Commissie start nieuw tienjarenplan voor steun aan Roma in EU
De Europese Commissie heeft vandaag een nieuw tienjarenplan aangenomen voor steun aan de Roma in de EU. Het plan bevat onder meer een voorstel voor een aanbeveling van de Raad. Er zijn zeven belangrijke aandachtspunten: gelijkheid, inclusie, participatie, onderwijs, werkgelegenheid, gezondheid en huisvesting. De Commissie heeft op elk van die gebieden nieuwe doelstellingen en aanbevelingen voor de lidstaten geformuleerd. Dat zijn belangrijke instrumenten om de voortgang te meten en te waarborgen dat de EU meer vooruitgang boekt bij het verlenen van de essentiële steun die heel wat Roma in de EU nog altijd nodig hebben.
Věra Jourová, vicevoorzitter voor Waarden en Transparantie: “Eenvoudig gezegd hebben wij de voorbije tien jaar de Romabevolking in de EU niet genoeg gesteund. Daar zijn geen excuses voor. Velen worden nog altijd geconfronteerd met discriminatie en racisme. Dat kunnen wij niet tolereren. Vandaag hervatten wij onze inspanningen om die situatie recht te zetten, met duidelijke doelstellingen en een hernieuwd voornemen om het volgende decennium te zorgen voor echte veranderingen.”
Helena Dalli, commissaris voor Gelijkheid: “Als de Europese Unie een echte Unie van gelijkheid wil worden, moeten wij garanderen dat miljoenen Roma gelijk worden behandeld, maatschappelijk worden geïntegreerd en zonder uitzondering kunnen deelnemen aan het sociale en politieke leven. Met de doelstellingen van ons nieuwe strategische kader zullen wij naar verwachting tegen 2030 echt vooruitgang boeken op weg naar een divers Europa waarvan ook de Roma volwaardig deel uitmaken, waarin zij aan onze samenleving deelnemen en alle kansen krijgen om ten volle bij te dragen aan en te profiteren van het politieke, sociale en economische leven in de EU.”
Het uiteindelijke doel is volledige gelijkheid, maar de Commissie heeft op basis van de vooruitgang in het vorige kader minimumstreefcijfers voor 2030 voorgesteld:
- het aandeel van de Roma dat discriminatie ondervindt met ten minste de helft verminderen;
- het aandeel van de Roma dat een klacht indient als zij discriminatie ondervinden, verdubbelen;
- de armoedekloof tussen de Roma en algemene bevolking ten minste halveren;
- de kloof op het vlak van onderwijs voor jonge kinderen ten minste halveren;
- het aandeel Romakinderen dat naar gesegregeerde basisscholen gaat met ten minste de helft verminderen in lidstaten met een aanzienlijke Romabevolking;
- de arbeidsparticipatiekloof ten opzichte van de rest van de bevolking en de arbeidsparticipatiekloof tussen mannen en vrouwen ten minste halveren;
- de kloof op het vlak van levensverwachting ten minste halveren;
- de kloof op het vlak van woningnood met ten minste een derde verkleinen;
- garanderen dat ten minste 95 % van de Roma toegang heeft tot leidingwater.
Om die doelstellingen te bereiken, is het van cruciaal belang dat de lidstaten het juiste beleid voeren. De Commissie verstrekt de lidstaten richtsnoeren en heeft een lijst opgesteld van maatregelen die de lidstaten moeten treffen om sneller vooruitgang te boeken op het gebied van gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma. Dat varieert van steunregelingen voor Roma die het slachtoffer zijn van discriminatie tot bewustmakingscampagnes in scholen, steun voor financiële geletterdheid, de indienstneming van Roma door openbare instellingen en een betere toegang tot hoogwaardige medische controles, screening en gezinsplanning voor Romavrouwen.
Volgende stappen
De Commissie vraagt de lidstaten hun nationale strategieën tegen september 2021 in te dienen en om de twee jaar verslag uit te brengen over de uitvoering. De Commissie zal de vooruitgang die wordt geboekt met betrekking tot de doelstellingen van 2030 controleren aan de hand van enquêtes van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten en de inbreng van het maatschappelijk middenveld. Het nieuwe tienjarenplan zal halverwege ook grondig in zijn geheel worden geëvalueerd.
Achtergrond
Hoewel het al wat beter gaat, voornamelijk op het gebied van onderwijs, heeft de EU nog een lange weg te gaan voordat echte gelijkheid voor de Roma een feit is. Veel Roma worden nog gemarginaliseerd en in het dagelijkse leven geconfronteerd met een combinatie van discriminatie, zigeunerhaat en sociaaleconomische uitsluiting.
Het nieuw strategisch EU-kader voor de Roma is de eerste rechtstreekse bijdrage tot de uitvoering van het EU-actieplan tegen racisme 2020-2025 en vloeit voort uit het streven van voorzitter Von der Leyen naar een Unie van gelijkheid.
Het nieuw strategisch EU-kader voor gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma is gebaseerd op het EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma tot 2020. Het sluit aan bij de werkzaamheden van de Commissie op andere gebieden, waaronder het onlangs aangenomen actieplan tegen racisme 2020-2025, de strategie voor de rechten van slachtoffers en de strategie voor gendergelijkheid van de EU.
Voor vele beleidsterreinen die verband houden met het verbeteren van de gelijkheid, de inclusie en de participatie van de Roma ligt de verantwoordelijkheid in de eerste plaats bij de lidstaten. De EU speelt echter een belangrijke rol door het verstrekken van beleidsrichtsnoeren, het coördineren van de acties van de lidstaten, het monitoren van de uitvoering en de vooruitgang, het verlenen van steun via EU-fondsen en het bevorderen van de uitwisseling van goede praktijken tussen de lidstaten.
Meer informatie
Factsheet: strategisch EU-kader voor de Roma
Een Unie van gelijkheid: Strategisch EU-kader voor gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma
Richtsnoeren voor de planning en uitvoering van nationale strategische kaders voor de Roma
Indicatoren om de vooruitgang bij de verwezenlijking van de beleidsdoelstellingen en streefdoelen van het strategisch EU-kader voor de Roma te monitoren