Voedselcrisis: EU neemt maatregelen ter ondersteuning van Sahel en regio rond Tsjaadmeer in Afrika

In de context van de verslechtering van de voedsel- en voedingszekerheid als gevolg van de Russische invasie van Oekraïne, versterkt de Europese Unie vandaag haar politieke en financiële engagement ten aanzien van haar partnerlanden in Afrika. In 2022 zal in totaal 554 miljoen EUR worden uitgetrokken voor het vergroten van de voedselzekerheid in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer, waar miljoenen mensen al in een nijpende situatie verkeren en hun situatie nog zou kunnen verslechteren.

De EU-steun werd aangekondigd tijdens de bijeenkomst op hoog niveau over voedselzekerheid in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer, dat mede werd georganiseerd door de EU, de Sahel and West Africa Club en het Global Network against Food Crises. De steun omvat zowel humanitaire respons als steun voor de aanpak van de dieperliggende oorzaken van voedselonzekerheid in Burkina Faso, Kameroen, Tsjaad, Mali, Mauritanië, Niger en Nigeria.

Een belangrijke partner van de regio op het gebied van voedselzekerheid

Als belangrijke actor voor humanitaire en ontwikkelingshulp op het gebied van voedsel- en voedingszekerheid verstrekt de EU haar partnerlanden aanzienlijke financiële steun.

  • Om tegemoet te komen aan de overweldigende dringende behoeften in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer, en met name te reageren op de dreigende voedselonzekerheid en voedingscrises, heeft de EU al 173 miljoen EUR aan humanitaire hulp beschikbaar gesteld. Vandaag heeft de EU een extra bedrag van 67 miljoen EUR aangekondigd, wat de totale bijdrage voor de getroffen landen in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer in 2022 tot dusver op 240 miljoen EUR brengt.
  • Om de duurzaamheid van voedselsystemen te verbeteren en de onderliggende oorzaken van voedsel- en voedingsonzekerheid aan te pakken in het kader van een integrale humanitaire, ontwikkelings- en vredesaanpak, heeft de EU voor de periode 2021-2024 654 miljoen EUR uitgetrokken voor de zeven landen. Deze middelen zijn bedoeld als antwoord op de structurele voedselcrisis in de vorm van langetermijnontwikkelingshulp.

Uit deze middelen zal de EU deze zeven landen vóór eind 2022 in totaal 314 miljoen EUR beschikbaar stellen. De EU zal ook de gehele regio van de Sahel en West-Afrika, waarvan de afzonderlijke delen onderling afhankelijk zijn, met regionale programma's ondersteunen.

De onderliggende oorzaken aanpakken voor veerkracht op lange termijn: een hernieuwd politiek engagement

De EU hernieuwt haar sterke politieke engagement voor structurele beleidsmaatregelen en investeringen om de onderliggende oorzaken van voedsel- en voedingscrises aan te pakken, met aandacht voor de humanitaire, ontwikkelings- en vredesdimensies ervan.

Het doel is ervoor te zorgen dat de bestaande mechanismen worden aangepast aan de veranderende situatie van onveiligheid en instabiliteit in de regio en aan de complexe internationale realiteit. Om structurele kwetsbaarheden aan te pakken, zal onder meer actie worden ondernomen op sociaal-politiek, economisch en ecologisch vlak: aanpassing aan en beperking van de klimaatverandering, duurzame landbouw met steun voor agro-ecologische praktijken, empowerment van vrouwen en jongeren, onderwijs, sociale inclusie en verdeling van toegevoegde waarde. Het vergroten van de veerkracht van de getroffen bevolkingsgroepen in de Sahel en West-Afrika is vanuit een sociaal-economisch langetermijnperspectief voor die regio's van cruciaal belang.

Enkele reacties van commissarissen

Hoge vertegenwoordiger en vicevoorzitter Josep Borrell: “De brute Russische invasie van Oekraïne heeft tot enorme stijgingen van de voedselprijzen geleid en het risico op voedseltekorten vergroot. Voedselonzekerheid leidt onvermijdelijk tot instabiliteit en ongelijkheid. Om dit te voorkomen, moeten we onze partners helpen om meer zelfvoorzienend te worden en samenwerken om het multilaterale voedselsysteem te versterken. Vandaag versterken we onze politieke en financiële inzet voor de landen in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer, waar miljoenen mensen al in een nijpende situatie verkeren en anders het slachtoffer zouden kunnen worden van de oorlog in Oekraïne, als we niet snel optreden.”

Commissaris voor Crisisbeheer Janez Lenarčič: “De toename van de humanitaire behoeften in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer is ongekend. Meer dan 31 miljoen mensen zullen dit jaar dringend voedselhulp nodig hebben. De gevolgen van de tragische gebeurtenissen in Oekraïne zullen een reeds rampzalige voedselcrisis alleen maar verder doen verslechteren, waardoor mensen op de rand van overleven komen te staan. De EU zal ook aandacht houden voor andere humanitaire crises waar ook ter wereld en zal zowel daar als in deze Afrikaanse regio's humanitaire hulp blijven verlenen. Humanitaire hulp alleen is echter niet voldoende. Het hernieuwde internationale politieke engagement is een van de cruciale stappen om de onderliggende oorzaken van de crisis aan te pakken en zo de broodnodige veerkracht op langere termijn van de meest kwetsbare gemeenschappen te waarborgen.” 

Jutta Urpilainen, commissaris voor Internationale Partnerschappen: “De huidige verergering van de voedselcrisis vormt een enorme bedreiging voor het leven van de mensen in de regio. Er wordt op ons allen beroep gedaan. Zoals we recent grote solidariteit in heel Europa hebben laten zien, geeft de hernieuwde politieke en financiële steun van de EU aan onze partners in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer blijk van onze niet-aflatende solidariteit met de bevolking die wordt getroffen door de niet-uitgelokte en ongerechtvaardigde militaire agressie van Rusland tegen Oekraïne. We bevinden ons in een ongekende situatie, dat heb ik vorige week bij een bezoek aan de regio met eigen ogen gezien. Samen met de internationale gemeenschap zullen wij, op basis van een multilaterale aanpak, de onderliggende oorzaken van voedsel- en voedingscrises blijven aanpakken en de veerkracht van de getroffen mensen helpen vergroten.”

Achtergrond

De Sahel en West-Afrika worden momenteel geconfronteerd met een ongekende voedsel- en voedingscrisis. Als er geen passende maatregelen worden genomen, kunnen honger en ondervoeding tussen juni en augustus 2022 meer dan 38 miljoen mensen treffen. De grensgebieden van de centrale Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer zijn het zwaarst getroffen. Internationale en lokale actoren die de voedselzekerheid in de regio ondersteunen, worden nu geconfronteerd met een ernstig verslechterde economische, politieke en veiligheidscontext, zowel lokaal als door de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne.

Conflicten, economische schokken (waaronder COVID-19 en torenhoge voedsel- en energieprijzen) en extreme weersomstandigheden leiden overal ter wereld tot langdurige voedselcrises, waardoor in 2021 ten minste 195 miljoen mensen in een situatie van voedselcrisis of erger verkeerden. Dit is een stijging van meer dan 25 % ten opzichte van 2020, en de situatie zal naar verwachting nog verder verslechteren.

Deze nieuwe EU-steun voor voedselzekerheid in Afrika is in overeenstemming met de recente mededeling van de Commissie “De voedselzekerheid waarborgen en de veerkracht van voedselsystemen versterken”, die op 23 maart 2022 is aangenomen en waarin werd opgeroepen tot wereldwijde actie.

Meer informatie

Bijeenkomst op hoog niveau over voedsel- en voedingscrises in de Sahel en de regio rond het Tsjaadmeer

Mededeling “De voedselzekerheid waarborgen en de veerkracht van voedselsystemen versterken”