Meer documenten
Europese Commissie stelt eerste tranche van 1 miljard EUR van de nieuwe macrofinanciële bijstand aan Oekraïne voor
De Europese Commissie heeft vandaag een nieuw pakket macrofinanciële bijstand (MFB) ten belope van 1 miljard EUR voor Oekraïne voorgesteld. Dit vormt het eerste deel van het pakket van buitengewone MFB ten belope van maximaal 9 miljard EUR dat de Commissie in haar mededeling van 18 mei 2022 heeft aangekondigd en de Europese Raad op 23-24 juni 2022 heeft bekrachtigd.
Het voorstel van vandaag maakt deel uit van de buitengewone inspanningen van de EU, samen met de internationale gemeenschap, om Oekraïne te helpen te voorzien in zijn onmiddellijke financiële behoeften na de niet-uitgelokte en ongerechtvaardigde agressie door Rusland. Het zal een aanvulling vormen op de reeds door de EU verstrekte steun, waaronder een noodlening van 1,2 miljard EUR macrofinanciële bijstand die in de eerste helft van het jaar is uitbetaald. Samen zouden de twee onderdelen van het programma de totale MFB-steun aan Oekraïne sinds het begin van de oorlog op 2,2 miljard EUR brengen. Het bedrag zou tot 10 miljard EUR kunnen oplopen wanneer het volledige pakket van uitzonderlijke MFB aan Oekraïne operationeel wordt.
In het kader van het voorstel zullen aan Oekraïne MFB-middelen ter beschikking worden gesteld in de vorm van langlopende leningen tegen gunstige voorwaarden. Met de bijstand zullen de macro-economische stabiliteit en de algehele veerkracht van het land worden ondersteund ten aanzien van de militaire agressie van Rusland en de daaruit voortvloeiende economische problemen. Om haar solidariteit nog verder te onderstrepen, zal de EU de rentekosten van deze lening in haar begroting opnemen. Net als voor alle vorige MFB-leningen zal de Commissie geldmiddelen opnemen op de internationale kapitaalmarkten en de opbrengsten onder dezelfde voorwaarden overdragen aan Oekraïne. Deze lening aan Oekraïne zal voor 70 % van de waarde worden gedekt door bedragen die uit de EU-begroting zijn gereserveerd.
Zodra het Europees Parlement en de Raad het voorstel van vandaag hebben goedgekeurd en het bijbehorende memorandum van overeenstemming alsmede de leningsovereenkomst met de Oekraïense autoriteiten ondertekend zijn, zal de Commissie Oekraïne snel het bedrag van 1 miljard EUR ter beschikking stellen.
Deze financiële bijstand komt bovenop de ongekende steun die de EU tot nu toe heeft verleend, in de vorm van humanitaire, ontwikkelings- en defensiebijstand, de opschorting van alle invoerrechten op de Oekraïense uitvoer voor één jaar of met andere solidariteitsinitiatieven, bijvoorbeeld om knelpunten in het vervoer aan te pakken, zodat de uitvoer met name van graan kan worden gewaarborgd.
Enkele reacties van leden van de Commissie:
Voorzitter Ursula von der Leyen: "De EU blijft achter Oekraïne en zijn moedige bevolking staan. Vandaag stellen wij een tranche van 1 miljard EUR van de nieuwe macrofinanciële bijstand aan Oekraïne voor. Met dit eerste deel van de in mei aangekondigde bijstand zullen we in staat zijn onmiddellijk te reageren op de dringende behoeften van Oekraïne. De EU zal Oekraïne blijven helpen en op langere termijn zijn wederopbouw als democratisch en welvarend land ondersteunen.”
Valdis Dombrovskis, uitvoerend vicevoorzitter voor een economie die werkt voor de mensen: "De jongste financiële bijstand en het eerste deel van het pakket financiële steun ten belope van 9 miljard EUR tonen opnieuw aan dat de EU vastberaden is Oekraïne en zijn bevolking te steunen tegen de aanhoudende illegale agressie van Rusland. Deze leningen zullen Oekraïne in staat stellen zijn onmiddellijke massale financieringsbehoeften in sterkere mate te lenigen, terwijl de EU blijk geeft van verdere solidariteit door de rentekosten te dragen.”
Josep Borrell, hoge vertegenwoordiger/vicevoorzitter voor een sterker Europa in de wereld, hierover: "De ongerechtvaardigde oorlog die Poetin tegen Oekraïne voert, zet een enorme economische druk op de bevolking van dat land. De Europese Unie handelt met grote spoed om de financiële stabiliteit van Oekraïne te ondersteunen en het land bij te staan om zijn toekomst binnen de Europese familie weer op te bouwen. Met dit noodpakket sturen we een krachtige boodschap: de Europese Unie blijft achter Oekraïne en zijn bevolking staan.”
Johannes Hahn, commissaris voor Begroting en Administratie: " Met dit voorstel blijven wij optimaal gebruikmaken van de EU-begroting om onze buur en bondgenoot Oekraïne te ondersteunen in de huidige uiterst pijnlijke omstandigheden. Wij rekenen erop dat het Europees Parlement en de Raad snel met het voorstel instemmen zodat wij ten aanzien van de dringende financieringsbehoeften in staat zijn snel de eerste betaling aan Oekraïne uit te voeren.”
Paolo Gentiloni, commissaris voor Economie: "De Europese Commissie is vastbesloten Oekraïne te steunen om zijn financiën op orde te houden, nu het land zich blijft verdedigen tegen de Russische agressor. Dit voorstel is een nieuwe concrete stap om die toezegging waar te maken, door 1 miljard EUR beschikbaar te stellen en dit bedrag snel aan Oekraïne te kunnen uitbetalen. Tegelijkertijd zullen wij zonder dralen blijven werken aan een voorstel voor het tweede deel van de buitengewone macrofinanciële bijstand, zoals aangekondigd in mei.”
Achtergrond
De afgelopen jaren heeft de EU Oekraïne reeds aanzienlijke bijstand verleend in het kader van haar MFB-programma. Sinds 2014 heeft de EU via vijf MFB-programma's meer dan 5 miljard EUR aan Oekraïne verstrekt en daarmee de uitvoering van een brede hervormingsagenda ondersteund op gebieden als corruptiebestrijding, de onafhankelijkheid van het rechtsstelsel, de rechtsstaat en verbetering van het ondernemingsklimaat. Daarnaast heeft de Commissie eerder dit jaar een MFB-noodlening van 1,2 miljard EUR toegekend, waarvoor in de eerste jaarhelft van 2022 middelen werden opgehaald via twee onderhandse plaatsingen. Op 18 mei heeft de Commissie in een mededeling plannen voorgesteld voor EU-maatregelen om het Oekraïense financieringstekort op korte termijn aan te pakken, en voor een kader voor de wederopbouw op langere termijn.
Om de MFB te financieren, gaat de Commissie namens de EU op de kapitaalmarkten leningen aan, parallel met haar andere programma's, met name NextGenerationEU en SURE. De mogelijke leningen voor Oekraïne zijn opgenomen in het financieringsplan van de Commissie voor de tweede helft van 2022.
Pakketten van macrofinanciële bijstand (MFB) maken deel uit van het bredere engagement dat de EU aangaat met aangrenzende landen, en zijn bedoeld als uitzonderlijk EU-instrument voor crisisrespons. Ze worden ter beschikking gesteld van nabuurschapslanden van de EU die met ernstige betalingsbalansproblemen kampen. Naast macrofinanciële bijstand biedt de EU ondersteuning aan Oekraïne via tal van andere instrumenten, zoals humanitaire hulp, begrotingssteun, thematische programma's, technische bijstand en blendingfaciliteiten ter ondersteuning van investeringen.
Voor meer informatie
Verklaring van voorzitter Von der Leyen over de financiële steun van de EU aan Oekraïne
Conclusies van de Europese Raad van 23 juni.
Mededeling van 18 mei 2022 over hulp voor en wederopbouw van Oekraïne