Opening, opmerkingen en afsluitende woorden van voorzitter Von der Leyen tijdens de wereldwijde donorconferentie “Stand Up For Ukraine”

Opening door voorzitter Von der Leyen van de wereldwijde donorconferentie “Stand Up For Ukraine”

Het is hartverwarmend om hier te zijn met jou, Hugh, met u, meneer de president, en met jou, Justin. Het is opbeurend om samen met jullie hier te zijn. Zoals jullie wel weten, was ik gisteren in Kyjiv en heb ik Boetsja bezocht. De gruweldaden die ik in Boetsja heb gezien, zijn met geen pen te beschrijven, en ze tonen de verschrikkelijke aard van Poetins leger en hoe dat mensen terroriseert. Ik heb enorme bewondering voor onze moedige Oekraïense vrienden die zich hiertegen verweren. Zij vechten onze oorlog. Want het is onze strijd. Het gaat niet alleen om Oekraïne dat voor zijn soevereiniteit en integriteit vecht, maar de strijd gaat ook over de vraag of de mensheid overwint, of dat alleen gruwelijke verwoesting overblijft. Het is in essentie een strijd tussen democratie en autocratie. Het gaat om de vraag of het recht van de sterkste overwint, of de rechtsstaat.

En dat is waarom wij, samen met Justin Trudeau, met Hugh Evans – en veel dank voor u, meneer de president, om ons hier te ontvangen – hebben gezegd dat wij pal staan voor jullie vrijheid, en daarom komen wij op voor Oekraïne. Daarom zijn wij hier vandaag. We willen de wereld verenigen om vluchtelingen binnen en buiten Oekraïne te steunen. Ik hoop dan ook dat veel mensen zullen meedoen.

Mijn dank gaat uit naar Global Citizen, dat veel artiesten, sporters en beroemdheden echt heeft geactiveerd en gemobiliseerd. Meneer de president, ik wil u danken voor uw ontvangst, en omdat uw land twee miljoen vluchtelingen uit Oekraïne opvangt. Er zijn hier zoveel mensen die steun verlenen. Dank jullie allemaal en laten we een fantastisch resultaat voor Oekraïne neerzetten.

Opmerkingen

Vraag 1: Europa is op een ongekende manier verenigd ter ondersteuning van mensen die uit Oekraïne hiernaartoe zijn gevlucht. U hebt het Uniemechanisme voor civiele bescherming geactiveerd en Oekraïne zelf rechtstreekse steun aangeboden. Kunt u ons wat meer over vertellen over onze solidariteit met Oekraïne?

Voorzitter Von der Leyen: Jazeker, er zijn vier miljoen mensen die Oekraïne zijn ontvlucht en zich nu in de Europese Unie bevinden, en er zijn nog zes en een half miljoen mensen die binnen Oekraïne op de vlucht zijn voor de oorlog en onze hulp nodig hebben. Zij hebben dringend hulp nodig. Dat betekent in de Europese Unie dat we onmiddellijk het mechanisme hebben geactiveerd om hun burgerrechten te geven. Dus, vanaf dag één: toegang tot scholen, huisvesting, gezondheidszorg en natuurlijk ook tot de arbeidsmarkt. Maar ze hebben natuurlijk veel meer nodig. Ze hebben hulp nodig. De lidstaten doen het uitstekend. Het is hartverwarmend. De ngo's zijn ter plaatse actief. De samenlevingen en lokale gemeenschappen vangen de vluchtelingen geweldig op. Maar zoals ik al zei, is er meer nodig. En alle toezeggingen helpen vluchtelingen hier, in de Europese Unie. Maar wat ook zeer belangrijk is: toezeggingen helpen ook intern ontheemde personen, de mensen die hun huis zijn verloren door de bombardementen en beschietingen van Poetins leger in Oekraïne. Toen ik gisteren met president Zelensky sprak, drong hij er nogmaals op aan om in de eerste plaats te vragen om toezeggingen voor Oekraïense vluchtelingen in Oekraïne, maar ook om mensen die Oekraïne hebben moeten ontvluchten, op het hart te drukken dat ze hier welkom zijn. We ontvangen hen met open armen, en we willen hun onderdak en zo veel mogelijk steun bieden. Maar president Zelensky hoopt ook dat jullie snel weer kunnen terugkomen om te helpen het land weer op te bouwen. Wat ik wil zeggen: Europa staat zij aan zij met jullie. En ik weet dat Justin Trudeau – we hebben hier vaak over gesproken – hier volledig achter staat, net als Canada. Wij staan aan jullie kant, nu tijdens de oorlog, met steun voor de vluchtelingen; en zeker ook, nadat Oekraïne deze oorlog heeft gewonnen, tijdens de wederopbouw van het land. Ons motto is dus echt: Slava Ukraini.

Vraag 2: we weten dat onderwijs sterk leidt onder conflicten. En volgens UNICEF hebben al meer dan 350.000 kinderen in Oekraïne geen toegang meer tot onderwijs. Dus mijn vraag aan u is: hoe zorgen we ervoor dat dit niet het laatste vraagstuk is dat financiering ontvangt en er niet een generatie ontheemde jongeren zonder opleiding en in slechte gezondheid ontstaat?

Voorzitter Von der Leyen: Ja, dat is inderdaad een van de dringendste vragen, omdat heel veel vluchtelingen jonge kinderen zijn en onmiddellijk naar school moeten. En kinderen hebben natuurlijk andere kinderen nodig. Daarom gaat het hier ook om de ondersteuning van de lidstaten die vluchtelingen en kinderen opvangen. Toen ik naar Kyjiv reisde met de Slowaakse premier, vertelde hij dat het land in de afgelopen vier weken 700 kinderen heeft opgevangen die onmiddellijk naar de kleuterschool moesten. Daarvoor zijn ook leerkrachten nodig, en klaslokalen, gewoon hele praktische zaken. We moeten hen dus hierbij helpen, en ook op gezondheidsgebied. Normale toegang tot gezondheidszorg is belangrijk, maar veel vluchtelingen zijn nog niet gevaccineerd, niet alleen tegen COVID-19 maar ook de basisvaccinaties die je normaal in je jeugd krijgt. Dat moet dus ook gebeuren. Of er zijn heel wat anderen die ziekten bij zich dragen die niet meer zo frequent voorkomen in de bevolking. Toegang tot gezondheidszorg is dus dringend en uiterst belangrijk. Op al deze vlakken doen de lidstaten fantastisch werk, en ze doen hun uiterste best. Maar hoe meer steun zij krijgen, des te beter het gaat. En dan is er nog een laatste punt. Ik wil nog even terugkomen op Arina's laatste opmerking. Arina, je hebt volkomen gelijk. Zij wilde ons terecht vertellen dat we het nu over de vluchtelingen hebben. Maar we moeten ook Poetin heel duidelijk maken dat dit niet kan, zulke agressie. Daarom leggen we zware sancties op aan Poetin om zijn oorlogsmachine lam te leggen, economische en financiële sancties. En Arina heeft gelijk, we moeten ons losmaken van onze fossiele brandstoffenafhankelijkheid van Rusland. Dit is voor ons heel belangrijk. We zijn al gestopt met kolen. We kijken naar olie. En Arina, we moeten niet alleen alternatieven zoeken voor Russische fossiele brandstoffen, maar we moeten ook zwaar investeren in hernieuwbare energie. Dat is niet alleen goed als strategische investering in onafhankelijkheid, maar het is natuurlijk ook goed voor ons klimaat en onze planeet. Er liggen veel taken op ons bord. Ik wil je op dit belangrijke punt steun toezeggen.

Vraag 3: veel mensen worden zich steeds meer bewust van de bredere impact van dit conflict op de wereldwijde voedselvoorziening. Hun ramingen spreken van mogelijk 500 miljoen mensen die met voedseltekorten te maken kunnen krijgen. Wat kunnen de EU en de Europese Unie in dit verband doen om deze kwestie hoog op de agenda te zetten en een wereldwijde voedselcrisis te voorkomen of tenminste te beperken?

Voorzitter Von der Leyen: Naast het ongelooflijke menselijk leed dat deze oorlog veroorzaakt en de onbeschrijflijke wreedheden die we zien, klopt het dat er nog andere gevolgen zijn, bijvoorbeeld voor de mondiale voedselzekerheid. Oekraïne is in feite de graanschuur van de wereld. En nu wordt het steeds moeilijker voor de boeren in Oekraïne om te zaaien en de volgende oogst voor te bereiden. Als je naar de cijfers van veel landen kijkt, bijvoorbeeld in het zuiden van de wereld, zijn er veel afhankelijk van de graanexport uit Oekraïne. Dat is een zeer ernstig probleem. Dat wordt zelfs nog erger, want premier Denys Shmyhal vertelde me gisteren in Kyjiv dat Poetins leger nu stelselmatig graansilo's bombardeert. Verder wordt het meeste graan per schip uit Oekraïne uitgevoerd, dus blokkeert hij deze schepen in de Zwarte Zee om de druk op het voedselsysteem te verhogen. We hebben Oekraïne dus meteen aangeboden om de landroute te nemen. We creëren zogenaamde groene corridors zodat dit graanvervoer verschillende grenzen kan passeren. Dat is een langere landroute, maar zo kan Oekraïne, zonder problemen langs deze route, ten minste graan uitvoeren en wat geld verdienen. We doen alles in onze macht om de Oekraïense boeren te ondersteunen zodat ze kunnen zaaien, ondanks de zeer zware omstandigheden en hun precaire veiligheidssituatie. Maar zij zetten werkelijk hun leven op het spel om het graan te verbouwen dat de wereld nodig heeft. Wij geven nu 2,5 miljard euro aan wereldwijde voedselzekerheid, maar ik weer dat er meer nodig is. Uit de getallen blijkt bijvoorbeeld dat Oekraïne een belangrijk onderdeel is van het Wereldvoedselprogramma. Dit is dus een van de nare gevolgen van deze gruwelijke oorlog en reden te meer om alles op alles te zetten om deze oorlog te beëindigen.

Afsluiting door voorzitter Von der Leyen tijdens de wereldwijde donorconferentie “Stand Up For Ukraine”

Hartelijk dank, Isha, voor een uitstekende leiding, veel dank. En heel veel dank voor jou, Hugh van Global Citizen, om opnieuw op te komen voor degenen die gehoord moeten worden; de mensen die we vaak niet zien of horen, en om de wereld te verenigen en ons politici en leiders in de juiste richting te duwen. Dat is jouw werk en het is schitterend om dat te zien.

En Justin, zeer veel dank dat je deze conferentie wilde co-hosten. We hadden het zonder jou niet kunnen doen. En bedankt voor je vastberadenheid, bijvoorbeeld tijdens onze G7-bijeenkomsten, voor de toewijding aan je idealen en de kracht waarmee je je inzet voor de vluchtelingen en hun noden — nogmaals mijn oprechte dank daarvoor.

Als ik om me heen kijk, zie ik veel vluchtelingen in deze zaal. Als ik jullie in de ogen kijk en me jullie gedachten en angsten probeer voor te stellen, wil ik jullie vertellen dat wij zij aan zij staan met jullie. Ik wil de burgers bedanken, de grote aantallen mensen die hun harten en hun deuren hebben geopend, en ik wil hen helpen en een hart onder de riem steken. Zij begrijpen dat zij vandaag het juiste doen, maar misschien is het nodig dat in de toekomst iemand anders zijn hart en deur opent. Dus, allen hartelijk dank voor jullie hulp aan Oekraïne!

Ik ben zeer nieuwsgierig wat de toezeggingen gaan brengen, en jullie hebben heel veel Europese leiders gezien die namens hun land hebben gegeven. We hebben het vaak over Team Europa, dat zijn de 27 lidstaten en de Europese Commissie. We zullen dus zien wat de 27 lidstaten hebben toegezegd. Maar ik kan vandaag namens de Europese Commissie aankondigen dat we 1 miljard euro beloven, waarvan 600 miljoen euro naar Oekraïne gaat, naar de Oekraïense autoriteiten en gedeeltelijk naar de Verenigde Naties, zodat de Oekraïense autoriteiten, die precies de noden kennen, het geld kunnen verdelen. En 400 miljoen euro gaat naar de landen in de frontlinie die zulk uitstekend werk verrichten en de vluchtelingen helpen.

De uiteindelijke score: De wereld heeft via deze campagne in totaal 9,1 miljard euro toegezegd. Daarnaast geeft de Commissie, in samenwerking met de EBWO, nog eens 1 miljard euro voor de intern ontheemden in Oekraïne. Dat is geweldig, in totaal 10,1 miljard euro. En dat klinkt nog meer in dollars.