EU bouwt strategische reserves op voor chemische, biologische en radio-nucleaire noodsituaties
Om de paraatheid en het reactievermogen van de EU op volksgezondheidsrisico's zoals chemische, biologische, radiologische en nucleaire (CBRN) dreigingen te verbeteren, bouwt de Commissie strategische reserves hiervoor op via het EU-mechanisme voor civiele bescherming. Deze omvatten een strategische rescEU-voorraad er waarde van 540,5 miljoen euro, die is aangelegd in nauwe samenwerking met de autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA). De voorraad zal bestaan uit uitrusting en geneesmiddelen, vaccins en andere therapeutische middelen voor de behandeling van patiënten die zijn blootgesteld aan CBRN-stoffen, plus rescEU-ontsmettingsreserve van ontsmettingsapparatuur en deskundige responsteams.
Als onmiddellijke eerste stap heeft de EU haar medische rescEU-reserve ingezet voor de aankoop van kaliumjodidetabletten die kunnen worden gebruikt om mensen te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van straling. Er zijn al bijna 3 miljoen jodiumtabletten aan Oekraïne geleverd via het EU-mechanisme voor civiele bescherming, met de hulp van Frankrijk en Spanje.
Janez Lenarčič, commissaris voor Crisisbeheer: „We nemen concrete maatregelen om Europa beter voor te bereiden op potentiële dreigingen. We zetten zowel een ontsmettingsreserve als een nieuwe voorraad uitrusting op, die zijn afgestemd op chemische, biologische of nucleaire noodsituaties. Ik dank de lidstaten voor deze inspanningen. Ons doel is snel te kunnen reageren om onze burgers te beschermen, mocht een dergelijke noodsituatie zich ooit voordoen.”
Stella Kyriakides, commissaris voor Gezondheid en Voedselveiligheid: „Paraatheid op het gebied van gezondheidsbeveiliging is onontbeerlijk. De voorbereiding op chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreigingen is essentieel om onze burgers te beschermen en een cruciaal onderdeel van een sterke Europese gezondheidsunie. HERA is onze waarnemingspost en werkt de klok rond mee aan de uitvoering van de EU-maatregelen via het mechanisme voor civiele bescherming, om Oekraïne en onze lidstaten paraatheidssteun te bieden.”
Mensen kunnen worden blootgesteld aan CBRN-stoffen als gevolg van onopzettelijke rampen (bv. lekken van chemische installaties, incidenten in kerncentrales, verspreiding van een besmettelijke ziekte) of opzettelijke incidenten (bv. een terroristische aanslag). Om voorbereid te zijn op de gevolgen van dergelijke dreigingen legt de EU CBRN-voorraden aan. De Commissie ontwikkelt daarom in het kader van rescEU:
- Een strategische rescEU-voorraad voor CBRN-noodsituaties — Deze voorraad, waarvan de inhoud samen met de lidstaten wordt bepaald, omvat responsmiddelen — zoals persoonlijke beschermingsmiddelen en detectie-, identificatie- en monitoringapparatuur — en geneesmiddelen, vaccins en andere therapeutische middelen. De voorraad zal een cruciale bijdrage leveren aan het opbouwen van CBRN-veerkracht in de EU, aangezien het gaat om uitrusting en geneesmiddelen die in tijden van crisis moeilijk te produceren kunnen zijn of die plotseling in grotere hoeveelheden nodig kunnen zijn dan in de nationale reserves beschikbaar zijn. De CBRN-voorraad is een eerste stap in de richting van een betere reactiecapaciteit na incidenten in kerncentrales, noodsituaties met chemische installaties, terroristische aanslagen of de verspreiding van een besmettelijke ziekte, en nog veel meer.
- RescEU-ontsmettingsreserve — Deze reserve omvat zowel personeel als uitrusting voor het ontsmetten van mensen, infrastructuur, gebouwen, voertuigen en kritieke uitrusting die aan CBRN-stoffen zijn blootgesteld. Op verzoek van de getroffen lidstaat kan de rescEU-ontsmettingsreserve worden ingezet. De reserve zal worden opgebouwd en ondergebracht in Kroatië, Duitsland en Spanje en zal voor 100% door de EU worden gefinancierd met een initiële begroting van 66,7 miljoen euro.
Achtergrond
De gevolgen van extreme weersomstandigheden en opkomende dreigingen, zoals het coronavirus, maar ook CBRN-incidenten, kunnen groter zijn dan het vermogen van de EU-lidstaten om elkaar te helpen, vooral wanneer verschillende Europese landen tegelijkertijd met hetzelfde soort ramp worden geconfronteerd.
Na de activering van het EU-mechanisme voor civiele bescherming biedt rescEU een extra beschermingslaag die ook een snellere en uitgebreidere respons op rampen mogelijk maakt. De rescEU-reserve is voor 100% door de EU gefinancierd en de Europese Commissie blijft, in nauwe samenwerking met het land waar de reserve is ondergebracht, toezicht houden op de werking ervan. In noodgevallen biedt de rescEU-reserve bijstand aan alle EU-lidstaten, aan staten die deelnemen aan het mechanisme en eventueel aan buurlanden van de EU.
De autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA) is opgericht om ervoor te zorgen dat Europa grensoverschrijdende noodsituaties op gezondheidsgebied beter kan voorkomen, opsporen en snel aanpakken, of het nu gaat om natuurlijke of door de mens veroorzaakte bedreigingen. HERA doet dit door financiering te bieden voor het ontwikkelen, produceren en aankopen van belangrijke medische remedies en apparatuur.
Meer informatie