Meer documenten
Coronavirus: Commissie geeft overzicht van belangrijkste stappen voor doeltreffende vaccinatiestrategieën en de inzet van vaccins
Nu Europa leert leven met de pandemie, blijft de ontwikkeling en snelle wereldwijde inzet van veilige en doeltreffende vaccins tegen COVID-19 een essentieel onderdeel van de uiteindelijke oplossing van de volksgezondheidscrisis. In dit verband levert de Commissie inspanningen om ervoor te zorgen dat veilige vaccins in heel Europa toegankelijk zullen zijn en roept zij op tot het coördineren van de vaccinatiestrategieën met het oog op de inzet van de vaccins. In aanloop naar de besprekingen met de EU-leiders, presenteert de Commissie vandaag de belangrijkste elementen waarmee de lidstaten in hun COVID-19-vaccinatiestrategieën rekening moeten houden en welke groepen prioritair voor vaccinatie in aanmerking moeten worden genomen. Zo kunnen ze de Europese Unie en haar burgers voorbereiden op het moment waarop een veilig en doeltreffend vaccin beschikbaar zal zijn.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, verklaarde: “Een veilig en doeltreffend vaccin is onze beste optie om het coronavirus te verslaan en terug te keren naar ons normale leven. We hebben hard gewerkt aan overeenkomsten met de farmaceutische bedrijven en het veiligstellen van toekomstige doses. Nu moeten we ervoor zorgen dat we volledig klaar staan om het vaccin in te zetten zodra het is gevonden. Met onze vaccinatiestrategie helpen we de EU-landen bij het voorbereiden van hun vaccinatiecampagnes: Wie moet eerst gevaccineerd worden? Hoe kunnen de vaccins eerlijk verdeeld worden en hoe kunnen de meest kwetsbaren worden beschermd? Als we de vaccinatie met succes willen laten verlopen, moeten we ons nu voorbereiden.”
Margaritis Schinas, vicevoorzitter voor de bevordering van onze Europese levenswijze: “Hoewel de pandemie weer dezelfde omvang aanneemt als in maart, zijn wij nu niet beter voorbereid dan toen. Vandaag stellen we een mijlpaal vast in de respons van de EU op de COVID-19-pandemie; het doel is te zorgen voor veilige, betaalbare en toegankelijke COVID-19-vaccins voor iedereen in de EU, zodra deze beschikbaar zijn. Alleen door samen te werken zullen we een kakofonie kunnen vermijden en efficiënter zijn dan in het verleden.”
Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: “Met grote bezorgdheid zie ik de besmettingspercentages in de hele EU steeds sneller stijgen. De tijd dringt. Het voorkomen van de verwoestende gevolgen van algemene lockdowns zou voor iedereen de topprioriteit moeten zijn. We moeten ons ook allemaal voorbereiden op de volgende stappen. Het vaccin zal geen wondermiddel zijn, maar zal een centrale rol spelen om levens te redden en de pandemie in te dammen. Als en wanneer een veilig en efficiënt vaccin wordt gevonden, moeten we klaar staan om het zo snel mogelijk in te zetten en het vertrouwen van de burgers in de veiligheid en doeltreffendheid ervan op te bouwen. Vaccins zullen geen levens redden — vaccinaties wel.”
Overeenkomstig de EU-vaccinatiestrategie van 17 juni zorgen de Europese Commissie en de lidstaten voor de productie van vaccins tegen COVID-19 via aankoopovereenkomsten (Advance Purchase Agreements) met Europese producenten van vaccins. Elk vaccin moet door het Europees Geneesmiddelenbureau worden goedgekeurd volgens de gebruikelijke veiligheids- en efficiëntienormen. Nu moeten de lidstaten beginnen met de voorbereiding van een gemeenschappelijke vaccinatiestrategie voor de inzet van vaccins.
De lidstaten moeten onder meer zorgen voor:
- de capaciteit van vaccinatiediensten voor de toediening van COVID-19-vaccins, waaronder geschoold personeel en medische en beschermende uitrusting;
- gemakkelijke en betaalbare toegang tot vaccins voor doelgroepen;
- de inzet van vaccins met verschillende kenmerken en opslag- en transportbehoeften, met name wat betreft koudeketen, koeltransport en opslagcapaciteit;
- duidelijke communicatie over de voordelen, de risico's en het belang van COVID-19-vaccins om het vertrouwen van het publiek op te bouwen.
Alle lidstaten zullen tegelijkertijd toegang hebben tot COVID-19-vaccins op basis van hun bevolkingsomvang. Het totale aantal vaccindoses zal worden beperkt tijdens de eerste stadia en voordat de productie kan worden opgevoerd. Daarom bevat de mededeling voorbeelden van niet-gerangschikte prioritaire groepen die door de landen in acht moeten worden genomen zodra COVID-19-vaccins beschikbaar zijn. Het gaat hierbij onder meer om:
- werknemers in de gezondheidszorg en de langdurige zorg;
- personen ouder dan 60 jaar;
- personen die wegens hun gezondheidstoestand bijzonder risico lopen;
- essentieel personeel;
- personen die geen social distancing kunnen toepassen;
- sociaal-economisch kansarme groepen.
Terwijl we wachten op goedgekeurde vaccins tegen COVID-19, moeten we de voortzetting van andere essentiële diensten en programma's voor gezondheidszorg en volksgezondheid beschermen. Daarvoor is het belangrijk dat de EU de overdracht van het virus blijft inperken. Dat kan door kwetsbare groepen te beschermen en ervoor te zorgen dat de burgers zich aan de volksgezondheidsmaatregelen houden. Tot dan, en waarschijnlijk ook nog tijdens de eerste uitrolfasen van de vaccinatie, zullen niet-farmaceutische ingrepen, zoals het bewaren van fysieke afstand, het sluiten van openbare ruimten en het aanpassen van de werkomgeving [1] het belangrijkste instrument voor de volksgezondheid blijven om COVID-19-uitbraken te beheersen.
Achtergrond
Nu Europa overgaat naar de volgende fase van de COVID-19-pandemie is het nog belangrijker dat landen gemeenschappelijke vaccinatiestrategieën volgen. Op de buitengewone bijeenkomst van de Europese Raad van 2 oktober hebben de lidstaten de Raad en de Commissie opgeroepen om de algehele coördinatie-inspanning en de werkzaamheden voor de ontwikkeling en distributie van vaccins op EU-niveau[2] verder op te voeren.
Op 24 september heeft het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) zijn bijgewerkte risicobeoordeling betreffende de COVID-19-pandemie bekendgemaakt, samen met een reeks richtsnoeren voor niet-farmaceutische interventies (zoals handhygiëne, afstand bewaren, reiniging en ventilatie).
Zoals voorzitter Von der Leyen in haar toespraak over de Staat van de Unie 2020 heeft benadrukt, moet Europa de COVID-19-pandemie met extreme zorg, verantwoordelijkheid en eendracht blijven aanpakken en de opgedane ervaring gebruiken om de crisisparaatheid van de EU en het beheer van grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen te versterken.
Op 15 juli heeft de Commissie een mededeling over de kortetermijnparaatheid van de EU op het gebied van gezondheid aangenomen, waarin zij de lidstaten oproept maatregelen op het gebied van preventie, paraatheid en respons klaar te hebben voor toekomstige COVID-19-uitbraken. De mededeling bevat een reeks aanbevelingen om dat te bereiken, bijvoorbeeld op het gebied van testen, contactonderzoek en de capaciteit van de gezondheidszorgstelsels. De doeltreffende uitvoering van deze maatregelen vereist coördinatie en doeltreffende informatie-uitwisseling tussen de lidstaten. De aanbevelingen van de Strategie zijn nog steeds relevant en de lidstaten worden aangemoedigd ze op te volgen.
Om de coronaviruspandemie te boven te komen, moet Europa vooral de ontwikkeling, de vervaardiging en de inzet van vaccins tegen COVID-19 versnellen. De in juni bekendgemaakte vaccinatiestrategie van de EU zet de koers uit.
De veiligheid, kwaliteit en werkzaamheid van vaccins zijn de hoekstenen van elk proces voor de ontwikkeling en toelating ervan. De ontwikkelaars van vaccins moeten via de EU-vergunningsprocedure voor het in de handel brengen uitgebreide documentatie en gegevens indienen bij het Europees Geneesmiddelenbureau. Eenmaal toegelaten, moet volgens de EU-wetgeving de veiligheid en de doeltreffendheid van het vaccin worden gecontroleerd. Zodra de COVID-19-vaccins bij de bevolking zijn toegediend, moeten extra volksgezondheidsgegevens centraal worden verzameld om de impact en de doeltreffendheid vande vaccins te beoordelen. Dit is van cruciaal belang om de pandemie te boven te komen en het vertrouwen van de Europeanen te vergroten.
Meer informatie
Coronavirus: naar een gemeenschappelijke vaccinatiestrategie (in het Engels)
EU-respons op het coronavirus: factsheet (in het Engels)
Mededeling over de kortetermijnparaatheid van de EU voor toekomstige uitbraken van COVID-19
Strategie voor een coronavaccin
Tijdlijn van het optreden van de EU
Aanbevelingen voor een gemeenschappelijke EU-testaanpak voor COVID-19 (in het Engels)
[1] Deze omvatten het gebruik van maskers, aanbevelingen en verplichtingen om thuis te blijven, het sluiten van openbare ruimten, beperkingen van het aantal toegelaten personen tijdens bijeenkomsten binnen- en buitenshuis, telewerken en aanpassing van de werkplek.
[2] https://www.consilium.europa.eu/media/45915/021020-euco-final-conclusions.pdf