Inwerkingtreding strikte EU-regels voor handhaving handel

Er zijn robuuste nieuwe regels voor de handhaving van de handel in werking getreden, die het instrumentarium voor de verdediging van de belangen van de EU verder versterken. Met de actualisering van haar verordening inzake handhaving van de handel kan de EU in meer verschillende situaties optreden.

De nieuwe regels maken een betere handhaving door de EU mogelijk, doordat zij de volgende wijzigingen invoeren:

  • de EU kan voortaan in de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en in het kader van bilaterale overeenkomsten ter bescherming van haar handelsbelangen optreden wanneer een handelsgeschil wordt geblokkeerd ondanks haar inspanningen te goeder trouw om geschillenbeslechtingsprocedures te volgen (de verordening stond voorheen alleen maatregelen toe nadat de geschillenbeslechtingsprocedures waren afgerond), en
  • het toepassingsgebied van de verordening en dat van mogelijke tegenmaatregelen uit hoofde van het handelsbeleid wordt uitgebreid tot diensten en bepaalde handelsgerelateerde aspecten van intellectuele-eigendomsrechten (IER) (de verordening stond voorheen alleen tegenmaatregelen voor goederen toe).

Uitvoerend vicevoorzitter en commissaris voor Handel Valdis Dombrovskis zei hierover: “De Europese Unie moet zich kunnen verdedigen tegen oneerlijke handelspraktijken. Deze nieuwe regels zullen ons helpen beschermen tegen iedereen die van onze openheid probeert te profiteren. Wij blijven werken aan onze eerste voorkeur, een hervormd en goed functionerend multilateraal “rulebook” met een effectief systeem voor geschillenbeslechting als kern, maar we kunnen het ons niet veroorloven ons in de tussentijd niet te verweren. Dankzij deze maatregelen kunnen wij resoluut en assertief reageren.”

Overeenkomstig de politieke beleidslijnen van Commissievoorzitter Ursula von der Leyen versterkt de Commissie de instrumenten van de Unie verder, om zich te kunnen richten op de naleving en de handhaving van de handelsovereenkomsten van de EU.

Het waarborgen van de naleving van de verbintenissen die met andere handelspartners zijn overeengekomen, is een belangrijke prioriteit van deze Commissie. De EU legt daarom meer de nadruk op de handhaving van de verbintenissen die haar partners in multilaterale, regionale en bilaterale handelsovereenkomsten zijn aangegaan. De Unie zal daarbij gebruikmaken van een reeks instrumenten.

Achtergrond

Het voorstel tot wijziging van de bestaande handhavingsverordening was een reactie op de blokkering van de werkzaamheden van de WTO-Beroepsinstantie. De huidige verordening – de unierechtelijke grondslag voor de vaststelling van tegenmaatregelen in handelsgeschillen – vereist dat een geschil alle WTO-procedures (inclusief de beroepsfase) heeft doorlopen voordat de Unie kan reageren. Doordat er momenteel geen operationele WTO-Beroepsinstantie is, kunnen WTO-leden hun verplichtingen ontlopen en zich aan een bindende uitspraak onttrekken door eenvoudigweg beroep tegen een panelverslag in te stellen.

De herziene verordening maakt een reactie van de EU ook mogelijk in gevallen waarin de WTO geen definitieve uitspraak heeft gedaan doordat het andere WTO-lid de geschillenbeslechtingsprocedure blokkeert met een beroep bij de niet-operationele Beroepsinstantie en door niet in te stemmen met alternatieve arbitrage in het kader van het Memorandum inzake geschillenbeslechting van de WTO.

Dit nieuwe mechanisme is ook van toepassing op de geschillenbeslechting wanneer zich een soortgelijke blokkering voordoet in verband met regionale of bilaterale handelsovereenkomsten waarbij de EU partij is. De EU moet vastberaden kunnen optreden als handelspartners de doeltreffende beslechting van geschillen in de weg staan, bijvoorbeeld doordat zij de samenstelling van een panel blokkeren.

Antidwangmechanisme

De Commissie heeft in het kader van dit akkoord toegezegd snel werk te zullen maken van het antidwangmechanisme van de EU. Zoals aangekondigd in de intentieverklaring van de voorzitter van de Europese Commissie van 16 september 2020 aan de voorzitter van het Europees Parlement en de fungerend voorzitter van de Raad, zal de Commissie het voorstel inzake het antidwangmechanisme uiterlijk eind 2021 goedkeuren. Dit mechanisme maakt ook deel uit van het werkprogramma van de Europese Commissie voor 2021.

Extra inspanningen op het gebied van uitvoering en handhaving

Naast het verbeteren van de handhavingsverordening en het voorstellen van een antidwangmechanisme heeft deze Commissie sinds haar aantreden diverse maatregelen genomen met het oog op een versterkte en meer toegespitste uitvoering en handhaving door de EU. Daaronder vallen:

  • de benoeming van een Chief Trade Enforcement Officer (hoofd handhaving voor de handel);
  • de oprichting van een nieuw directoraat voor handhaving, markttoegang en kmo's binnen DG Handel, en
  • de invoering van één contactpunt in het kader van Access2Markets, waar belanghebbenden en bedrijven uit de EU klachten kunnen indienen over handelsbelemmeringen op buitenlandse markten en schendingen van verbintenissen op het gebied van duurzame handel in EU-handelsovereenkomsten.

Meer informatie

De gewijzigde verordening

Infografiek