Europese wet inzake mediavrijheid: Commissie lanceert openbare raadpleging

De Commissie publiceert vandaag een openbare raadpleging over de toekomstige Europese wet inzake mediavrijheid, een door voorzitter Von der Leyen in haar toespraak over de Staat van de Unie 2021 aangekondigd baanbrekend initiatief ter waarborging van de pluriformiteit en de onafhankelijkheid van de media op interne markt van de EU. Voorafgaand is op 21 december 2021 een verzoek om input gepubliceerd, waarin de belangrijkste doelstellingen van het initiatief, mogelijke opties en gevolgen werden geschetst.

Věra Jourová, vicevoorzitter voor Waarden en Transparantie: „De media zijn een pijler van de democratie. Maar vandaag vertoont deze pijler barsten en proberen regeringen en particuliere groepen om druk uit te oefenen op de media. Daarom zal de Commissie gemeenschappelijke regels en waarborgen voorstellen om de onafhankelijkheid en het pluralisme van de media te beschermen. Journalisten moeten hun werk kunnen doen, burgers informeren en wie de macht in handen heeft onbevreesd en onpartijdig ter verantwoording roepen. We houden nu een brede raadpleging om met het beste voorstel te komen.”

Thierry Breton, commissaris voor Interne Markt: “Het is onze taak ervoor te zorgen dat de Europese media onafhankelijk, vernieuwend en duurzaam blijven en hun activiteiten zonder onnodige inmenging van de overheid of particuliere partijen kunnen uitoefenen. Vandaag lanceren we onze raadpleging over de komende wet inzake mediavrijheid: wij willen uw mening horen en uw oplossingen onderzoeken voor een veerkrachtige mediamarkt, die de burgers diverse en betrouwbare informatie verschaft.”

De raadpleging is bedoeld om standpunten te verzamelen over de belangrijkste kwesties die van invloed zijn op de werking van de interne mediamarkt, waaronder verschillende vormen van inmenging in de media en economische trends. Zij heeft betrekking op drie grote gebieden van de mediamarkten: het eerste betreft transparantie en onafhankelijkheid (bv. toezicht op mediamarkttransacties, transparantie van media-eigendom en publieksmeting), het tweede de voorwaarden voor een gezonde werking (bv. pluralisme van meningen voor het publiek, media-innovatie op de EU-markt) en het derde de eerlijke toewijzing van overheidsmiddelen (bv. onafhankelijkheid van de openbare media, transparantie en eerlijke toewijzing van overheidsreclame). Er wordt ook feedback verwacht over de onderliggende governanceopties voor de wet, waarbij eventueel zou kunnen worden voortgebouwd op de Europese Groep van regelgevende instanties voor audiovisuele mediadiensten (ERGA).

Het is de bedoeling dat de Commissie het voorstel indient in het derde kwartaal van 2022. De openbare raadpleging strekt ertoe meningen, kennis en informatie te verzamelen bij burgers, in het bijzonder journalisten, de media (zowel openbare als particuliere), academici, maatschappelijke organisaties, de overheid, ondernemingen en alle belanghebbenden om de Commissie te helpen de nieuwe regels vorm te geven. Input kan worden gegeven tot 21 maart 2022 via de portaalsite Geef uw mening.

Context

Het is de bedoeling dat de Europese wet inzake mediavrijheid wordt goedgekeurd in het derde kwartaal van 2022, zoals is vermeld in het Werkprogramma 2022 van de Commissie. Zij zal voortbouwen op de herziene richtlijn audiovisuele mediadiensten, die regels bevat voor de onafhankelijkheid van reguleringsinstanties voor de media, de transparantie van media-eigendom bevordert en erkent dat redactionele beslissingen vrij van inmenging moeten zijn. De klemtoon van het initiatief ligt op het wegnemen van belemmeringen voor de vestiging en de exploitatie van mediadiensten; het doel is een gemeenschappelijk kader tot stand te brengen ter bevordering van de interne markt in de mediasector, om de vrijheid van en het pluralisme in de media te waarborgen. Het initiatief is consistent met de inspanningen van de EU ter bevordering van de deelname aan het democratisch proces, ter bestrijding van desinformatie en ter ondersteuning van mediavrijheid en pluralisme, overeenkomstig het Actieplan voor Europese democratie. In het bijzonder vormt het een aanvulling op de recentelijk aangenomen aanbeveling voor de bescherming, veiligheid en rechten van journalisten, het voorgestelde wetgevingspakket inzake digitale diensten en het komende initiatief om journalisten en rechtenactivisten te beschermen tegen vervolging zonder reden (SLAPP). De Europese wet inzake mediavrijheid zal eveneens gepaard gaan met acties in verband met de levensvatbaarheid, veerkracht en de digitale transformatie van de mediasector die in het kader van het actieplan voor de media- en audiovisuele sector worden uitgevoerd.