Meer documenten
Oekraïne: Cohesiebeleid voert steun op om de gevolgen van Russische agressie in Oekraïne aan te pakken met “Flexibele bijstand aan gebieden” (Flexible Assistance to Territories)
Vandaag heeft de Commissie met de goedkeuring van het pakket “Flexibele bijstand aan gebieden” (Flexible Assistance to Territories, FAST-CARE) weer een belangrijke stap gezet om de lidstaten, regionale en lokale overheden en partners te helpen de gevolgen van de Russische agressie tegen Oekraïne op te vangen. Dit is een nieuw alomvattend pakket dat de steun die reeds wordt verleend in het kader van het cohesiebeleid ten behoeve van vluchtelingen in Europa (CARE), uitbreidt door meer middelen en meer flexibiliteit te verlenen aan financiering in het kader van het cohesiebeleid.
CARE heeft investeringen gemobiliseerd voor huisvesting, gezondheidszorg, vertaaldiensten of opleiding voor ontheemden en voor de landen die hen opvangen. Naarmate de behoeften blijven toenemen, hebben de Europese Raad, het Europees Parlement en de regio's van de EU de Commissie echter opgeroepen om binnen het meerjarig financieel kader nieuwe initiatieven te presenteren ter ondersteuning van de inspanningen van de lidstaten op dit gebied.
Het FAST-CARE-pakket beantwoordt deze verzoeken door extra flexibiliteit te bieden voor de uitvoering van investeringen in het kader van het cohesiebeleid. Het biedt ook een oplossing voor de vertraging bij de uitvoering van door de EU gefinancierde projecten vanwege het gecombineerde effect van de COVID-19-crisis en de hoge energiekosten en de grondstoffen- en personeelstekorten als gevolg van de oorlog.
Het pakket introduceert drie wijzigingen in de cohesiewetgeving voor 2014-2020 en 2021-2027 om de steun van de lidstaten voor de integratie van onderdanen van derde landen verder te versnellen en te vereenvoudigen en tegelijkertijd de regio's te blijven helpen bij het herstel van de COVID-19-pandemie:
- Meer steun voor wie ontheemden opvangt: lidstaten, lokale overheden en maatschappelijke organisaties
- De voorfinanciering wordt verhoogd met nog eens 3,5 miljard euro die in 2022 en 2023 moeten worden betaald, waardoor alle lidstaten snel extra liquiditeit zullen krijgen. Dit komt bovenop de 3,5 miljard euro aan voorfinanciering die al sinds maart 2022 in het kader van React-EU is betaald.
- De mogelijkheid om voor de periode 2014-2020 een medefinanciering door de EU van 100 % toe te passen wordt nu uitgebreid tot prioriteiten ter bevordering van de sociaal-economische integratie van onderdanen van derde landen. Deze mogelijkheid wordt ook uitgebreid tot programma's voor 2021-2027, ten minste tot midden 2024.
- De lidstaten kunnen het bedrag van de vereenvoudigde eenheidskosten ter dekking van de basisbehoeften van vluchtelingen verhogen van 40 euro (het bedrag dat met CARE was vastgesteld) tot 100 euro per week per persoon. Zij kunnen deze kosten declareren voor een periode van maximaal 26 in plaats van 13 weken, zoals nu het geval is. Hierdoor wordt het gebruik van de middelen voor ontheemden verder vereenvoudigd.
- De reeds in het kader van CARE geboden mogelijkheid tot kruissubsidiëring tussen het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling en het Europees Sociaal Fonds (ESF) zal worden uitgebreid tot het Cohesiefonds. Dit betekent dat nu ook het Cohesiefonds middelen kan vrijmaken om de gevolgen van de migratieproblemen op te vangen.
- Ervoor zorgen dat investeringen daar terechtkomen waar ze nodig zijn
- Ten minste 30 % van de middelen die door de geboden flexibiliteit worden vrijgemaakt, moet worden toegekend aan concrete acties die worden beheerd door lokale overheden en maatschappelijke organisaties die actief zijn in de lokale gemeenschappen, zodat degenen die de zwaarste inspanningen leveren, passende steun krijgen.
- Uitgaven voor concrete acties om migratieproblemen aan te pakken, kunnen nu met terugwerkende kracht voor vergoeding worden gedeclareerd, zelfs wanneer de actie al voltooid is.
- Concrete acties die buiten het geografische bereik van het programma vallen, kunnen toch door programma's binnen de lidstaat worden ondersteund. Hierdoor kan de steun worden gekanaliseerd naar waar deze het hardst nodig is, aangezien vluchtelingen zich vaak binnen de lidstaten verplaatsen.
- Praktische steun om het probleem van de vertraagde uitvoering van projecten op te lossen.
- Projecten ter waarde van meer dan 1 miljoen euro (bv. in de bouwsector) die in het kader van de programma's voor 2014-2020 worden ondersteund, maar als gevolg van prijsstijgingen en tekorten aan grondstoffen en arbeidskrachten niet tijdig konden worden voltooid, kunnen verder worden ondersteund in het kader van programma's voor 2021-2027.
- Meer flexibiliteit voor de lidstaten om bij de afsluiting van programma's het bedrag van de middelen die ze kunnen krijgen, te maximaliseren, zelfs wanneer de uitvoering vertraging heeft opgelopen.
Enkele reacties van leden van de Commissie:
Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: “De EU is volledig solidair met Oekraïne tegen de brutale agressie van Rusland. De EU-lidstaten hebben miljoenen Oekraïners die op de vlucht zijn voor deze oorlog verwelkomd, maar hebben ook te maken met de economische gevolgen daarvan, zoals extra kosten en moeilijkheden in de toeleveringsketen. Het voorstel van vandaag heeft een belangrijke humanitaire en economische doelstelling: de steun van de EU voor ontheemden uit Oekraïne verhogen en het werk van de lidstaten vereenvoudigen om belangrijke door de EU gefinancierde projecten uit te voeren die nu vertraging dreigen op te lopen. Wij zullen dit doen door de regels van het cohesiebeleid van de EU eenvoudiger en flexibeler te maken, overeenkomstig de beginselen van goed financieel beheer en onze doelstellingen van de Green Deal.”
Elisa Ferreira, Europees commissaris voor Cohesie en Hervormingen: “De gevolgen van de ongeprovoceerde en ongerechtvaardigde invasie van Oekraïne door Rusland nemen gestaag toe. Sinds het begin biedt het cohesiebeleid een alomvattend en pragmatisch antwoord op de verschillende problemen waarmee de lidstaten en de regionale en lokale overheden worden geconfronteerd. Vandaag versterken wij met onze FAST-CARE-voorstellen onze bijstand door extra flexibiliteit en meer middelen van het cohesiebeleid voor te stellen om onderdanen van derde landen te integreren en degenen die directe hulp bieden, te ondersteunen. Deze voorstellen zullen ook bijdragen tot het beperken van de negatieve gevolgen van zowel de COVID-19-crisis als de oorlog voor de uitvoering van programma's.”
Nicolas Schmit, commissaris voor Werkgelegenheid en Sociale Rechten, voegt hieraan toe: “De EU heeft tot dusver meer dan 6,2 miljoen mensen verwelkomd die op de vlucht zijn voor de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne. De autoriteiten van de lidstaten en maatschappelijke organisaties verrichten in zeer moeilijke omstandigheden uitstekend werk door mensen die aankomen voedsel, onderdak, onderwijs, advies en werkgelegenheid te bieden. Het FAST-CARE-pakket is een concrete manier om aan alle lidstaten bijkomende solidariteit te betonen met de instrumenten en fondsen waarover we beschikken.”
Volgende stappen
De voorgestelde wijzigingen van de verordening gemeenschappelijke bepalingen 2014-2020 en de verordening gemeenschappelijke bepalingen 2021-2027 moeten door het Europees Parlement en de Raad worden goedgekeurd.
Achtergrond
De EU blijft Oekraïne steunen ten opzichte van de ongeprovoceerde en ongerechtvaardigde militaire agressie door Rusland. Zij staat ook achter de inspanningen van de lidstaten om vluchtelingen uit Oekraïne op te vangen.
CARE biedt de lidstaten een hoge mate van flexibiliteit om de beschikbare middelen van het cohesiebeleid voor de periode 2014-2020 en uit het Fonds voor Europese hulp aan de meest behoeftigen te gebruiken om mensen die op de vlucht zijn voor de Russische invasie van Oekraïne te ondersteunen en fundamentele materiële bijstand te verlenen, zoals voedsel en kleding.
Daarnaast heeft de Commissie 3,5 miljard euro aan voorfinanciering in het kader van React-EU betaald en de beschikbaarstelling van middelen verder vereenvoudigd door de invoering van eenheidskosten per persoon om te voorzien in de onmiddellijke behoeften van vluchtelingen, zoals voedsel, fundamentele materiële bijstand, huisvesting en vervoer. Bovendien kan 10 miljard euro die voor 2022 was toegewezen aan React-EU onmiddellijk worden gebruikt om in deze nieuwe behoeften te voorzien.
Met de wetgevingsvoorstellen van vandaag wordt de steun van de Commissie aan belanghebbenden verder uitgebreid. Deze optimaliseren het doeltreffende gebruik van de middelen en voorzien in de verdere behoeften van de lidstaten en de regionale en lokale overheden ten gevolge van de oorlog in Oekraïne.
Meer informatie
Website - EU-solidariteit met Oekraïne
Oekraïne: EU versterkt solidariteit met wie op de vlucht is voor oorlog
Mededeling en voorstel voor een verordening betreffende FAST-CARE