Kabinet maakt excuses voor oude Transgenderwet

Sinds 1985 is het volgens de Transgenderwet voor transgender personen mogelijk om hun geslachtsaanduiding te wijzigen in de geboorteakte. Daar werden verschillende voorwaarden aan gesteld, zoals aanpassing van het lichaam aan het gewenste geslacht en een onomkeerbare sterilisatie. Deze vereisten zijn geschrapt met de wijziging van de Transgenderwet in 2014. Het Transgendercollectief heeft de Staat eind 2019 aansprakelijk gesteld. Zij verlangen erkenning, excuses en financiële genoegdoening voor het leed dat de in de Transgenderwet opgenomen voorwaarden hebben veroorzaakt. In reactie hierop heeft het kabinet erkenning en excuses overgebracht aan het collectief. Ook komt er een onverplichte financiële tegemoetkomingsregeling.   

Ministers Dekker (Rechtsbescherming) en Van Engelshoven (Emancipatie) hebben vandaag gesproken met het Transgendercollectief en namens de Staat excuses overgebracht.

Dekker:

“De oude wet kon transgender personen voor een harde, bijna onmogelijke keuze stellen. Aanpassing van de geslachtsaanduiding was alleen mogelijk na een fysieke transitie en definitief afscheid van een eventuele kinderwens. Zo’n inbreuk op de lichamelijke integriteit kunnen we ons vandaag de dag eigenlijk niet meer voorstellen. Het is belangrijk het leed van transgender personen onder ogen te zien en daarvoor erkenning, tegemoetkoming en excuses aan te bieden.“

Van Engelshoven:

“De indringende persoonlijke verhalen laten zien dat deze wetgeving een enorme impact heeft voor transgender personen. Zo bleek de wet voor velen een symbool van maatschappelijke afwijzing en zijn dromen verloren gegaan als gevolg van de onomkeerbare sterilisatie. Dit heeft groot leed met zich meegebracht. Daarom acht het kabinet erkenning van dit leed, het aanbieden van excuses en een financiele tegemoetkoming op zijn plaats.’’

Het kabinet vindt dat de Transgenderwet vanaf eind 2008 voor onrechtmatig moet worden gehouden, mede op basis van rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Hoewel de vorderingen tot schadevergoeding in beginsel zijn verjaard is het kabinet er stellig van overtuigd dat erkenning van het leed en excuses op zijn plaats zijn in combinatie met een onverplichte financiële tegemoetkoming. Deze erkenning en excuses heeft betrekking op de gehele periode waarin de oude Transgenderwet van kracht is geweest. Transgender personen die in de periode tussen 1 juli 1985 en 1 juli 2014 een fysieke transitie hebben ondergaan, uitmondend in de wijziging van de geslachtsregistratie in de geboorteakte, komen in aanmerking voor een tegemoetkoming. Het gaat om € 5.000 per persoon. De regeling wordt voor de zomer van 2021 gepubliceerd.

Ministers Van Engelshoven en Dekker zullen de gesprekken met onder meer het Transgendercollectief voortzetten. Zodat de erkenning en excuses bijdragen aan bredere maatschappelijke erkenning, betere bekendheid van de gebeurtenissen en ruimte voor ontmoeting.