0:50:19] en dat dat hier in deze commissie zo gezegd wordt. Het is het is een frame wat al heel lang door groenlinks wordt gebezigd. Meer wegen is meer files.

[0:50:27] Het is natuurlijk totale onzin. Ik rij ik kom net over de a vier, waar ik gelukkig aan de basis van het mogen staan. Samen met cda en pvda en vvd trouwens camiel eurlings destijds nog.

[0:50:39] Ik moet er niet aan denken dat die weg. De niet zo zijn dat je afhankelijk bent om naar rotterdam te gaan van de a dertien, waar het elke dag vaststond a dertien is

[0:50:47] niet te vergelijken. Qua drukte dankzij die a vier. Dus rotterdam is ineens een stuk bereikbaarder geworden voor voor heel veel mensen in de regio. Iedereen is heel blij mee. Ja. De pvda die gelooft dat het slecht is voor de mobiliteit.

[0:51:02] Ik val bijna stil hoe ik hierop moet reageren. Ik denk dat de fusie tussen groenlinks en pvda eigenlijk stiekem al heeft plaatsgevonden.

[0:51:09] Deur! Open!

[0:51:11] Retorisch in ieder geval weer heel erg leuk van hier madlener. Maar het is niet gebaseerd op feiten want wordt keer op keer planbureau voor de leefomgeving krijgen vandaag nog een onderzoek. Ce delft bevestigt wederom weg. Uitbreiding

[0:51:24] zorgt voor meer files en ik denk als die kiezers van de pvv. Nou zo graag weer honderd dertig willen rijden op de weg. Weet je wat we dan zouden moeten doen. Meer mensen die trein faciliteren minder stikstof uitstoot kan de heer madlener zometeen weer honderddertig rijden of zijn kiezers veel beter. Dus laten we nou verstandig investeren en ook investeren juist in de mobiliteit van het openbaar vervoer. Dat leidt tot minder files niet wegverbreding minimaal kleiner.

[0:51:50] Je wilt lenen.

[0:51:53] Voorzitter, kijk, het gaat.

[0:51:55] Mij om de vrije keuze. Mensen kiezen voor een auto omdat het gemakkelijk is. Niet iedereen kan met het openbaar vervoer en ik ben er kunnen niet tegen openbaar voert openbaar vervoer, want we hebben moeten we goed benutten. Maar ik zie heel veel lege stoelen in het openbaar vervoer. Dus ik heb ook gevraagd. Toen was hier nog niet om het openbaar vervoer goedkoper of misschien zelfs gratis te maken voor jongeren of ouderen zodat die bussen weer vol zitten want lege bus rijden heeft natuurlijk niets aan.

[0:52:21] En ja. Ten aanzien van uw idee dat meer files meer wegen kijkt. Wat denkt u van al die immigranten naar nederland komen. Denkt u dat die niet in de auto gaan zitten. Denk niet dat het steeds drukker worden voor nee van nederland tot meer files leidt. Dus u denkt dat het verbreden van wegen tot meer files leidt.

[0:52:38] Kijk de files designer en in uw logica zou het versmallen vanwege zijn. Ja. Als je een weg weghaalt, is er geen file meer.

[0:52:46] Dat klopt.

[0:52:48] Maar ja ik weet niet of dat de toekomst is dan mag u aan uw kiezers gaan uitleggen want ik denk dat die ook heel graag nog een autootje kunnen betalen waar de ooit pleiten voor betaalbaar vervoer voor iedereen.

[0:53:00] Korte antwoorden zijn zijn nog beter leerden. Help.

[0:53:03] Afrondend. Ik heb me nooit over versmalling vanwege gehad. Ik heb alleen gezegd dat elke keer als je een weg verbreed dat het in nederland meer leidt tot meer files in plaats van de minder files. Dat is wat ik gezegd heb. De aap komt natuurlijk weer uit de mouw dat de madlener graag nog even de immigranten de schuld geeft. Nou dat mag wat ik denk ik heel mooi zou vinden als als de pvv echt vind dat we ook dat openbaar vervoer meer faciliteren dat we dat juist ook gaan doen in de landelijke gebieden waar mensen inderdaad meer afhankelijk zijn van die auto dus vrijheid is ook de keuze bieden en wij bieden mensen niet goed genoeg. De keuze om wel die keuze voor het openbaar vervoer te maken. Dus in ieder geval mooi dat john die interruptie van de heer madlener gemist hebt. Dat biedt mij dan toch enigszins hoop en dan hoop ik dat de pvv de in de toekomst ook meer voor openbaar vervoer gaat pleiten en wat minder voor die grijze idealen.

[0:53:54] Kon niet echt meer de vraag maar weer madlener nog kort.

[0:53:57] Ja ik denk dat heel veel mensen steeds minder keuze hebben omdat ze het niet meer kunnen betalen. De de de

[0:54:03] de auto is is straks en zeker als de pvda zijn plannen kan

[0:54:08] uitvoeren. Dan zal de auto voor steeds minder mensen bereikbaar zijn, al is het maar omdat je geen parkeerplaats meer hebt in al die wijken die erbij gebouwd worden die autoluw moeten zijn. Dat ziet de pvda graag zodat we gedwongen worden om in die trein te stappen.

[0:54:24] Dat is het beeld van de pvda. Ik ik wens u veel succes om dat uit te leggen. Ik ga het niveau bestrijden. Ik zie dat helemaal niet zitten. Ik hou van mijn vrijheid. Ik hou van de auto en als iemand met ov wil dan ben ik ook bereid daaraan mee te betalen als belastingbetaler. Dat doen we ook maar de vrije keuze in en betaalbaar. De betaalbaar autobezit is voor ons nog steeds heel belangrijk in de lijn van joopnl zou bijna willen zeggen.

[0:54:50] Dankuwel. Dan is de vraag van leerstof.

[0:54:53] Voorzitter, een vragen. Neem athene. Hoe vaak reist hij met het openbaar vervoer?

[0:54:59] Dat is een mooi korte vraag die madlener.

[0:55:02] Ik zou bijna zeggen zo min mogelijk maar heel weinig want ja ik woon in een landelijk gebied

[0:55:10] een trein rijdt niet. Er is een busverbinding. Maar als ik met het openbaar vervoer hier naar mijn werk wil dan doe ik ongeveer drie keer zo lang over de sneeuw. Voor mij is dat van zeer beperkte waarde.

[0:55:23] Eerst.

[0:55:24] Maar dat die al die lege stoelen. Het openbaar vervoer ziet maar dan is het niet anders die er niet inzit.

[0:55:30] Nou omdat ik heel veel bussen zie rijden. Ik rij ik stap in mijn auto en een rijk langs een bus en dan zie ik dat die bus leeg is dus zo moeilijk is dat niet. Ik kreeg net te laat. Naast een trein. Ik rij even hard en dan ga ik kijken of die rijdt en hoorde die trein of ik kijk ik naar die trein en dan denk jij. Die zit dus ook weer leeg. Dus ik zie heel veel lege stoelen

[0:55:50] en ik zeg dan niet. Laten we die timer stoppen, maar laten zorgen dat mensen er gebruik van kunnen maken en dat is nu precies waar de discussie over gaat.

[0:55:58] Want die treinen en bussen zijn leeg. Maar. We betalen ze wel met z'n allen.

[0:56:02] Dus misschien moeten we toch kijken om het aantrekkelijker te maken voor mensen die nu misschien thuisblijven en denken nou laten we de trein wordt gratis voor ouderen of voor jongeren. En hoe kunnen we dat betalen komt, kunnen wij spreektekst door die hele dure prestigeprojecten te schrappen. Dan zijn er miljarden beschikbaar. Daar kunnen we heel veel mensen meer mobiliteit bieden in nederland en dat is eigenlijk het umc.

[0:56:27] Hij was een beetje flauwe vragen maar ik woon ook in landelijk gebied en gaan we altijd met het eerst met de auto en dan uiteindelijk vanuit harderwijk hierna den haag met de trein en is het mijn.

[0:56:39] Je ziet wat je meemaakt ongeveer. Maar wat ik zit er zit altijd bomvol en de eerste klas. Als je geluk hebt kun je het zit in de tweede klas dan zeker niet. Spitsuren moet iedereen staan

[0:56:49] en pas na te denken over oplossingen en ik hoor gelukkig helemaal niet zeggen van alleen maar investeren in de weg in factor infrastructuur. Nee doe ook wel verstandige dingen. Het openbaar vervoer of je dat nu doet in het goedkoper maken of misschien af en toe toch wat slimme dingen als in het landelijk gebied aanleggen, maar niet met me eens dat we misschien heel goed met elkaar. Zo moet kijken van hoe kun je misschien ook nog wat verschuiven in die verkeersstromen. Want eigenlijk zie je naar mijn maar mijn beperkte beleving in die spits hebben gewoon veel mensen of op de weg zitten of het openbaar vervoer en zou je toch niet vinden dat we en dat vond ik heel mooi. Mevrouw

[0:57:25] was nu van d zesenzestig van mevrouw van ginneken die gaf ook aan van ja, we moeten we elkaar spreken over het hele vervoersysteem tweeduizend dertig, tweeduizendvijftig

[0:57:34] en ik moest ik geloof die lijn. Dat denk jij. Dat zou verstandig zijn. Want misschien kun je met kleine verschuivingen over niet al te veel te investeren, zouden we ook die dingen die de mat. En je doet dat we misschien iets goedkoper kunnen maken voor een aantal groepen, maar ook het beter benutten van en dit openbaar vervoer en die wegen en wilde hema trainer ook zeg maar die handschoen oppakken om daar met elkaar de komende tijd naar te kijken. Ik zou het in ieder geval graag doen en ik ben er de afgelopen jaren wel een beetje toegekeerd. Moet ik eerlijk zeggen. Dus misschien die madlener ook als ze daar gezamenlijk over spreken.

[0:58:06] Veerman.

[0:58:07] Bedankt voor de voor de mooie vraag. De toon is nu al heel anders dan met het aanvallende ja kijk ik ben helemaal niet tegen opa voer. Sterker nog, het openbaar voer is heel belangrijk voor veel mensen jongeren ouderen die misschien geen auto meer kunnen rijden en we gaan ook. We besteden ook heel veel geld aan nederland heeft een heel dicht openbaarvervoersysteem en een duur systeem. Maar dat betalen we met z'n allen om te zorgen dat dat die bereikbaarheid betaalbaar blijft voor iedereen en dat is ook belangrijk. Dus. Maar mijn zorg is niet zozeer dat het openbaar vervoer te weinig aandacht krijgt binnen deze commissie. Ik zie de laatste jaren een enorme verschuiving van aandacht voor de auto naar aandacht voor openbaar vervoer en daar maak me zorgen over. Dus ik zie dat openbaar vervoer vanuit de linkse fracties enorm veel aandacht krijgt prestige project te worden in het coalitieakkoord afgesloten miljarden voor een nieuwe lijn voor buitenlandse verbindingen voor de nachttrein allemaal leuke linkse hobby's voor voor ook voor de vvd inmiddels maar de auto is het zorgenkindje. Want

[0:59:10] als ik kijk naar de wegen. Er gebeurt niets meer. Het is nu eenmaal stikstof uitstel. De files nemen toe. De minister verschaft projecten af die de files moeten bestrijden. Het geld wordt verschoven van auto naar fiets. De auto wordt duurder gemaakt. Iedereen moet de openbaar vervoer. Daar maak me zorgen over de die vrije keuze die vrije keuze die nederlanders hadden die zie ik verdwijnen. Ik zie steden erbij komen of of wijken die autoluw moeten zijn, terwijl de mensen vraagt wat huis wil je wil je met met een zonder een parkeerplaats met natuurlijk want ook uw gasten willen graag met de auto even op bezoek komen en dat kansen. Ik maak me daar zorgen over mijn stoffen en ik ben een van de weinige nog in deze commissie helaas die die die vrijheid

[0:59:55] om echt te kiezen tussen een auto of een trein. Om die te kunnen blijven maken in de toekomst.

[1:00:02] Dan is een vraag van de heer minas van de vvd.

[1:00:05] Voorzitter, dankuwel. En als u bang was dat u de enige bent die zich druk maakt over de automobilist. Ik heb wel eens de heer koelhuis horen praten.

[1:00:13] Dat is een grote auto fan kan ik u vertellen. Dus maak maar een demo trainer die zich daar geen zorgen te maken. Maar ik wil nog even één ding benadrukken. Voorzitter, want ik schrik nogal van de verwijten die worden gemaakt richting de vvd, maar ook richting het kabinet

[1:00:28] dat er geen geld zou gaan naar infraprojecten, naar de bereikbaarheid van woningbouwprojecten en u, de heer madlener zei letterlijk alle opdrachten zijn uitgestegen gesteld. De sector loopt leeg. Er zijn geen mensen meer die dat willen doen. We hebben drieëntwintig juni hebben we een achtentwintig pagina's tellende brief ontvangen minimaal leger via een tegen meneer madlener via u. Voorzitter,

[1:00:50] daarin wordt niet de gebruikelijke zevenhonderdvijftig miljoen en want als je een half miljard beschikbaar stelt voor tien jaar zou je zevenhonderdvijftig miljoen voor een jaar zou je dat beschikbaar stellen, maar deze anderhalf miljard euro uitgetrokken om woningbouwlocaties belangen bereikbaar te maken.

[1:01:06] Dus waar.

[1:01:07] De heer madlener het erover dat het kabinet geen geld zou steken in de bereikbaarheid en dat er mensen weglopen uit de sector van deze projecten. Die moeten wel de bereikbaarheid ten goede komen.

[1:01:17] Je mag lenen.

[1:01:19] Ik heb ook hele lange brieven van het kabinet. Maar dat zijn vooral uitstel brieven van projecten die niet doorgaan wegens stikstof.

[1:01:26] Dat is wat ik op mijn bureau krijg. Ik weet niet of de postbode wel naar u naar uw bureau gaat.

[1:01:32] Het is allemaal uitstel uitstel. Ik denk dat deze minister uitrolt. Deze rotterdamse minister van handen uit de mouwen. De eerste minister wordt die straks nulweg projecten kan openen, want het wordt zo treurig is het. Er zijn nog wat oude projecten nog uit de tijd van eurlings die opgeleverd worden. Maar de de het is gewoon stilstaand water. Er gebeurt niets meer en het enige wat ik hier uit uit de coalitie hoor is de auto moet duurder rekeningrijden moet worden ingevoerd. Er moet een dure nieuwe buslijn voor of een treinverbinding van drie miljard worden aangelegd. Nieuwe woonwijk worden autoluw. Mensen moeten de oudheid. Ik zie wethouders, utrechtse wethouder die een stadswijk wil bouwen en zegt de parkeernorm van nul komma vijfentwintig is eigenlijk wel genoeg.

[1:02:12] Voorzitter, ik kom uit de makelaardij. Ik weet mensen willen graag een huis met een parkeerplaats waar ze een auto straks nieuwe op kunnen laden

[1:02:21] en dat is allemaal onmogelijk. Straks. We krijgen straks hele armzalige wijken waar je niet eens op bezoek kan gaan omdat je geen auto meer hebt. Het is toch te treurig voor woorden. Dus dat is de beweging die ik zie en ik maak me daar grote zorgen over. Ik wil dat nederlanders een kwalitatief goed leven kunnen hebben met mobiliteit met persoonlijke mobiliteit. We krijgen straks misschien betaalbare elektrische auto's. Prima. En dan kunnen we lekker gaan en staan waar we willen dat een heerlijk mooi vooruitzicht, maar dit kabinet maakt echt een potje van.

[1:02:49] Inmiddels.

[1:02:50] Voorzitter, dank u wel. Ik heb al bijna spijt gekregen van mijn vraag want ik heb geen antwoord gekregen. Maar ik heb wel zendtijd geven aan de heer madlener. Maar ik zou om te beginnen willen zeggen tegen meneer madlener. Als u zich zorgen maakt over de mobiliteitsvisie over de woonvisie van de gemeente utrecht. Neem dan plaats in de gemeenteraad van utrecht van daar gaan wij hier niet over kijken naar het besteden van geld uit het mobiliteitsfonds. En dan zou ik die madlener willen oproepen. Lees de brief alsjeblieft nog eens door die vorig jaar vorige week binnengekomen. Daar staat een lijst aan van weg infraprojecten waar geld naar toe gaat meneer madlener. Die komt helemaal strekken dankuwel.

[1:03:24] Dat lijkt me een goede oproept. U hoeft niet beantwoord te worden. Dan geef ik u het woord om uw betoog.

[1:03:30] Vervolg.

[1:03:32] Ik zou de oogkleppen van de hermina toch graag liever afzien. Want je kunt er natuurlijk niet omheen. Dit kabinet is bezig om de auto

[1:03:42] mensen de auto uit te pesten met rekening rijden met naar met een zeer laag aantal wegenprojecten dat ik bedoel het lijkt of ik in een soort parallelle samenleving leeft met de vvd. Ik weet niet in welke wereld u leeft. Maar ik zou zeggen lees de krant meneer minus doe die oogkleppen af. Zie wat er gebouwd gaat worden. Autoluw is het woord autoluw? Dat is waar jullie mee bezig zijn en de hermien als ziet dat niet eens. Ik vind dat wel. Nou ja voor een kamerlid van de vvd heel shocking eigenlijk.

[1:04:15] Maar goed. Het is aan de kiezers straks om te bepalen of de vvd nog een kans krijgt. Ik zie dat het niveau de mobiliteit niet in goede handen is bij bij de vvd.

[1:04:27] Ik ga door met mijn betoog en veertien projecten uit het meer vertraagd. Ik vraag de minister nogmaals wat gaat hij doen. Maar ik weet het antwoord al. Dat is namelijk niets. Ja, we hebben geen stikstof deskundige, want het duurt tweeënhalf jaar om een stikstof berekening te maken.

[1:04:40] Nou ik

[1:04:42] ja ik vroeg ik las dat ik denk tweeënhalf jaar rekenen aan iets. De zijn supercomputers die in een seconde

[1:04:50] kunnen berekenen. De afstand naar een ster in de ruimte en dan kunnen we moeten we je tweeëneenhalf jaar rekenen om een stikstofberekeningen te maken. Volgens een model. Volgens een model.

[1:05:01] Dan denk ik is dat een soort klap blok berekening ofzo heeft is er geen

[1:05:08] moderne technologie voor voor die ambtenaar beschikbaar of of is er geen tweeëneenhalf jaar een stick.

[1:05:13] Volgens berekening te maken voor de ik.

[1:05:16] Het lijkt me een een soort drogredenen. Eerlijk gezegd het kan natuurlijk niet. Dus ik vraag aan de minister. Hoe kan dat dat hij dat opschrijft tot tweeëneenhalf jaar duurt om een stikstof berekening te maken en mag dat toch eens uitleggen dan

[1:05:31] de immigratie. Ook het al even over gehad. Dit kabinet wel volop bezig om alle records te breken als het gaat om de massa immigratie. Het wordt steeds drukker. We kunnen het allemaal zien. Maar het kabinet doet er dus helemaal niets aan

[1:05:44] de beschikbaarheid vergoeding voor het ov het ov is is dus te leeg. Daardoor zijn er problemen met de betaalbaarheid. Dat snap ik. Ik zie dat ook. Ik zie dus veel lege bus dan ook hele drukke en volle lijnen, maar ook heel veel leven. Dus het moet aantrekkelijker worden om die bus of trein te pakken en meer geld voor het ov. Dat snap ik. Dat is nodig. Anders dan vallen er ontslagen en gaan de lijnen verschralen, maar zorgt er wat walter mensen inkomen en dat is de oproep die ik hier doe dus de pvv is zeker voor meer geld voor het ov als daar wel mensen in het ov gaan dat geld moet niet gaan naar lege bussen maar naar volle bussen. Dus maken desnoods gratis voor jongeren of ouderen bedenk iets maar maakt het aantrekkelijker

[1:06:26] dan

[1:06:29] ja die woningen die woningen woning hebben ook over gehad. Ik maak me daar zorgen over wat wat we moeten heel veel woningen worden gebouwd. Één miljoen hoor je wel. Maar als ik die plannen zie die zijn zo schraal en en het is allemaal de compacte stad. Iedereen wil in een stad proppen zonder auto allemaal met het ov. Dat is eigenlijk wat ik vooral zie en de behoeften van de mensen is daar niet naar. Er zijn natuurlijk mensen die graag in een stad willen wonen die geen auto meer hebben maar heel veel mensen ook ouderen zijn heel erg blij met een auto. En straks hebben misschien wel een zelfrijdende auto en kun je gewoon heerlijk als je oud bent. Nee je hoeft niet meer achter het stuur. Dat is toch fantastisch. Het toekomstbeeld is juist het individueel vervoer en die elektrische auto's zijn ook niet meer vervuilend. Dus

[1:07:11] wat er aan techniek op ons afkomt is geweldig. Maar het kabinet lijkt daar helemaal geen rekening mee te houden.

[1:07:18] Wilt u afronden?

[1:07:20] Ik wil nog heel even het het het veerpont noemen bij breukelen. Wat waar een petitie over is ingediend. Ik heb begrepen dat het vier ton aan exploitatiekosten per jaar kost om omdat pontje te varen ik mijn eerste reactie was een een fietsbrug staalconstructie. Dan ben je er ook is dat niet een idee. Kan de minister daar eens over nadenken. Dan kunnen die mensen hier over de rivier en dat hoeft ook denk ik niet zo duur zijn niet bespaard. Vier ton en exploitatie.

[1:07:47] Zwaar over uw tijd. Ja, ik wil u danken voor uw bijdrage. En dan geef ik nu het woord aan meneer de hoop namens de fractie van de pvda.

[1:07:54] Dankuwel.

[1:07:56] Dagvoorzitter en speciaal voor mijn collega madlener voel ik vandaag ook het woord mede namens groen.

[1:08:02] De links. Voorzitter,

[1:08:05] Dat had ik al door.

[1:08:09] Ja.

[1:08:11] Ik ga beginnen. Voorzitter, bij de afwegingen welke infrastructuur en mobiliteit we kiezen, hebben we misschien wel meer dan ooit te maken met schaarste schaarste in stikstofruimte stikstof experts schaarste in het budget. Om al die nieuwe woningen te ontsluiten. En om te onderhouden, want we hebben schaarste in materialen en in personeel en dat vraagt om fundamentele keuzes

[1:08:33] en zoals we weten dwingt schaarste tot die keuze is over waar we naartoe willen.

[1:08:37] Dat betekent ook het bekennen van kleur

[1:08:40] en de kleur van dit kabinet is vooralsnog het traditionele af asfalt grijs.

[1:08:45] Ze worden oplossingen voor virus nog altijd gevonden in bredere wegen, terwijl we weten dat bredere wegen vooral meer auto's aantrekken en knelpunten verplaatsen. Er wordt te weinig geïnvesteerd in openbaar vervoer dus duurzame mobiliteit voor iedereen,

[1:08:59] ook in tijden van onbetaalbaar. De brandstof prijzen

[1:09:02] en de volgens de oeso investeert nederland twee keer zoveel

[1:09:07] in wegen als die sporen terwijl landen als zwitserland, oostenrijk en spanje juist twee tot drie keer meer in spoor investeren betekent dat dat dus politieke keuzes zijn en wat de partij van de arbeid en groenlinks betreft, moeten minder re actief geïnvesteerd worden op basis van wat mensen nu gebruiken, maar juist ook proactief op basis van een visie op de manier waarop we bereikbaarheid willen regelen in dit land

[1:09:30] en in een duurzame en veilige wereld is de auto minder dominant in het straatbeeld en hebben mensen voldoende alternatief in dat openbaar vervoer in de fiets in deelmobiliteit en ik ben ervan overtuigd dat als het meer ten andere investeringsprogrammas daadwerkelijk gebaseerd worden op brede welvaart.

[1:09:46] De de geïnvesteerd wordt in een prettige veilige en schone land. Vorig jaar is er ook een motie van groenlinks, partij van de arbeid en partij voor de dieren aangenomen die vraagt om dat brede welvaartsbegrip in de volle breedte toe te passen in het meer dan mijn vraag is dan ook aan de minister. Hoe wordt uitvoering gegeven aan die motie zijn de bewindspersonen de eens het als effecten op ruimte besparing, luchtvervuiling, klimaat, veiligheid en inclusief serieuze worden gewogen en minder geïnvesteerd moet worden in wegen en meer in openbaar vervoer en fietsvoorzieningen.

[1:10:16] Voor de fiets hebben alle regio's regionale toekomstbeelden fiets opgesteld op verzoek van vorige kabinet,

[1:10:22] maar het ontbreekt aan een nationaal uitvoeringsprogramma en de benodigde middelen.

[1:10:27] Klopt het dat de staatssecretarissen zich hiermee niet aan de afspraken houdt en hoe is er uitvoering gegeven aan een motie poesje liep die vraagt om een programma in het meer te wijden aan de uitvoering van het nationale toekomstbeeld fiets

[1:10:39] en is de staatssecretarissen ook bereid op de drempelbedragen in het meer voor de fiets te verlagen, zodat gemeentes ook echt kunnen investeren.

[1:10:47] Voorzitter, vandaag hebben we op initiatief van de partij van de arbeid een rondetafelgesprek gehad over het ontbreken van een vangnet voor het openbaar vervoer en de maatschappelijke gevolgen daarvan. En die gevolgen zijn potentieel enorm

[1:10:59] voor iedereen die afhankelijk is van openbaar vervoer, zeker in gebieden waar de bus of de trein. Om niet zo frequent rijdt

[1:11:05] is dat gewoon echt enorm. En vandaag sloegen ook nog eens de universiteiten en studenten alarm studenten die door rechts rot beleid dan niet minder woning kunnen krijgen in de studentenstad. En nu ook moeilijker nog met het openbaar vervoer naar een studie toe kunnen.

[1:11:19] En ja, er is onzekerheid over de cijfers van tweeduizend, drieëntwintig, want de toekomst is moeilijk te voorspellen,

[1:11:24] maar we kunnen het risico niet lopen dat de verwachtingen van de vervoerders blijken te kloppen en de sector op sommige plannen. We plekken echt tot dertig procent moet afschalen.

[1:11:33] Ook voor het ontsluiten van nieuwe woningen is openbaar vervoer nodig. Vervoerders moeten dan wel de financiële ruimte hebben om te investeren.

[1:11:41] Er is een interruptie van weer koerhuis.

[1:11:43] Ja. Dank u wel. Voorzitter jaar de mijn collega die middags zei dat ik ben fan van de auto.

[1:11:51] De heer mat leden begon er al over de heer den nijl. Niet zo'n fan van van een uitspraak ben ik wel fan. Iedere arbeider zijn eigen auto.

[1:11:59] Ik zou er eigenlijk tegenwoordig aan toe willen voegen. Iedere arbeider zijn eigen elektrische auto. Waar is de partij van de arbeid van de heer de l gebleven of is het inderdaad het schrikbeeld van de heer madlener nu al uitgekomen dat de pvda is. Het is is verdwenen in de in groenlinks.

[1:12:17] Weer dood.

[1:12:19] Weet u. Ik ben niet vijftig jaar geleden blijven hangen. Ik leef in toekomst en ik kom voor deze generatie die zich zorgen maakt over het klimaat en de auto is niet het enige onderdeel waarmee je naar je baan kunt komen. Het enige onderdeel waarmee je naar het ziekenhuis komt komen mij gaat het erom dat iedereen op een bereikbare manier naar de plek toe moet kunnen komen waar je naartoe kan en dan moet je wel die mogelijkheid bieden ook voor het openbaar vervoer. Want niet iedereen kan een auto betalen. Misschien wel een achterban van vvd maar niet in die van de partij van de arbeid en ook die mensen verdienen vervoer. Want voor heel veel mensen betekent geen bus geen baan. Dus ja, natuurlijk hebben mensen een auto nodig en het liefst zoveel mogelijk elektrisch, maar ook openbaar vervoer is van groot belang. En als we de problemen van deze tijd willen aanpakken, zullen juist daar iets meer in moeten investeren. En wat minder in wegverbreding. Daar sta ik voor.

[1:13:11] De koenders.

[1:13:13] De heer de hoop begonnen over dat

[1:13:17] degene waaruit de generatie komen. Die geeft om het klimaat. Maar ik zei iedere arbeider een elektrische auto een elektrische auto stoot geen twee uit is dus niet slecht voor het klimaat. Dus nogmaals de vraag waar is de partij van de arbeid gebleven. Als ik het zo hoor. Is die inderdaad verdwenen in groenlinks. Waar is de partij van de arbeid gebleven die zij iedere arbeider zijn eigen elektrische auto.

[1:13:39] Meerdere.

[1:13:41] Ik doe veel voorstellen om ervoor te zorgen dat die elektrische auto betaalbaarder wordt. Laat ze nog een motie van d zesenzestig, groenlinks en de partij van de arbeid aangenomen. Om ervoor te zorgen dat leaseauto's zo meteen ook elektrisch zijn en hoe we ervoor kunnen zorgen dat die betaalbaar worden. Dus doe mijn best daar zeker voor. Maar wat ik ook zie is dat

[1:14:00] ook al heeft iedereen een elektrische auto. Dat kan ook niet allemaal op onze wegen. Daar hebben de ruimte ook niet voor. Dus mijn ideaalbeeld zou niet zijn omdat iedereen straks misschien hopelijk dan die elektrische auto kan kopen dat er dan geen bussen en trams en metro's meer hebben. Dus het zou wat mij betreft het beste van beiden moeten zijn. En ja ik ga mee in de strijd van heer koerhuis. Om ervoor te zorgen dat iedereen op een gegeven moment een betaalbare elektrische auto krijgen. Zeker en dat gun ik iedereen ook mijn eigen kiezers. Maar voor heel veel mensen is die stap nog heel ver weg en is het openbaar vervoer echt cruciaal. Juist voor die arbeiders.

[1:14:35] Ook wel weer madlener heeft geen vraag dan vervolgt uw betoog.

[1:14:38] Dank u. Voorzitter,

[1:14:41] we waren bijna dertig procent. Wat misschien moet worden afgeschaald

[1:14:45] hoe acquisitie excuus hoe apprecieert de staatssecretaris. De lange termijn kon consequenties van verschraling van het ov in is zij het eens het als er meer reizigers in het ov willen hebben er ook juist meer moet worden geïnvesteerd en is de staatssecretaris bereid om het ov in stand te houden en een vangnet in te voeren. We lazen vanochtend het nrc en het leek erop dat het kabinet aan bewegen is. Ik zou het fijn vinden als we daar een beetje een toelichting van de staatssecretaris op kunnen krijgen

[1:15:13] en er is natuurlijk veel te doen om stikstof en het is belangrijk dat niet alleen de landbouwsector, maar ook de mobiliteit sector een bijdrage levert aan het herstellen van de natuur en het mogelijk maken van woningbouw en dat zou moeten leiden tot andere keuzes niet afwachten tot een wegverbreding weer juridisch mogelijk wordt, maar juist kijken naar waar dat nodig is. Snelheidsverlagingen en openbaar vervoer. En welk welke invloed heeft heeft stikstofcrisis op de keuzes van de minister

[1:15:38] in is hij het eens met de partij van de arbeid dat de keuzes die structureel tot minder stikstof leiden voorrang zouden moeten hebben

[1:15:46] en is de minister het daarnaast eens dat de integraal gekeken moet worden naar de stikstof opgave en dat het voorkomen moet worden dat mobiliteits investeringen ten koste gaan van woningbouw? En welke afspraken heeft hij hierover met zijn collega-ministers voor zich dan lady wijn. Ik ben zeker niet ontevreden over de inspanningen op dit dossier van de staatssecretaris binnen de kaders die zij ook heeft. Het ziet er goed uit. Maar ik maak me wel zorgen over de kaders waar die zich in bevindt en ik lees dat het de bedoeling is dat deze kabinetsperiode nog een start beslissing voor de meer verkenning wordt genomen. Heel goed, maar hiervoor is wel zicht nodig op die vijfenzeventig procent financiering en volgens prorail prorail zou dat tussen de drie komma vijfenzeventig tot zeven en half miljard zijn en met een reservering van drie miljard is nog aardig wat te gaan achter staatssecretarissen het realistisch dat regio in europa dat gat vullen en zo nee, welke andere financieringsmogelijkheden ziet zij en eerder dit jaar is toegezegd dat de mogelijkheden voor financiering vanuit europa op een rij worden gezet. Wanneer kunnen we dit verwachten? Tot slot? Voorzitter, ik krijg signalen dat het voor veel gemeenten moeilijk is om aan de eis van vijfenzeventig procent bekostiging te voldoen en dat het zeker speelt bij kleine en middelgrote gemeenten.

[1:16:56] Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat deze regel in het niet

[1:16:59] in de toekomst niet ten koste gaat van de bereikbaarheid van landelijke gebieden.

[1:17:03] Dank u.

[1:17:05] Dank u wel. Dan is er nog een vraag van heer madlener van de pvv.

[1:17:10] Voorzitter, de pvda.

[1:17:12] Voorstander om de beschikbaarheid vergoeding van het voor het ov te verlengen. Ik neem aan tot tweeduizendvijfentwintig, want tot dan zijn er minder reizigers kennelijk

[1:17:24] en ik snap dat ik denk ook dat dat nodig is. Maar ik zou er toch een voorwaarden aan willen verbinden, namelijk dat meer reizigers gebruik van gaan maken want lege bussen rondrijden is toch niet de bedoeling neem ik aan

[1:17:35] en de vraag is nu hoe kunnen er meer reizigers komen want alleen het rijden van bussen zorgt dus niet voor meer reizigers. Want die zijn leeg of deels leeg. Dus mijn vraag is aan de heer de hoop vindt hij ook dat er een voorwaarden aangesteld moet worden. Misschien in de vorm van gratis reizen voor meer groepen ouderen, jongeren of meer acties in de zin van twee kaartjes kopen. Drie betalen of en nee sorry. Drie kaartjes kopen twee betalen dan wordt het nog aantrekkelijker. Maar ik kon de het ontbreekt mij een beetje aan die dus ik zie de de de de vragen.

[1:18:10] Voor.

[1:18:11] Betalen die je die die bussen om te rijden maar

[1:18:14] lege bus rijden kan toch niet de bedoeling zijn.

[1:18:17] Madlener bedoelt de ov chipkaart en elkaar. Maar de heer do.

[1:18:23] Ja. Dank u. Voorzitter, ik wacht even op de bel.

[1:18:28] Laat ik even één ding heel helder stellen. Ik denk niet dat openbaar vervoer ooit volledig rendabel zal zijn en wat mij betreft hoeft het ook niet.

[1:18:37] Ik zou graag willen dat zoveel mogelijk mensen gebruik maken van die bus die rijdt dus dat we niet teveel lege bussen hebben, maar laten we ook erkennen dat de luchtvaart ook niet volledig rendabel is

[1:18:47] en daar kiezen we ook voor. Maar juist voor openbaar vervoer vind ik het belangrijk dat we mensen die mogelijkheid bieden die nodig is.

[1:18:56] Ik zie dat als wij een vangnet creëerde dat zeker niet meer die twee miljard hoeft te zijn die bij de bv het geval was, zal ongeveer tussen de tweehonderd en vijfhonderd miljoen zitten deze inschattingen. Maar ik vind dat het geld waard en het is ook zo dat aanbod vraag. Natuurlijk creëert

[1:19:14] dus doordat wij heel lang gekozen hebben voor meer investeringen in wegen en ten opzichte van spoor is het natuurlijk ook zo dat meer mensen auto gaan rijden. Dus ook juist door te investeren in het openbaar vervoer biedt meer mensen de mogelijkheid zal het ervoor zorgen dat die bussen vol. Er zullen zijn. Dus ik denk dat dat een belangrijk onderdeel is. Maar laat ik ook eerlijk zijn. Ik verwacht niet dat het openbaar vervoer in nederland ooit honderd procent rendabel zou zijn. Maar ik vind ook niet dat dat leidend moet zijn in onze keuzes en ik vind dat dat de afgelopen jaren twintig jaar misschien teveel gebeurd is en dat we daarin andere kijk op moeten hebben. Ik vind openbaar vervoer en basisrecht en ik hoop dat zoveel mogelijk mensen die in die bussen zitten of die als de bus rijden of er zoveel mogelijk mensen inzitten. Maar ik denk niet dat het ooit volledig rendabel zal zijn.

[1:19:57] In madlener.

[1:19:58] Ik stelde deze vraag aan de heer de hoop van de pvda, niets aan de heer de hoop van een van groenlinks. En dan krijg ik een antwoord uit groenlinks. Mijn vraag is de pvda wil toch mensen graag in de bus zien die lege bussen hebben geen zin.

[1:20:13] Andy bussen zijn deels leeg. Vandaar dat de pvda pleit voor meer geld voor het ov want die die opbrengst van die kaartjes schiet tekort. Dat is toch de reden dat de pvda hierom verzoekt. Dan denk ik prima. Daar ga ik mee. Maar zorg dan ook dat het aantrekkelijker wordt, stelde een vijfhonderd miljoen.

[1:20:29] Veel geld. Stel daar.

[1:20:32] Iets tegenover, namelijk dat de btw op die kaartjes verdwijnt dat er meer acties worden gehouden. Gratis vervoer voor uw kinderen, ouderen. Ik noem maar iets bedenk iets maar ga niet alleen maar zeggen meer aanbod schept meer vraag want dat blijkt dus niet zo te zijn.

[1:20:50] Ja.

[1:20:51] Spelletje van de heer madlener mij telkens groenlinks in de schoenen te schuiven. Dat doet niet mee. Maar laat ik dan echt even goedhart. De pvda laten worden

[1:20:59] in die bussen die wat legers zijn dat zijn vaak ritten van mensen die geen alternatief hebben die s nachts naar hun werk moeten misschien die zorgmedewerker in het ziekenhuis zijn mensen die net niet zelf die auto kunnen betalen. Die dus echt afhankelijk zijn van het openbaar vervoer. Juist die mensen zitten vaak niet in de overvolle bussen en treinen. En juist die lijnen zijn voor heel veel individuen cruciaal. Dus het is ook belangrijk om lijnen die niet helemaal rendabel te zijn. Maar voor sommige mensen wel cruciaal om naar je baan te gaan om mee te doen en samenleving. Om die grotendeels overeind te houden en dat is juist voor die arbeider juist voor diegene die net niet je auto kan betalen. Dus als dat niet. Partij van de arbeid genoeg is voor de heer madlener. Dan dan wordt het een helaas niet.

[1:21:46] Voorbij? Zijn jullie.

[1:21:48] Nee ik krijg antwoord op mijn vraag namelijk hoe gaan we die bussen vol krijgen.

[1:21:52] Dus ik snap dat er meer geld naar toe moet ik ga er ook deels in mee. Ik probeer alleen te zoeken, kunnen we een voorwaarden aan verbinden dat die ov-lijnen meer geld krijgen. Maar dan wel gratis vervoer voor ouderen of voor bepaalde groepen jongeren of meer acties twee halen drie halen twee betalen. Ik noem maar eens. Maar.

[1:22:09] Doe iets. Er zit ook verzekeraar herhaling in en weer op gaat over zijn eigen antwoorden die de ook nog kort.

[1:22:14] Nou ja, wij hebben bijvoorbeeld ook vragen gesteld hoe het voelt niet de inflatie ook mee kunnen nemen. Het openbaar vervoer dat die trein tickets daardoor niet duurder worden. Ik heb ook voorstellen gedaan om juist in verschillende regio's de vervoersstromen met elkaar te combineren. Juiste platteland heb je misschien een via bus een schoolbus een wmo bus. Hoe kun je daar nou concepten in bedenken dat dat een combi vervoer wordt dus op die manier krijg je minder lege bussen en kun je wel dat vervoer overeind houden dus ook dat soort oplossingen kijken.

[1:22:45] Evenmin als vvd.

[1:22:46] Voorzitter dankuwel. Voorzitter, de heer de hoop die zei in zijn bijdragen dat de investeringen in het openbaar vervoer de afgelopen jaren zijn afgenomen.

[1:22:55] Da's niet waar of of laag zijn de afgelopen jaren. Want wat de heer hoop record en buiten microfoon zeggen dat heb ik niet gezegd. Maar wat hij wel zei is dat dit kabinet ervoor kiest om in asfalt te investeren tussen tweeduizend acht en tweeduizend negentien

[1:23:10] is er zeven procent minder geïnvesteerd in weginfrastructuur maar zes procent meer over al die jaren heen en hebben het over miljarden in het openbaar vervoer. Dus laat ik het beeld wegnemen dat de de vvd, maar ook de bewindspersonen van de vvd die op deze portefeuille zitten. Het openbaar vervoer niet belangrijk vinden,

[1:23:29] maar is de heer madlener het met de wd eens dat ofzo excuus leren. Hoop het met de vvd eens dat ik haal de pvv zelfs in de war door de war met groenlinks en partij van de arbeid. Maar de hoop excuus dat dat je juist voor de randen waar het gebruik van het openbaar vervoer beperkt is dat je je dan mobility service zou kunnen inzetten dat we daar veel meer moeten inzetten in plaats van die grote bussen leeg genereren te rijden. Dat vindt u partijen of uw coalitie genoot echt helemaal niet duurzamer zijn airco staan te branden. Daar staan aan die dat is hartstikke duur. Je zou toch juist daar deelmobiliteit deal scooters kunnen faciliteren in plaats van die bussen leeg heen en weer laten rijden aan de randen van de dag, terwijl de op het moment dat de vraag beperkt is.

[1:24:15] Dank u, heer.

[1:24:18] Op zichzelf een goede vragen in mijn beantwoording net de heer madlener legde ik ook uit dat in hoe ik kijk naar het openbaar vervoer in ook die plattelandsgebieden dat ik niet vind dat in elk dorp elk uur drie voelden drie lege bussen daarheen moet rijden. Ik vind ook dat we moeten kijken naar oplossingen van combi vervoer. Dus bijvoorbeeld dat wmo vervoer, leerlingenvervoer via vervoer. Hoe kun je dat nou bijvoorbeeld samen doen in deal concepten. Je hebt natuurlijk ook een wet personenvervoer die dat nog best wel lastig maakt ook voor gemeentes om het in te vullen waar je misschien moet kijken hoe kunnen we het nou aanpassen om op die manier ook juist in via deal concepten het het aantrekkelijker te maken. Dus ook daar kijk ik ook naar x. Ik pleit er echt niet voordat er elke dag drie keer een bus door door elk dorp twee keer per uur moet draaien dan over de investering. Het openbaar vervoer. Er is meer geïnvesteerd in het openbaar vervoer. De afgelopen jaren. Maar wat ik heb gezegd is dat er nog steeds twee keer zoveel geïnvesteerd wordt als in wegen ten opzichte van sporen, want ik heb gezegd dat bijvoorbeeld landen als zwitserland, oostenrijk en spanje twee tot drie keer meer sporen investeren. Ik vind dat wij daarvan kunnen leren. X. Ik zeg niet dat wij helemaal niet investeren in openbaar vervoer natuurlijk. Ik zie die beweging ook. Dat gebeurt steeds meer. Maar ik vind nog niet genoeg. Ook met de uitdagingen van de toekomst. Dus dat is mijn antwoord op die een minas.

[1:25:39] Dit wordt een hele korte reactie hoor want ik zie een mooie handreiking om te kijken hoe juist die lege bus op een andere manier zouden kunnen invullen, bijvoorbeeld door ontschotting tussen dat wmo, vervoer en gemeentelijk of regionaal openbaar vervoer. Dus dat vind ik een mooi aspect en tegelijkertijd zeg ik ook tegen de heer de de hoopt via uw voorzitter, dat als we ons gaan vergelijken met landen als spanje, waar ze misschien het ov goed hebben geregeld onder meer investeren. Wij zijn trots op heel veel andere zaken die we in nederland goed hebben geregeld, bijvoorbeeld de zorg in nederland en je moet ook keuzes maken en ook en tussen keuzes maken betekent ook dat je goede goede zorg moet hebben, maar ook goed openbaar vervoer en daarin wordt een afweging gemaakt en op het moment dat die ons gaat vergelijken met spanje. Ik zou nog steeds veel liever nederlands willen wonen in spanje. Behalve als het weer wat beter wordt.

[1:26:32] Hier weer de afsluiten,

[1:26:35] Ja kijk, natuurlijk zit er enige nuance in. Dat begrijp ik ook wel maar ik ik leg het ook specifiek uit omdat die cijfers in die. Hoezo. Hoezo zijn wel interessant om naar te kijken en dan zie je toch wel in in europa dat wij relatief weinig van de investeringen in infrastructuur in trein, investeerders. Dat kan volgens mij meer en ja ik vind spanje ook een heerlijk land om naar op vakantie te gaan. Ik woon ik nog veel liever in nederland en zelfs in friesland, waar het openbaar vervoer. Echt niet het beste is van heel nederland. Maar het kan toch wel een stukje beter en ik merk dat de heer minas daar ook steeds meer toe naar toe beweegt. Dus ik denk dat dat we elkaar misschien wel kunnen vinden. Komend jaar in voorstellen om het openbaar vervoer meer overeind te houden.

[1:27:14] Zeker bij de opmerken over friesland. Uw voorzitter onderschrijft die volledig de zijn gekomen aan het eind van de eerste termijn van de zijde van de kamer is verzocht om een schorsing van twintig minuten omdat de winst persoon op naar helemaal naar de derde verdieping heen en terug moeten. Dus ik schors de vergadering tot kwart voor drie tot vier excuus kwart voor vier.

[1:48:37] Ik heropen de vergadering over het meerjarenprogramma infrastructuur, ruimte en transport zijn gekomen bij de eerste termijn van de zijde van het kabinet. Er is een wens geuit van de kamer om de hele vergadering uiterlijk half zeven.

[1:48:53] Ja.

[1:48:54] Ronde streeft tijd en dan zou het ook fijn zijn als de bewindspersonen kort en puntig antwoorden en van de zijde van de kamer is voorgesteld net in een kort overleg je om te beperken tot vier vragen zo ongeveer per fractie. Ja dan geef ik het woord aan weer aan de minister.

[1:49:16] Voortaan kan worden,

[1:49:17] Dank u wel. Voorzitter, beste voor de beantwoording als volgt te doen. Eerst hebben wij allebei uitvoerig blok met algemene vragen. Daar valt wat mij betreft in mijn geval onder

[1:49:28] alles rond visie naar de toekomst instandhouding, stikstof woningbouw en de meer het spel spelregels zitten erin. En als u ons toestaat dat ik dat eerst het algemene deel doe en dan de staatssecretaris het algemene deel en zullen we daarna per regio de vragen beantwoorden. Afwisselend die per regio gesteld zijn,

[1:49:48] dan begin ik met het algemene deel, dan begin ik bij de vragen die

[1:49:53] door mevrouw van ginneken gesteld zijn over de af. Het afwegen van de opgave voor het mobiliteitsfonds en de strategische visie naar de toekomst en of we daarop willen reflecteren

[1:50:04] in het kort gezegd dat ze vroeg kan ik toezeggen, want in het beleidsprogramma hebben we onze uitgangspunten bij het maken van keuzes benoemd, zoals instandhouding op een beoordelen van maatregelen vanuit het perspectief van de burger en brede welvaart.

[1:50:17] Daarnaast werken we voor de lange termijn aan een nieuwe mobiliteit visie op deelmobiliteit de hebben we al visies ontwikkeld, maar we willen juist die integrale visie. Hoe verhouden de bobby modaliteiten zich tot elkaar? Willen we bij elkaar brengen. De mobiliteitsvisie voor tweeduizendvijftig

[1:50:33] en in september ontvangt uw kamer daarvan de schetst van de eerste contouren voordat we dat ook met medeoverheden verder inhoudelijk vorm gaan geven

[1:50:45] en onderdeel daarvan is ook wat zij vroeg hoe om te gaan of hoe wij kijken tegen de visieontwikkeling in omliggende landen.

[1:50:55] Daarnaast

[1:50:56] vroeg mevrouw van ginneken of met de kamer meer op strategisch niveau. Het debat over bereikbaarheidsopgave en keuzes willen voeren. Ik weet dat er ook een werkgroep is van uw commissie die daar naar kijkt, samen met mensen van ons departement en ik denk dat we tot een goede vorm kunnen komen. De komende tijd om dat vanaf volgend jaar ook zeg maar beneden meer cyclus vooraf te laten gaan door een wat meer strategisch debat op op hoofdlijnen. Althans dat als de kamer. Dat wil, kunnen wij dat goed faciliteren.

[1:51:25] Mevrouw van ginneken vroeg ook naar een kabinet zou presentatie van het onderzoek van ce delft voor het volgende meert debat

[1:51:35] het kim en recentelijk ook het centraal planbureau. Het planbureau voor de leefomgeving hebben onderzocht hoe dat brede wells paar varkens perspectief beter kan worden meegenomen in de en cavia systematiek.

[1:51:46] We verkennen op dit moment hoe dat hoe die aanbevelingen praktische doorwerking kunnen krijgen bij ind en in de meer brief van dit najaar zullen we hierover rapporteren en zullen we ook ingaan op het genoemde rapport van ce delft mobiliteit in het post corona tijdperk.

[1:52:02] In diezelfde meer nijenhuis brief zullen we ook ingaan op de participatieve waar de evaluatie methode. We gaan even kijken wat de toegevoegde waarde daarvan is in het kader van het meer. We zullen dat onderzoek en gaan daar in het najaar.

[1:52:21] Verder op in.

[1:52:24] De heer de hoop vroeg ook nog naar

[1:52:27] de specifieke afdoening van de motie over het brede welvaart begrip

[1:52:32] die motie die is in de meer brief in december tweeduizend, eenentwintig afgedaan. Daarin hebben we aangegeven hoe het toegepast wordt in de ima mkb s en de meert spelregels en dat heeft onder andere geresulteerd in een aanvulling op de mkb. De mkb leidraad

[1:52:49] die afgelopen maand door cpb en pbl is gepubliceerd.

[1:52:54] Andere vorm van leg uit wat u doet al dan niet visie kwam van de heer geurts die of die voor ons vroeg of wij nog even in duidelijke taal willen aangeven wat we nog kunnen verwachten op het gebied van infrastructuur

[1:53:12] in het kort. Het antwoord dat al onze verschillende infrastructuur netwerken, mobiliteit mogelijk maken nu en in de toekomst.

[1:53:20] In de eerste plaats zetten we daarbij in om die infrastructuur waar we echt trots op zijn. Ook als je in omringende landen kijkt op orde te houden en door te ontwikkelen. Dus dat betekent instandhouding meer prioriteit geven en dat de netwerken voldoen aan nieuwe eisen van duurzaamheid, klimaatbestendigheid en technologie. Daarbij zijn we realistisch. Niet alles kan nog steeds is er ondanks de toegevoegde gelden schaarste in geld. Maar soms ook in fysieke ruimte en milieu. Ruimte komt straks wel terug. Ook op wat stikstof betekent

[1:53:51] en maar dat zijn koers die wij voeren en daarbij houden wij ook oog voor concrete investeringen. Zie bijvoorbeeld waar ik ook straks nog op inga. De aankondiging van ontsluiting van nieuwe woonwijken ter waarde van één komma twee miljard euro, veelal met projecten van een dergelijke. De dermate schaal dat ze ook nog steeds verwachten wij makkelijk te realiseren zullen zijn en daarmee een concrete toevoeging kunnen bieden aan de bereikbaarheid en de woningbouwopgaven voor nederland. Maar ga zometeen nog verderop in

[1:54:20] als onderdeel van de algemene ronde ook over verkeersveiligheid. De heer stoffen vroeg of provincies voldoende in staat zijn om op provinciale wegen ook een zelfde slag te maken. Als dat we op rijkswegen doen

[1:54:36] voor provincies geldt ook overigens is in de vorige kabinetsperiode ook geld voor voor uitgetrokken, maar er is nog een investeringsimpuls verkeersveiligheid waar ook provinciale waar ook provincies voor een provinciale en wegen een beroep op kunnen doen. De tweede tranche daarvan. Die is. Ze wordt binnenkort en juli. Morgen wordt die opengesteld. Daar kunnen provincies dus ook een beroep op doen. De heer geurts vroeg in dat verband of er nog wat gedaan kan worden aan de verdeelsleutel tussen provincies en gemeenten en waterschappen. De huidige verdeelsleutel is in over is in overleg met de de de koepels van alle mede overheden tot stand gekomen kan op dit moment niet meer worden aangepast. Want hij is reeds gepubliceerd in de staatscourant en vanaf morgen kunnen aanvragen worden ingediend,

[1:55:24] maar de ten behoeve van een volgende tranche evalueren we ook deze regeling, ook deze openstelling en met die evaluatie in de hand zal ik voor een volgende tranche ook weer kijken naar wat dat betekent voor de verdeelsleutel.

[1:55:41] De

[1:55:43] hier stoffen vroeg of als als aanleg projecten naar achteren schuiven of ook

[1:55:51] dan het veiliger maken van en wegen naar voren halen

[1:55:57] daar

[1:56:00] de de de ingewikkelde daarbij is dat niet iedere medewerker die op een aanleg project zit meteen ook de expertise heeft om automatisch op instandhoudings projecten te worden ingezet,

[1:56:12] maar in het afwegingskader voor een werk volgorde van projecten tellen ook verkeersveiligheid en de samenhangt met projecten voor onderhoud of renovatie van bestaande wegen spoorwegen vaak vaarwegen en waterwerken. Dat wordt meegenomen. Het zal niet altijd meteen gaan. Maar de hoofddoelstelling is zo efficiënt mogelijk met onze mensen omgaan. Daar waar ze gewoon nuttig werk kunnen doen en we doen dat vervolgens ook altijd in overleg met de regio.

[1:56:39] De heer stoffer, vroeg naar de nieuwe spul meert spelregels.

[1:56:45] Zoals aangegeven meer brief verwachten we na de zomer de technisch aangepaste meer spelregels aan de kamer aan te bieden. Technisch in de zin dat ze aangepast zijn op de nieuwe wet mobiliteitsfonds. Het anticiperen op de omgevingswet informatie, profielen zijn geactualiseerd en de spelregels zijn eenvoudiger en beknopter geschreven. Daarachter zijn we nog in discussie met de de meer regio's is de medeoverheden over bijvoorbeeld een begrip als zicht op financiering eis van vijfenzeventig procent voor het starten van een meert verkenning dat wat dan wordt dan de volgende afspraken die daar achter komen. Er zijn we de periode nog geen overleg over met de koepels. De ipo, de vng en de vervoersregio's

[1:57:28] en ook gaan we verkennen hoe we met al die partijen betere bestuurlijke afspraken kunnen maken over beheersing en risico verdeling en zodra we daar uit zijn, zal ik de kamer vanzelfsprekend gelijk daarover informeren.

[1:57:44] In dit verband werd ook gevraagd door de heer stoffen vos, maar ook door de heer de hoop of voor de drempel wagen bedragen willen heroverwegen.

[1:57:54] Het korte antwoord daarop is de genoemde drempel drempelbedragen willen we niet heroverwegen. Want die bedragen waar u naar verwijst. Die hebben specifiek betrekking op de regeling die uitkeringen mogelijk maakt voor grote lokale en regionale projecten en projecten pakketten.

[1:58:10] Dat laatste zeg ik omdat een project pakket ook mogelijk bekostigd kan worden hier uit een pakket wat uit verschillende kleinere projecten en maatregelen kunnen bestaan, maar we hebben ook nog andere regelingen die uitkeringen vanuit het mobiliteitsfonds mogelijk maken en daar zijn andere criteria van toepassing en ook andere eisen ten aanzien van cofinanciering. Denk bijvoorbeeld aan de regeling ter stimulering van verkeersveiligheidsmaatregelen

[1:58:38] en ook de regeling voor de versnelling afspraken voor de woningbouw waar ik zo meteen nog verder op ingaat. Die kent ook gewoon andere drempelbedragen en cofinanciering vraagstukken. Dus er is meer mogelijk dan alleen die ene regeling met die drempelbedragen van twee, honderdvijfentwintig miljoen in de vervoer regio's en honderd twaalf een half miljoen elders

[1:58:59] bij de meer projecten die vertraagd zijn waar de heer madlener naar vroeg

[1:59:08] daar. Nee wacht ik pak even wat het hoort bij stikstof. Ik pak het maak eerst even nog de meer spelregels af.

[1:59:20] Bleek die vraag te beantwoorden,

[1:59:24] De heer stoffer, die vroeg nog naar de evaluatie van het programma file aanpak

[1:59:32] de in het noodoverleg meer wat we in april hadden hadden heb ik inderdaad al de kamer toegezegd om te zullen informeren over de resultaten van de hulpdiensten weginspecteurs in het kader van filebestrijding bij ongevallen. De beveiliging van bergers die valt daar ook onder en we nemen de optie om beveiliging door de beveel bergingsbedrijven zelf te laten doen mee in de evaluatie en de beantwoording die uw kamer.

[1:59:55] De nog.

[1:59:56] Je ontvangt een vraag van heer madlener. Pvv gaat.

[2:00:01] Ja voorstellen dat gaat eigenlijk over.

[2:00:02] Vorige onderwerp, het ontsluiten van al die nieuwe woonwijken,

[2:00:08] Ik ook.

[2:00:09] Minister hebben meegemaakt. De vinex tijd

[2:00:13] en eigenlijk wat er nu gebeurt is ook een soort vinex ontwikkeling. Het wordt nu alleen no mix genoemd. Grote

[2:00:20] grote woonwijken die worden ontwikkeld waar wij dan vanuit deze commissie ook mee willen doen aan de regelen van de ontsluiting.

[2:00:28] Maar de fouten bij vinex. Die zijn natuurlijk destijds gemaakt door te onderschatten hoeveel mensen en hoeveel een auto hebben en willen

[2:00:39] er werden heel veel woningen opgeleverd zonder parkeerplaats te weinig wegen. De de uitgangspunten waren eigenlijk niet naar waar de vraag in de markt naar was

[2:00:48] en waar ik nu voor de bang voor ben is dat de nieuwe no mix wijken, net als de vinex-wijken te weinig parkeervoorzieningen en ontsluiting mogelijkheden krijgen met individueel vervoer en dat is eigenlijk dat de fouten vanuit de die in de vinex tijd gemaakt zijn nu herhaald worden. Maar in het kwadraat

[2:01:06] is de minister kijkt de minister ook naar de kwaliteit van die wijken en die ontsluiting en kijkt u naar de vraag uit de markt.

[2:01:13] Tenminste,

[2:01:13] Ja. Paar antwoorden een paar elementen in in de vraag over kleine correctie. Het zijn no fix gebieden en of dat straks tot no fx woningen en wijken lijkt dat zullen we nog nog zien

[2:01:28] als ik gewoon kijk naar de versnelling afspraken die nu gemaakt zijn. Dan zitten daar projecten in op het gebied van fiets openbaar vervoer, maar zeker ook veel investeringen in de de autobereikbaarheid. Dus dat alleen al is een indicator dat er ook aan autobereikbaarheid wordt gewerkt in voldoende mate. We weten ook dat mensen die een nieuwe woonwijken gaan wonen over het algemeen van alle modaliteiten gebruik maken waar het gaat om de precieze inrichting van de gebieden hoe de parkeernorm. Daar is welk type woningen. Daar komt dat zal over het land en over de verschillende wijken verschillen. Dat zal uitmaken of dat een binnenstedelijk gebied is of een uitleg locatie. Maar dat zijn uiteindelijk de keuzes die lokaal door de gemeente worden gemaakt, waarbij waardoor ervan uitgaan dat iedereen alle gemeentes gewoon kwalitatief goede woonwijken willen die gewoon voor voorzien in de behoeften van de mensen die daar gaan gaan wonen. Dat is echt de keuze die we daar laten wat wij mogelijk maken is de ontsluiting en voor zover beeld. Wat wij nu hebben bij de versnelling afspraken zal dat met alle modaliteiten zijn.

[2:02:36] Deurmat leggen.

[2:02:37] Dat is een beetje het wens denken waar ik dus bang voor ben. Want dat was in die vinex tijd precies hetzelfde. Daar gingen ze uit van nou ja die komen hier wonen een gezin gemiddeld een auto. Maar dat bleek in de praktijk heel anders en ik ik zie nu dat al die wethouders die denken ja. Het wordt al duur genoeg. We willen alles op elkaar proppen. We gaan het autobezit ontmoedigen door wijken op te leveren. Een hele lage parkeernorm. Dan kan ik daarna gaan rekenen met minder auto's en dan kan dat die infrastructuur van de ook achterwege blijven deels.

[2:03:10] Dus ik ik ben hier niet gerust op. Maar goed ik ga hier ook met mijn collega's van de woningen ontwikkelingen verder meepraten. Maar ik hou het in de gaten en ik hoop

[2:03:20] dat minister harbers dat ook doet want ik heb grote zorgen over de ontwikkeling van de aldi no mix of don t know fx wijken.

[2:03:30] Ja. En als ik goed ben geïnformeerd, is het gesprek over de woon visies, et cetera op dit moment in een andere zaal bezig en vanzelfsprekend collega de jongen neer en de staatssecretaris en ik werken. Goed goed samen. Wij letten goed op de ontsluiting van die wijken en collega de jonge dat de huizen ook op tijd gebouwd worden en dat die naar wens van de toekomstige bewoners zijn nu we toch bij dit thema zijn dat ik dan gelijk even de vragen meenemen die over die zevenendertig miljard euro gesteld zijn. Ter ontsluiting van de nieuwe woon gebieden,

[2:04:04] mevrouw van ginneken die vroeg of

[2:04:08] die merkt op dat die zevenenhalf miljard ook moet bijdragen aan de opgaven die in de hema de integrale mobiliteit analyse zijn gesteld en of die indicator zodanig aan kunnen passen dat we rekening houden met de aangepaste vraag

[2:04:24] en die toezegging die kan ik doen. Deze zomer werken we ook aan een nieuwe analyse op het netwerk en de impact van woningbouw op dat netwerken met netwerk bedoel ik dan de de rijksinfrastructuur waar het gaat om openbaar vervoer, maar ook rijks, rijkswegen

[2:04:39] en de impact van woningbouw op die hoofde infrastructuur. Die nemen we ook mee voor de nieuwe indicatoren mee genomen

[2:04:47] en de deel van de woningbouwopgave, maar ook de vrachtwagen heffing en meer thuiswerken. Die zijn voor over voor grote delen al in de ima meegenomen.

[2:04:59] Dan merkte de heer koerhuis op

[2:05:04] dat de rekenkamer vorige week een rapport heeft gepubliceerd over de woningbouw impuls en hoe we daar tegen aan kijken en of we dat in het achterhoofd houden bij de overige ruim zes miljard die we nog moeten besteden uit de zeven een half miljard. In de eerste plaats is de vaststelling dat we met de versnelling afspraken die we nu gemaakt hebben voor ons voedsel van de prop uit de pijplijn hebben kunnen halen en veel woningbouwplannen kunnen lostrekken door te investeren in de bereikbaarheid van die van de nieuwe wijken. Wij sturen daarbij sterk op het realiseren van de infrastructuur in samenhang met met de woningen. Maar vanuit de infrastructuur kunnen we natuurlijk heel specifieke prestatieafspraken maken met de provincies en gemeenten die dat betreft. Het wordt ook in die specifieke uitkering met dergelijke criteria ondergebracht.

[2:05:55] We gaan nu aan de slag ook richting het bestuurlijk overleg meer in het najaar met de grootschaliger gebieden en dus ook met de grootschaliger bereikbaarheidsopgave en daar kijken we wel degelijk ook naar de buiten stedelijke infrastructuur. Precies wat ik net noemde eigenlijk de hoofde infrastructuur van van nederland. De de de kleinere projecten op de ontsluiting lokaal en regionaal die hopen we nu met de versnelling afspraken geregeld hebben. Maar straks is de grote opgave om te identificeren waar door de bouw van nieuwe woningen het hoofdwegennet of het hoofd. Ov net vastloopt. En dan moet je op die punten moet je dan zorgen voor extra capaciteit, zodat door de toevoeging van woningen niet de hele regio vast vastloopt

[2:06:37] en de heer minas die vroeg of de huidige meer toekenningen al aan het afwegingskader woningbouw voldoen en het korte antwoord is ja. Bij de verstreken afspraken hebben we gebruik gemaakt van een set criteria die heel erg lijkt op die uit het af wegen kader en die focussen op de versnelling van de woningbouw op korte termijn door infra investeringen. Voorzitter, dat op gebied van de zeven een half miljard en het onderdeel de uit met de versnelling afspraken.

[2:07:05] Ze vraag van nicolaas.

[2:07:06] Dank u wel. Voorzitter, jaap hiervan vanuit de vvd was die zeven halve miljard vooral bedoeld voor buiten stedelijke infrastructuur en tot de daar

[2:07:16] nieuwe grote woonwijk kunnen bouwen. Ik heb het ook gezien. Één komma twee miljard gaat het nu naar de ik noem het dan binnenstedelijke infrastructuur maar begrijpen. Ik hoor de minister ook zeggen. Ja dat komt ook omdat we snel iets wouden doen voor het najaar hebben we iets meer de tijd gaan we kijken naar een grotere nieuwe woonwijken.

[2:07:35] Die krijg ik dan ook de toezegging dat dat het grootste deel van die zes miljard ook naar die buiten stedelijke infrastructuur gaat.

[2:07:41] Het begrip buiten binnenstedelijk voordat dat verwarring oplevert in het coalitieakkoord is opgenomen. De ontsluiting van binnenstedelijke gebieden. De de de de oude novi thans no fx gebieden en daarbuiten behouden dat ook goed in de in de gaten. Ik zeg niet toe dat de volledige ruim zes miljard alleen naar buiten stedelijke infrastructuur gaat. Er zullen ook nog binnenstedelijke projecten zijn grootschaliger, bijvoorbeeld als het gaat om om het openbaar vervoer. Maar wij kijken goed naar. Gewoon de capaciteit van het hele van de hele rijksinfrastructuur hoe we die ook zo maximaal mogelijk kunnen inzetten voor de ontsluiting van nieuwe woonwijken, zowel binnenstedelijk als daarbuiten en het hangt per regio af of je dan het knelpunt juist binnenstedelijk krijgt of op de hoofd infrastructuur. De de afwegingen krijgt die als kamer vanzelfsprekend dit najaar.

[2:08:31] Van onze heer.

[2:08:33] Ik hoorde ministers zich in dat rijksinfrastructuur. Daar gaat het het die is de eerste één komma twee miljard gaan gaat veranderen. Gemeentelijke infrastructuur is dat aan de toezegging die gehoord dat het grootste deel van zes miljard naar rijksinfrastructuur gaat.

[2:08:47] Ja. Als ik kijk als ik kijk naar het domein waar ik verantwoordelijk voor ben bij wegen spreek ik in principe over het hoofdwegen net en kijken we daaromheen natuurlijk. Wat voor regionaal nog waar we een cofinanciering doen. We doen heel veel projecten in dit land samen met provincies gemeenten en en het rijk, maar wel degelijk ook een een taak dat we zorgen dat de snelwegen niet niet vastlopen. Als je ergens nog een woonwijk toevoegt bij openbaar vervoer in in de is zeg maar in binnenstedelijke gebieden. Dan kom je in het de bij met moet de staatssecretarissen meteen verder op ingaan van wat uiteindelijk door vervoer regio's geregeld wordt. Dus ik ga niet toezeggen dat al het openbaar vervoer. Wat we aanleggen dat dat alleen maar buiten de stad is want de woningen worden ook binnen de stad gebouwd.

[2:09:34] Dan.

[2:09:38] Hebben we een belemmering waar het gaat om stikstof.

[2:09:43] Eerst even wat er aan de hand is met met de stikstof deskundigen.

[2:09:49] Dat is niets om dat maar even te zeggen alleen maar mensen die berekeningen moeten moeten maken.

[2:10:03] Ze duren ook niet allemaal tweeëneenhalf jaar, zoals de heer madlener bedoelde, maar we hebben een aantal deskundigen binnen rijkswaterstaat en over. Ook bij marktpartijen. Ook bij medeoverheden die het hele rekenen en onderbouwing werk rond stikstof kunnen doen. Een deel van de berekeningen worden ook daadwerkelijk door externe bureaus gedaan, maar de berekening is één ding. Daarna is het de ecologische beoordeling wat leer je uit die berekeningen van de mogelijke effecten van stikstofdepositie op de natuur. Vervolgens zul je mitigerende maatregelen moeten moeten zoeken. Uiteindelijk slaat hoort ook bij het sluiten van vrijwillige overeenkomsten met ondernemers waar je kunt salderen plekken waar compenseren. De maatregelen kunnen worden getroffen opzoeken en niet onbelangrijk. Het verwerken van de resultaten van al die besluiten en activiteiten in de toelichting in het tracé besluit et cetera, zodat het ook juridisch hard is.

[2:11:02] Sinds afgelopen jaar dienen we dat met een maximale reisafstand van vijfentwintig kilometer te onderzoeken. Daarmee is de onderzoeksraad voor projecten met wegverkeer bijvoorbeeld fors toegenomen en het is die capaciteit die schaars is niet alleen bij de rijksoverheid, maar ook in de markt, omdat het een capaciteit is die we jaar door het stikstofprobleem ook pas de laatste paar jaar veelvuldig nodig hebben

[2:11:23] en we hebben simpelweg geconstateerd dat de hoeveelheid deskundigen die we hebben dat we om die reden moeten prioriteren waar we die inzetten. We kunnen op twee projecten tegelijkertijd al deze deskundigheid bij elkaar brengen en dat is de reden dat we de een aantal projecten hebben moeten prioriteren en ook in de tijd hebben moeten uitzetten. Ik betreur dat. Maar het is ook een realiteit van het probleem waar we vandaag de dag mee te maken hebben en ook de noodzaak om het stikstofprobleem uiteindelijk structureel op te lossen, want alleen op die manier kunnen we uit deze klem gaan gaan komen.

[2:11:57] Uiteraard is ook door mijn voorgangers en ook thans al ingezet op uitbreiding van die capaciteit. Daar blijven we ons voor inzetten. Er worden stikstof deskundigen aangenomen en ingehuurd en vooral ook hebben we een intern opleidingstraject gestart om ook de rijkswaterstaat bijvoorbeeld maar zal ook binnen prorail gelden extra stikstof deskundigen op te leiden.

[2:12:20] De dat is dat is het is dus meer dan simpelweg rekenen. Het is zorgen dat het besluit wat uiteindelijk genomen wordt het ook haalt en juridisch hard is.

[2:12:32] Hoe gaan we dan noemde het net al. Dit is ook de noodzaak voor de de stikstofaanpak zoals gepresenteerd door mijn collega, minister van der wal. Want uiteindelijk op dit moment is het mitigeren is het salderen is het kijken of je het in een regio kunt oplossen, maar uiteindelijk pas als we de natuur structureel hebben verbeterd en het stikstofprobleem langs die weg oplossen, hebben we ook de echte ruimte weer in de toekomst voor noodzakelijke infra projecten.

[2:13:01] De heer koerhuis vroeg hoe de planning van die elf meter projecten die geprioriteerd zijn eruit ziet

[2:13:09] de verwachting is dat als alles volgens planning loopt deze projecten begin twintig, vijfentwintig

[2:13:17] van de benodigde beoordelingen zijn voorzien en de projectbesluiten zijn genomen. Dat wil niet zeggen dat ze allemaal tot dat tijdstip wachten want het gaat volgtijdelijk binnen die binnen die elf projecten in het najaar zal ik u via de meert voortgangsbrief per project een een planning geven. We hebben bij het bepalen van die prioriteiten overigens ook gekeken, niet alleen naar de vervoerswaarde de de de oorspronkelijke doelstellingen van het meer het project, maar ook naar of provincies bijvoorbeeld zelf ook capaciteit beschikbaar hebben om te helpen om die projecten vlot te trekken en niet onbelangrijk. Ook met een schuin oog gekeken van als je straks de uitkomsten van die stikstof beoordeling lukt het je dan ook in de regio. Om met de kennis van nu voldoende stikstofruimte te vinden. Dat is ook waar we de versnelling afspraken binnenstedelijk op hebben afgesproken dat we verwachten dat die ook door kunnen gaan. De heer stoffer die vroeg of de snelheid en naar de snelheids maatregelen die ingetrokken is. Wat daarbij gebeurt is dat we

[2:14:24] die snelheids maatregel niet inzetten voor de meer projecten omdat de precieze opbrengst van die snelheidsverlaging niet op het vereiste detailniveau zeker is en dat hebben wij nodig om toch de trace besluiten te kunnen nemen. De snelheidsverlaging zelf de stikstofruimte daarvan is wel ingezet, bijvoorbeeld door het mogelijk maken van de bouw van drieëntwintigduizend woningen.

[2:14:50] De heerst, de hoop vroeg naar de integrale afweging om bijvoorbeeld te voorkomen dat mobiliteits investeringen ten koste gaan van de woningbouw.

[2:15:01] De prioritering die wij nu leggen op deze meer projecten heeft geen legt geen claim op de stikstof ruimte. Het is eigenlijk enkel de werk volgorde van de van de projecten en per project zal je dan ook aan de slag moeten. Om te kijken hoe je het kunt mitigeren of of compenseren in de in de omgeving. Het enige wat we hebben gedaan is als je dan met zo'n project aan de slag gaat, is het realistisch denkbaar dat je daar op deze termijn ook de stikstofruimte voor vindt in de regio hebben en we hebben natuurlijk ook naar die projecten gekeken dat ze bijvoorbeeld voor bereikbaarheid voor model shift in het geval van een sluis of voor woningbouw wel de goede dingen. Vervolgens doen. Je kunt ook geen woningbouw realiseren als je niet de bijbehorende infrastructuur kunt realiseren vanwege het stikstof probleem.

[2:15:51] De

[2:15:54] hier de groep vogels.

[2:15:55] De eventjes dan weer madlener. Want hij heeft een vraag over dit onderwerp.

[2:16:00] Tenzij de minister een blokje stikstof heeft wat nu bijna afgerond is,

[2:16:04] Een twee vragen. De heer de hoop vroeg namelijk ook nog of keuzes die structureel tot minder stikstof leider forum zouden moeten krijgen

[2:16:15] en daarbij past de constatering dat de mobiliteit sector natuurlijk ook bijdraagt aan het terugdringen van de stikstof uitstoten door onder meer het steeds schoner worden van voertuigen door het feit dat we de maximumsnelheid twee jaar geleden hebben aangepast. Andere modaliteiten, zeevaart, schepen. Laten we meer gebruiken van gebruik maken van walstroom hebben dagen bij met subsidieregelingen aan verduurzaming van de binnenvaartschepen, subsidieregelingen voor schoon en emissieloos bouw materieel dus ook op die manier zijn we natuurlijk wel bezig met de hele mobiliteit sfeer sector om ook zelf te zorgen dat de stikstof uitstoot naar beneden gaat en niet in het minste dat in de toekomst auto's in toenemende mate en uiteindelijk voor volledig elektrisch zullen zijn.

[2:16:58] Daarmee heb ik het blokje stikstof.

[2:17:02] De vraag van heer madlener, daarna.

[2:17:06] Vier, vijf jaar naar dit sluit precies aan bij mijn vraag. Want waar denemarken bijvoorbeeld rekent met

[2:17:13] drie of vijf kilometer waar de stikstof neerslaat gaat nederland op vijfentwintig kilometer ver kijken ervan uit dat daar stikstof staat echt belachelijk hoe nederland dat heeft bedacht en dan zal de minister zich elders terecht, maar het zijn natuurlijk onze eigen regels die de rechter toetst. Andere landen doen het heel anders en veel slimmer. Maar goed. Nederland heeft nu eenmaal zichzelf totaal op slot gezet. Maar goed. De minister zegt het lost zichzelf op door zwaar de over een paar jaar.

[2:17:45] We zijn er liggen maar elektrische auto's te koop. En dan is het stikstofprobleem. Dus qua vervoer helemaal opgelost en die wijken bouwen hiervoor voor zestig jaar of zoiets.

[2:17:57] Dus het de de snijd bezig om een heel tijdelijk probleem ons het onszelf heel moeilijk te maken. Mijn vraag is nu wel. Kijk die die die wijk ontwikkelaars zijn nu allemaal bezig met die stikstofberekeningen

[2:18:09] en is toch heel verleidelijk om te denken. Hey. Weet je wat we doen. We gaan hele autoluwe wijk maken dan hoeven we lekker te rekenen met heel weinig auto's. Want die mensen kunnen dan niet met de auto die moeten dan in die tram of in die of in die trein en zo kunnen we lekker die een beetje die stikstof regels omzeilen door eigenlijk wijken te bouwen die ja. Een autoluw zijn en die druk. De minister die praat er een beetje omheen die de die zich van nee, we gaan er gewoon vanuit wat wat wat er op ons bordje. Kom maar. Ik zie wel een beweging dat juist die stikstof regels gaan leiden tot wijken die niet leefbaar zijn in de toekomst waar de stad dat gebrek aan mobiliteit ingebakken zit, terwijl de een tijdelijk probleem is, is de minister het met me eens dat die druk er is en kijkt de minister toe zie erop toe dat dat niet gebeurt.

[2:18:59] De meeste.

[2:19:01] Voorzitter, ik herhaal een beetje wat ik net zei, want dit zijn ook lokale afwegingen en dit zijn ook de afwegingen die de minister voor voor volkshuisvesting ook meeneemt in het maken van afspraken met de regio's.

[2:19:15] Tegelijkertijd als wij zien ik hou gewoon haal gewoon het antwoord van als wij zien wat we in de versnelling afspraken ook aan voorstellen langs hebben gekregen voor voor verkeersmaatregelen. Dan zitten daar ook voldoende projecten bij op het gebied van automobiliteit. Dus dat zou een indicator kunnen zijn dat het dat de soep niet zo heet gegeten wordt als de heer madlener nu zetten. Het tweede is dat de natuurlijk iedereen die woning ontwikkelt natuurlijk ook kijkt naar wat de markt vraagt en we zien gewoon dat mensen die ergens gaan wonen dat die ook nog altijd de auto gebruiken en de ook een plek voor willen hebben. Alleen het karakter van de wijk verschilt dat dat zien we al sinds jaar en dag of het een binnenstedelijk woningbouwplannen is of eentje aan de rand van de stad of eentje echt op een uitleggen locatie en naarmate het verder uit het centrum ligt zul je in de praktijk ook gewoon zien dat er meer behoefte is aan een plek voor de auto.

[2:20:04] Middags.

[2:20:06] Voorzitter dankuwel. Voorzitter, een van de belangrijke taken die we hebben hier als parlement is het controleren van de regering

[2:20:12] en nu hebben we bij de toekenningen gezien dat er een redelijk summier overzicht is gestuurd.

[2:20:20] Wat het doel is van die toekenning en waar dat mogelijk toe leidt. Ik noem een simpel voorbeeldje in de regio amsterdam. Als de bakker optelt dan komen daar zomaar vijftien tot twintigduizend woningen.

[2:20:31] Wij.

[2:20:32] Mijn vraag aan de minister is dus of hij van mening is dat die summiere toelichting eigenlijk gewoon niet concreter moet worden, zodat de kamer ook naar haar controlerende rol op een betere manier kan uitvoeren op basis van het afwegingskader. Want dat dat kan nog niet kan onvoldoende met datgene wat u de kamer heeft aangeboden en daarmee zeg ik ook

[2:20:51] dat dat die die claim hebben bijvoorbeeld in de regio en mijn raam zo vijftien tot twintigduizend woningen in deze ronde in de regio rotterdam leidt dat tot veertigduizend nieuwe woningen. Dan kan het niet anders dat u een claim ook nog legt in de toekomst op de grotere rijksinfrastructuur of de rijks infrastructuur als gaat om mobiliteit spoorverbinding westerlingen meer dus kunt u dan ook tegelijkertijd meegeven aan de kamer. Door deze besluiten moeten we indirect ook een besluit nemen over toekomstige investeringen in de rechts infrastructuur.

[2:21:22] Dankuwel.

[2:21:24] De meeste.

[2:21:28] Nee, we hebben dat laatste is naar mijn oordeel niet het geval dat we indirect een claim leggen op toekomstige investeringen hebben juist gekeken naar welke plannen liggen klaar zijn hard maar missen nog de noodzakelijke ontsluiting op wijk of of of of of stadsniveau in ieder geval lokaal.

[2:21:47] Ja. En uit het eerste. Het is ook aan de kamer om te beoordelen welke informatie ze wist ik leid uit af dat er gebrek aan informatie is en hoor ik het graag wat wij nog wat wij nog dienen aan te leveren.

[2:22:00] De middags voorzitter keek even om op dat laatste punt wat ik inbracht. Dat ging met name over een potentiële claim is op grotere verbindingen, dan zou ik de minister eigenlijke vraag willen stellen, is de minister. Nou van mening dat die veertigduizend woningen die mogelijk bij er bijkomen in de regio rotterdam dat die voor voldoende bereikbaar zijn met het hoofd infra. Net wat er ligt door deze toekenning, want deze toekenningen zijn als ik de bijdrage zojuist heb gehoord, zijn met name bedoeld voor kleinere aanpassing ergens rondom dat je erbij of een afslag je maar is voldoet het hoofd infra net nog steeds in die regio's en als dat niet zo is, zou ik dat graag willen hebben en ten aanzien van de informatie wenst die er is, is met name. Ik zou een betere toets willen op basis van die integrale afwegingen die u zelf heeft gedeeld met de kamer dankuwel.

[2:22:52] De is ook ook even de vaststelling. Het gaat ook niet om dan een project, bijvoorbeeld van veertigduizend woningen dus ook verdeeld over een aantal kleinere projecten. En juist daarom hebben we gekeken wat kun je dan ook met kleinschalige ontsluiting mogelijk maken

[2:23:08] de en bekijken natuurlijk vervolgens nog bij de besteding van de zes of ruim zes miljard die overblijft, kijken we ook wel naar het grotere geheel in de regio en mogelijke impact op het op het netwerk, maar laten we, zoals ik zie graag ook landen vragen tegemoet die de kamer aanvullend nog heeft en die zullen we vanzelfsprekend ook beantwoorden. Ook naar de de naar de volgende ronde. Het najaar.

[2:23:31] De vraag van leerde al.

[2:23:33] Voorzitter, ik vond de vraag of het antwoord op mijn vragen over de integraliteit niet helemaal bevredigend omdat ik bij de minister proefde van hebben. We hebben gewoon onze meer plannen willen doorvoeren en het staat los van wat er nu met met met stikstof speelt in de plannen die een minister van wonen bijvoorbeeld heeft. Maar het is toch zo dat op het moment dat de bijvoorbeeld een weg verbreed wordt dat het een claim legt op stikstofruimte voor andere dingen. Dus ik zou graag wat meer toelichting willen op wat dat nou doet en of er dan gezocht wordt naar meer integraliteit. En wat voor gesprekken hij daar bijvoorbeeld over voert met de minister van vrom. Dat is mij gewoon nog niet duidelijk.

[2:24:11] De minister.

[2:24:15] Eerst maar ook de vaststelling dat over het algemeen woningbouw niet heel veel stikstofruimte nodig heeft en zeker niet naarmate we dat in de tijd op meer emissieloos gaan doen en en ook de bouw vrijstelling daarvoor daarvoor hebben maar het blijft. Ja dat is gewoon de realiteit van alledag. Het blijft zaak dat dat iedereen die op dit moment iets wil wat teveel stikstofdepositie veroorzaakt heeft stikstofruimte nodig.

[2:24:39] Wij kijken in ieder geval met woningbouw en infrastructuur. Dat beoordelen we in samenhang. Dat hebben we ook bij deze versnelling afspraken gedaan. We hebben meegewogen daarbij dat een woningbouwplannen of dat dat dat een investering in infrastructuur in combinatie met woningbouw gerealiseerd kan worden en een van de afwegingscriteria daarbij is of provincies en of gemeenten daar wel of geen stikstofprobleem bij bij verwacht. Dus daar is die afweging gewoon gewoon gemaakt waar het verder gaat. Om meer projecten zou ik het ook niet zo digitaal willen zien. Herstel. Als je nu meer projecten hebt voor noem iets een snelweg om alleen maar te zeggen dat vinden we slechter dan woningbouw, want zonder zo'n grootschalige ontsluiting zou je ook wel eens keer weer heel veel woonwijken niet kunnen kunnen realiseren, maar kan het niet mooier maken. In heel veel regio's is het echt sprokkelen om te kijken waar je de stikstofruimte op dit moment vandaan hebt voor het de samenhangt van de dingen die daar gerealiseerd moet worden.

[2:25:33] Geld over. Ook voor voor energietransitie voor nieuwe nieuwe werklocaties. Het zal in samenhang moeten en het doet allemaal bij elkaar aanspraak op op dit moment slechts beperkt voorradig geschiedenis stikstofruimte.

[2:25:50] Je hebt de coureurs.

[2:25:52] Door mijn interrupties cm. De vraag is niet beantwoord of de minister een lijst onderhoudsprojecten op het ministerie heeft liggen die we volgend jaar kunnen starten. Maar die zonder stikstofruimte kunnen kunnen starten.

[2:26:14] Over de nog even snel een criteria

[2:26:18] bij die één komma twee miljard euro hebben we getoetst op het effect op het netwerk. En als de prima uitkomsten zouden verslechteren. En daar zit woningbouw in dan dan vielen ze ook de uit bij de toekenning voor deze één komma twee miljard. Dus dat is hopelijk het geruststellende antwoord op de heer midas.

[2:26:36] Tot slot nog de instandhouding

[2:26:41] diverse sprekers die record stoffen die hebben gevraagd over instandhouding naar voren halen van twintig, zesentwintig naar twintig, vierentwintig te gaan. Nu is het ook zo dat we niet pas in twintig, zesentwintig beginnen te werken aan het uitgesteld onderhoud.

[2:26:58] In het hoofdlijnendebat heb ik begin dit jaar aangegeven dat ik niet eerder dan twintig, vierentwintig, een langjarig beeld van de instandhouding kan geven, omdat we echt nog een paar keuzes voor voor moeten maken.

[2:27:08] Maar voor het begrotingsdebat van dit jaar wil ik op hoofdlijnen reeds een basis kwaliteitsniveau schetsen en met de kamer delen

[2:27:16] moet ons daarbij ook bedenken dat rijkswaterstaat en prorail werken met meerjarige contracten die waardoor je ook niet in één keer de knop kunt omzetten. Dus dat aangepaste.

[2:27:26] De prestatieniveau zal via een ingang groeimodel zichtbaar worden. We gaan er natuurlijk al eerder mee aan de slag. En vanaf twintig, zesentwintig met gewoon de structurele doorkijk

[2:27:37] als de mogelijkheid zich voordoet om hierop al eerder te anticiperen. Dan zal rijkswaterstaat dat uiteraard niet nalaten. Maar ik wil ook dit najaar eerst met uw kamer ook het gesprek voeren over het aangepaste basis kwaliteitsniveau en of we daarover onderling ook over eens zijn de budget spanning

[2:27:55] die is fors. Dat komt omdat in het coalitieakkoord

[2:28:00] de gevalideerde behoeften zoals vorig najaar aan de kamer gemeld is, is afgedekt. De worden nog validatie uitgevoerd over de actuele inzichten en die validatie voor de rijkswaterstaat netwerken die wordt dit jaar gestart.

[2:28:17] Ik bedoel

[2:28:19] nee haal ik mezelf dat we voor de begroting voor volgend jaar in ieder geval basis kwaliteitsniveau rond hebben

[2:28:25] en de lijst onderhoudsprojecten die we klaar hebben liggen als die meer projecten uitstellen waar die koerhuis naar vroeg. Ook daar heb ik toegezegd in het wetgevings overleg van vorige week om voor prinsjesdag de kamer te informeren over welke projecten als eerste worden aangepakt als het gaat om onderhoud en vanzelfsprekend kijken wij nauwlettend daar waar aanleg nog verder in de vertraging zou komen om te kijken welk onderhoud we dan naar voren zouden kunnen halen om dan met project teams ook te schuiven en in te zetten op andere werkzaamheden, zoals op het gebied van vervanging en renovatie en ik denk dat de sowieso de projecten die als eerst worden aangepakt. Informeert voor prinsjesdag en mocht het aan de orde zijn dat we moeten schuiven tussen aanleg en onderhoud dan informeer ik uw kamer ook over en ik zal de ook in de meer het najaar brief verder op ingaan. Mocht dat op dat moment aan de orde zijn. Wat ik hoop natuurlijk vooral dat voor de aanleg nog nog vooruit kunnen brengen. Maar ik zeg die koelhuis toe dat bij de keuzes die betaald maken.

[2:29:28] De kamer betrokken wordt en daarmee ben ik aan het eind van het algemene doel.

[2:29:32] Maar niet nadat er nog een vraag is van de heer stoffen,

[2:29:34] Van de sgp.

[2:29:36] Voorzitter,

[2:29:38] nog even over dat meerjarenplan instandhouding en om het goed te begrijpen. Ik begrijp dat mensen ik begin daar zo snel mogelijk mee als kan. En eigenlijk is de enige verloop van de is tweeduizend, vierentwintig, tweeduizendzesentwintig heeft te maken met contracten die afgesloten zijn die nog lopen en dat het eigenlijk zeg maar langzaam verlopen is naar in tweeduizend zestien is laatste contract ongeveer verlopen en dan kan ook op alle gebieden begonnen worden met

[2:30:04] met met iets nieuws om het maar gewone mensen taal te zeggen.

[2:30:08] De meeste.

[2:30:10] Zo zit het niet. We hebben die contracten. Dus betekent. Je kunt ook niet gelijk zeggen ik heb nu meer geld en morgen aan de aan de slag van de moet je ook nog weten wat je ervoor moet moet doen. Dus dat is gewoon een praktische belemmering. Wat we aan de vraagkant doen is zomaar de hele de hele onderhouds behoeften structureel goed inregelen, ook op basis hiervan de nieuwe validatie. Nu. We weten hoeveel geld erbij is gekomen. Ook ondertussen kijken naar hoe is het netwerk en nu toe zijn ook projecten die waar het onderhoud in het verleden is uitgesteld. Maar als je precies de volgorde weer pakt waarin het ooit is uitgesteld. Dan ben je misschien suboptimaal bezig om dat bij het ene uitgestelde onderhoud een brug of een weg het wel de eigenlijk nog in. Prima staat is maar bij een andere misschien sneller verslechterd. Dus we moeten gewoon weer even de hele staat opnemen en dat willen we uiteindelijk structureel vanaf twintig, zesentwintig geregeld hebben in eigenlijk gewoon lang meerjarig instandhoudings plan in de tussentijd werken we volgens een aangepast basis kwaliteitsniveau. Wat ik dit najaar presenteert. Vanzelfsprekend gebruiken we ook de middelen die in de komende jaren beschikbaar zijn om meer aan instandhouding te doen, meer aan onderhoud en vervanging en renovatie te doen en die eerste keuzes op dat gebied. Leg ik bij de begroting in dit najaar aan de kamer voor

[2:31:35] maar een lopend contract kan gewoon een belemmering zijn om meteen morgen aan de slag te gaan van secretaris hier om wat moeten gaan openbreken.

[2:31:44] Dat.

[2:31:45] Ja op zich wel helder. We kunnen heel lang. Het gaat niet om hier de details naar elkaar toe. Dan blijf ik tot mevrouw van ginneken. Zij moet hierop hoofdlijn hebben. Ik begrijp dat wij praktisch inzicht krijgen wat het ongeveer gaat betekenen van af. Zeg maar dit najaar en dan worden we uiteraard schatten kind gewoon op de hoogte gehouden worden van het verdere verloop en aan tweeduizend cent, zesentwintig. Dan hebben we alles picobello geregeld. Laten we dat maar als eindpunt.

[2:32:08] Dat is ook de de de korte samenvatting. Het is een mammoettanker die die moet keren om te zorgen dat we langjarig nu stabiel. De de instandhouding op op peil houden en we beginnen natuurlijk gewoon voordat we de nieuwe ijs hebben volgens de bestaande eisen gewoon het geld te gebruiken voor twintig, drieëntwintig, twintig, vierentwintig en ondertussen werken we aan het keren van die mammoettanker richting de structurele betere toekomst.

[2:32:33] Dankuwel. Dan is nu het woord aan mevrouw. De staatssecretaris.

[2:32:36] Ik zag.

[2:32:39] Dank u wel. Voorzitter, ook vanuit mijn hartelijk danken aan de kamerleden voor hun inbreng. En anders dan de minister ik hier in den haag iets mee en dat betekent ook dat je met nieuwe ogen naar zo'n proces kunt kijken en en die zes maanden dat ik staatssecretaris ben heb ik tijdens de bezoeken mogen ervaren dat er door veel mensen door vele overheid slagen door ook vele collega's hard is gewerkt aan een mooie uitwisseling van portefeuilles van idee. Dat is precies wat we hebben ervaren tijdens werkbezoeken die we hebben gebracht en gehad en de regio's overgewicht.

[2:33:20] We hebben daar veel ambities en wensen die er zijn en dan ook naar boven horen komen.

[2:33:25] Die worden vervolgens hopelijk volwassen met een onderzoek met een verkenning en vervolgens met een plan uitwerking.

[2:33:31] En dan uiteindelijk hopen dat ze ook gerealiseerd worden natuurlijk. En als resultaat hebben we dan een mooi nederland een sterke en een voegt vragen van nederland.

[2:33:41] Op bepaalde punten moeten wij ook moderniseren. We moeten meer regie, meer flexibiliteit en meer projectbeheersing proberen te bereiken. Maar in de kern hebben we wel met de werkproces een prachtig instrument in handen om tot de goede keuzes te komen

[2:33:57] dan over het spoor. Daarvoor geldt de basis op orde en de prioriteit ligt op onderhoud de toekomstbestendigheid en de veiligheid van het spoor hebben. Grote ambities werden tientallen procenten meer reizigers en de trein bijvoorbeeld zien te krijgen. Dan moet het systeem daar ook klaar voor zijn. Er moet robuust genoeg zijn

[2:34:15] dat belang. Dat wordt ook onderschreven door regionale overheden en ook door de sector aan de landelijke vn spoor tafel die ik onlangs had.

[2:34:24] Dat betekent dus dat we scherpe keuzes moeten maken over wat we nu doen en wat later kan

[2:34:30] en zetten op zichtbare stappen

[2:34:32] waarbij ook met kleinere ingrepen soms veel te bereiken is en ik wil daarbij in het bijzonder kijken naar kansen en de grensregio's. Ik hoorde net ook wat gepingpong tussen een aantal kamerleden over het belang van grensoverschrijdend openbaar vervoer. En toen dacht ik bij mezelf. Ik kom natuurlijk in limburg. Ik heb altijd goed samengewerkt met ook de pvv fractie een en maastricht, maar ook en het palm en het limburgs parlement en ik denk die waren toch altijd voor bepaalde grensoverschrijdende projecten. Ik heb net even opgezocht die sparen voor het rehabiliteren van de hand te slaan. Dat is de lijn van heerlen kerkrade naar aken. Ze zijn voor het verbeteren van de bereikbaarheid, maastricht aken luik en zijn voor het aansluiten van vdl nedcar op het hoofdspoor richting antwerpen. En wat ik daar aan belangrijk fans. Dat is dus dat de meerwaarde wordt gezien, niet alleen maar voor shoppen de dames of heren. U kunt natuurlijk zelf ook altijd met met de trein naar aken of naar leuk om stropdas stiltecoupé om per setje. Maar het gaat erom dat wij als je en een grensregio woont dan heb je dan denk je niet en grenzen. Dus dan moet je toch proberen te kijken. Baan liggen op die economische kansen en daarom vond ik het toch belangrijk om dat nog even te benoemen. Ik kon het niet laten. Voorzitter, maar ik denk dat ik nu een interruptie krijg.

[2:35:56] De weer madlener.

[2:35:58] Ja dat klopt. Voorzitter, het is wel een hele leuke bijdrage en het geeft mij de kans om daar inderdaad op te reageren. Want kijk ik heb al gezegd we zijn natuurlijk voor een goed openbaar vervoer. En als je in

[2:36:11] limburg woont dan heb je dan ga je misschien wat eerder naar duitsland dan als je in de randstad woont en dat begrijp ik. Maar wat ik ook wil is dat we toch opletten dat we met al die hobby's omdat de modewoord internationale verbindingen toch niet uit de hand laten lopen. Eens kijken wat kost dat kaartje ons dan

[2:36:30] en dan gaat het toch een beetje mank. Want als je dan ziet dat wij straks spoorlijnen gaan subsidiëren die door duitsland rijden dan denk ik ja. Waar zijn jullie mee bezig. We hebben in nederland een grote behoefte aan vervoer en een bepaalde voer armoede. En dan gaan we hier duitse lijnen zitten zitten sponsoren. Ik wil weten hoeveel subsidie gaat er dan naar zijn treinkaartje en dan zie ik toch de berekeningen

[2:36:52] dat tot zeer negatief is totaal niet rendabel. Want ik ben niet tegen een trein lijn als daar genoeg mensen in reizen heen en weer en daarvoor betalen is dat prima. Maar als een treinkaartje straks tien euro belastinggeld gaat kosten om in duitsland te gaan rijden denk ik. Ja. Waar is nederland niet mee bezig en ik hoop dat de staatssecretaris dat ook begrijpt.

[2:37:10] De staatssecretaris maar een voorzitter is dus heel fijn om te merken want uiteindelijk blijken we meer met elkaar eens te zijn dan ik even tijdens de inbreng in eerste instantie dacht ik ben ook tegen onnozele of onnodige projecten waarvan nut en noodzaak niet kan worden aangetoond, maar het fijne is wel dat we elkaar kunnen vinden. De stad vind ik ook richting toekomst heel positief op momenten dat het echt van toegevoegde waarde is en natuurlijk niet lijnen zeer zwaar gesubsidieerd. Maar als het een aanjaagfunctie is voor bijvoorbeeld goede economische ontwikkelingen. Dan kun je misschien aan het begin iets meer bijleggen. Maar je moet wel altijd zicht hebben op ook. Ja, ik wil niet zeggen helemaal rendabel. Maar in elk geval wel acceptabel bedragen. Dus ik zou graag willen doorgaan op met de rest van de projecten die zijn de nederland. Dus dat dat zal aanspreken. Hopelijk ook. Ik vind dat er een aantal mijlpalen al wel te melden zijn de afgelopen maanden zeker op de lelie lijn. Meneer de hoop vermiste ook al naar wij hebben afgesproken een met onderzoek te starten. En als niet randstedelingen en als en wonen van de grensregio. Weet ik dus ook hoe belangrijk regionaal vervoer is en hoe belangrijk het is om goed verbonden te zijn met de rest van nederland. Dus daarom mocht en het onderzoek verder uitwerken en gegeven aan de bijdrage van de lelylaan, aan de versterking van de economie van het noorden en de ontsluiting van nieuw te ontwikkelen, woningbouw, gebieden en betere internationale treinverbindingen met het noorden van duitsland. Want niet voor niets hebben we ook de lelylaan aangemeld voor het tent die programma. Dat is dus ook belangrijk omdat ook meneer de hoop al wel terecht zijn. Maar ik zal dadelijk nog wat uitgebreider daarop ingaan dat we wel echt nog naar financiering moeten kijken want dat is daar moet nog wel een flink bedrag bij wat andere mijlpalen zijn de realisatie besluiten voor het project ten bosch vught. Dat betekent weer een mooie stap voor het programma hoogfrequent spoor zeeland kan met het geld uit het nationaal groenfonds aan de slag met de realisatie van de terminal gent terneuzen en voor de oude lijn tussen leiden en dordrecht is met verkenning en zicht.

[2:39:26] Voorzitter, de minister had het al over het versnellingspakket voor honderd vijfendertigduizend bereikbare woningen en de komende vijf jaar. Daarbij gaat het ook nadrukkelijk over ov en fiets.

[2:39:36] We hebben het over nieuwe fietsroutes en ook bruggen en ook over vernieuwingen rond office stations en mobiliteitshubs en zo dragen ruim twintig projecten bij aan het kunnen gebruiken van de fiets en ook zorgen die twente projecten voor een verbetering van of hebben we ook twente projecten voor verbetering van een busstation een station of een mobiliteitshubs. Daar ben ik erg blij mee want zeker in de randstad is het heel essentieel. De meer forenzen kiezen voor het ov en voor de fiets. Ik heb laatst nog een snelfietsroute mogen openen en die is ontzettend belangrijk omdat de weg naast volloopt en zelfs ondanks het feit dat die binnenkort verbreed gaan worden, zijn er toch nog alternatieven nodig, omdat het anders weer opnieuw vast staat als met meer mensen nog voor

[2:40:21] ook

[2:40:23] verkeer via de auto kiezen. Dus het is niet ofof. Maar het is echt een en combinatie. En dat vind ik het fijne aan het hele bericht

[2:40:31] vijf, zes,

[2:40:32] dat we kijken hoe de modaliteiten elkaar kunnen versterken en hoe ze op elkaar kunnen aansluiten.

[2:40:39] Het is aan ons ook een taak om samen met de regio ervoor te zorgen dat ov en fiets een aantrekkelijke optie zijn voordat de nieuwe bewoners wonen en ook al gewend raken aan het feit dat ze dan voor alles een auto pakken. Want als de auto eenmaal en het systeem zet dan ben je misschien ook wel laat want dan krijg je mensen ook moeilijk uit de auto. Terwijl misschien best een heel erg goed en volwaardig alternatief kan zijn die versnelling afspraken die we nu aan het maken zijn. Die zie ik als een goede eerste stap om te komen tot investeringen en de deur tot deur reis en ze vragen natuurlijk ook om extra investeringen en de hoofd infrastructuur en daarmee gaan we aan de slag richting de om echt van dit najaar.

[2:41:19] Ik ga dan graag over op de blokjes. Ik doe dat op dezelfde manier als de minister. Ik heb een paar vragen en de categorie

[2:41:28] overig

[2:41:28] misschien eerst nog eventjes over het of v en de fiets. Even kijken. Nou ik vind het van groot belang. De voldoende betrouwbaar

[2:41:39] toegankelijk en veiliger openbaar vervoer hebben wij ook gevraagd

[2:41:45] door een aantal partijen van wat gaan we doen in tweeduizend, drieëntwintig en ook en tweeduizend, drieëntwintig vind ik het heel belangrijk dat we goed vervoer hebben openbaar vervoer. Ik vind het belangrijk dat we samen kijken wat we kunnen doen om het aanbod van trams bussen, treinen om dat aan te laten sluiten op de veranderende vraag naar openbaar vervoer en ik heb op dit moment hele intensieve gesprekken, gesprekken met de ov-sector, maar ook met regionaal bestuurders om te kijken wat er nodig is en volgens mij meneer heeft meneer de hoop vanochtend of de andere collega's bij waren ook de de sessie bijgewoond waar ook een vertegenwoordiger van het kim was

[2:42:23] uit die cijfers blijkt weer dat het relatief mee zal vallen en dat wel heel veel reizigers volgend jaar terug. Het openbaar vervoer in zullen gaan. Aan de andere kant zijn er ook andere cijfers en verwachtingen. Dat loopt heel erg uiteen en we zitten nu te zoeken naar wat is nou realistisch. En wat moeten we dan vervolgens doen om te kijken hoe we de sector ook zo. Robuust mogelijk maken richting niet alleen tweeduizend, drieëntwintig, maar ook tweeduizendvierentwintig en verder meneer minas en linda had ook al wel een aantal keren over van hoe zorg je ervoor dat je niet bij wijze van spreken en zak met geld geeft. Ik heb nog niks geregeld overigens met mijn collega's of zodra overmaken en en dan zegt nou veel succes en sterkte. Wat kunnen we als keten doen om ervoor te zorgen dat die reiziger die is overgestapt terug op de auto ofzo. Dat die weer ook naar het openbaar vervoer gaat begeven, zodat we dus weer een versnelling krijgen ook en het aantal reizigers in het openbaar vervoer

[2:43:27] het verlengen van de vergoeding die ov-bedrijven in coronatijd hebben gekregen, is dan ook geen vanzelfsprekendheid. Ik kan elke euro maar één keer uitgeven. Ik hoor ook in de kamer regelmatig allerlei ambities op het gebied van openbaar vervoer. En als het nodig is, dan moeten we er absoluut naar kijken. Maar elke euro kan maar één keer worden uitgegeven. Wat hoeven de lelylaan bijvoorbeeld en het gaat niet om kleine bedragen. Het gaat om een aanzienlijk bedrag dat waar we het over hebben. Maar nogmaals, ik ben een goed gesprek met zowel de sector als met collega bestuurders van provinciale overheden en stedelijke overheden

[2:44:09] om te kijken hoe de situatie feitelijk is.

[2:44:15] Eerder hap.

[2:44:16] Voorzitter goed ook om te horen dat die intensieve gesprekken nog steeds bezig zijn. We hoorden dat vandaag ook in in de ronde tafel en een van het dingen die mij wil bekroop was het gevoel en ook de het verschil tussen wat de kim zijn de vervoersregio's en dat ze eigenlijk allemaal ook aangaven. Ja. Het is toch heel onzeker dat je eigenlijk in onzekere tijden geen gekke dingen wilt doen niet met cijfers wilt gokken en risico's wilt nemen al helemaal omdat je in de toekomst zo'n ook een bestendig en duurzaam openbaar vervoersector wilt hebben en ik hoorde de staatssecretaris gisteren ook in het debat duurzaam vervoer zeggen ik zal er alles aan doen om te kijken binnen het redelijk in het haalbare wat acceptabel is voor het voor de kamer en het kabinet om te kijken hoe we hier stappen in kunnen zetten en kan ik uit die woorden halen dat de staatssecretaris bezig is om te kijken naar een soort vangnet constructie met dat ze gewoon nog niet weet hoe en wat of hoe moet ik die woorden wegen en hoe moet ik de intensieve gesprekken die nu gevoerd worden wegen ook voor mijzelf richting de debatten. Volgende week laatste week van het reces. Wat wij dan als kamer eventueel wel of niet moeten doen dan helpt het mij ook dat ik daar wat een beter gevoel bij krijg.

[2:45:31] Stad.

[2:45:32] Voorzitter, de woorden die ik uitsprak gisteren sta ik nog steeds volledig achter als ik het hoor, dan denk ik van ja dat dat valt goed samen hoe de situatie is. Dus ik hoor de roep ik hoor ook het kabinet. Dat heeft gezegd wij stoppen met alle corona steun. Het ov is de enige sector die nog corona steun ontvangt tot het eind van het jaar. Bij alle andere sectoren is het afgelopen sinds juni.

[2:45:55] Dat geldt ook voor de zorg. Dat geldt ook voor onderwijs voor alle andere sectoren is geen steun meer geweest. Dus het kabinet heeft daarmee een krachtig signaal afgegeven. Een dat er geen corona steun meer komt twee dat het ov een zeer bijzondere positie inneemt en dat we er alles aan willen doen om te zorgen dat mensen naar hun werk kunnen komen na een familie kunnen reizen dat heel nederland op een goede manier bereikbaar blijft ook met het openbaar vervoer. Maar u hoort mij ook heel duidelijk zeggen dat we met name ook richting toekomst moeten kijken en een zak met geld eventjes poseert zonder dat je daarbij nadenkt van hoe krijg je die reizigers weer terug. Het openbaar vervoer en dat deel ik echt met een aantal leden uit de kamer dat je samen moet gaan zoeken samen hoor je vaak bij mij en van bijdrage. Hoe maak je dat openbaar vervoer. Nou zo robuust mogelijk richting toekomst. En hoe zorg je ervoor dat reizigers, trein of bus of tram of metro misschien uiteindelijk ook wel weten te vinden. Dus dat is het gesprek wat ik nu nog aan het voeren ben met de sector. U hoort dat ik nog enigszins voorzichtig ben en mijn formulering, maar ik hoop ook dat u hoort dat ik zeer begaan met het ov. Ik hoor ook de signalen die ik vanuit de kamer krijg. Ik wil ook de signalen van de vierhonderd ondertekenaars van het pamflet dat net ook is overhandigd, niet alleen aan mij, maar ik zag er bijna aan een aantal van u van van lokale bestuurders uit het land die zich zorgen maken over de continuïteit van het openbaar vervoer richting tweeduizend, drieëntwintig jaar verder en dat is niet aan dovemans oren gericht. Ik snap dat er behoefte is aan snelle duidelijkheid, maar ik hecht ook enorm aan een zorgvuldig proces en heb ik nog een paar stapjes voor nodig. Maar ik beloof meneer de hoop en de rest van de commercie dat ik hem en iedereen zo snel als ik duidelijkheid kan verschaffen over de vervolgstap, wellicht zelfs dat ik meteen na het overleg dat we hebben met de sector daarvan een verslag aan de kamer kan toesturen, zodat ook zij zo snel mogelijk kunnen kijken wat zij van die informatie vinden maar ik hoor ook wel dat er binnen de kamer met wel aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Dat dat best wel begrip is voor de roepen uit sector en de lokale overheden. Om te kijken hoe we ervoor kunnen zorgen dat dat openbaar vervoer ook in tweeduizend, drieëntwintig en verder op een goede manier kunnen behoren.

[2:48:30] Leerde al snel.

[2:48:32] De ik hoor de staatssecretarissen en ik moet ook zeggen dat de constateren dat ik wel wat beweging zie vergeleken met een maand geleden. Dus dat vind ik dat vind ik fijn om te proeven. De staatssecretaris zei ook je kunt maar één keer uitgeven en je wilt ook wel afspraken voor de toekomst over hebben dat dat echt duurzaam is en dat ben ik ook met haar eens. Maar ja, ik zou willen zeggen oproep de om die penny wise pound foolish. We hebben er misschien later wel meer last van. Als we niet zekerheid bieden dan wanneer we het wel doen en dan mag het misschien wel wat kosten. Dat is dan nog mijn oproep die ik mee wil geven aan de staatssecretaris in die gesprekken de komende tijd en dan ga ik mij nog beraden of wij of wij vanuit de kamer misschien nog een laatste zetje mee willen geven aan de staatssecretarissen. Maar dat zien we volgende week.

[2:49:19] Zowel de staatssecretaris aan het eind van haar inleiding,

[2:49:22] Of ja ik was eigenlijk al aan aan wat ze aan het blokje begonnen. Voorzitter, of er voldoende en betrouwbaar ov. Even kijken. Ik denk niet dat ik daar nog verder veel aan heb toe te voegen. Ik had nog wat vragen ook op dit punt. De man die vroeg wat ik vind van gratis of goedkoop. Ov. Nou ja je ziet bijvoorbeeld en het buitenland dat maar ook in nederland dat er diverse acties zijn om mensen terug in het ov te krijgen en duitsland zie je die negen euro ticket zelfs zeven euro tickets.

[2:49:56] Dat is wel een heel klein beetje aan zijn eigen succes ten onder aan het gaan dus ook als je dat soort acties neemt dan moet je wel nadenken over de impact van het kim onderzoekt ter uitvoering van de motie boulakjar en de hoop een analyse welke instrumenten ingezet kunnen worden om de mooi modaliteit shift van de auto en openbaar vervoer te bevorderen en ook de ervaringen met gratis of goedkoop of in het buitenland. Dat maakt onderdeel uit van het onderzoek en dat rapport. Dat zal een najaar aan de kamer worden voorgelegd. Dus dat betekent dat als je kijkt op korte termijn zit ik in elk geval niet op de lijn uit de mensen daar hoor ik niet echt draagvlak voor om gratis openbaar vervoer te stimuleren. Maar dat lost het probleem. Maar nu hebben niet op qua zeg maar bekostiging van het openbaar vervoer omdat als je het gratis gaan maken. Dan heb je zeg maar nog steeds wel een financieel gat waar dus die lokale overheden zich zorgen over maken, maar nadenken over manieren om het de stimuleren aantrekkelijker te maken. Dat ben ik wel met linda een stappen dat goed moeten uitzoeken.

[2:51:04] De vraag van het.

[2:51:06] Zo zie je maar dat al. Je kunt wel vragen om allerlei buitenlandse verbindingen, maar er is nog geen eens geld om het in nederland goed te regelen en het is ons zoektocht naar geld om onder het nederlands vervoer overeind te houden en dat was ook natuurlijk de strekking van mijn betoog zojuist. Want ik gun iedereen iedere verbinding die de maar eens, maar het moet wel betaald worden en ik vind wel dat de vervoerbedrijven die zijn nu heel snel en de overheden zijn snel onder de belastingbetaler natuurlijk weer de hand op te houden van ja, wij hebben minder reizigers. Dus willen we meer geld,

[2:51:39] maar ik zie weinig actie om die reiziger terug te krijgen. Ik ben niet voor een model shift. Ik wil de automobilist niet de auto uit jagen, maar ik wil wel de behoefte aan mobiliteit invullen door het aantrekkelijk te maken en dan zie ik dat ik heel veel reclame in mijn bus krijg van bmw opel al die autobedrijven, maar nog nooit van een busdienst iets gehoord van. Goh reis nou eens met ons en je kind mag gratis mee of ga naar open met de bus en dan krijg je zoveel korting komt. Probeer het eens. Ik krijg dat nooit. Ik zie wel. Dus de hand ophouden we de belastingbetaler maar weinig actie om het aantrekkelijk te maken. Ik zie wel verkrachtingen in de trein op klaarlichte dag en en corona ik dus ik de ik snap te reizen. Geweldig. Ja liever niet de bar is daar niet heel veel winst te behalen is de staatssecretaris bereid om ook met die ov-bedrijven te kijken naar wat meer commercie in het verhaal.

[2:52:30] Bestaat er, voorzitter het een heeft niet zoveel met het ander te maken. We moeten dat soort discussies ook niet op die manier met elkaar verknopen denk ik overigens vocht op het punt van de de ernstige voorvallen die zich hebben voorgedaan en de trein heeft ook al actie ondernomen door te zeggen dat ze nu actieve proactief met camera's gaan controleren. Dus dat ze niet achteraf camerabeelden bekijken, maar ook tijdens de ritten. Dus dus dat dat even nog als een klein zijn stapje. En natuurlijk moeten we kijken naar manieren om mensen weer terug te krijgen. Ik denk dat de oproep van de pvv helder is dat op het moment dat er wordt gedacht over steun koppel daar dan ook bepaalde voorwaarden aan, al is het dat ze zelf misschien campagnes moeten doen om mensen weer terug. Het ov en te krijgen. Geld is niet gratis natuurlijk. Dat hoor ik volgens mij die madlener zeggen het is belastinggeld. Dus dan moeten we op een zorgvuldige manier mee omgaan. En natuurlijk heb ik dat ook goed gehoord.

[2:53:38] Dan had mevrouw van de hoop die hadden nog een vraag over de snelfietsroutes. En hoe ga ik daar verder mee. En hoe geef ik uitvoering aan de moties over de lage drempelbedragen voor de fiets. Ik had gehoopt dat ik het fietsenplan al naar de kamer had kunnen sturen voor dit debat. Maar ik had dat nog niet zo heel erg lang en ik ben nog niet in de gelegenheid geweest. Ik heb dat gisteren ook al aangegeven tijdens het debat duurzame mobiliteit omdat zelf nog even te beoordelen en eventueel nog wat aan te passen.

[2:54:12] Dus daar staat wel een zal en staan hoe we tot een apart fietsprogramma en het merk komen en tot die lagere drempelbedragen. Ik hoop in de loop van volgende week het fietsplan ook richting de kamer toe te sturen en tijdens het licht zullen we ook uitgebreid kijken naar wat is nou de rol van de fiets en openbaar vervoer en auto van alle modaliteiten en de voorstellen die zijn

[2:54:36] die amina die vroeg nog naar een breder onderzoek naar snelle stevige busverbindingen loopt meteen op dit moment een verkenning naar die voor toepassing in nederland als gevolg als vervolg op het eerder verschenen onderzoek en de resultaten die worden komend najaar verwacht.

[2:54:55] Kan de staatssecretaris de afkorting toelichten,

[2:54:59] Even kijken. Mocht pas als het transport, transport zit zit francis. Ik ben eigenlijk helemaal niet van de afkorting. Maar dat zal ik de volgende keer uitschrijven.

[2:55:16] Voor voor de kijkers thuis en in het bijzonder uw voorzitter, maar nu weten we het allemaal wel.

[2:55:21] Op een gegeven moment spreek je zo veel. Een afkortingen dat je niet meer weet waar ze voor staan. Terwijl je wel weet wat je bedoelt

[2:55:28] de even kijken. Ik ben door mijn algemene en heen. Voorzitter,

[2:55:34] Dan is het woord aan de minister voor zijn regio toe,

[2:55:40] Dit is een tot vorige debat zijn er dit keer wat minder vragen gesteld per regio. Maar die lopen even langs. We beginnen bij de regio oost,

[2:55:50] de heer koel, de heren geurts en koerhuis vroegen aandacht voor de en zesendertig en de en achtenveertig en slaat ook andere sprekers bij aangesloten.

[2:56:00] De heer koers vroeg of we eerder kunnen starten dan een twintig, vijfentwintig, zesentwintig. Dat gebeurt inderdaad op zowel de en zesendertig als de en achtenveertig worden op korte termijn maatregelen getroffen om de berm veiligheid te verbeteren.

[2:56:14] Dat gebeurt ook op basis van de vijfentwintig miljoen, die in het vorige kabinetsperiode beschikbaar is gesteld op de en zesendertig tussen witte pauw en mariënberg start rijkswaterstaat morgen met de uitvoering. De uitvoering van de berm maatregelen op de en achtenveertig wordt in de komende twee jaar uitgevoerd

[2:56:31] en eerder deze week heb ik u aangegeven dat ik honderdvijftien miljoen euro reserveer voor de grootschalige aanpak van de en zesendertig en honderdvijftig miljoen euro is ook echt een grootschalige aanpak. Dus we beginnen nu met uitwerking van van die aanpak en de uitwerking in de planning krijgt u voor de zomer van twintig, drieëntwintig

[2:56:55] de stikstof belemmeringen kort voor de tijdelijke rijbaan scheiding op de en vijftig voorzien we geen stikstof belemmeringen, maar het gaat om de permanente aanpassingen op de en vijftig

[2:57:11] kunnen wel stikstof effecten verwacht worden.

[2:57:15] En daar is berekenen beoordelen voor vereist. Om die reden hebben we meteen maar die en vijftig weten hoe belangrijk dit is voor de kamer ook opgenomen in de stikstof prioritering en ook met de provincie overijssel hebben we al uitgesproken dat die en vijftig. Ook vanuit verkeersveiligheid zo belangrijk is dat de ook vanuit de provincie gewoon alle medewerking is om ook bij voorrang te kijken naar het oplossen van stikstofprobleem op deze weg.

[2:57:37] De en vijfendertig op het traject fiets me nijverdal. Daar is de meer verkenningen begonnen die wordt op dit moment aanbesteed en start rond de zomer ook inhoudelijk.

[2:57:50] Daarin worden een aantal alternatieven onderzocht

[2:57:55] niet de twee ballen het twee keer tweebaans stroom weg.

[2:58:00] Maar er wordt wel getoetst of een toekomstige uitbreiding naar de voorgenomen uitbreiding in ieder geval mogelijk blijft concreet twee maal twee rijbanen alternatief valt ver buiten het thans beschikbare budget van twee, honderd miljoen. Maar we willen dus ook als we aan de slag gaan niet naar de toekomst toe onmogelijk maken. Het knooppunt bos. Daar vroeg de heer koerhuis of dat door verdiept door verdiept. Als je dat verdiept aanlegt betaald kan worden door de bouw van extra woningen mogelijk te maken.

[2:58:33] Nou dat knooppunt daar zit al een tekort op van ongeveer vijftig miljoen euro. Daar zijn we bestuurlijk in overleg om met betrokken partijen tot een oplossing te komen en er is nog geen zicht op volledige dekking en daarom zullen we ook nog wel inhoudelijke keuzes of versoberingen onder ogen moeten zien en verdiepte aanleg van de en vijfendertig. Op dat punt zal tot een nog grotere kostenstijging leiden en wordt daarom momenteel niet onderzocht. In het kader van de versnelling afspraken woningbouw hebben we natuurlijk ook, zoals gezegd, met regionale partijen gesproken over de ontsluiting van die woningbouw gebieden en geen van de gemeente aan de en vijfendertig hebben verdiepte aanleg van de en vijfendertig hierin ter sprake gebracht. Ook ook raalte niet en dat is mede de reden dat verdiepte aanleg ook niet verder onderzocht is het andere stuk van de en vijfendertig van enschede naar duitsland is niet opgenomen in de integrale mobiliteit analyse als een knelpunt nog op het gebied van doorstroming, nog op het gebied van verkeersveiligheid en op grond daarvan is een grootschalige investering om die weg te verbreden niet te rechtvaardigen. Dan hebben we in regio oost ook nog de een traject barneveld apeldoorn is ook niet opgenomen in het meer programma. Ook omdat niet alle projecten tegelijk gedaan kunnen worden, is een meer onderzoek naar dit traject nog niet gestart.

[2:59:54] Ik verwijs naar eerdere problematiek met het voor uitbrengen van de meer projecten. Tot slot de rijnbrug bij rhenen.

[3:00:02] Daarover hebben we overleg gehad met de regio. We weten dat zij het ook bij het bestuurlijk overleg meert opnieuw op willen brengen, maar er is geen aanleiding voor een bijdrage vanuit het rijk. Want het betreft een pov provinciale wegverbinding waarvoor de provincies utrecht en gelderland de kosten en risico's dragen. Dat is overigens ook al de afspraak die al in tweeduizend twaalf is gemaakt toen gelderland en utrecht een bredere brug wilde met daarop de twee bij twee keer twee rijstroken en een vrijliggend fietspad en ook toen is al afgesproken dat de aanpak gefinancierd zal worden door beide provincies en de regio's, rivierenland en food valley en er is voor ons nu geen aanleiding om een ander standpunt in te nemen want de brug is ook niet door de provincie gepresenteerd als voorstel voor versnelling van de woningbouw en er is ook geen vervanging of renovatie gepland dat wat mij betreft voor regio oost.

[3:00:54] Misschien.

[3:00:56] Korte vraag van heer coureurs,

[3:00:58] Ja ja nou ik heb tenminste goed gehoord wat hij zei overgehaald raalte en en enschede en misschien mag ik dan toch toezegging vragen dat die minister met minder bij de gemeente in in gesprek gaat hierover en voor het volgende gebit debat.

[3:01:13] Hierop terug.

[3:01:14] De meest.

[3:01:18] Voor. Ik zeg maar gewoon ik vind het ingewikkeld omdat we met meer regio's spreken. Dat zijn provincies daar achter zitten natuurlijk ook de de gemeente en vanuit de meer regio en ook niet vanuit het brede gebied rond zwolle is dit is dit voorgedragen ongetwijfeld luisteren ze mee. Dus als zij zelf nog aanleiding zien om dit naar voren te brengen, dan is dat de logische route. Maar ik ga niet zelf actief de regio in wat dat hebben we nou juist bij de meer regio's belegd.

[3:01:41] De eerste over enschede,

[3:01:43] Het ging best wel redelijk snel. Dat is altijd goed natuurlijk. Maar de een, zesendertig ligt ook in de regio oost. Klopt het dat daar niets over gehoord hebben en ik kan specifiek daarvoor gevraagd om spelen. Daar is ook stikstof belemmering. Want ik kan me voorstellen dat hele smalle was profiel dat er ook extra asfalt gelegd moet worden. Onduidelijk. Vierhonderd. Wat was het

[3:02:02] honderdvijftien euro kunnen verspijkeren. Dus zou de minister misschien daar nog op in kunnen gaan.

[3:02:08] Ik kan wel over de korte-termijnmaatregelen de berm op de en zesendertig tot zesendertig in en achtenveertig en het besluit om honderdvijftien miljoen euro te reserveren hebben we deze week genomen. Dus het begint. Het staat helemaal aan het begin ook van het in kaart brengen van wat we daar gaan doen en en of en tot welke stikstof problemen dat dat leidt. Maar vanzelfsprekend is urgentie om die weg aan te pakken. Dus dat zullen we ook meenemen bij de verdere uitwerking.

[3:02:35] Waar ik koster op aan stel voorzitter, als ik het goed lees dan wordt begon in tweeduizendvijfentwintig, zesentwintig samen met die tweede tranche waar dit in zit.

[3:02:43] Maar er moet ik dat ze lezen dat het zou kunnen zijn. Sixt problemen zijn dat dit onderdeel van die tweede tranche nog verder naar achteren zou kunnen gaan.

[3:02:52] Wij voorzien op dit moment dat we op dat moment aan de slag kunnen kijken de er gebeuren ook projecten wel op dit moment in nederland. Maar het betekent vaak wel ook de opgave om te zorgen dat je de stikstofruimte tijdig bij elkaar hebt, maar we weten hoe belangrijk deze weg is, weet de belang wat de kamer eraan hecht. Dat hechten wij er zelf ook aan. Samen met de regio. Dus we zetten alles op alles om een goede uitwerking te maken en daarbij ook de stikstof problemen onder ogen te zien en op te lossen.

[3:03:19] Enorm.

[3:03:23] Na een kort overleg met de staatssecretaris.

[3:03:26] Ik heb nog twee vragen van de heer stoffen. Voorzitter en de eerste vraag die ging over de regio express. De regio heeft al dertig miljoen gereserveerd. En hoe wist ik dat voorstel voor mij staan. Reizigers en het hele land centraal en ik zie wat de regio express kan betekenen voor inwoners van de regio s. Arnhem. De lenaers en de achterhoek levert een hele belangrijke bijdrage aan de ontplooiing kansen en leidt ook tot een verbeterde toegang tot voorzieningen.

[3:03:55] De regio express zorgt voor kortere reistijden voor meer capaciteit op het spoor. En dat verbetert het reiscomfort en het biedt ook een duurzame ontsluiting voor ongeveer vijfentwintigduizend nieuwe woningen en ik ben geen lobbyist voor de lijn. Maar je ziet dat ik wel zie wat de kansen zijn die die lijn biedt en ik ben daarom dan ook in de regio met de regio in gesprek over de vervolgstappen. Tegelijkertijd zijn de financiële mogelijkheden beperkt en dat vraagt om scherpe keuzes

[3:04:23] en de mogelijkheden voor vervolgstap van de regio s wil ik graag integraal kunnen afwegen en dat gaan we doen tijdens het bil en het najaar biedt daar een mooie kans voor

[3:04:35] de heer stoffen vroeg ook nog. Voorzitter, hoe ik het station barneveld, barneveld noord wil oppakken en het kader van de ontwikkel agenda toekomstbeeld of werk ik momenteel aan een corridor studie voor de verbinding amsterdam, berlijn en een die studie wordt station barneveld noord meegenomen en in het najaar wordt u geïnformeerd over de stand van zaken.

[3:05:01] Dan is nu het woord aan de minister van zou de volgende hele regio noordwest voor nederland.

[3:05:06] Dag twee thema s op dat gebied. De eerste is vraag van de heer geurts naar de bijdragen aan het programma. De kop werkt over de kop van noord-holland hecht aan samenwerking met alle regio's, dus ook deze regio. Daarom hebben we twintig, eenentwintig onderzoek afgerond naar de aanhoudende ongeval op de en negen de en negenennegentig en de en tweehonderdvijftig

[3:05:28] en dat onderzoek is ook gebruikt bij de verdeling van de tweehonderd miljoen euro voor verkeersveiligheid

[3:05:34] voor de rijks en wegen, en naar aanleiding daarvan hebben we besloten om maatregelen te treffen op de en negen en de en negenennegentig, die de doorstroming en de verkeersveiligheid bevorderen dan door veel fracties gedoemd de pond bij een nieuwer ter aa.

[3:05:51] Het uitgangspunt blijft dat de veerpont vanwege de of nautische onveiligheid snel uit de vaart wordt genomen, maar ondertussen werk ik met de regio aan een structureel en voor iedereen acceptabel alternatief bijvoorbeeld verbeterde fietsroute of een fietsbrug die daarbij ook zeker een optie is, maar in dat kader moeten nog een aantal zaken worden uitgezocht zoals locatiekeuze de kosten. We kijken ook of er een verbinding kan worden gelegd met snelfietsroutes in de buurt en met de betrokken bestuurders zijn we in overleg in ieder geval dat we gezamenlijk proberen dit snel samen op te pakken en daarbij wordt toegewerkt naar besluitvorming in het po meert dit najaar waarvoor ik dan kan informeren.

[3:06:35] Duurder.

[3:06:37] Op dit punt van de heer geurts is er nu ook niet meer waar. Wij hebben met het cda hier meermaals schriftelijke vragen over gesteld. De minister zegt nu ik ben nog steeds niet voor die pomp. Maar ik werk wel toe aan naar een alternatief kan de minister dan ook toezeggen dat voordat het alternatief de is dat nog wel van die pond gebruikt kan worden gemaakt. Want ik ga niet weer over die veiligheids bezwaren van de minister daar inhoudelijk op in. Maar het feit is wel dat in al die tijd om nooit een ongeluk mee gebeurd is, althans een maar daar zijn de prima uitleg voor waardoor dat gebeurt is dus mijn vraag aan de minister daar die zekerheid geboden worden totdat er een alternatief is, aangezien anders de consequenties wel heel erg groot zijn voor de leefbaarheid.

[3:07:23] De minister.

[3:07:24] Voor zie ik zou eigenlijk aan de kamer willen meegeven. Geef mij de kans om even met de regio te overleggen en het hangt ook van de alternatieven af wat er wat er mogelijk is en of daar nog een overbrugging steeds in zit. Want laat ik het ook maar klip en klaar zeggen ik heb vaak gehoord de afgelopen maanden sinds mijn aantreden dat het rapport wat daar ligt gebagatelliseerd wordt.

[3:07:46] Maar de nautische onveiligheid is hier echt in het geding en dat heeft ook mee te maken. Niet niet alleen dat een ongeluk,

[3:07:53] maar ook nog een bijna aanvaring die heeft plaatsgevonden en vooral de toegenomen drukte op het amsterdam-rijnkanaal in de afgelopen twee jaar vanwege het verbreden van sluizen. Verder verderop. Dit rapport. Dat liegt er niet om. Ik ga die onveiligheid wil ik op geen enkele manier bagatelliseren. Dus die pond gaat op enig moment nog geen tijdstip. Daarvoor gaat ie wel uit de vaart en kijkt met de regio. Om te kijken hoe het zoveel mogelijk bij elkaar kunnen brengen. Maar geef me even de ruimte om daar met de regio ook goed uit te komen.

[3:08:21] Diana korte vragen,

[3:08:22] Daar ben ik toe bereid. Maar dan wel echt met de wederom de oproep realiseert u zich zeg ik via de voorzitter dat het grote invloed heeft voor de leefbaarheid van het dorp. Dus als we de voor kunnen zorgen dat als er geen alternatief is dat het nog even door kan, zou het heel goed zijn. Zo niet. Laten we dan op andere manieren ervoor zorgen dat de dorpen niet te lang onder lijdt tot het alternatief is.

[3:08:45] Ik realiseer me alle ingewikkeldheden rond dit dit dorp. Deze pond en en alles wat daar speelt.

[3:08:55] Dan gaan we ook naar noordwest voor de staatssecretaris.

[3:08:58] Ja. Dank u wel. Voorzitter, mevrouw van geen. Ik had een vraag of ik kon zeggen hoe hoogwaardige ov verbindingen, zoals de ijmeerverbinding nog deel uitmaken van het amsterdam bay area onderzoek.

[3:09:10] Het onderzoek. Amsterdam bay area is afgerond en aan de kamer aangeboden geboden en daarbij is ook naar een mogelijke ijmeerverbinding gekeken. De kosten voor de ijmeerverbinding blijken heel hoog en grootschalige woningbouw en almere geeft een heel groot probleem op de weg en de metropool helpt daar niet.

[3:09:29] Daarom moeten er ook gekeken naar maatregelen die op korte termijn wel haalbaar zijn. Dus bijvoorbeeld de bussen. De bas rap het transport zeker weer verkeerd snelbus

[3:09:43] en waarmee almere zich verder kan ontwikkelen en ook de panel van woon-werkverkeer meer in balans komt en op het licht van de najaar volgt naar verwachting de aanvullende onderzoeksresultaten en dan was er nog een vraag van de heer geurts over de bereikbaarheid van het utrecht science park wordt beperkt door een tekort aan fietspaden. Ik herken het belang van utrecht als een belangrijk knooppunt en de bereikbaarheid van het utrecht science park is een is ook een van de doelstellingen uit de verkenning. Daarom is er bij het bureau leefomgeving voor de eerste versnelling afspraken een mooie eerste stap gezet met versnelling maatregelen ook en deze stad.

[3:10:22] De versnelling zijn afspraken. Die gaan expliciet of snel te realiseren. Maatregelen voor het ov voor de auto, maar ook voor de fiets.

[3:10:30] Dan was het voorzitter.

[3:10:33] Dan is het woord aan de minister.

[3:10:35] Voor de regio zuid, mevrouw van geen. Ik vroeg een reactie op berichtgeving over de regio brainport, eindhoven

[3:10:45] en als korte reflectie is het ook onze verwachting dat de regio eindhoven komend decennium, economisch en demografisch heel snel groeit. Daarom hebben eerste versnelling afspraken gemaakt tijdens de bouw leefomgeving en ik verwijs kortheidshalve naar wat we ook in de brief hebben gezet. De ambitie om dit najaar de nodige afspraken te maken over een

[3:11:06] maatregelen pakket rond de versteden linkse molens, bomen, mobiliteitsopgaven in dit gebied. In de tussentijd werken we ook in apart bestuurlijk overleg met regio brainport nog om dat verder uit te werken. De a achtenvijftig. Daar vroeg de heer koerhuis naar die mist nog op de lijst prioriteitstelling. Dat heeft ermee te maken dat op dat project nog een financieel tekort zit. We werken nu samen met de provincie aan mogelijke dekking voordat de tekort. Want we zijn ook bij prioriteitstelling. Ja dat moet wel projecten zijn die gefinancierd zijn, want anders zit je met schaarse mensen in op projecten die nog een financieel probleem hebben. Maar dat financieel probleem proberen we met elkaar op te lossen.

[3:11:46] En als dat gedekt kan worden. Dan kunnen we het ook alsnog toevoegen aan de prioriteitsstelling, waarbij ook in het bijzonder speelt in dat opzicht zijn we wel een beetje schatplichtig aan brabant. Dat dat een van de weinige provincies is die ook zelf stikstof deskundigheid aanbiedt. Dus dat wegen hier ook bij bij mee. De sluis bij buurt.

[3:12:04] De storing de snelheid om een storing te verhelpen. De storing te verhelpen wordt bepaald door niet alleen de beschikbaarheid van materialen en en specialisten

[3:12:14] en hier was ook wel ingewikkelde aaneenschakeling van volg tijdelijke activiteiten die ook allemaal weer hun eigen specialisten kennen zo de hele optelsom besparen, maar het was hier gewoon ingewikkeld om de juiste mensen en materialen op het juiste moment ter plekke te hebben.

[3:12:33] Daar waar mogelijk wordt al gewerkt in dubbele ploegen. Maar twenty four seven werken is niet altijd een optie. We kijken wel vanuit rijkswaterstaat op de wat langere termijn in het kader van vervanging en renovatie of er mogelijkheden zijn om de renovatie van deze sluis sneller uit te.

[3:12:49] Voeren,

[3:12:50] Dan vroeg de heer geurts tot slot naar het aquaduct bij oirschot.

[3:12:56] Het korte antwoord is dat een aquaduct hier niet nodig is voor de doelstelling van de werk wegverbreding, de meerwaarde van een aquaduct niet duidelijk is aangetoond en belangrijk ook de regio niet bereid is om de meerkosten bij te leggen en die zijn fors in de orde grote tussen de honderdvijftien en honderd vijfenvijftig miljoen euro en dat is de reden dat wij geen voornemen hebben voor een aquaduct bij oirschot,

[3:13:19] Dat voor de regio zuid

[3:13:23] leerstof en regels,

[3:13:26] Voor je toch even die sluis weurt helder zoals de meester heeft uitgelegd en waar gewerkt wordt vallen spaanders. Het kan een keer gebeuren

[3:13:33] ook mooie renovatie naar voren gaat, maar kan de minister me wel toezeggen dat als nu dadelijk weer een storing komt tussen een kwetsbaar complex dat dan de boel wel gewoon op haar snaren staat en het goed loopt en dat niet een volgende keer werd verhaal komt van ja daar waren de mensen net niet helemaal goed. De spullen niet op de goede plek en ga zo maar door. Dat kan. Ik ga ervan uit dat nu wel goed voorbereid kan worden dat de volgende keer heel adequaat een storing opgepakt kan worden totdat die echte renovatie van complex plaats heeft.

[3:13:59] De minister daarvoor. Ik zou willen dat ik garanties zou kunnen toezeggen. Maar de korte tijd op dit departement maakt mij kopschuw om dat te doen. De de inzet is er altijd en het kan altijd in voorkomend geval gebeuren dat een onderdeel of een specifieke expertise niet gelijk beschikbaar is. Maar de inzet is vanzelfsprekend om storingen zo kort mogelijk te laten duren.

[3:14:21] U bent allemaal alle door uw interrupties heen. Maar dat lijkt me niet geheel wenselijk en we hebben nog wat tijd. Dus ik stel voor ieder twee interrupties erbij en de heer stoffen die wil niet meteen gebruiken. Gaat u gang?

[3:14:36] Jij geloofde verder van mij niet zo gek. Veel meer komt. Voorzitter, als ik een tweede termijn en ik snap het een. Ik vraag geen honderd cent garantie aan de minister. Voorzitter, wat ik wel vraag is dat er in het kader van het motto elke dag beter dat het nadruk wordt gekeken en volgende keer dat het als mijn kan niet weer gebeurt en dat het wel maar eens zo goed mogelijk naar gekeken wordt en

[3:14:59] ik denk onder meer aandacht. Hierin geef hoe harder de misschien gewerkt wordt bij de uitvoerende diensten en aannemers om voor elkaar te krijgen ze daarom is de reden dat er nog een interruptie aan weet. De volgende keer wellicht dat er nooit meer over hoeven te hebben. Dat zou het mooiste zijn maar dat het helemaal honderd procent garantie. Dat snap ik. Dat kun je niets geven want we leven hierover in een aards bestaan en er gaat iets mis. Dat snap ik ook.

[3:15:21] De minister.

[3:15:24] Ik zou niet helemaal eens. De de de inzet is er. En

[3:15:31] na een een winstwaarschuwing. Er zijn veel met name waterbouwkundige werken sluizen, et cetera waar het soms ook nog een kwestie is van heel specifieke dingen, zoals in de jaren vijftig, zestig zijn aangelegd. We doen we doen ons uiterste best en volgens mij vinden die stoffen in elkaar rijden.

[3:15:46] Dan staatssecretaris regio zuid.

[3:15:49] Dankuwel. Voorzitter, er waren door meneer minas en de heer geurts vragen gesteld over de mogelijkheden om vanuit het rijk een bijdrage te leveren aan de verbinding heerlen aken,

[3:16:00] net als de ledig zijn. Minas wil ik me graag inzetten voor goed grensoverschrijdend vervoer en ook specifiek naar die de verbinding naar aken van voordat ik toezeggingen kan doen over een financiële bijdrage of de convenant vind ik het belangrijk dat we eerst antwoord geven op de uitwerkingsvragen. Het gaat om een verkoop van ons, maar ook de dienstregeling en de financiën, want nut en noodzaak moeten altijd wel een beetje. Dus ik blijf parallel werken aan de uitwerking van het gefaseerde voorkeurs besluit uit tweeduizend twintig.

[3:16:31] Dat betekent dat we voor tweeduizendvijfentwintig. De tweede, drie landen trein en voor volwaardige is verbinding als stip op de horizon laten staan en ik heb me gedeputeerde van de provincie limburg afgesproken dat hij het voortouw neemt bij de uitwerking van die vragen aan. Natuurlijk werkte ik daarbij wel intensief samen met hem om ervoor te zorgen dat we uiteindelijk het beeld helemaal compleet hebben en dan kom ik ook bij de kamer terug.

[3:16:58] Dan had ik nog een vraag.

[3:16:59] Van de deurmat lening.

[3:17:01] Mag ik daar dan specifiek vragen naar een uitwerking. Hoeveel duitsland daaraan bijdraagt en hoeveel subsidie er naar verwachting per trein verkocht trein ticket zal zal zijn. Dus dat we even kunnen inschatten of die inderdaad

[3:17:17] rendabel is.

[3:17:20] Zullen we zeker meenemen. Voorzitter, wat ik toch nog even bijbel. Opmerkelijk vind ik dan toch altijd ook wel weer een geest die feitje heel vaak bij die internationale lijnen. Heb je dus onderzoeken en verwachten kosten versus opbrengsten en er worden altijd hele voorzichtige ramingen gemaakt, want op de een of andere manier denken best veel mensen dat er niet zoveel gebruik van zijn treinen wordt gemaakt en de praktijk blijkt als een lijn eenmaal rijdt dat er veel meer gebruik van wordt gemaakt dan verwacht. Maar ik vind het wel terecht om toch te kijken van wat zijn nou de verwachtingen en ik zal dan wel ook een beetje opletten van is dat dan ook realistisch en hebben ze alles meegenomen.

[3:18:03] Voorstellen. Natuurlijk moeten we realistische verwachtingen hebben, maar het moet toch onmogelijk zijn om dat ongeveer in te schatten. Want anders was ik meer met een soort floriade waarbij de hele mooie verwachtingen zijn en gigantische verliezen voor almere en de bestuurders. Ja die zie je nooit meer terug.

[3:18:18] De staatssecretaris. Voorzitter, ik ben daar een groot voorstander van. Ik vind dat je altijd heel zorgvuldig met je geld moet omgaan. Dat was ook bijvoorbeeld een reden waarom ik wel eens een keer bij een gemeenschappelijke regeling als enige de gemeente en het gemeentebestuur nog een terugstorting kon doen naar de gemeente omdat we geld hadden overgehouden. Dus ik probeer altijd goed te kijken hoe je euro's uitgeeft, want het gaat om gemeenschapsgeld.

[3:18:44] De heer middags,

[3:18:46] Voorzitter, dank. Voorzitter. Het is inmiddels de zoveelste keer dat ik een soort procesmatig antwoord krijg en ik snap dat de staatssecretaris een aantal zaken wil uitzoeken. Ik wou toch vragen om het op het moment dat ze in het najaar met die resultaten komt om ook als hij het ook zo belangrijk vindt dat die verbinding komt dan zou ik graag willen weten dat ze daar ook een voorstel doet met hoe dat mogelijk de cofinancieren is als u daar de ruimte voorziet en om de kamer daar een voorstellen te doen, kunnen we ook een keuze maken als wij dat als de kamer dat net zo belangrijk vindt.

[3:19:19] Voorzitter, dus de lied ligt bij de provincie limburg om echt antwoord te krijgen op die vragen wij leveren aan wat wij daarvoor kunnen aanleveren. Dus dat is allemaal het probleem niet maar ik verwacht want ik ken gedeputeerde van gaan ze ook een beetje en ik weet dat hij zeer ambitieuze ook op dit punt. Dus als het aan mij ligt, komt de informatie ook zo snel mogelijk naar de kamer toe. Maar ik reken wel op wat begrip voor de verantwoordelijkheden die iedereen en de traject heeft. Maar meneer van gaan. Die heeft vast de turbo erop staan ook intern bij de provincie.

[3:19:58] Dat denk ik ook gaat gaat u verder?

[3:20:01] Voorzitter, dan wilde ik graag nog ingaan op een vraag van heer geurts die vroeg naar de stand van zaken ten opzichte van de maaslijn. Ik heb gemeld dat prorail zich genoodzaakt heeft gevoeld om de aanbesteding te heroverwegen en verband met de enorme gevolgen van de oorlog op de materiaal keten. Dat gaat om de prijs, maar ook over de beschikbaarheid van materialen zoals staal en ik heb ook gemeld dat dat betekent dat de beoogde planning van tweeduizendvierentwintig, die al strak onder druk stond dat die niet meer haalbaar is gebleken.

[3:20:32] Ik vind dat natuurlijk ontzettend vervelend voor de reizigers, maar ook voor de vervoerders op de maaslijn en momenteel is prorail bezig om een aangepaste aanbestedingsstrategie op te stellen en het is duidelijk dat er gevolgen zijn voor de planning en ook voor de kostenraming. Dat heeft te maken met de langere doorlooptijd. Dat heeft ook te maken met de inflatie en ik had de camera graag voor het zomerreces over willen informeren. Maar prorail heeft mij laten weten dat het beeld op dit moment nog onvoldoende stabiel is en heeft nog wat tijd nodig voor de uitwerking en prorail verwacht en oktober een robuust en stabiel beeld van de planning en van de bijbehorende kosten raming te kunnen geven en uiteraard zal ik de kamer meteen informeren zodra die gegevens ook bij mij binnen zijn. Het werk ligt dus ondertussen niet stil. Er wordt parallel hardop prorail gewerkt aan no regret stappen.

[3:21:27] Dan had ik nog een laatste vraag van de heer shirts over roosendaal breda

[3:21:32] of ik kan kijken of er een extra intercity kan rijden richting van roosendaal, den bosch zwolle. Vanuit het belang van de regio begrijp ik. Die vraag. Er is op dit moment geen noodzaak tot verdere frequentieverhoging, want op dit moment rijdt er al twee keer een trein tussen zwolle en roosendaal een frequentieverhoging is binnen het toekomstbeeld ov samen met regionale partijen eerder ook onderzocht en is toen afgevallen en dat had met name te maken met het laat je reizigers potentieel aan de flinke investeringen die dan op het spoor gedaan moeten worden.

[3:22:02] Dan was het. Voorzitter,

[3:22:05] Dankuwel. Dan gaan we nu naar de minister.

[3:22:07] De regio zuidwest nederland

[3:22:11] zeer stoffen had een paar vragen over het integraal corridor programma zuid.

[3:22:17] In dat corridor programma zuid wordt niet naar infra gekeken. Het is een programma dat gericht is op het beter benutten van de logistieke kansen van de bestaande infrastructuur

[3:22:28] ambities in het kader van de model shift en digitalisering aanpak zijn wel onderdeel van het corridor programma. De komende tijd wordt dit programma samen met de regio's en de havenbedrijven verder uitgewerkt in concrete acties en maatregelen en als daar dan uit blijkt dat er knelpunten zijn in de infrastructuur. Dat zou bijvoorbeeld kunnen zijn we die sluizencomplex krammer en creek krak. Dan worden we signaleren we dat in dat programma. Dan wordt het opgenomen in de reguliere meert systematiek. Maar het begint nu echt eerst met de inventarisatie van alles op de corridor.

[3:22:58] De zeelandbrug waar de heer geurts naar vroeg is eigendom van en in beheer bij de provincie zeeland. De de het rijk speelt daarbij geen rol. Gedeputeerde staten van zeeland hebben eergisteren aangegeven dat ze zelf een nieuwe strategie willen gaan ontwikkelen over de toekomst van van de brug en inhoudelijk valt daar op dit moment verder nog niets over te zeggen. De heer geurts vroeg ook naar het project beter bereikbaar houden.

[3:23:21] Dat betrof een bestuurlijk overleg van regionale partijen verenigd in het project het de rijksoverheid. Het ministerie van ind was hier niet bij betrokken hebben wel op ambtelijk niveau vernomen dat de partijen onderzoek gaan doen naar een aantal weg en fietsmaatregelen in een gebied, maar vooralsnog is dat een regionaal project en we hebben al uitvoerig en veelvuldig

[3:23:44] gedebatteerd over het tolvrij maken van de westerscheldetunnel, waarbij ik gewoon mezelf herhaal. Ik heb de dekking niet beschikbaar en mocht de kamer op enig moment bij meerderheid een dekking aandragen dan dan verneem ik dat dat graag anders is het voornemen om bij de invoering van betalen naar gebruik in twintig, dertig de tunnel tolvrij te maken dat over de regio zuidwest.

[3:24:09] Staatssecretaris dankuwel.

[3:24:11] Ik heb een vraag. Voorzitter, dat was een vraag van de jamin als over hoe het zit met de toekomstige exploitatie van de oude lijn.

[3:24:19] Het is voor ons nu zaak allereerst werk te gaan maken van de verkenning voor de verbetering van de oude lijn tussen leiden en dordrecht en en de met verkenning oude lijn er niet voor gesorteerd op de vervoerder die uiteindelijk de exploitatie van die nieuwe city sprinters op zich neemt.

[3:24:35] De toekomst zal daarover in het kader van de vervoersconcessie kunnen worden besloten. Maandag kan ik nu nog niet op vooruitlopen.

[3:24:42] Die middag.

[3:24:44] Voorzitter dankuwel. Voorzitter juist die investering op de op de oude lijn die is bedoeld om de instantie viersporigheid op een beperkt deel van traject te realiseren en ook in de toekomstbeeld. Ov lees ik dat het uiteindelijke soort s baan route moet worden en dat leidt rail en op het moment dat u voornemens bent want dat bleek uit de brief die u voorganger heeft gestuurd aan de kamer om op termijn daar live verbinding te realiseren maar b. De hoofdrailnet concessie waar dit traject momenteel deel van uitmaakt om die op termijn voor tien jaar aan de ns te gunnen. Dan vind ik dat de staatssecretaris nu al moet nadenken over de toekomstige exploitatie. Los van welke voeden dat doet.

[3:25:25] De zucht,

[3:25:29] Het is niet zo dat dan die nagedacht over wie wat moet gaan doen. Maar aan de andere kant is het ook zo dat het onderdeel moet worden van een vervoersconcessie of niet. Ik kan daar nu nog moeilijk op vooruitlopen. Maar ik heb me inmiddels gehoord en ik zal dat ook nog even en ter een bespreken om te kijken van de hebben we dat goed genoeg in het vizier.

[3:25:50] Dan was dit

[3:25:53] er een gezet en dan gaan we nu naar de verlagen.

[3:25:56] Ik tot slot een vraag te beantwoorden over regio noord. In de eerste plaats genoemd door de heer koerhuis, het project afsluitdijk en ook andere de sluis bij kornwerderzand bij de afsluitdijk heb ik u geïnformeerd en komen ook nog verder over te spreken over de extra kosten langere doorlooptijd. Onderdeel daarvan is het opnieuw aanbesteden van de renovatie van de bestaande spuit sluizen aan beide zijden van de afsluitdijk. Dat betreft niet het project sluis bij kornwerderzand. Dat staat daar los van de provincie friesland bereidt de aanbesteding van de vernieuwing van kornwerderzand voor.

[3:26:39] Ik heb de kamer daar eerder over geïnformeerd dat we daar ook bestuurlijk overleg invoeren er ook over het aanbod van de marktpartijen voor de resterende zesentwintig en een half miljoen euro waarmee het budget formeel rond is en met de provincie friesland ben ik in overleg over de laatste punten van de financiering en vooral ook hoe de risico's die daaraan vastzitten. Hoe we die gaan afdekken. Zodra het laatste bestuurlijk overleg daarover is gevoerd. Informeer ik uw kamer daarover

[3:27:06] in dat opzicht is er dus ook geen los van de dekking is er dus ook geen noodzaak om het amendement van de heer stoffen op dit moment te doen wat ik verwacht dat we daar gewoon bestuurlijk met friesland uit gaan komen. Dus ik zou de stoffen in overweging willen geven, omdat de uitkomsten daarvan eerder even af te wachten

[3:27:28] en de andere vraag over noord nederland betrof de en drieëndertig,

[3:27:35] waarbij in de meer brief al aangaf dat ze in overleg zijn met gemeente en provincie voor het project en drieëndertig zuidbroek appingedam dat overleg heeft nog niet tot een oplossing geleid. Aangezien om te beginnen het tekort. Ook is ontstaan doordat binnen de provincie groningen geschoven is met met budgetten in het kader van de tweehonderd miljoen euro verkeersveiligheid wordt nog wel gekeken naar mogelijke verkeersveiligheidsmaatregelen.

[3:28:00] De

[3:28:01] dankuwel.

[3:28:02] Dankuwel dan de staatssecretaris het noorden.

[3:28:05] Dankuwel. Voorzitter, meneer shirts een vraagt vraag waarom ik niet bereid bent te investeren in de aanleg van de spoor aquaduct vervanging van de brug over het van haringsma kanaal.

[3:28:16] Nou we zijn op dit moment niet overtuigd van vroegtijdige vervanging van de brug omdat volgens prorail de brug nog in goede conditie verkeert aan de kosten van vervanging van een aquaduct zijn natuurlijk of door een aquaduct die zijn aanzienlijk en hoe de spoorbrug aan het eind van de levensduur vervangen wordt en of dat dan met een aquaduct zal zijn.

[3:28:35] Dat is iets om te zijner tijd goed naar te kijken of is bij de bouw van de brug afgesproken dat de provincie friesland aan de lat staat voor de vervangingskosten en dat vond is ook onderdeel van de gesprekken met de regio over de decentralisatie van de sprint dienst zwolle, leeuwarden en ik wil graag dit jaar samen met de regio daar conclusie zoveel trekken.

[3:28:55] Voor mij is het belangrijk dat de reiziger al wezenlijk op vooruitgaat en dan een overeenkomsten gefinancierd kan worden door het rijk en door de centrale overheden,

[3:29:05] de heer de hoop

[3:29:06] die vroeg nog naar de lelylaan en de miljarden die nog nodig zijn en of ik het realistisch acht, dat zowel de regio als europa het gat dat is ontstaan nog kan gaan vullen.

[3:29:17] Ik heb op zeventien juni met de regio afgesproken een gezamenlijke licht onderzoek te starten

[3:29:23] en onderdeel van dat onderzoek is ook zicht krijgen op de bekostiging, waarbij alle financieringsmogelijkheden zo goed mogelijk in beeld moeten worden gebracht en voor europese middenen medefinanciering aan infrastructuurprojecten. Zoals de leerlijn is de connected york city. Het belangrijkste europese fonds

[3:29:42] en voorwaarden voor medefinanciering via het chef afgekocht is dat projecten onderdeel zijn van het team en het werk.

[3:29:51] Daar werk ik op dit moment aan. Ik ben momenteel nog in overleg met de europese commissie om de leerlijn toe te voegen aan het team netwerk

[3:29:59] en via het europese landschap.

[3:30:01] George

[3:30:02] jill en het interreg programma kan ook europese financiering cofinanciering horen gekregen en in vergelijking met het chef beschikken die fondsen wel over veel kleinere budgetten en zijn ze minder gericht op infrastructuurprojecten. Ik geef een kleine winstwaarschuwing bij af dat we niet ineens moeten verwachten dat daar enorm veel geld uit komt. Dus we kijken heel goed naar wat er allemaal wel kan. De regio's is aan het kijken wat zij allemaal kunnen en vervolgens hebben we vast nog wel heel veel vervolggesprekken over wat we dan daarna moeten doen. Ik heb de ambitie duidelijk gelezen om de lelie lijn te realiseren. Ik heb uitgesproken dat ik graag wil komen tot het staal besluit nog in deze periode. Dus dat zijn natuurlijk wel allemaal tekenen aan de mantel we echt willen proberen stappen te zetten. De komende

[3:30:47] najagen eigenlijk.

[3:30:49] Weer open,

[3:30:50] Dank u. Voorzitter, ik herhaal ik ben gewoon heel blij met de inzet van de staatssecretaris om op dit dossier en op die lijn en maar de staatssecretarissen is ook vrij eerlijk in haar beantwoording en ik proef dat zij ook aangeeft van ja, we hopen dat we wat krijgen uit europa, maar de eerlijkheid biedt ook te zeggen dat het waarschijnlijk niet het hele financiële gat gaat vullen. En als het nou de situatie is dat dat het financiële gat niet volledig gaat gaat vullen wat voor andere financieringsmogelijkheden zijn er dan nog buiten europa om en even buiten die lokale overheden die de gemeentes kunnen misschien een aantal miljoen provinciale staten kunnen misschien tientallen miljoenen. Maar als europa niet voldoende is en wat is er dan nog mogelijk. En dan kan het hopelijk niet zo zijn dat het dan niet doorgaat. Dus wat voor mogelijkheden ziet de staatssecretarissen verder.

[3:31:41] Straatsburg.

[3:31:43] Voorzitter, kijk ik meneer de hoop terecht. Dat is heel mooi. Dan blijven er geloof ik niet meer zo heel erg veel opties over

[3:31:55] en ja. Mijn punt is gewoon en dan wil ik eerlijk over zijn. Ik heb een te maken met een enorm ambitieus commissie, met enorm ambitieuze commissieleden. Ik heb te maken met een enorm ambitieus coalitieakkoord. Maar ik heb ook te maken met het feit dat voor dat project ik maar de helft van het geld had gekregen wat er eigenlijk voor nodig is. Dus de stad staat ongeveer voor gereserveerd. En als je het hebt over gewoon eerlijke politiek bedrijven dan vind ik dat daar ook bij hoort dat ik zeg hoe het is en ik wil me ervoor inspannen. Maar ik kan dat natuurlijk niet alleen. Dan zal ongetwijfeld nog wel een moment komen dat ik ook weer met de commissie het gesprek aanga en ook met andere collega's het gesprek aangaan. Op dat punt zijn we nu nog niet. Balans. We gaan eerst in kaart brengen wat er allemaal kan volgens de kanalen die ook door deze commissie aan mij zijn gevraagd om uit te zoeken en volgens mij heeft meneer daarop zelf aan mij gevraagd van kijk nou eens wat europa allemaal nog verder kan doen. Zet daar ook mankracht op en om dat goed uit te zoeken nadat zijn we dus nu ook echt aan het doen. Maar mijn aan mijn ambitie zal het niet liggen. Ik denk aan die van meneer de ook niet maar we moeten wel natuurlijk kijken hoe we uiteindelijk kunnen doorrekenen tot aan de extra miljarden die nodig zijn en hoe dat precies moet. Dat weet ik nu nog niet. Ik heb er nu in elk geval nog onvoldoende budget voor.

[3:33:30] Ga terug.

[3:33:32] Even kijken. Er was nog een vraag hoe ik

[3:33:36] verder gaan met de lelylaan en of nut en noodzaak of ik dat onderschrijf van de lelylaan. Dat dat meneer geurts gevraagd om het gaat over de nedersaksen lijn. Oke. Ik heb een leuk ontvangst gehad. Een tijdje geleden van de initiatiefnemers van de nederlandse lijn. Volgens mij zijn er veel kamerleden geweest bij een stand die ze hier op het plein achter hadden geplaatst.

[3:34:03] We zijn en het kader van het onderzoek voor naar de lelylaan zijn we ook de nederlandse actielijn gaan we verder uitwerken. We willen breed kijken naar wat er allemaal kan om noord nederland te versterken

[3:34:15] en voor de niedersachsen lijn is wel anders dan bij de lelie lijn. Geen eerste deel qua budget beschikbaar,

[3:34:20] maar een goed onderbouwd en gezamenlijk beeld over de nut en het nood. De noodzaak van de verbinding en zicht op financiering. Dat is wel noodzakelijk voor vervolg stappen om tot een verkenning te komen en dan was mijn beantwoording van zitten.

[3:34:34] Dankuwel. Dan zijn we gekomen aan het eind van de eerste termijn van de zijde van de regering. Ikzelf voor een hele korte sanitaire pauze en dan gaan we over naar de tweede termijn van de kamer geschorst voor vijf minuten.

[3:40:54] Ik heropen de vergadering.

[3:40:59] We zijn aangekomen bij de tweede termijn van het debat over het meerjarenprogramma, infrastructuur, ruimte en transport xl voor de tweede termijn twee minuten per fractie en ik ben in een milde bui. Probeert u zich daaraan te houden. Het woord is aan meer koerhuis van de vvd.

[3:41:22] Ik ga toegang.

[3:41:23] Dankuwel. Voorzitter, er mogen geen een sneltreinvaart doorheen één minuut alle is. Ik heb niet goed antwoord en mij geen goed antwoord gehad op de op op de rekenkamer rapport dat die grote twijfel heeft over de woningbouw impuls en tot niet heel waarschijnlijk is dat de woningbouw impuls binnenstedelijke woon heeft opgeleverd. Hoe rijmt de minister dat met die één komma twee miljard die vooral naar van van van hem naar binnenstedelijke woningbouw gaat ik verhaal horen toch graag een goede reactie op een anders een brief en het sluit ook goed aan bij de zorgen die mijn collega, de heer minas, heeft over het afwegingskader en hoe die is hoe de hoe de kader is doorlopen.

[3:42:00] De.

[3:42:01] Voor die één komma twee miljard binnenstedelijke woningbouw. Dan ga ik even door. Dat was een ja ja. De overige zes miljard zou ik toch echt met name naar buiten sterk in versturen willen zien gaan. Ik kreeg in de ministerraad en hebben afgesproken in heel nederland gaan bouwen, zowel binnenstedelijk als buiten stedelijk van één komma twee miljard binnenstedelijke besteed wordt het toch echt dat het overgrote deel van die zes miljard buiten steden gaat. Ja nou ja dan kies je nog eentje. Dat is de en zesendertig de minister zei planning komt voor de zomer tweeduizend, drieëntwintig naar de kamer kan het ook voor meer debat in het najaar en ik ja ik en ik overwegen motie zieke ik groepen tweeminutendebat.

[3:42:42] Dankuwel en stoort aan de.

[3:42:44] Minas voor de dankuwel. Ik moet ook met een sneltreinvaart doorheen en over die trein begint dan gelijk even mee. De missen. De staatssecretaris zei dat, zodat mijn verzoek rondom de auto mee zou nemen. Ik hoop dat ik dat als een toezegging kan noteren, want anders gaat lijden had onder mono overbodige moties en wil natuurlijk niet

[3:43:04] ten aanzien van het beerta heeft de staatssecretaris zegt ja, er komt een onderzoek in het najaar. Voorzitter, de ligt hier op wilt ov.

[3:43:12] Dat is een dik rapport van uw ministerie en daar staan alle voordelen opgesomd van je verbindingen. Ik ga niet herhalen maar ik zou toch van de staatssecretaris willen dat als ze met elkaar naar de kamer komt in het najaar dat ze ook concrete verbindingen benoemt, zodat wij ook als kamer kunnen kijken of we die verbindingen mogelijk kunnen faciliteren of steunen en wat daarvoor nodig is.

[3:43:33] Ten aanzien van heerlen aken heb ik de staatssecretaris ook goed hoor. Ligt de belangrijk verantwoordelijkheid bij limburg. Maar ik hoop ook dat de staatssecretaris daar positieve grondhouding in heeft. Dus dat door zou gaan willen oproepen. Tot slot, voorzitter,

[3:43:45] de minister die vertelde iets over het afwezig klm. Maar de behoefte aan is aan de kamer. De behoefte van de vvd-fractie is toch echt wel om een nadere duiding en betere toelichting dan dat we die nu hebben gehad. Dus ik vraag de staat de minister of die dat bij een volgende ronde mee kan nemen. En als dat niet lukt, dan zou ik daar de kamer toch wel toe op willen oproepen om daar onzin te steunen. Om daar naar te vragen. Dankuwel.

[3:44:11] Dankuwel. U wordt aan de leerstof van de fractie van de sgp.

[3:44:15] Naar voordat ik denk ik een die twee minuten meer dan genoeg heb drie blokjes ov droog en nat

[3:44:20] voor het ov eigenlijk maar één ding. Dat was een beetje het interruptiedebatje tussen diamanten en staatssecretarissen een dacht ik en van mij zijn er mooie dingen voor kinderen en gezinnen om in de trein te komen voor tweeëneenhalf uur op een ridder er niet voor kinderen van vier tot elf en twaalf tot achttien kun je een hele dag in de daluren voor zevenenzestig wat meer gepromoot zou worden dan dan denk ik dan. Ik vond het allermooiste geest van die dingen zijn de volgens mij. Dus ik zou zeggen kom in dat is eigenlijk de terrein voor de rest proef ik namelijk een positieve grondhouding ten opzichte van alles wat ik voor de ov aandroeg

[3:44:53] het blokje droog. Voorzitter, heb ik iets minder positief er heel veel dingen waren goed hoor. Maar ja een apeldoorn barneveld. Ik wil even onder de aandacht brengen dat het enige deel a een dadelijk waar niets gebeurt. De rest wordt allemaal verbreed opgeplust enzovoorts, zodat wordt de bottleneck van de toekomst. Eigenlijk is die dat al bij knooppunt barneveld

[3:45:11] en ik zou zeggen dat hoeft niet met super veel haast. Maar hou het in het achterhoofd en op het moment dat er een beetje ruimte komt, zou ik eraan beginnen.

[3:45:19] De rijnbrug. Daar kan ik niet bij ontkennen dat ik uitermate goed weet hoe dat allemaal in elkaar zit. Dus ik kan er niet teveel gekke dingen over roepen. Maar toch zeggen. Regeren is vooruitzien met al die woningen gebouwd worden dat gesprek. Dat komt vanzelf terug met de regio. Dat wordt weer op opgetuigd. Dus volgens mij komt dat in de toekomst zo weer terug en wijze van toejuichen als het einde blijkt dat het rijk. Het laatste kleine beetje eventueel. Toch zou kunnen doen wat nodig. De rest van de regio gelden daar goed aan te besteden. Daarbij zeg ik de constructie is van het rijk. Dus we zitten er wel een heel klein beetje bij in wat dat betreft als allerlaatste voorzitter, ik heb nog twintig seconden kornwerderzand. Ik begrijp van de minister dat ik het abonnement in kan trekken bij de voorjaarsnota om het. Hij zegt chris. Het komt gewoon goed. Als dat zo is, trek ik dat ding heel graag in en dan geef ik de minister ongelooflijk groot compliment dankuwel.

[3:46:11] Dankuwel. Dan is het woord aan meer madlener namens de fractie van de pvv.

[3:46:15] Dankuwel. Voorzitter. Ja. Het was een levendig debat.

[3:46:22] We moeten wel constateren dat het door de stikstofproblematiek helemaal vast staat op de weg, maar ook bij het ministerie.

[3:46:29] Dat is treurig. Ik hoop dat er heel snel een oplossing voorkomt. Maar ik zie het niet gebeuren.

[3:46:36] Koop nu nog even met mijn collega's over de inflatie. Ook in de aanlegkosten van nieuwe infrastructuur. Ik heb een we hebben het daar niet over gehad. Maar die zal niet gering zijn en de budgetten die zijn dus al te klein. Maar dat zal alleen nog maar enorm oplopen en ik

[3:46:52] ik ben benieuwd hoe de hoe de minister tegenaan kijkt en de staatssecretaris. We hebben allerlei wensen gehoord natuurlijk. Ik deel alle wensen. Iedereen mag een trein van huis naar huis en naar werkplek. Maar we moeten wel realistisch zijn. Het kost gewoon heel veel geld. Dan wil ik nog heel kort noemen. Mijn motie en zevenenvijftig heb ik gemist om die op te nemen met die staat niet in de a vier zuid.

[3:47:12] Daar is nu

[3:47:13] weer een oproep toegedaan door de regio daar ook daar kan wel woningbouw plaatsvinden. Dus dat zou helpen.

[3:47:21] Ja. Verdere snelheidsverlaging op de en vijftig willen we niet.

[3:47:26] Kortom, we hebben veel wensen maar stikstof gooit roet in het eten en ik hoop dat dat te overwinnen valt. Wat mij betreft onconventionele maatregelen

[3:47:36] en

[3:47:38] ik wens de staatssecretaris en de minister.

[3:47:41] Is.

[3:47:43] Dankuwel dan tot slot eerder op namens de fractie van de pvda.

[3:47:46] De groenlinks dagvoorzitter en dank aan de minister en staatssecretaris voor de beantwoording een aantal mooie toezeggingen, denk ik ook voor de commissie voor de toekomst. Ik hoop toch echt voor de nieuwe ter aa dat we daar een alternatief hebben voordat de de pond weg is, omdat het voor de dorp gewoon superbelangrijk is. Ik merk dat de minister niet helemaal wil toezeggen. Maar dat die wilt het belangen van ziet. Dus dat is in ieder geval ontzettend, ontzettend prettig.

[3:48:13] Wat betreft het vangnet voor de openbaar vervoersector hoop ik dat we tot een oplossing komen op op korte termijn. Ik voel dat de staatssecretaris daar zelf ook heel graag graag mee aan de slag wil en dat zij de noodzaak ziet en ook de noodkreet heeft gehoord van van de regionale bestuurders afgelopen week en ook vandaag weer. Dus ik hoop dat daar een oplossing gevonden wordt. Volgende week en ons moeten we haar misschien helpen in de kamer. Wat betreft de lady lijn maak ik me toch wel een beetje storend over de kaders waar de staatssecretarissen het mee moet doen. Toch die die drie miljard die de maar eens in dat er veel meer nodig is. Flevoland, friesland, groningen en drenthe heeft niks aan een trein die stopt bij lemmer of heerenveen. We willen gewoon die hele de de we willen gewoon helemaal voor elkaar krijgen. Dus ik hoop toch dat er op vanuit europa financieringsmogelijkheden komt en ik proef terwijl bij de staatssecretaris. Als we dat niet krijgen. Waar gaat het misschien wel niet lukken en dat zou wel verschrikkelijk zonde zijn. Dus hopelijk krijgt zij in de toekomst wat ruimere kaders en kunnen we toe gerealiseerde. Maarja, het het. We hebben niks aan. Alleen die lijn. Alleen op papier, maar ook eentje die gerealiseerd moet worden, zou ik willen zeggen.

[3:49:22] Dankuwel. Dan zijn we gekomen aan het eind van de tweede week van de zijde van de kamer kunnen wij meteen door twee minuten ik schorsen voor twee minuten.

[3:51:28] Ik heropen de vergadering en ik geef het woord aan de minister voor zijn beantwoording tweede termijn gaat.

[3:51:36] Begin. Ik neem even de vraag van heer koerhuis en als samen over het afwegingskader rond de versnelling afspraken. Ik zeg de kamer toe. We hebben nu de eerste ronde versnelling afspraken de komen in november nog meer van een deel is met huiswerk nog naar de november ronde gestuurd dat ze bij die gelegenheid ook even kijken hoe we nog meer inzicht kunnen bieden. We hebben nu de projecten genoemd. Wat ervoor gedaan wordt. Tot hoeveel woningen dat moet leiden, maar ook even hoe die beslissing tot stand is gekomen op basis van de van de afwegen criteria. Dat zullen we voor het geheel van die versnelling afspraken voorafgaand aan het debat over de meer tien november aan de kamer melden

[3:52:14] en waar het gaat om en volgens mij is het ook een kwestie van van van definitie. We hebben in het coalitieakkoord gezegd we zeven en half miljard voor de ontsluiting van woningbouw in de wat toen nog novi gebieden heette de binnenstedelijke gebieden en daarbuiten. De heer koerhuis, die vertaalt het ook naar binnenstedelijke en buiten stedelijke infrastructuur. Dan wordt het wel een soort gedachte is. Laat ik een fictief of theoretisch gedachte experiment nemen. Stel je gaat bouwen in de polder rijnenburg. Dat is een uitleg locatie. Dat is niet binnenstedelijk. Dat is daarbuiten, maar het zou zomaar kunnen zijn dat als je daar gaat bouwen. De grootste noodzaak voor infrastructuur is aan een verbinding tussen zo'n wijk en het centrum van utrecht die binnenstedelijk ligt. Dus dan dat dat maakt al waarom die definitiekwestie zo ingewikkeld is de de focus ligt op die die wat wat heet een novi gebieden straks no fikse gebieden ook daarbuiten de zitten ook in deze versnelling afspraken een aantal woonwijken daarbuiten en bekijken dan bij naar de noodzaak van welke infrastructuur je nodig hebt. Dat is soms een binnenstedelijke verbinding. Dat is soms het feit dat met de bouw van die woonwijk het vastloopt op het hoofdwegennet of op het hoofdspoornet het hoofdrailnet of of andere ov verbindingen. Dus het gaat ons uiteindelijk om het doel om dat soort type wijken en ook nog een aantal wijken daarbuiten mogelijk te maken en we zullen naar de volgende ronde ook transparant maken hoe onze afweging daarin is is geweest. Ik hoop dat met die toezegging ik de koerhuis tevreden kan stellen.

[3:53:45] Decor. Even voorstellen. Ik vroeg ook de kritiek van de geen kamer mee te nemen in de in die in die brief in die brief. Dan denk ik die er komt over het afwegingskader. En ja. De minister zegt het goed. Het gaat mij vooral om buiten stedelijke woningbouw, niet alleen om rijnenburg ook een pampers en dat soort gebieden. Dus en daar moet evenwicht in zijn. Dat evenwicht is er in het coalitieakkoord en wil ik graag terugzien in uiteindelijke verdeling van de gelden.

[3:54:14] De minister.

[3:54:17] Ja, we zullen gewoon transparant maken want ik evenwicht kun je op heel veel dingen uitleggen. Maar we zullen transparant maken hoe we die afweging hebben hebben gemaakt. En.

[3:54:26] De vraag van de.

[3:54:28] Nog even ter aanvulling hierop vond bij alle fracties leeft die behoefte aan informatie hoe die enorme zak geld wordt besteed en of tot efficiënt gebeurt. Maar ik wil ook met name kijken naar de verdeling tussen ov en de auto. Want ik heb daar dus grote zorgen over. Ik ben man met heel veel geld naar dure railverbindingen gaat en er uiteindelijk maar heel weinig gaat naar de normale auto waar nederlanders toch voor kiezen.

[3:54:51] De minister.

[3:54:53] Vanzelfsprekend maken we duidelijk naar welke projecten dat gaat het hebben over ook in de bijlage bij de huidige meer brief bij de verschillende projecten al aangegeven. We hebben aangegeven. Bij de ene wijk is het iets op gebied van ov bij de ander is het een wegverbinding over rotonde of wat dan ook. Dat zat ook in de bijlage bij de huidige meer meer brief. Maar we zullen het nog verder verder in kaart brengen en de kritiek van de rekenkamer. Dat was het andere deel van de vraag van heer koerhuis. Ja, wij hebben wij willen dit gewoon transparant en navolgbaar maken in ieder geval ook in de financiële afspraken die we maken over de infrastructuur die gerealiseerd moet worden. Daar werkt het natuurlijk wel af omdat het rapport van de rekenkamer ging over de woningbouw impuls wat naar zijn aard ook een ander instrument was, maar het moet hier heel duidelijk zijn welke infrastructuur op welk moment gerealiseerd wordt en in welke mate dat tot de afgesproken woningen heeft heeft geleid. Dat is het doel wat ik mij mijn voornemen

[3:55:46] en anders begrijp ik helaas niet wat de heer de heer koerhuis hiermee bedoelt, maar die rekening die kritiek van die rekenkamer nemen wij vanzelfsprekend ter harte. Als dat zijn vraag is en verwerken we ook in de afspraken die we nu met gemeenten en provincies maken

[3:56:02] de en zesendertig. Wat ik al aangaf. In eerste termijn is dat voor honderdvijftien miljoen euro. Zo'n en weg aanpakken. Dat is echt een hele grote ingreep dat hele uitwerking moet nog beginnen wat ik kan doen in de brief in november is in ieder geval de stand van zaken daarover geven. Maar de afronding van het volledige plan dat dat lukt gewoon niet in die vijf maanden. Maar de stand van zaken komt in november en de uitgewerkte plannen dan volgend jaar rond de heer stoffer vroeg of ik er een in ieder geval in het achterhoofd houden dat zeker ook nog opgegroeid ooit in die regio. Dus ik weet waar die waar die ligt en wat het knelpunt is. Maar ik heb net antwoord gegeven dat die op dit moment nog niet meeloopt in de mirt verkenning en hopelijk ergens in de toekomst een keer wel

[3:56:50] bij de rijnbrug.

[3:56:53] De de daar vroeg eerst of er ook nog aandacht voor de woningbouw plannen in de omgeving. Dat is dat is uiteindelijk ook mocht dat de propositie worden dan zou dat ook de de taak zijn van de provincies om te kijken wat ze dan op dat gebied zich concreet voornemen door de aanpak van van de rijnbrug. Maar die invulling is ons op dit moment nog niet nog niet bekend.

[3:57:14] En bij de sluis kornwerderzand. Het intrekken van het abonnement zou op op zichzelf ook al goed zijn, omdat de dekking als het door het kabinet als ondeugdelijk wordt beschouwd, omdat de dekking gezocht wordt op de aanvullende post voor regio deals en het niet mogelijk is om op de aanvullende post te amenderen, maar los daarvan inhoudelijk hoop. Ik denk ik de geurstoffen ook binnenkort gerust te kunnen stellen. We hebben nog bestuurlijk overleg met friesland op de laatste details vast te leggen. Maar ik hoop eerlijk gezegd dat ik daar goed uitkomt met met de provincie friesland. De heer madlener, die wijst nog op het risico van de inflatie.

[3:57:53] Dat klopt.

[3:57:55] Bouw budget staan in toenemende mate onder druk en dan geldt dat niet alleen de opgelopen bouwkosten, maar ook en dat is nog veel ingewikkelder. Maar dat is soms niet met geld op te lossen. De onzekerheid over de levering van bouwmaterialen en en grondstoffen. Het is om die reden dat we bij is rijksoverheid, ipo en vng in mei een intentieverklaring met de bouwsector hebben gesloten om te kijken hoe we elkaar door deze moeilijke periode heen kunnen loodsen. Ook wij hebben bouwbedrijven nodig om in de toekomstige infra en onderhouds behoeften te voorzien. Dus er worden ook alle baat bij dat dat dat ze goed overeind te blijven en omgekeerd willen zij ook graag contracten en en opdrachten hebben.

[3:58:41] Maar ze komen. We zullen we best de komende tijd ook nog voor ingewikkelde afwegingen komen te staan, omdat uiteindelijk bij ook de euro. Maar één keer kunnen uitgeven we daar zo slim mogelijk mee mee overweg moeten gaan.

[3:58:52] Het is helaas een van de nare consequenties van de geopolitieke omstandigheden op dit moment over de en zevenenvijftig en de a vier.

[3:59:02] Ik ken vanzelfsprekend de wensen van heer madlener voor de aanpak van deze week wegen. Op dit moment werken we in de regio rijnmond aan de aanpak van de grootste knelpunten bijvoorbeeld de bouw van de maasdelta tunnel assist in rotterdam en de oeververbinding in rotterdam. Die hebben op dit moment prioriteit. De plannen voor voorne putten, waaronder verbreding van de en zevenenvijftig worden nog in het duo meert dit najaar besproken, zoals ook eerder in reactie op de motie over de en zevenenvijftig heb aangegeven en voor de a vier zuid ontbreken op dit moment helaas de middelen. We zullen zien wat de toekomst of in dit geval vreselijk de wat verdere toekomst nog gaan gaan brengen en daarmee heb ik de vragen die in tweede termijn zijn gesteld.

[3:59:49] Van antwoord voorzien. Dankuwel.

[3:59:52] Dankuwel. Dan geef ik nu het woord. De staatssecretaris.

[3:59:54] De tweede termijn

[3:59:56] dankuwel. Voorzitter, de heer minas, die vroeg nog naar de snelbussen en of we ook willen kijken naar concrete verbindingen. Dat zullen we ook doen en het najaar komt een rapport onder de vlag van het toekomstbeeld of weer en daarom worden ook voorbeelden genoemd. We weten al heel concreet bijvoorbeeld of werken we al heel concreet aan de verbinding utrecht, breda de stad komt eraan.

[4:00:22] Even kijken. Dan vroeg de jamin alsnog naar een toezegging voor de oude lijn, voor de aanbesteding of voor de exploitatie daarvan. Dat zal ik zeker meenemen. Begaan en de verkenning ook kijken hoe de exploitatie van de lijn vormgegeven kan worden. En dan was er ook nog de vraag om welwillend na heerlen aken te kijken. Dat zal ik zeer zeker doen. Meneer stoffen wil ik heel hartelijk dank voor de goede suggesties van de acties die al of niet plaatsvinden. Het is altijd goed om die nog verder onder de aandacht te brengen denk ik dan. En tegen de de erop zou willen zeggen dat ik het belangrijk vind dat vooral het beeld over de leven en ook heel erg hoopvol houden. Volgens mij zitten we allemaal in dezelfde film. Wat dat betreft. Ik zou het zonde vinden als de afdwong van het debat zou zijn dat dat niet zo zou zijn. En verder wil ik iedereen hartelijk danken voor de prettige sfeer. Dit debat kunnen voeren, vond ik.

[4:01:27] Daar sluit de minister zich bij aan. Dat kunnen de leden in hun zak steken. We komen naar de afronding van dit

[4:01:36] commissiedebat, maar ik heb ook een elftal toezeggingen

[4:01:43] en er is voordat ik dat doe. Een twee minuten debat aangevraagd door heer koerhuis van de vvd en hij zegt erbij dat dat na het reces kan plaatsvinden en ik denk dat plenaire griffie

[4:01:55] en bewindslieden en de collega's u daar dankbaar voor zijn.

[4:02:00] De eerste toezegging

[4:02:02] let goed op.

[4:02:03] In september ontvangt de kamer de eerste contouren van een mobiliteitsvisie voor de lange termijn waarin wordt ingegaan op de vraag hoe verschillende vormen van mobiliteit zich tot elkaar verhouden en ook wat de visie hierop is van omliggende landen. Het is een toezegging, mevrouw van

[4:02:19] vind ik

[4:02:21] twee. In de meer brief van komend jaar wordt een reactie gegeven op het rapport mobiliteit in het post corona tijdperk van ce delft en zal tevens worden ingegaan op de participatieve waarde evolueert evaluatiemethode ook aan mevrouw van ginneken.

[4:02:36] Drie. In het najaar ontvangt de kamer. De planning van de elf geprioriteerde meer projecten

[4:02:42] toezegging aan de heer koerhuis

[4:02:44] vier voor de begroting voor volgend jaar wordt de kamer geïnformeerd over de onderhanden onderhoudsprojecten die als eerste worden aangepakt als ook over het basis kwaliteitsniveau. Dat is een toezegging aan de heer koerhuis en aan de stoffen

[4:02:58] vijf, zodra er duidelijkheid is over eventuele vervolgstappen naar aanleiding van de gesprek met de ov-sector en regionale bestuurders over de borging van het ov in tweeduizend, drieëntwintig en verder wordt de kamer hierover geïnformeerd. Een toezegging aan de heer de hoop

[4:03:14] zes de kamer ontvangt de uitwerking en planning van de werkzaamheden aan de en zesendertig

[4:03:20] voor de zomer van tweeduizend, drieëntwintig

[4:03:25] voor de zomer van tweeduizend, drieëntwintig en in november de stand van zaken heb ik dat goed voorgelegd stond

[4:03:33] een toezegging aan de heer een koerhuis en geurts zeven de kamer wordt voor het bureau meert geïnformeerd naar aanleiding van de gesprekken met de regio overhemd

[4:03:45] over de pond bij nieuwe ter aa, een toezegging aan de heer en de hoop en geurts.

[4:03:51] Acht,

[4:03:52] Wordt in het najaar geïnformeerd over verbinding heerlen aken toezegging aan de heer middels negen. Naar verwachting ontvangt de kamer in oktober informatie over de planning en kostenraming in het kader van de aangepaste aanbestedingsstrategie van de maaslijn is een toezegging aan de heer minus tien,

[4:04:11] zodra het laatste bestuurlijk overleg is gevoerd over de sluis bij kornwerderzand wordt de kamer hierover geen voor meer.

[4:04:20] Dat was een toezegging en eerst toffe in ieder geval en

[4:04:25] dan punt de laatste elf

[4:04:29] voor november zal de kamer meer inzicht worden geboden. Hoe de beslissingen tot stand zijn gekomen bij de volgende ronde van de versnelling afspraken op basis van het afwegingskader een toezegging aan de een min als koorhuis en lenen en ik zie iedereen. Ik geloof.

[4:04:47] Ik bedoel, zei hij niet alleen aan de middags, maar ook aan de heer geurts, of misschien alleen aan de heer geurts, maar dat is dan misschien een om naar te kijken.

[4:04:54] Dan noteren we ook de geurts dan bijna de voltallige aanwezige kamer. Dan dank ik de collega's voor hun inbreng de deze personen voor een beantwoording en de belangstelling voor uit de publieke tribune en uiteraard de bonussen en ik sluit deze vergaderen.