Meer documenten
Gemeenschappelijk landbouwbeleid 2023-2027: de Commissie keurt de eerste strategische GLB-plannen goed
Vandaag heeft de Europese Commissie het eerste pakket strategische GLB-plannen goedgekeurd voor zeven landen: Denemarken, Finland, Frankrijk, Ierland, Polen, Portugal en Spanje. Daarmee is een belangrijke stap gezet op weg naar de uitvoering van het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB), dat ingaat op 1 januari 2023. Het nieuwe GLB is ontworpen om de overgang naar een duurzame, veerkrachtige en moderne Europese landbouwsector vorm te geven. In het kader van de hervorming wordt de financiering eerlijker verdeeld over kleine en middelgrote familiebedrijven en jonge landbouwers. Bovendien worden de boeren gestimuleerd om gebruik te maken van innovaties, gaande van precisielandbouw tot agro-ecologische productiemethoden. Het nieuwe GLB kan, met de ondersteuning die het verleent voor concrete acties op deze en andere gebieden, de hoeksteen zijn voor de voedselzekerheid en de landbouwgemeenschappen in de EU.
Bij het nieuwe GLB wordt efficiënter en doeltreffender te werk gegaan. De EU-landen zullen nationale strategische GLB-plannen uitvoeren. Daarbij combineren zij middelen voor inkomenssteun, plattelandsontwikkeling en marktmaatregelen. Elke lidstaat heeft bij het opstellen van zijn strategisch GLB-plan uit een breed scala van EU-interventies gekozen en de geselecteerde interventies toegesneden op zijn specifieke behoeften en op de lokale omstandigheden. De Commissie heeft beoordeeld of in elk plan voldoende wordt toegewerkt naar de tien belangrijkste GLB-doelstellingen, die inspelen op gedeelde ecologische, maatschappelijke en economische uitdagingen. De plannen zijn dan ook in overeenstemming met de EU-wetgeving en dragen bij aan de klimaat- en milieudoelstellingen van de EU, onder meer op het gebied van dierenwelzijn, zoals uiteengezet in de “van boer tot bord”-strategie en de biodiversiteitsstrategie van de Commissie.
Commissaris voor Landbouw Janusz Wojciechowski: “We zijn nu een stap dichter bij de uitvoering van een nieuw GLB voor de komende vijf jaar. Deze stap komt op een cruciaal moment, nu overduidelijk is geworden hoe belangrijk het is om onze landbouwsector krachtig te ondersteunen. De situatie waarmee de landbouwers nu te maken hebben, is problematisch: de productiekosten zijn sterk gestegen als gevolg van de Russische agressie in Oekraïne en er is de recente zomerdroogte. Landbouw is een langetermijnzaak en de Europese boeren hebben behoefte aan een duidelijk juridisch en financieel kader voor de toekomst. Met het nieuwe GLB kunnen we stimulansen bieden voor een slimme, concurrerende, veerkrachtige en gediversifieerde landbouwsector en zo zorgen voor stabiele inkomens en langetermijnvoedselzekerheid. Ik feliciteer de lidstaten die hard hebben gewerkt om hun plan klaar te krijgen en te zorgen voor de nodige ondersteuning van hun landbouwsectoren. De Commissie zal richtsnoeren blijven verstrekken voor een optimaal gebruik van wat het GLB te bieden heeft voor onze landbouwers en plattelandsgemeenschappen en voor onze burgers als geheel.”
Voor het GLB wordt 270 miljard euro uitgetrokken voor de periode 2023-2027. Met de zeven plannen die vandaag zijn goedgekeurd, is een budget van meer dan 120 miljard euro gemoeid, waarvan meer dan 34 miljard euro uitsluitend bestemd is voor milieu- en klimaatdoelstellingen en ecoregelingen. Deze middelen kunnen bijvoorbeeld worden ingezet om bodemvriendelijke praktijken te bevorderen en om het waterbeheer en de kwaliteit van grasland te verbeteren. Het GLB kan ook stimulansen bieden voor bebossing, brandpreventie en herstel en aanpassing van bossen. Landbouwers die aan ecoregelingen deelnemen, kunnen onder meer worden beloond voor het bannen of beperken van hun pesticidengebruik en voor het beperken van bodemerosie. Tussen 86% en 97% van de nationale oppervlakte cultuurgrond zal worden geëxploiteerd onder goede landbouw- en milieucondities. Ook gaat aanzienlijke financiering naar de ontwikkeling van de biologische productie. De meeste landen beogen een verdubbeling of zelfs verdriedubbeling van hun biologisch areaal. Gebieden met natuurlijke beperkingen, zoals berg- of kustgebieden, blijven in aanmerking komen voor specifieke financiering voor de instandhouding van landbouwactiviteiten.
In de context van de Russische agressie tegen Oekraïne en de aanhoudende stijging van de grondstoffenprijzen heeft de Commissie de lidstaten verzocht alle mogelijkheden van hun strategische GLB-plannen te benutten om de veerkracht van hun landbouwsector te versterken en zo de voedselzekerheid te bevorderen. Tot die mogelijkheden behoren het verminderen van de afhankelijkheid van kunstmest en het opschalen van de productie van hernieuwbare energie zonder de voedselproductie te ondermijnen, en ook het bevorderen van duurzame productiemethoden.
Generatievernieuwing is een van de grootste uitdagingen voor de Europese landbouw in de komende jaren. Het is essentieel dat de sector concurrerend blijft en dat de plattelandsgebieden aantrekkelijker worden. Specifieke steun voor jonge landbouwers neemt in elk goedgekeurd plan een prominente plaats in. In de zeven landen gaat meer dan 3 miljard euro rechtstreeks naar jonge landbouwers. Met de middelen voor plattelandsontwikkeling zullen duizenden banen en lokale bedrijven in plattelandsgebieden worden ondersteund en tegelijk wordt de toegang tot diensten en infrastructuur, zoals breedband, verbeterd. In overeenstemming met de langetermijnvisie voor de plattelandsgebieden van de EU zullen de behoeften van de plattelandsburgers ook worden aangepakt met andere EU-instrumenten, zoals de herstel- en veerkrachtfaciliteit of de Europese structuur- en investeringsfondsen.
Na de goedkeuring van de eerste zeven strategische GLB-plannen blijft de Europese Commissie zich ten volle inzetten voor een snelle goedkeuring van de resterende 21 plannen, rekening houdend met de kwaliteit en de tijdigheid van de reacties op de opmerkingen van de Commissie.
Achtergrond
De Europese Commissie heeft haar voorstel voor de hervorming van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) in 2018 gepresenteerd. Daarbij heeft ze een nieuwe manier van werken ingevoerd om het landbouwbeleid van de EU te moderniseren en te vereenvoudigen. Na uitvoerige onderhandelingen tussen het Europees Parlement, de Raad van de EU en de Europese Commissie werd een akkoord bereikt. Het nieuwe GLB werd op 2 december 2021 formeel goedgekeurd.
Zoals bepaald door de medewetgevers moesten de lidstaten hun strategisch GLB-plan uiterlijk op 1 januari 2022 indienen. Na ontvangst van de plannen heeft de Commissie alle lidstaten uiterlijk op 25 mei 2022 een brief met opmerkingen gestuurd. In overeenstemming met het transparantiebeginsel zijn die brieven gepubliceerd op de Europa-website, samen met de reacties van de lidstaten. Daarna hebben de diensten van de Commissie en de nationale autoriteiten de gestructureerde dialoog hervat om de resterende problemen op te lossen en de herziene GLB-plannen te voltooien. Om te worden goedgekeurd, moet elk plan volledig zijn, stroken met de wetgeving en ambitieus genoeg zijn om de GLB-doelstellingen en de milieu- en klimaatverbintenissen van de EU te realiseren.
Meer informatie