Openbaar verhoor mevrouw Dales

[0:00:00] Ik opende vergadering van de parlementaire enquete commissie aardgaswinning in groningen en meld even dat in verband met ziekte.

[0:00:09] Onze collega die je kind niet aanwezig is. Vandaag

[0:00:12] vandaag aan de orde is het verhoor van mevrouw dales en ik verzoek de rivier om haar naar binnen te glijden.

[0:00:39] Goedemorgen, goedemorgen, mevrouw de huis. Welkom bij de parlementaire enquete commissie aardgaswinning in groningen

[0:00:45] zestig jaar aardgaswinning heeft nederland veel gebracht. Maar kent zeker voor gedupeerde schaduwkanten.

[0:00:50] De commissie onderzoekt hoe deze schaduwkanten hebben geleid tot het besluit om de aardgaswinning in groningen te stoppen.

[0:00:56] Wij willen ook weten hoe de besluitvorming op cruciale momenten is verlopen. Hoe private en publieke partijen hebben samengewerkt in een gaswerk gaswinning. We onderzoeken ook de aardbevingen en de afhandeling van schade veroorzaakt door de bevingen.

[0:01:12] We kijken ook naar de kennisontwikkeling over de aardbevingen en over het proces waarin de gebouwen in groningen zijn versterkt.

[0:01:22] We hebben vorige week vooral ook stilgestaan bij de beving in huizingen,

[0:01:28] maar ook vooral naar de gevolgen voor de winning.

[0:01:32] Vanaf deze week kijken we naar de gevolgen bovengronds. Hoe is het bij de huizen van groningers geraakt de schade afhandeling versterking, maar ook de immateriële schade en u bent geestelijk verzorger geweest. Ook in het gebied

[0:01:46] en daarom bent u hier vandaag op als getuige.

[0:01:50] Wie heeft er voor gekozen om de belofte af te leggen en daarmee de waarheid en niets dan de waarheid te zullen zeggen.

[0:01:55] Ik verzoek u daarom om even te gaan staan

[0:02:00] en mijn naam te zeggen dat beloof ik.

[0:02:02] Dat beloof ik.

[0:02:03] Dan staat u nu onder ede. Mag u weer plaatsnemen.

[0:02:07] Het verhoor met u zal worden afgenomen door mevrouw kat en kat man en mogelijk dat aan het einde van het voelde ook mevrouw van der gave nog enkele vragen stellen.

[0:02:19] Dan gaan we beginnen.

[0:02:20] Mevrouw dames u goede als kind op

[0:02:24] de ouders in loppersum.

[0:02:26] De aardbeving bij huizinge. In tweeduizend twaalf beschadigde het huis van u

[0:02:29] ouders ook het huis van uw opa had een grote aardbeving schade.

[0:02:34] De impact op de familie is groot.

[0:02:37] Uw vader adviseert zelfs weg te gaan uit groningen.

[0:02:41] Maar een paar jaar na uw studie

[0:02:43] kiest u er juist voor om als geestelijk verzorger in het aardbevingsgebied aan de slag te gaan.

[0:02:48] Vanochtend willen we eerst met u spreken

[0:02:50] ik over je ervaring als kind

[0:02:52] van ouders met schade door aardbevingen en daarna willen we met u ingaan op uw werk als geestelijk verzorger voor de gedupeerden van de aardbevingen door de gaswinning.

[0:03:02] Zoals gezegd hij groeide op in loppersum kunt u een beeld schetsen van het huis waar hij woonde.

[0:03:07] Dat kan ik en het was een twee onder een kap huis en heel prettig huis

[0:03:13] in een fijne buurt waar ik mijn buren kenden speelgoedautootjes had een speeltuin dichtbij klein tot midden gronings dorp met een basisschool voorzieningen en een zwembad met veel vrijheid.

[0:03:29] Hoe oud was het huis?

[0:03:31] Het huis is

[0:03:34] volgens mij nu dertig jaar oud.

[0:03:38] Wat hoorde u voor de aardbeving in huizinge over de gaswinning en aardbevingen.

[0:03:44] Dat het er was en gaswinning en de affakkelen locaties van die vlammen die je dan zo in het natuur ziet

[0:03:55] en over aardbevingen niet heel veel.

[0:03:58] Ik denk dat dat ook wel

[0:04:00] passend is bij de groninger mentaliteit dingen zijn gewoon zo doen we het mee.

[0:04:05] We werken hard. We praten niet al teveel is niet nodig is.

[0:04:10] En als moeten dan maken we er n paar woorden aan vuil maar niet al te veel.

[0:04:15] Dus het speelde wel en ik kreeg er ook wel een en ander van mij. Maar ik denk wel dat de beving

[0:04:22] in huizingen

[0:04:24] wel een keerpunt is geweest in de hele gemeenschap.

[0:04:28] Wat kreeg uur van mee voor huizinge?

[0:04:33] Nadat hij wel bevingen waren dat er zeker wel aandacht aanbesteed werd ook binnen ons gezin bijvoorbeeld, maar ook in bredere kringen.

[0:04:44] Maar dat er niet een collectief gevoel van

[0:04:48] onvrede of onveiligheid was dus dat het meer individuen waren die zich soms wel verenigde, maar niet met het gevoel gesteund te worden door de omgeving.

[0:05:01] Qua schade aan het ouderlijk huis.

[0:05:04] Die is er was.

[0:05:06] Ook voor de aardbeving in huizinge

[0:05:09] kunt u daar iets kunt u daar iets meer over zeggen.

[0:05:14] Wat ik daar nu er met de kennis van nu van weet is dat dat scheuren zijn die niet normaliter ontstaan en dat zijn ander soort schuren. Dan komen door ouderdom bijvoorbeeld en dit huis is helemaal niet oud. Dus dat zou gek zijn geweest. Dat kun je zien aan de vorm van hoe een scheur loopt of waren scheuren in hun huis heb de bouwkundig niet veel verstand van. Maar ik heb inmiddels geleerd dat je het kunt zien en aan de vormen en aan de plekken in hun huis.

[0:05:42] Dat was gewoon schade door de aardbeving in huizinge.

[0:05:46] In tweeduizend elf. Gaat u religie

[0:05:48] die wetenschappers studeren in groningen.

[0:05:51] Je woont op kamers in de stad

[0:05:53] en een jaar later dus op zestien augustus tweeduizend twaalf vindt dan die aardbeving in huizen geplaatst. Hoe maakte u de aardbeving zelf mee?

[0:06:03] Wat ik merkte is dat er

[0:06:05] direct heel veel onrust was hij midden in de zomer. De regering met reces. Dus er was ook niemand. Maar er was wel veel onrust in de regio en veel schade aan huizen van mensen die ik ken

[0:06:22] en ook aan het huis van mijn ouders van andere familieleden. Dus

[0:06:26] dat komt dan dichtbij en je maakt je zorgen en je weet niet zo goed wat er nu verder gebeurt en hoe onveilig de situatie is zowel de stenen veiligheid als de mentale veiligheid. Want dat brokkelt samen af. Maar dat bouwt niet samen weer op.

[0:06:43] Dus dat merk ik wel ja.

[0:06:46] Waar was u toen de aardbeving plaatsvond?

[0:06:49] Ik was zelf op kamers in groningen.

[0:06:52] Zoals in de stad groningen is eerste reactie van je ouders.

[0:06:56] Wat was wat was dat,

[0:06:58] Binnen mijn familie leefde gaswinning en bevingsproblematiek al langer dan de beving in huizingen plaatsvond dus meer een gevoel van zie je wel en een gevoel van ik heb het toch gezegd.

[0:07:16] En je wilt niet gelijk krijgen op dit punt. Maar je krijgt het wel.

[0:07:23] De eerste keer dat u toen bij uw ouders langskwam na de aardbeving.

[0:07:29] Wat was ze zichtbaar qua schade.

[0:07:34] Ja wat wat ik net ook al zei, wat schade op plekken waar dat niet zou moeten horen wat scheuren die abnormale eruitzien.

[0:07:44] Vooral dat jij en schade in de zin van immateriële schade dus onrust verdriet boosheid

[0:07:53] een gevoel van wat gaten.

[0:07:55] Wat kan er nog meer komen dit een voorbode van nog veel meer.

[0:08:00] Die gevoelens die kreeg die je kreeg u mee.

[0:08:03] Dus ja nou, niet alleen van hen, maar ook gewoon van de mensen eromheen van de buurt van het dorp

[0:08:09] van de omgeving.

[0:08:11] Wat deed dat met u.

[0:08:14] Ik maakte me wel zorgen

[0:08:18] aan de ene kant maakt zich zorgen om de steen en veiligheid.

[0:08:22] Maar ik maakte mij meer zorgen om de immateriële veiligheid

[0:08:26] en de mentale veiligheid van mensen en het veiligheidsgevoel en het aan de ene kant heel trots zijn op de plek waar je woont daar niet weg willen

[0:08:35] en aan de andere kant ook voelen van ja is dit houdbaar voor mij.

[0:08:40] Die gevoelens die je toen had was dat haar zwaard dan de eerste keer dat u dat merkte van dit is wel anders dan voor huizinge.

[0:08:50] Omdat het ook een veel collectieve gevoel was en dat sterkt aan de ene kant ik het gevoel dat je ergens niet alleen in staat. Dan helpt maar aan de andere kant laat het dus ook zien dat het echt is. Want als je het alleen bij jezelf voelt kan je nog denken. Goh, zie ik het dan wel goed. En als je het dan ook om je heen ziet dan denk je ja ik zie het wel goed en het is dus echt.

[0:09:17] Dank u wel,

[0:09:19] en niet alleen uw ouders hebben schade, maar ook het huis van europa in zeerijp. En als uw opa in tweeduizendzestien overlijdt dan loopt de discussie met het centrum veilig wonen over een oplossing van zijn schade nog steeds. Hoe ging uw opa om met de schade aan zijn huis.

[0:09:35] Nou niet eigenlijk in de zin van

[0:09:39] hard werken niet teveel woorden aan spenderen

[0:09:43] wat je niet snapt uitbesteden

[0:09:46] in dit geval een familie.

[0:09:49] De geur zoals we dat doen in groningen. Maar je merkt wel aan hem en bepaalde onrust en gejaagdheid.

[0:09:58] Zeker voor hem. Ik wil hier absoluut niet weg. Ik heb die vijfenzestig jaar gewoond met mijn vrouw mijn kinderen opgevoed.

[0:10:06] Ik ga hier niet vandaan.

[0:10:08] De mentale impact is dan groot die uitbesteed worden. Nee nee je hebt jezelf te dragen en wat moet er dan uit besteed worden aan familie.

[0:10:18] Procedures. De hele julia je de hele juridische rompslomp gesprekken met instanties. Dat soort zaken omdat hij dat niet in geval niet alleen wilde en

[0:10:30] de man liep tegen de tachtig, toen de tijd.

[0:10:35] U zegt ook procedures zijn er veel gesprekken veel brieven of is dat over een overzichtelijk.

[0:10:42] Dat gaat. Dat is altijd langer en ingewikkelder dan dat je jezelf zou willen en dat op voorhand beloofd wordt.

[0:10:49] Wat wat was de impact van de situatie van uw opa op uw ouders.

[0:10:56] Dat gaat dubbel

[0:10:58] en dat zie ik ben veel meer mensen in het in het gebied. Je hebt je eigen dossier. Je hebt soms n mantelzorg dossier. Soms heb je ook nog een professioneel dossier. Als je als professional in het gebied aan het werk bent. Dus dat zijn meerdere schaakborden om te schaken

[0:11:13] is lastig omdat dan niet

[0:11:16] te laten vervlechten of je leven te laten overnemen,

[0:11:20] niet alleen voor wat ik van dichtbij gezien hebt. Maar wat ik bij veel meer mensen zien.

[0:11:24] Was het dan zo in uw familie dat dat vervlochten werd,

[0:11:29] Ik denk dat we daar altijd heel zorgvuldig wel mee zijn omgegaan.

[0:11:33] Maar hoe groter de last om te dragen

[0:11:36] hoe sterker de schouders ook moeten zijn en ik denk dat we dat mensen zijn allen goed gedaan hebben.

[0:11:41] Maar dat bij tijd en wijle zeker zwaar was.

[0:11:43] Wat was de grootste last om te dragen?

[0:11:46] Dat je anderen zich onveilig voelen en niet kan zeggen dat het wel goed komt want je weet niet of het wel goed komt en dat je het daarmee uit te houden

[0:11:57] en dat het gaat om de mensen die je liefhebt. Want je hebt het liever zelf te dragen nadat je het anders ziet.

[0:12:03] Ik wilde eigenlijk vragen van wat was die impact voor u. Maar eigenlijk heeft u dat antwoord al gegeven nadat of wilt u daar nog iets aan toevoegen.

[0:12:12] Ik denk dat dit de lading dekt.

[0:12:15] En uw ouders die die verhuizen van loppersum naar anne in de provincie drenthe.

[0:12:19] Want als de reden dat uw ouders weggingen.

[0:12:24] Meerdere redenen.

[0:12:26] Maar de gaswinning en alle gevolgen daarvan en de wijk vernieuwing in loppersum die wijk voor wijk op de kop gaat

[0:12:33] is daar zeker een aandeel in geweest.

[0:12:37] Want hoe werkt dat zijn zussen wonen in in loppersum. Hoe gaat hoe gaat het eigenlijk in die hele sociale omgeving. Ouders hebben een huis met schade wordt gereageerd door de buren of de overburen de wijk op zijn meemaken.

[0:12:53] Ingewikkeld maakt is dus dat mensen in groningen over het algemeen harde werkers zijn

[0:12:59] en de voordeur mooi dicht houden

[0:13:02] en dat is

[0:13:05] als je terugkijkt sociaal, maatschappelijk en economisch heel verklaarbaar en baden in groningen. Heel lang

[0:13:12] een cultuur hebben gehad van veel landarbeiders of fabrieksarbeiders. Dus dat betekent gewoon heel hard werken met een baas boven je en verder niet al te klagen. Dat zit zo in het systeem dat dat

[0:13:26] ook zo werkt bij gevolgen van gaswinning in dit geval dat schade. Hou je in eerste instantie bij je hebt je eigen

[0:13:34] je eigen shit te dragen zeg maar.

[0:13:38] Maar dat lukt in dit geval niet

[0:13:43] omdat de instanties

[0:13:46] en op een manier mee omgaan dat er heel veel willekeur in zit.

[0:13:51] Krijg je ook splitsing in de sociaal maatschappelijke structuur. Want waarom lukt het mijn buurman wel om in een bepaald traject terecht te komen en lukt het mij niet. Waarom krijgt een buurvrouw een ander bedrag uitgekeerd dan ik heeft zij misschien iets

[0:14:06] voor elkaar gekregen. Ergens waar ik niets van weet.

[0:14:10] En omdat je in een dorp structuur ziet waar je genoeg van elkaar ziet om er iets van te kunnen vinden.

[0:14:16] Maar net niet genoeg van elkaar weten om er echt een evenwichtige meningen over te kunnen vormen, zorgt dat voor veel spanning.

[0:14:23] En merkte dat ook dat als ze bijvoorbeeld woonde toen in groningen. Maar bij uw ouders over de vloer was. Dat merkte iets van die sociale spanning zelf.

[0:14:33] Ja dat merkte ik wel en ik

[0:14:36] merkte ook dat er met alle goede bedoelingen wel

[0:14:40] geholpen werd noaberschap is ook een ding wat heel erg leeft in groningen dus elkaar helpen

[0:14:49] meer praktisch vaak dan

[0:14:51] met heel veel woorden in dit geval moet het af en toe met woorden,

[0:14:58] maar dat dat soms ook wel ingewikkeld is. Want als je je goed weet te uiten als je de weg weet te vinden is er ook meer te regelen

[0:15:07] en dat wil je niet

[0:15:09] maar dat is wel zo.

[0:15:10] Dus hoe beter je de juridische weg kent of hoe beter je kunt onderhandelen,

[0:15:16] hoe beter je soms dingen voor elkaar krijgt en dat is oneerlijk.

[0:15:21] Maar het werkt wel.

[0:15:26] Na alle gebeurtenissen adviseert u varen om dat u weggaat uit groningen. Maar het loopt toch anders een paar jaar nadat hij afgestudeerd bent is er in tweeduizend achttien een vacature voor geestelijk verzorger in het aardbevingsgebied en u besluit om te reageren op de vacature en wordt aangenomen.

[0:15:47] Wat was de reden dat u als geestelijke zorg in het aardbevingsgebied hielden werken.

[0:15:53] Ik voelde dat ik dat moest doen

[0:15:55] als groningse en als geestelijk verzorger.

[0:16:00] Ik heb nooit de pretentie gehad

[0:16:03] dat ik dan degene was die

[0:16:07] dat het allerbest zou kunnen. Maar ik zou het mezelf kwalijk hebben genomen als ik niet gesolliciteerd zou hebben, want het gaat over mijn mensen en het is mijn gebied

[0:16:17] en ik voelde heel sterk dat appel

[0:16:20] om dat te doen en bovendien was ik er toch wel mee bezig met gaswinning en bevingsproblematiek en immateriële schade en hoe dat allemaal werkt. Dus dan kan je er maar beter ook tijd en ruimte voor hem. Dus wat dat betreft was het ook een soort

[0:16:36] nee betekenisgeving voor mezelf

[0:16:39] laat ik er dan vanuit mijn expertise zo goed mogelijk mijn best voor doen om mensen te kunnen bijstaan in mijn vakgebied.

[0:16:48] Ik kan me voorstellen. Uw expertise vanuit uw vakgebied

[0:16:51] uw eigen vader als kind.

[0:16:54] En die helpen ook

[0:16:56] als je jezelf

[0:16:58] voelt en weet wat een ander

[0:17:01] zou kunnen voelen. Dat is nooit een op een overleg waar zeg maar. Maar als je het zelf hebt meegemaakt hoe het voelt en hoe het werkt

[0:17:12] dan voelt een ander ook dat je authentiek bent en dat je eerlijk bent in je bijstand.

[0:17:18] Daarmee moet je wel voldoende emotionele afstand hebben binnen jezelf dat je niet geprojecteerd op de ander.

[0:17:26] Maar het helpt wel.

[0:17:29] En uw advies van uw vader. Waarom waarom was dat

[0:17:33] om weg te gaan uit.

[0:17:34] Ik denk dat dat

[0:17:36] ouderlijke bescherming is zeker ja.

[0:17:40] Kunt u dat iets toelichten?

[0:17:42] Ik denk dat iedere ouder voor zijn kind of haar kind of een kind het beste wil en veiligheid wil en geluk en dat iedere ouder dat op zijn of haar manier uit en ik denk dat die uitspraak.

[0:17:58] Nou daaraan bijdraagt.

[0:18:02] Welke hulp bieden geestelijke verzorger zijn gedupeerde van aardbevingsschade.

[0:18:07] Nou als geestelijk verzorger ben ik opgeleid en ben ik specialist in het begeleiden bij het ondersteunen van zingeving vraagstukken levensvragen ethische dilemma s. Dus dat heb ik daar gedaan en daar hebben we er in groningen genoeg van.

[0:18:24] Kunt u ons het verschil schetsen? Tussen

[0:18:27] een psycholoog dominee?

[0:18:30] Daar kan ik ja die had ik in dit geval verwacht als geestelijk verzorger begin je bij de vraag wie ben jij

[0:18:40] wat doet er voor jou toe.

[0:18:41] Waar sta jij voor wat betekenen dingen voor jou

[0:18:45] en dat is het uitgangspunt dus niet. Hoe gedraag jij je waar heb je last van. Waar loop je tegenaan. Maar we beginnen bij wie ben jij. En wat is voor jou van waarde.

[0:18:57] En wie kan ik voor jou op dit moment zijn en ik ben er onvoorwaardelijk voor je en ik zal er blijven.

[0:19:05] Hoe vaak hoelang dan ook

[0:19:09] en dat is het uitgangspunt van een geestelijk verzorger.

[0:19:13] En hoe vindt al samenwerking met andere zorgverleners plaatsvinden in.

[0:19:19] Als ik op terug terugkijk denk ik dat alle organisaties waarmee we hebben samengewerkt op een spectrum van veiligheid zitten en dan zie ik het veiligheid in twee delen, namelijk de

[0:19:31] stenen, veiligheid en de mentale geiligheid en ergens op dat spectrum opereren organisaties zich en wij zitten helemaal aan de kant van de immateriële schade hebben mentale schade en sommige organisaties zitten wat meer midden of wat meer naar de stenen veiligheid, maar we hebben het allemaal over hetzelfde

[0:19:50] waar geladen woord veiligheid en als je van jezelf weet waar je in dat spectrum zit en van de ander dat ook kunt zien. Dan kun je prima daarin samenwerken.

[0:20:03] Naast u? Hoeveel andere geestelijk verzorgers waren er destijds actief.

[0:20:08] Ik ben aangesteld samen met een collega

[0:20:12] die collega is in het eerste jaar afgezwaaid en in mijn tweede jaar kwam daar n nieuwe collega.

[0:20:18] Maar terug.

[0:20:20] Na ruim twee jaar heb ik zelf afgezwaaid en kwamen daar nog twee collega´s voor terug. En ik kom je doos is er een wat groter team. Gelukkig.

[0:20:28] Maar in die tijd dat u met uw collega werkzaam was aan hoeveel mensen gaf u als uw geestelijk verzorger.

[0:20:38] Hoe groot was dat.

[0:20:40] In verschillende gradaties was dat heel groot.

[0:20:43] Dat kan namelijk verschillen van een gesprek in de supermarkt

[0:20:47] heel laagdrempelig goyo. Hoe is het met je. Hou je het nog vol. Wat heb jij nodig om een beetje op de been te blijven

[0:20:56] tot aan afspraken bij mensen thuis op verzoek die gepland zijn.

[0:21:04] Wij maakten er een zaak van om bijvoorbeeld aanwezig te zijn bij buurtbewoners, bijeenkomsten of bij andere soort grote evenementen

[0:21:14] om er te zijn om te luisteren en om terug te vertellen wat we horen, net als ik dat nu ook bij u doe

[0:21:21] om woord te geven

[0:21:24] wat de groninger voelt

[0:21:26] en vind

[0:21:27] voor alle mensen die dat niet zelf nu hier doen.

[0:21:32] Dus als ik

[0:21:33] een getal zou moeten noemen.

[0:21:35] Nou dan gaat dat over tientallen, honderd mensen misschien wel maar allemaal wel op verschillende niveaus.

[0:21:45] Ik vertel u verklaarde net dat die ook aanwezig was bij een grotere evenementen bijeenkomsten. Waar moet ik dan aan denken.

[0:21:52] Nou buurtbewoners bijeenkomsten of bijeenkomsten waarin de nieuwe methodiek wordt uitgelegd of

[0:22:00] bijeenkomsten van belangenvereniging waar we werden uitgenodigd op onszelf

[0:22:06] uitnodigde omdat we dachten dat het zinvol was om daar te zijn.

[0:22:10] Dus die ja die vrijheid had

[0:22:12] die ook in het werk om zelf te kunnen bepalen van hier gaan we naar toe. Ja. Of u werd uitgenodigd vanuit de organisatie om.

[0:22:21] Maar ja absoluut.

[0:22:24] Wist u wisten mensen te vinden

[0:22:27] hoe laag hoog was.

[0:22:30] Bij mij niet zo heel hoog.

[0:22:33] In ieder geval in het gebied waar ikzelf ben opgegroeid. Mensen kennen mij al. Dat is zowel een vloek als een zegen zo nu en dan maakt namelijk dat je op zaterdagochtend als je bij je ouders op visite bent en je gaat boodschappen doen of een wandeling maken dat je wordt aangesproken.

[0:22:50] Het maakt ook dat mensen je makkelijk weten te vinden en op het moment dat we ook wat meer media aandacht kregen van de regionale media werd dat eigenlijk alleen maar meer.

[0:23:02] Dat klinkt wel alsof je wel meer dan gemiddeld acht uur per dag mee bezig.

[0:23:06] Dat was ook zo. Het is namelijk niet werk alleen en het was meer dan dat.

[0:23:13] Mijn collega daar

[0:23:14] meer over vragen en u zei net bij de bewonersbijeenkomst. Als er bijvoorbeeld een nieuwe methodiek werd uitgelegd. Kunt u ons daarin meenemen.

[0:23:23] Maar ik ben bijvoorbeeld aanwezig geweest bij diverse bijeenkomsten rondom de nieuwe hara methode die toendertijd werd geïntroduceerd en breedte werd uitgelegd.

[0:23:35] Dat lijkt mij een hele zinvolle activiteiten om daar aanwezig te zijn en mensen te spreken en te horen wat er leeft.

[0:23:42] En waarom is dat belangrijk. Want wat wat is de impact van zo n bijeenkomst waar dan. Zoals u zegt vandaag weer een nieuwe methode wordt uitgelegd want het gaat allemaal over. Is mijn huis veilig of niet. Dat gevoel.

[0:23:53] En ben ik veilig en worden serieus genomen als burger en hebben wij iets te zeggen over ons eigen leven.

[0:23:59] Want die controle is

[0:24:03] afgenomen voor een heel groot deel als je

[0:24:07] ergens een huis koopt of huurt bouw je daar je leven in en omheen en maak je plannen en wil je bouwen aan iets maar op het moment dat je thuis niet veilig is brokkelt ook je hele toekomstperspectief af. Want misschien wil ik wel verhuizen of misschien moeten we wel sloop nieuwbouw of misschien moeten we wel naar een wisselwoning en de plek waar je woont is wel ook de plek van waaruit je leeft

[0:24:32] en als dat niet vanzelfsprekend is als je daar niet zelf mag kiezen.

[0:24:38] Daar mag je dan nog wel zelf voor kiezen

[0:24:40] en dat merk je ook zeker in in dat soort zalen worden wij wel serieus genomen en mag ik wel zelf bepalen over mijn eigen leven.

[0:24:48] Ondertussen blijft de bodem bever. Net als vorige week een aardbeving twee, vijf en we hebben hier eerder ook al gesproken met mensen die het hebben over de tientallen beving in één jaar ook klein of soms wat groter.

[0:25:04] Hoe is dat

[0:25:05] je kunt u er een beeld van geven. Wat wat dat is wonen in aardbevingsgebied waar de grond dan blijft schudden. Maak je alles mee of zijn er

[0:25:13] dingen die je niet voelt

[0:25:16] elke trilling.

[0:25:18] Nou wat

[0:25:19] wat wel ingewikkeld is, is dat ingewikkeld.

[0:25:25] Heel veel bevingen vinden plaats in de nacht

[0:25:28] op het moment dat je eigenlijk hoort te rusten dat je ontspant dat je oplaat voor de volgende dag.

[0:25:34] En op het moment dat dat dus verstoord wordt door bevingen

[0:25:40] kunnen er slaapproblemen optreden bijvoorbeeld of andere angst komen om te gaan slapen.

[0:25:46] Om hoe tref ik mijn huis morgen aan en dat zwakt wel af nadat een beving langer geleden is. Maar als dat zich zo

[0:25:55] voortsleept zeg maar. En als dat met enige regelmaat gebeurt dan klopt dat ook steeds weer op

[0:26:01] en dat is ook het verschil tussen een incidentele ramp, iets wat eenmalig gebeurd en daarna in principe niet weer en een chronische ramp. Zoals we dit dan of een terugkerende ramp, zoals we het noemen is dat je niet

[0:26:14] kunt herstellen,

[0:26:17] omdat het weer opnieuw plaatsvindt.

[0:26:20] En trouwens die van afgelopen vrijdag. Die was twee punt drie op de schaal van richter. Hoe kunt u ons meenemen in die tijd best wel grote aantallen kleinere bevingen hoe dat beleefd woord.

[0:26:34] Dat wordt beleefd met angst en zorgen.

[0:26:37] Want dat voel je wel. Dat voel je je zeker.

[0:26:40] En mensen omschrijven het als en zo heb ik t zelf gevoeld. Een aantal bevingen die ik heb meegemaakt hebt gevoeld als een vrachtwagen die voorbij contendere of het gevoel als u droomt. Iedereen heeft het vast wel eens gehad. Zoon droom waarin je het gevoel hebt te vallen en dan wakker schrikt dat zo n gevoel. Maar dan kijk je om je heen en denk je gewoon wasted was ik dit of was dit een beving

[0:27:07] en dan ga je toch denken om morgen misschien toch maar weer een rondje rond het huis

[0:27:11] om de schade op te nemen.

[0:27:13] Is er dan ook altijd weer want er zijn natuurlijk veel mensen die hebben allemaal schade en die scheuren dat bij elke beving ook weer de angst groeit voordat huis. Ja absoluut.

[0:27:23] Eens een scheur is geen scheur.

[0:27:27] Dus je gaat altijd kijken naar is er nog meer of is de schuur die ik had is die verdiept of

[0:27:32] zit het nu wel in het fundament of hoe is het met de kinderen zijn die de wakker van geworden. Hoe leg ik dit uit.

[0:27:39] Wij gingen daar dan uw gesprekken over met met mensen.

[0:27:43] Gesprekken gingen over heel veel dingen over toekomstperspectief over opvoeding. Want als er iets is wat gaat over wie ben ik wat vind ik belangrijk. En wat wil meegeven, is het het opvoeden van kinderen

[0:27:58] en als je niet tegen je kind kunt zeggen

[0:28:02] het is veilig omdat je het zelf niet van binnen voelt

[0:28:07] of als je voelt van het bewakingsdossier of het

[0:28:11] het dossier. Want wij hebben thuis neemt mij soms over moet er meer tijd aan besteedde. Ik zou willen, waardoor ik andere dingen die ik eigenlijk belangrijker vindt

[0:28:19] minder ga doen,

[0:28:22] ben ik dan wel een goede ouder.

[0:28:24] Dat soort vragen of

[0:28:26] vragen over god kan ik nu eigenlijk wel zelfstandig ondernemer worden want dat maakt mijn financiële positie. Een stuk kwetsbaarder durf ik wel aan nu we misschien een sloop en nieuwbouw traject terecht komen en we nog maar moeten zien hoeveel uitgekeerd wordt.

[0:28:43] Dus met het huis hangt heel veel leven samen en daar gingen veel gesprekken.

[0:28:48] De kalveren

[0:28:49] en ik heb hier ook een keer horen zeggen

[0:28:52] van mensen zitten gewoon met vragen als welk kind neem ik mee. Als mijn huis s nachts dreigt in te storten, kan ik hier blijven werken.

[0:29:01] Wat ja wat doet dat met mensen. Wat zijn de psychische gevolgen op mensen als zulk soort vraagstukken in je hoofd te wonen.

[0:29:10] Dan voelen mensen die enorm zware last en gaan ze daar soms letterlijk gebukt onder.

[0:29:17] Ik heb mensen van houding zien veranderen in hun lijf

[0:29:20] omdat zorg en drukken

[0:29:23] concentratie problematiek, slaap problematiek, emotie, regulatie problematiek zoals we dat noemen we een korter lontje hebben

[0:29:33] sneller uit je slof schieten emotioneel zijn je terugtrekken want dat is vaak ook wat trauma op welke manier dan ook met je doet. Je hebt het gevoel dat je er alleen voor staat.

[0:29:46] Daarmee is het lastiger je te verbinden met je omgeving waardoor je nog verder terugtrekt,

[0:29:51] waardoor eenzaamheid problematiek nog weer extra op je inwerkt. Dus het is zon spiraal die zich naar beneden afspeelt.

[0:29:58] Wat zijn nou de casussen die u zijn bijgebleven.

[0:30:04] Nou wel wel dat soort casussen en vooral de casussen van ouders met jonge kinderen

[0:30:11] die zich afvragen kan ik dit wel waar iedere ouder

[0:30:15] wel eens over nadenkt, ben ik wel een goede ouder en doe ik wel het goede zorg. Ik wel goed genoeg voor mijn kinderen. Maar waar hier nog de het vraagstuk bijkomt, bied ik ze wel een veilig thuis

[0:30:29] en kan ik ze de toekomst geven die ze verdienen.

[0:30:36] Dat raakt want dat is de toekomst van groningen.

[0:30:40] Maar het gaat over trotse mensen die

[0:30:42] houden van hun gebied en een landschap en

[0:30:48] de groningse nuchterheid en de klei. Maar die ook voelen van ja ik weet niet of ik dit wel volhouden

[0:30:53] en dan hebben we het over

[0:30:55] burgers volwaardige burgers die je eigenlijk in de steek gelaten worden.

[0:30:59] Wat kon u dan als geestelijk verzorger betekenen

[0:31:03] hoe pak je dat aan.

[0:31:06] Je begint met r te zijn en ook te blijven en wat zich aandient te ontvangen. Dus als dat boosheid is is dat prima. Als dat verdriet is is dat ok is. Als dat wanhoop is is dat helemaal goed. En als dat

[0:31:22] gelucht is gaan we kijken naar wat ze nog wel. Wie ben jij en wie wil jij zijn baan. Heb je wel controle over eventueel.

[0:31:31] Waar wacht je op wachten is ook een werkwoord en met wachten en kan zich ook weer iets nieuws aandienen. En wat je misschien helemaal niet verwacht had en dan zijn we er ook bij

[0:31:43] en met dat er iemand is die er onvoorwaardelijk voor je is met je meekijkt komt er soms lucht en komt er soms licht

[0:31:52] en gaan we erbij zitten als je op de bodem van de put zit en vieren we met je mee. Als er een succes is.

[0:31:58] En kunt u ons meenemen in zijn gesprek. Wat waren dat vaak keukentafelgesprekken.

[0:32:03] Keukentafelgesprek gehad. Wandel gesprekken of gesprekken in de supermarkt of in een buurthuis of op straat.

[0:32:10] Zoal in het leven in het algemeen zeg maar. Ik denk dat dat de kracht van een geestelijk verzorger is dat je onderdeel bent van de gemeenschap,

[0:32:21] zodat je ook weet wat er speelt en beschikbaar bent voor het moment waarin mensen je nodig hebben

[0:32:30] en dat begint met najaar koetjes en kalfjes. Hoe wist en hou het nog vol. En hoe is het met de kinderen en hoe is met je partner met het huis

[0:32:44] en dan vervolgens ga je de diepte in

[0:32:46] als je namelijk in één keer van die duikplank af. Dan is de sprong best hoog.

[0:32:51] Dus je daalt samen af.

[0:32:53] Je gaat daar samen in

[0:32:57] wat zich aandient is een gesprek van mens tot mens waarin ik mezelf uitzien en niet per se met al mijn zorgen,

[0:33:05] maar wel joh ik

[0:33:08] snappen wat je voelt

[0:33:09] en ik wil je graag begrijpen en ik ben er en ik blijf er

[0:33:14] en dan kan iemand zich laten zien. Met alle zorgen die hij of zij heeft.

[0:33:19] En u heeft het al twee keer gezegd dat dat blijven

[0:33:24] van het allergrootste belang. Ja.

[0:33:26] En waarom is dat.

[0:33:29] Omdat

[0:33:31] wat een ander jou toevertrouwd niet lichtzinnig gezegd wordt

[0:33:36] en je daar dus

[0:33:39] ook mee om moet gaan, zoals het wordt gezegd en het op waarde schatten

[0:33:44] en als ik dan vervolgen zegt nou was mooi.

[0:33:47] Tot later. En dan vervolgens niet meer terug. Kom dan ben ik niet betrouwbaar.

[0:33:52] En als ik niet betrouwbaar ben.

[0:33:54] Waarom zou een ander dan zijn verhaal bij mij doen.

[0:33:58] Heeft u ook mensen moeten doorverwijzen dat eigenlijk de hulp van geestelijk verzorger

[0:34:04] dat er nog meer zorg nodig was. Absoluut ja, we werkten ook.

[0:34:08] Nauw samen met bijvoorbeeld

[0:34:12] psychologen psychiaters.

[0:34:17] Soms.

[0:34:19] Is het niet voldoende.

[0:34:20] Of soms werk je samen is er een stuk op te lossen

[0:34:25] op te lossen is een stuk bij te blijven voor mij. Maar is er ook een stuk traumaverwerking nodig die ik niet kan leveren. En dan ben ik met liefde. Een doorgeefluik.

[0:34:38] U zei net al had u het over de sociale samenhang in het kader van

[0:34:44] het schadeherstel dat als ze als de een wat wat fermer kan optreden of beter netwerk heeft wel wat geregeld worden en niemand die wat minder heeft. Of kan daarvoor niet. Hoe zit dat eigenlijk met die psychische gevolgen van aardbevingen. En

[0:35:01] wat doet dat met de sociale cohesie?

[0:35:06] Dat

[0:35:07] werkt in die zin in de hand.

[0:35:09] Want mensen.

[0:35:13] Ze zoeken altijd eerst bij zichzelf als je je angstig voelt of verdrietig of boos. Dan

[0:35:19] zoek je eerst

[0:35:21] bij jezelf. Dan denk je god.

[0:35:24] Waarom voel ik dit soms wordt geprojecteerd en heb je een uiting van boosheid in publiek. Dat kan ook natuurlijk maar gemiddeld genomen zoek je eerst bij jezelf en denk je god

[0:35:36] ben ik nou gek

[0:35:39] en ik spreek hier niet graag over mijn buurman. Misschien denkt mijn buurman die spoort niet helemaal

[0:35:45] kap niet helemaal serieus nemen

[0:35:48] en soms is er een veilige omgeving waarin dat gelukkig wel gebeurt en dat mensen wel met elkaar spreken en dat jij ook van harte toe. Laten we vooral verhalen delen.

[0:35:59] Want als je deelt dan wordt het lichter

[0:36:04] maar psychisch leed existentieel leed wordt vaak alleen beleefd en heeft ook eigenlijk altijd hun eenzaamheid component in zicht

[0:36:14] en het zijn die mensen die heel moeilijk op het spoor te komen zijn die vaak worden getipt door buurtbewoners die zien van juan meneer of mevrouw komt toch zijn huis niet meer uit.

[0:36:28] Loopt er anders bij dan normaliter of god

[0:36:33] glipte toch wel uit in de supermarkt ineens

[0:36:39] en dan is het

[0:36:41] kwestie van kijken of je welkom bent.

[0:36:44] Dan werd hij getipt en dan ging ging gewoon aanbellen.

[0:36:50] Emma gewoon belangstelling tonen en was hij vaak welkom wel

[0:36:56] want als je als je echt diep zit wil je graag dat er iemand is alleen je hebt de mogelijkheid niet meer om

[0:37:05] te vragen

[0:37:06] en om zelf die hand uit te steken. En als ik die hand uitsteekt dan hoef je hem alleen nog maar te pakken

[0:37:12] en dan ben je blij dat er iemand is.

[0:37:15] Dan in tweeduizend negentien dan een interview in het nederlands dagblad. Vraagt u extra aandacht voor de jeugd.

[0:37:22] Waarom deed u die oproep specifiek voor die groep.

[0:37:26] Omdat dat de groep mensen is die

[0:37:30] langer in bevingsgebied leeft dan erbuiten.

[0:37:34] Die voelt dat dit normaal is.

[0:37:37] Maar

[0:37:38] dus ook het gevoel heeft dat het normaal is om zo met burgers om te gaan

[0:37:43] die thuishoort dat beloftes niet worden nagekomen dat de autoriteit niet luistert dat

[0:37:51] het heel gewoon is dat procedures langer ingewikkeld zijn

[0:37:56] en dus het vertrouwen kwijtraken in alles om zich heen.

[0:38:00] Niet meer gaan stemmen, bijvoorbeeld omdat het toch geen zin heeft

[0:38:04] of niet meer luisteren naar de schooldirecteur of de juf of de meester. Want dat is ook autoriteiten autoriteit is onbetrouwbaar.

[0:38:11] En daar maak ik me zorgen over

[0:38:14] en het zijn hele gezonde reacties van kinderen en de jeugd

[0:38:18] op een buitengewone situatie. Dus het is niet de jeugd die het probleem is die heropgevoed moet worden, is het systeem eromheen dat zich op een gezonde manier moet gaan gedragen, zodat

[0:38:29] de mentaliteit anders kan worden.

[0:38:34] En hoe is uw gehoor gegeven aan die oproep.

[0:38:40] De kinderombudsman heeft zeker oog en oor. Dus ik denk dat dat een heel mooie ontwikkeling is.

[0:38:47] Ik denk wel dat er veel te weinig

[0:38:51] gedaan wordt op grote schaal aan

[0:38:54] het herstel van vertrouwen

[0:38:57] en vertrouwen.

[0:38:59] Ik ga te paard en komt te voet en dat is in dit geval zeker zo

[0:39:04] een vrouw een vrouw een woord een woord

[0:39:08] lijkt niet helemaal te gek voor overheidsinstanties.

[0:39:20] In februari tweeduizend twintig? Noemt u de subsidie van tweehonderd vijftigduizend euro, die voor geestelijke verzorging beschikbaar komt. Een druppel op een gloeiende plaat.

[0:39:31] Waarom vond u dat.

[0:39:36] Om dat

[0:39:39] het klinkt inderdaad een groot bedrag

[0:39:43] omdat het een langer termijn

[0:39:45] plan is en

[0:39:48] met wat ik net ook al zei erbij blijven is essentieel.

[0:39:52] Maar je kunt er alleen maar bij blijven als dat kan

[0:39:56] en er zijn al te veel korte termijn beloften gemaakt die niet nagekomen zijn.

[0:40:02] Dus we wilden heel graag een lange termijn beloften kunnen maken waar we ons aan zouden kunnen houden.

[0:40:09] En als u zich termijn belofte. Hoelang is dat.

[0:40:12] Wat mij betreft in ieder geval de komende tien jaar.

[0:40:17] We zijn nog lang niet klaar. Sterker nog, we zijn nog maar net begonnen.

[0:40:22] Kunt u het verschil schetsen tussen korte termijn een aantal jaren

[0:40:27] wat het effect heeft op vanuit uw werk ten opzichte van tien jaar

[0:40:33] met werkzaamheden.

[0:40:35] Er is niets zo veranderlijk als het menselijk leven

[0:40:39] en je weet niet wat er nog komen gaat in je leven en zeker niet als de grond waarop je leeft het huis waarin je woont instabiel is

[0:40:49] het leven in het algemeen is al onvoorspelbaar zat en het leven van groningers speelt zich altijd af tegen de achtergrond van gaswinning en problematiek.

[0:41:00] Dat komt er al tijd bij met wat er gebeurt en schoonmoeder die een heup breekt een konijn dat overlijdt

[0:41:09] werk dat verloren wordt.

[0:41:11] Het komt er altijd bovenop.

[0:41:14] Daarom was het voor uw werk belangrijk om langer termijn het werk te kunnen blijven doen.

[0:41:21] Voor de mensen. Absoluut. En ook over de aard van het werk

[0:41:24] en levensvragen

[0:41:26] zijn trage vragen.

[0:41:28] Als het namelijk snel opgelost kon worden, was het geen levensvraag.

[0:41:32] Dat is de kern

[0:41:33] van het werk.

[0:41:36] In hetzelfde interview zeggen u en uw collega dat er een bedrag van vijfendertig miljoen euro nodig is om het werk van geestelijk verzorgers goed te kunnen doen.

[0:41:46] Waarvoor zou dit bedrag ingezet moeten worden?

[0:41:49] Nou allereerst het uitvoerende werk

[0:41:53] en wij vragen

[0:41:54] een cao conform salaris. Dus daar zijn helemaal geen gekke bedragen bij gemoeid.

[0:42:01] Maar ik moet wel

[0:42:02] betaald worden,

[0:42:06] maar voornamelijk het lange termijnplan wederom

[0:42:10] dat je meer geestelijk verzorger zou kunnen inzetten. Als dat nodig is

[0:42:15] dat we niet een moeilijk op en af schaal beleid moeten hanteren,

[0:42:20] maar dat het vanzelfsprekend is dat mensen die daar

[0:42:23] behoefte aan hebben

[0:42:26] die in de knoop zitten aan de grond zitten

[0:42:29] kosteloos een beroep op ons kunnen doen.

[0:42:32] Iedereen.

[0:42:33] Want hoe moeilijk is dat dan op en afschalen in het werk.

[0:42:39] Waar het gaat om vertrouwen is dat altijd een kwestie van de lange adem.

[0:42:47] Dus eigenlijk

[0:42:49] niet doen.

[0:42:52] Dat is lastig want als je er wilt zijn,

[0:42:55] maar het onduidelijk is of je er magazijn

[0:43:01] raak het fundament van het vak.

[0:43:06] Want hoeveel medewerkers zich geestelijk verzorger zouden dan tegelijkertijd ingezet kunnen worden

[0:43:13] en hoeveel behoeften

[0:43:16] moeten we dan denken.

[0:43:20] Wat we in het in de eerste periode vooral merkte was dat het opzetten van was en mensen laten kennismaken met wat is geestelijke verzorging. Wat doet een geestelijk verzorgen. Wat kan die voor mij betekenen

[0:43:35] en we merkten dat het terug vertellen van verhalen dat dat heel goed deed,

[0:43:41] net als een serie. Ik wachtte die jullie ongetwijfeld zullen hebben gelezen

[0:43:46] dat ook deed voor mensen

[0:43:48] dat je voelt dat je niet alleen bent dat je voelt dat een ander jouw verhaal

[0:43:53] gehoord heeft

[0:43:55] begrepen gevoeld heeft en weer terug gaat vertellen

[0:43:59] in breder publiek

[0:44:02] en dat je dus je serieus genomen voelt

[0:44:05] en als ik nu kijk naar hoe

[0:44:08] geef a groningen ervoor staat met een team van geestelijk verzorgers had aan het werk gaat zo uit mijn hoofd zijn. Het

[0:44:16] vijf collega´s mijn pin me daar niet op vast.

[0:44:21] Dan ben ik er heel trots op en denk ik dat zij heel mooi werk

[0:44:25] aan het doen zijn.

[0:44:29] Hoe staat het er nu financieel

[0:44:31] voor de geestelijke verzorging?

[0:44:33] Wat ik er van weet is dat het inmiddels financieel gezond is. Maar ik weet niet voor welke termijn. Want ik heb bij mijn afzwaaiende gezegd

[0:44:43] het is nu van jullie en ik wil me er niet mee bemoeien.

[0:44:49] Kunt u iets

[0:44:50] iets zeggen over de subsidie?

[0:44:54] Elke zin,

[0:44:55] Toereikend voor budget van wat gegeven om het werk te kunnen doen.

[0:44:59] Ik weet dat dat in een in de tijd dat ik aan het werk was dat het project geld is dus dat we wisten voor een korte termijn dat er geld was niet van het uitvoerende werk te kunnen doen

[0:45:11] maar dat had ieder jaar wel weer spannend was

[0:45:15] en dat dat gelukt is in uniform de tijd dat ik het heb gewerkt en ook de collega´s die er nu werken. Maar ik durf niet iets te zeggen over dr.

[0:45:23] De toekomst? Helaas. Afgelopen zomer was er een nieuwsbrief van van g va groningen en daarin werd gesproken van een bedrag van twee komma twee miljoen euro. Om voor de komende vier jaar zorg te bieden aan bewoners en andere betrokkenen die te maken hebben met de gevolgen van gaswinning.

[0:45:44] Twee komma twee miljoen. Dat is tony begon subsidie van honderdvijftigduizend euro.

[0:45:48] Hoe kijkt u daar naar.

[0:45:50] Ik ben trots,

[0:45:52] ik ben trots op mijn collega´s

[0:45:57] op het uitvoerende werk.

[0:45:59] Ik ben vooral trots op alle groningers die hun verhaal durven doen

[0:46:03] want ik weet dat het niet altijd makkelijk is.

[0:46:08] Ja. En ik ben ook heel trots om groninger te zijn. Dus ik vind het niet meer dan normaal en logisch dat er ook op dit vak

[0:46:16] en op dit vlak hulp wordt geboden waar het nodig is.

[0:46:21] Denkt u dat dat iedereen geholpen kan worden?

[0:46:27] In de zin van dat er genoeg capaciteit is of dat ieder mens geholpen kan worden.

[0:46:33] Capaciteit. Waar het ander mag ook hoor.

[0:46:35] Het tweede jaar. Ieder mens kan uiteindelijk altijd geholpen worden als hij of zij dat wil.

[0:46:42] Daar geloof ik echt in

[0:46:44] dat eerste. Dat is lastiger want de mensen moeten gevonden worden naar de capaciteit genoeg zijn. Maar dat zou de toekomst uitwijzen.

[0:46:55] En u verklaarde net leven

[0:46:58] vragen.

[0:46:59] Dat kost ook tijd

[0:47:01] in hoeverre

[0:47:06] heeft u vooral

[0:47:09] de andere die die in de loop van tijd.

[0:47:11] De complexiteit, van.

[0:47:13] Van de gezinnen waar qua situatie waarin ze inzitten. Kunt u daar een beeld schetsen.

[0:47:19] De complexiteit verandert inderdaad en wordt eigenlijk steeds groter die complexiteit.

[0:47:25] Wat naarmate belofte langer gebroken kan worden

[0:47:28] naarmate perspectief steeds weer vooruitgeschoven

[0:47:32] of zelfs verdwijnt

[0:47:34] treed moedeloosheid op

[0:47:37] en als er dan een corona pandemie overheen komt, waardoor waar mensen trek u terug naar uw huizen en mensen denken aan mijn huis is niet veilig en ik wil me helemaal niet terugtrekken in dit huis.

[0:47:50] Dan werkt al dubbel

[0:47:53] en wordt het

[0:47:55] dus nog ingewikkelder en krijg je steeds opnieuw de bevestiging van wij wij doen er niet toe als mens

[0:48:03] en dat is eigenlijk de bodem van waaruit je leeft,

[0:48:06] doe ik er toe. Mag ik er zijn ben ik belangrijk genoeg.

[0:48:14] Naast gezeten geestelijk verzorgers zijn ook andere organisaties mensen actief op het gebied van psychologische gevolgen

[0:48:23] gebeurt er dan nog genoeg

[0:48:25] met al die organisaties.

[0:48:29] Wat het lastig maakt is dat

[0:48:32] dit een

[0:48:34] om een onderwerp dat het over de werkelijkheid gaat zoals die nu is dat het niet eens iets is waar we op kunnen terugkijken

[0:48:42] dat je dweilen met de kraan open als het ware met alle steun die er is die er geboden wordt. Door de diverse organisaties

[0:48:51] komen er steeds opnieuw nieuwe vragen. Een nieuwe angst erbij

[0:48:57] omdat we nog midden

[0:48:59] in het hele geheel zitten aardbevingen nog niet gestopt zijn om dat perspectief nog niet geboden is belofte niet of nauwelijks worden nagekomen,

[0:49:11] gebeurt er voldoende. Ik denk dat er

[0:49:14] een heleboel gebeurt, gebeurt uit goede wil.

[0:49:17] Maar dat de kraan nog open staat.

[0:49:21] Wat is er dan nog meer nodig?

[0:49:27] Wat ik in eerder ook al benoemde is dat dat veiligheid wel samen afbrokkelt, maar niet weer samen opbouwt

[0:49:36] en dat in dit geval denk ik.

[0:49:39] Steen en veiligheid eerst gewaarborgd moet worden

[0:49:43] voordat je aan

[0:49:45] structurele mentale veiligheid die ook

[0:49:49] groter wordt en er beter gevoeld wordt kunt werken en dat betekent niet dat wat er nu gebeurt zinloos is want dat denk ik absoluut niet. Ik denk dat het heel zinvol is wat er nu gebeurt op mentaal vlak.

[0:50:00] Maar dat het er wel voor zorgt dat er steeds opnieuw

[0:50:03] werk gedaan moet worden in dezelfde levens van mensen.

[0:50:09] En als u zegt opnieuw het werk worden gedaan.

[0:50:14] Wat doet dat dan met de met de geestelijke verzorging.

[0:50:18] Nou, als geestelijk verzorger ben je bij uitstek opgeleid om het uit te houden met zowel zoals we dat dan zeggen in vakjargon. Maar om er bij te blijven en om ook die uitzichtloosheid te kunnen dragen met mensen

[0:50:31] en soms betekent dat dus dat je aan emotie regulatie gaat doen, zoals dat voor veel mensen kan werken door te bewegen door te schreeuwen door iets kapot te gooien door naar noem het maar hoe dan ook

[0:50:45] maar door erbij te blijven

[0:50:47] en in die uitzichtloosheid te zeggen

[0:50:50] maar ik ben er wel

[0:50:51] je kunt je verhaal kwijt en ook als we niets zeggen is het betekenisvol.

[0:51:00] Mevrouw van der graaff heeft een aantal vragen.

[0:51:03] Ik kom nog terug op een aantal onderwerpen aan de orde zijn geweest. Ik ga even terug naar uw ouders gingen zij om met de schade die voor huizinge ontstond werd gemeld door hen.

[0:51:20] Ik moet daarvoor even in mijn geheugen graven bij mijn weten zijn er wel schades gemeld. Maar dat zullen niet hele grote schades zijn geweest.

[0:51:29] En hoe gingen ze voor die tijd om met wat er gebeurde voor de beving bij huizinge en misschien na de beving bij huizinge zag u een verschil

[0:51:41] in het gezin.

[0:51:43] Vooral het verschil dat er meer gevoeld werd dat er

[0:51:48] in de samenleving meer draagvlak voor was.

[0:51:52] Meer draagvlak. Voor voor.

[0:51:55] Opkomen voor je recht om schade te melden. De publieke opinie. Wat veranderde

[0:52:02] dat er echt iets aan de hand is is dat je meer gesterkt voelt

[0:52:07] en zo werkt het vaak met ingewikkelde situaties die je overkomen. Je hebt eigenlijk verschillende coping stijlen manieren van van ergens mee omgaan. Het vlechten, het vechten en vluchten kennen we wel. Maar er is ook betekenisgeving of bevriezen

[0:52:24] en die juist die betekenisgeving. Hoe maak ik er chocola van zeg maar wat betekent het voor mij? Wat voor plek geef ik het in mijn levensverhaal. Die kwam na huizinge meer op gang, namelijk dat het een collectief is dat je het kunt delen met anderen dat het er vaak over gaat en dat was nou echt een keerpunt

[0:52:46] na huizinge.

[0:52:47] En hoe ging uw ouders daarmee om. Waar zou u hen onderbrengen. Welke meneer. Wat heeft u gezien?

[0:52:55] Ik denk dat ik een vrij strijdbaar gezin kon en dat dat ook een van de redenen is waarom ik nu hier

[0:53:01] bij u zit dat. Ik voel dat er een appel op mij gedaan wordt en dat ik daar mijn burgerplicht in wil vervullen voor alle groningers die hun verhalen hebben mij hier niet zitten.

[0:53:12] En hoe gaat het nu met uw ouders.

[0:53:16] Nou naar omstandigheden. Goed.

[0:53:18] Wat zit er in uw ogen en kon hij dat als dochter van steunen dat zij die stap naar anne hebben gezet. Het gebied uit.

[0:53:27] Ik denk dat dat voor hen een hele gezonde keuze is en ik ben ontzettend trots op hem.

[0:53:34] Zei eerder iets over traumaverwerking. Wat heeft hij daarvan gezien? Kunt u ons meenemen? In hun voorbeeld.

[0:53:45] Ik heb mensen gezien die lichamelijke klachten en ontwikkelde na bevingen niet specifiek naar huizinge, maar kan ook onder andere naar huizinge

[0:53:57] voor klachten waren slaapproblemen, maar ook stress wordt gevoeld door het lijf

[0:54:04] en energie die nergens heen kan levert frustratie op.

[0:54:08] Is er iemand die u daarbij is bijgebleven?

[0:54:12] Diverse mensen kunnen natuurlijk. Ik kan geen namen of of.

[0:54:19] Misschien is er een situatie die u in algemene termen. Misschien kunt omschrijven dat we een goed beeld hebben van wat betekend dit nou in t leven van een mens.

[0:54:28] Er zijn diverse

[0:54:32] casussen die dan allemaal gaan over

[0:54:35] vaak

[0:54:36] mannen, heerschappen met veel energie. Midden in het leven

[0:54:42] in sociaal maatschappelijke structuren een prominente rol

[0:54:46] die uiteindelijk toch vastlopen op de traagheid op de

[0:54:51] steeds herhalende

[0:54:54] nou, teleurstelling op het verliezen van perspectief

[0:54:57] die zeggen ik ik doe het niet meer.

[0:55:00] Ik kan het niet. Ik trek me terug

[0:55:04] terwijl dat niet in hun natuur ligt.

[0:55:07] Terug uit, hè?

[0:55:08] Is publieke leven

[0:55:11] niet meer naar de klaverjassen gaan bijvoorbeeld niet meer naar het dorpsfeest gaan

[0:55:17] niet meer hun verhaal doen omdat het te pijnlijk is.

[0:55:24] En wat maakt het dan dat het pijnlijk is om

[0:55:27] naar m n dorpsfeest te gaan ervan klaverjassen avond om activiteiten die ontspanning zouden kunnen brengen.

[0:55:34] Wat maakt dat?

[0:55:35] Dat het dat zie ik vaker over allerlei thematiek. Als je je gekrenkt voelt in je mens zijn als je

[0:55:45] voelt dat jou als mens geen recht wordt gedaan en je ondervindt daar dus ook klachten van zowel psychisch als lichamelijk

[0:55:56] dat dan alles extra energie gaat kosten en alles kostte extra moeite. Dus

[0:56:02] heb je dan verbinden met een ander oprecht kunnen luisteren naar een ander energie voelen om gezellig te doen terwijl je dat absoluut niet voelt

[0:56:12] dan echt een brug te ver is

[0:56:15] alleen door thuis te blijven vereenzamen je nog meer

[0:56:19] en dat is wel

[0:56:20] dat is wat ik zie bij mensen.

[0:56:23] Nee, schetst net wat u ook aanbelde bij mensen. Dus dat dat was ook onderdeel van hoe u uw werk deed. U ging bij mensen langs en zei ze vaak welkom.

[0:56:37] Kunt u

[0:56:39] kunt u m n situatie schetsen. Nogmaals zonder emmen. Want we hebben veel oog voor de privacy overwegingen en het werk dat u deed. Maar kunt u ons dan toch een voorbeeld schetst dat u echt is bijgebleven. Een situatie die

[0:56:57] die u troffen in het hart.

[0:57:00] Schiet mij nu inderdaad wel een situatie te binnen. Wat gaat over een gezin met jonge kinderen dat voor sloop nieuwbouw zou gaan en de ouders waren vrij open in hun communicatie. Kinderen in de basisschoolleeftijd.

[0:57:14] Dus zij gingen

[0:57:16] met het hele gezin kijken bij de wisselwoning waar ze zouden gaan wonen

[0:57:20] en het oudste kind daarna volledig van slag en ouders. Geen idee waardoor het kwam het kind wil dat ook niet uiten

[0:57:31] van het ene op het andere moment

[0:57:34] en toevalligerwijs raakte ik betrokken bij dit gezin

[0:57:41] en ging ik

[0:57:43] met het kind eerst maar eens even lekker een potje voetballen

[0:57:47] hadden we het er zo over en over de tuin en dan de tuin in het nieuwe huis.

[0:57:52] Zo kwamen ze aan de praat

[0:57:55] en uiteindelijk vertelde hij snikkend

[0:57:59] en het konijn dan

[0:58:01] want bij de wisselwoning was geen konijnenhok.

[0:58:06] Dus kan het konijn dan wel mee

[0:58:08] want die is belangrijk voor mij. Die heb ik gekregen op mijn verjaardag.

[0:58:14] Die moet mee.

[0:58:16] Maar het konijn heeft daar geen thuis

[0:58:18] want het staat geen hok. Dus kan het konijn

[0:58:23] en ogenschijnlijk gaat dat over een konijnenhok.

[0:58:27] Maar waar het over gaat

[0:58:29] is wat voor de jongen van betekenis is

[0:58:32] en dat het zijn kameraad is

[0:58:35] hij

[0:58:35] die mee wil hebben

[0:58:37] en dus hebben wij een ritueel gemaakt

[0:58:41] rondom het konijn en het konijnenhok en de verhuizing van het hok

[0:58:45] van hem

[0:58:46] huis waarin ze wonen

[0:58:48] nadat wisselwoning

[0:58:50] en hij mocht daar. Hij mocht het bedenken hoe het moest wat passend was voor hem en voor

[0:58:56] zijn konijnen vriend

[0:58:58] en toen was het. Oké.

[0:59:01] Hij had zelf de regie gehad in de transitie.

[0:59:05] En wat voor hem van betekenis was had ruimte gekregen

[0:59:09] en zo kunnen ze ogenschijnlijk kleine dingen

[0:59:13] van wezenlijk belang zijn.

[0:59:16] Laat zitten ook iets zien van

[0:59:19] vraag ouders bezighouden. Maar dat het hele gezin doorheeft wat er speelt.

[0:59:26] En ieder op zijn eigen

[0:59:28] niveau op zijn eigen manier.

[0:59:33] U gaf ook aan dat dat het een chronische ramp betreft, wat betekent dat in de praktijk?

[0:59:40] Dat het een steeds terugkerende

[0:59:44] repeteert de breuk eigenlijk is

[0:59:47] en waar je bij incidentele rampen een moment hebt waarin er een ramp plaatsvindt

[0:59:52] en daarna. Je kunt beginnen aan herstel eerst fysiek vaker dan

[0:59:58] de goden mentale gevolgen om bijvoorbeeld de overstroming in limburg.

[1:00:02] Toen noemen als voorbeeld wat ons allemaal nog recent denk ik in het hoofd zit een incidentele ramp maakt het niet minder verschrikkelijk. Maar is een éénmalige.

[1:00:13] De ramp,

[1:00:14] En in dit geval hebben we het over een langslepende

[1:00:20] tijdsgewricht met veel bevingen die ook nog lang niet ophouden.

[1:00:25] We ook niet. We hebben geen stip op de horizon.

[1:00:34] Gezien de commissie ook op werkbezoek geweest in het gebied hebben met geestelijk verzorgers gesproken. Dan zagen we ook de protest staan kunt u vertellen hoe belangrijk dat was? Wat voor gesprekken vonden daarbij plaats.

[1:00:49] Ik denk dat de bus voornamelijk hun aandacht functie heeft gehad.

[1:00:55] Het is een heel herkenbaar voertuig. Het trekt aandacht

[1:01:01] en dat dat de gesprekken met bewoners veelal

[1:01:05] achter gesloten deuren of op straat of in supermarkten plaatsvonden.

[1:01:11] Dus dat het vooral een manier is geweest om veel aandacht te genereren, zodat wij de verhalen die we hoorden konden terugvertellen

[1:01:21] wat zeker een wezenlijk onderdeel van ons vak is

[1:01:26] en dat bewoners van groningen liever gewoon doen en niet in zo n bus gaan zitten.

[1:01:37] Tijdens ons werkbezoek. Daar worden we ook over de thema s die terugkeren in de gesprekken met mensen.

[1:01:46] Kunt u ons daarover vertellen wat het thema wat er wat er misschien uit sprong of wat u veel terug hoorde.

[1:01:54] Na het thema schuld.

[1:01:57] Wie is hiervoor aan te rekenen. Wie neemt hier verantwoordelijkheid voor

[1:02:02] aan de ene kant financieel, maar ook moreel. Wie maakt zich hier verantwoordelijk voor

[1:02:09] en we hebben in de

[1:02:12] vanuit mijn vak kunt kun je op verschillende manieren naar kijken en er is er is menselijk kwaad oorlog bijvoorbeeld natuurlijk kwaad een overstroming.

[1:02:22] Maar je hebt ook systeem is kwaad

[1:02:24] en dat is eigenlijk waar we in groningen mee te maken hebben,

[1:02:28] namelijk iets wat

[1:02:31] door menselijke handen is geinteresseerd in dit geval, maar waar niemand meer individueel verantwoordelijk is, want we hebben het in systemen gegoten in organisaties gegoten.

[1:02:44] Er is niemand meer hoofdelijk aansprakelijk

[1:02:47] en daar hebben mensen last van.

[1:02:50] Want als we niemand meer aansprakelijk kunnen houden waar verhalen we ons dan nog.

[1:02:59] En op welke manier komt dat in gesprekken naar voren.

[1:03:04] Frustratie

[1:03:07] organisaties die naar elkaar wijzen. Reactie termijnen die niet worden gehandhaafd, maar wanneer er dan gebeld wordt. Mijn voorganger is op vakantie of ik heb net het dossier overgenomen en ik moet nog inlezen. Er is er is niemand meer die zich verantwoordelijk maakt voor

[1:03:28] wat er speelt en dat maakt mensen moedeloos.

[1:03:32] En is schuld. Een thema wat er echt uitspringt zijn nog andere thema s zegt nou dat is ook dat zien we veel terug.

[1:03:42] Wantrouwen

[1:03:44] schuld wantrouwen in allerlei

[1:03:47] lagen er dus van landelijke overheid, maar ook dus bij kinderen bijvoorbeeld de juf of de meester. Want ik word papa en mama die ja die zeggen ja. Alle autoriteit kun je niet vertrouwen.

[1:04:03] De juf of meester zegt ook een beetje watje moet doen in de klas.

[1:04:08] Dus wantrouwen. En het verlies van perspectief.

[1:04:12] Het verlies van perspectief.

[1:04:14] En het gevoel dat je niet je leven kunt vormgeven zoals je dat graag zou willen omdat termijn plannen altijd

[1:04:22] met een vraagteken

[1:04:24] moeten worden genoteerd.

[1:04:28] Dat je dat ziet u terug in het in het gebied. En als we nu zitten we tien jaar na huizinge een moment waarop veel mensen ook terug kijken en misschien die periode overzien. Hoe staat de mentale weerbaarheid en de sociale samenhang in de gemeenschappen er op dit moment voor.

[1:04:53] Ik denk dat veel mensen terugkijken met een gevoel van god.

[1:04:58] Hoe hebben we dit kunnen laten gebeuren.

[1:05:03] Veel mensen terugkijken met een gevoel van wat is er dan in de afgelopen tien. Wat is er in de afgelopen tien jaar gebeurd in mijn leven, maar ook in de levens van de mensen om mij heen.

[1:05:15] Wat kunnen we van de komende jaren verwacht. En wat mogen we daar nog van verwachten.

[1:05:21] Durven we er nog valt te verwachten. Want als je iets verwacht. Kun je ook teleurgesteld worden en dat zijn we al genoeg.

[1:05:28] En hoe moeten wij als mensen samen. Verder

[1:05:33] kunnen we dat nog

[1:05:35] worden we serieus genomen

[1:05:37] nemen we onszelf en elkaar serieus.

[1:05:40] Dat soort vragen.

[1:05:42] En wat dat betreft is het ook zeer van belang dat mijn collega´s

[1:05:46] werkzaam blijven. Want dit zijn vragen die je niet één, twee drie oplost of waar je te lang mee rond blijven lopen.

[1:05:55] Kunt u voorzien? Het zijn vragen waar veel mensen mee rondlopen kan iedereen die dat zou willen

[1:06:02] spreken met mensen of deze vragen kwijt of hoe groot is.

[1:06:06] De behoefte,

[1:06:08] Aan het werk,

[1:06:10] Ik zou mensen willen uitnodigen om te delen

[1:06:13] van verhaal en niet om te snakken, maar juist om

[1:06:17] samen te dragen om weer trots te zijn op waar je woont wie je bent

[1:06:23] wat je wil wat je ambities zijn,

[1:06:27] ongeacht het leed wat je is aangedaan of het leed wat de mensen om je heen is aangedaan

[1:06:33] toch te gaan staan voor wie je bent je hart te maken voor wat je belangrijk vindt

[1:06:39] en durfde te kijken naar de toekomst, zowel die van jezelf als de mensen om je heen en dat samen te doen.

[1:06:49] Dankuwel

[1:06:50] dan in tweeduizend, eenentwintig. Dan stopt u als geestelijk verzorger

[1:06:55] na drie jaar. Waarom stopte je daar mee.

[1:06:58] Omdat ik

[1:07:00] in mijzelf voelde dat het meer was dan werk en dat is

[1:07:04] absoluut geen probleem.

[1:07:06] Maar

[1:07:08] ik had op dat moment twee functies

[1:07:11] als geestelijk verzorgen. Maar bij twee verschillende organisaties

[1:07:15] en ik kreeg bij alliade in friesland de mogelijkheid om fulltime aan het werk te gaan en heb toen bij mijzelf

[1:07:24] gedacht. Wat is voor mij de meest gezonde en houdbare situatie en voelde toen ook bij mijzelf omdat het meer is dan werk omdat het gaat over mijn mensen in mijn gebied waar ik wil blijven wonen ook en nog steeds woont. Gelukkig

[1:07:41] ben ik misschien niet meer de juiste vrouw op deze plek

[1:07:46] wel om het geestelijke verzorgings

[1:07:49] werk op te zetten,

[1:07:51] maar niet om het door te geven en langdurige houdbaar te laten zijn en dus heb ik gedacht.

[1:07:57] Ik geef mijn functie op in groningen en geef het door aan mensen die dat

[1:08:03] beter kunnen dan ik.

[1:08:04] Want het werk ging eigenlijk altijd door.

[1:08:06] Mijn werk ging altijd door en het was.

[1:08:10] Het zit ook in mij

[1:08:12] en dat is de reden waarom ik dit ben gaan doen. Maar dan zou tevens de reden waarom ik.

[1:08:16] Weer teruggegeven

[1:08:18] en het gaat altijd door omdat er ook al doe je even de boodschappen.

[1:08:22] Dan.

[1:08:26] Wat gebeurt er dan als we in de supermarkt. Goed.

[1:08:29] Dan werd ik aangesproken want dan was ik niet per sé in functie als geestelijk verzorger. Maar dan was melissa gewoon boodschappen aan het doen wat laagdrempeliger dan als ik net

[1:08:42] in functie ben geweest.

[1:08:43] Voorbeeld is dat eigenlijk nu nog steeds.

[1:08:46] Zo nu en dan

[1:08:48] en ik heb nog steeds goed contact met mijn collega´s die aan het werk zijn. Dus er is een heel mooi doorverwijst systeem waar dat nodig is.

[1:08:59] Was dat ook wat wat het zwaarste werk dat dat het altijd doorging of of is dat iets anders.

[1:09:05] Voor mij was het het zwaarst dat het dat het uitzichtloos is en dat het

[1:09:13] en dat het heel dichtbij komt

[1:09:16] en dat is dus aan de ene kant geweest. Waarom. Ik denk ik wel de juiste vrouw was om te beginnen,

[1:09:23] maar niet de juiste vrouw.

[1:09:24] Het door te geven?

[1:09:25] Waarom is het uitzichtloos.

[1:09:29] Omdat het zich nu nog steeds afspeelt, omdat het leed niet stopt, omdat de bevingen niet stoppen

[1:09:36] mensen niet het gevoel hebben recht gedaan te worden en we niet weten hoelang dit nog duurt,

[1:09:42] En wat was het fijnst eigenlijk van uw werk.

[1:09:46] Ja. Ook de mensen

[1:09:48] en mijn vak

[1:09:49] en het gevoel dat ik vanuit mijzelf

[1:09:52] kon bijdragen

[1:09:55] dat er een appel op mij gedaan werd waaraan ik kon voldoen.

[1:09:59] Dat

[1:10:00] gaf mij veel voldoening.

[1:10:02] En was er tijdens uw werk wel goed geregeld.

[1:10:09] Ik hoop dat wijn goed geregeld waren en ik hoop dat ik hoop dat mensen ervaren hebben dat het authentiek is wat we doen

[1:10:20] en dat ze er wat aan hebben.

[1:10:25] En wat heeft hij nou uiteindelijk het meest geraakt.

[1:10:31] Dat we

[1:10:33] in een verzorgingsstaat als nederland mensen zich tweederangsburger kunnen laten voelen

[1:10:40] en dat dat

[1:10:45] fundamenteel is geworden voor hoe mensen zich soms over zichzelf voelen.

[1:10:53] En dat bent u ook het vaakst tegengekomen.

[1:10:58] Want wat is volgens u de definitie van een tweederangs.

[1:11:02] De burger dat

[1:11:04] andere motieven dan de menselijkheid

[1:11:11] dat die belangrijker zijn.

[1:11:12] Dat geld en electoraat belangrijker is dan de mensen.

[1:11:19] Er is tot op de dag van vandaag. Zo.

[1:11:22] Ik denk ook dat dat in eerdere verloren

[1:11:24] nu wel duidelijk is geworden

[1:11:28] dat

[1:11:29] we dat niet hebben durven vermoeden. Maar dat dat toch

[1:11:34] nu wel zo blijkt te zijn.

[1:11:37] En dan speelt ondertussen ook gewoon de hele discussie

[1:11:42] over de gaswinning door de hoge gasprijzen. De oorlog in oekraine. Wat wat doet die discussie met u.

[1:11:51] Met mij doet het.

[1:11:54] Ik zou de mensen die daarover gaan willen aanraden om een goed moreel beraad over te houden om goed af te wegen.

[1:12:02] Welke belangen er allemaal spelen

[1:12:05] om alle partijen die er iets over mogen en kunnen zeggen

[1:12:09] onder tafel te hebben

[1:12:11] om een gedegen een ethische afweging te maken over

[1:12:16] wat gaan we doen

[1:12:18] en niet

[1:12:21] de financiële belangen per definitie voor laten gaan.

[1:12:25] Dat is wat u vindt van wat er wat er wat er moet gebeuren. Maar wat doet het met u.

[1:12:30] Het raakt mij dat we dit dus nu opnieuw

[1:12:36] dat dit weer op tafel ligt dat het überhaupt bespreekbaar is en aan de andere kant

[1:12:42] ben ik ook voorstander van dingen bespreekbaar te houden. Maar dan wel op een gedegen manier.

[1:12:48] En hoe wordt die discussie. Denkt u of ziet u

[1:12:54] groningers breed beleefd.

[1:12:57] Groningers voelen dit als een schop na

[1:13:04] en potentieel weer een belofte gebroken gaat worden.

[1:13:08] Gaan we wel naar nul

[1:13:10] en zo. Ja, wanneer.

[1:13:15] En op welke vragen hoopt u dat wij als parlementaire enquete commissie antwoorden

[1:13:21] kunnen geven.

[1:13:24] Nou ik hoop dat er aan het eind van uw werk

[1:13:32] mensen zich verantwoordelijk voelen voor

[1:13:36] het beleid dat ze maken of de uitvoering aan beleid die ze moeten geven

[1:13:41] en dat er niet langer verschonen. Een bord achter systemen

[1:13:45] en ik

[1:13:47] ik dank u voor uw grondige werk en ik hoop dat we dat weer boven tafel krijgen.

[1:13:51] En kijkt u daarmee vooral naar den haag.

[1:13:54] Als je dat zo antwoordt.

[1:13:57] Ik kijk naar ieder die hun verantwoordelijkheid te dragen heeft

[1:14:01] ook na mijzelf daarin.

[1:14:04] Want ik denk alleen dat we het samen

[1:14:07] kunnen.

[1:14:08] Ik denk dat we daar iedereen voor op waarde te schatten.

[1:14:13] Dus den haag, maar ook groningen samen.

[1:14:18] En zijn er tijdens dit verhoor nog

[1:14:21] zaak onbenoemd gebleven of dingen die u nog

[1:14:25] zou willen meegeven,

[1:14:28] kunnen we niet hebben aangestipt.

[1:14:30] Ik zou groningers willen meegeven trots mogen zijn op wie ze zijn waar ze wonen verhaal delen.

[1:14:41] Ja toch. Misschien wel de geur.

[1:14:45] Ik wens u heel veel

[1:14:47] wijsheid en.

[1:14:49] Kracht

[1:14:52] dankuwel.

[1:14:53] Wij zijn ook uitgevraagd.

[1:14:55] Wij danken u voor. Dit doet toegankelijke inzicht dat u heeft geboden in de hitte immateriële schade

[1:15:01] en ik verzoek de rivier om u naar buiten te geleiden.

[1:15:05] Dat ziet

[1:15:21] het volgende verhoor zal plaatsvinden om half twee met jan emmo hut die destijds directeur bouwkundig versterken was bij het centrum veilig wonen.

[1:15:30] Ik sluit de vergadering en we gaan om half twee verder.