Meer documenten
Uitvoering milieumaatregelen: Commissie dringt aan op betere toepassing van de EU-milieuwetgeving ter bescherming van de menselijke gezondheid en het milieu
Vandaag heeft de Commissie de derde evaluatie van de uitvoering van het milieubeleid (Environmental Implementation Review, EIR) gepubliceerd, een belangrijk rapportage-instrument dat de handhaving op het gebied van het milieu ondersteunt en het bewustzijn vergroot over het belang van de uitvoering van milieuvoorschriften. Het overbruggen van de kloof tussen wat op het niveau van de Unie wordt besloten en wat in de praktijk wordt uitgevoerd, is van essentieel belang om te zorgen voor goede milieuresultaten voor de burgers en om een gelijk speelveld voor bedrijven te behouden en tegelijkertijd kansen voor economische ontwikkeling te creëren.
Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij: “De evaluatie van de uitvoering van het milieubeleid van dit jaar is een oproep tot actie. Hoewel er sinds de vorige evaluatie vooruitgang is geboekt op bepaalde gebieden, ben ik bezorgd over het feit dat de juridische kloof op andere gebieden nog steeds groter wordt, wat ons allemaal kwetsbaarder maakt voor milieuvervuiling en daarmee samenhangende risico's. Deze analyse biedt de lidstaten de instrumenten en informatie die zij nodig hebben om de uitvoering te verbeteren en onze gezondheid en het milieu beter te beschermen. Laten we er goed gebruik van maken!”.
In deze evaluatie van de uitvoering van het milieubeleid (EIR) worden op EU-niveau conclusies getrokken en gemeenschappelijke trends vastgesteld, op basis van 27 afzonderlijke landenverslagen waarin de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van de EU-milieuwetgeving is weergegeven. Zij bevat een schat aan informatie over de mate waarin de EU-regeringen de kwaliteit van de lucht die burgers inademen, het water dat zij drinken en de natuur om hen heen beschermen. Verder worden in de evaluatie voor elke lidstaat prioritaire verbeteringsmaatregelen vastgesteld.
Stand van zaken op de belangrijkste gebieden van het milieubeleid
- De biodiversiteit in de EU blijft afnemen. Enkele van de habitats waarvan de rating aangeeft dat zij over heel de EU in de slechtste staat verkeren zijn halfnatuurlijke graslanden, veenmoerassen, moerasgronden en laagveengebieden. Bossen staan onder enorme druk en de meeste lidstaten moeten nog meer vaart zetten achter de voltooiing van hun Natura 2000-netwerken.
- Water: De vooruitgang in de richting van een goede toestand van de waterlichamen verloopt traag en sommige lidstaten zijn te laat met de goedkeuring van belangrijke instrumenten om dit probleem aan te pakken, met name de stroomgebiedbeheerplannen. Evenzo moeten de lidstaten hun overstromingsrisicobeheerplan tijdig vaststellen om de overstromingsrisico's in hun land beter te beheren. Bovendien zijn de uitvoeringsbepalingen voor drinkwater nog steeds zorgwekkend in enkele landen. Daarnaast is de uitvoering van de EU-regels voor nitraat en de behandeling van stedelijk afvalwater traag verlopen als gevolg van ontoereikende planning en infrastructuur, ondanks de beschikbaarheid van EU-middelen.
- Circulaire economie: Hoewel de meeste lidstaten beschikken over nationale strategieën en actieplannen voor de circulaire economie, zijn er aanzienlijke verschillen tussen de lidstaten wat betreft de percentages voor de productiviteit van hulpbronnen en het circulaire gebruik van materialen. Met de productiviteitspercentages wordt gemeten hoe efficiënt een economie hulpbronnen inzet voor productie. Met de percentages voor het circulaire gebruik van materialen wordt het aandeel van teruggewonnen materiaal dat terugvloeit naar de economie gemeten. Er zijn meer maatregelen nodig om de mate waarin kunststoffen, bouwmaterialen en textiel gerecycled kunnen worden, te verbeteren. Afvalpreventie blijft een belangrijke uitdaging in alle lidstaten, en in sommige landen moet nog een oplossing worden gevonden voor stortplaatsen die niet aan de normen voldoen.
- Luchtverontreiniging zorgt voor Europeanen nog steeds voor grote gezondheidsproblemen. De lidstaten moeten op systematische en consistente wijze voldoen aan de eisen voor monitoring van de luchtkwaliteit om de voorschriften voor schone lucht op nationaal en EU-niveau beter te handhaven. Om te zorgen dat de voorschriften worden nageleefd zijn strenge maatregelen nodig, met name overschakeling op duurzame mobiliteit op basis van hernieuwbare energiebronnen en de invoering van emissiearme landbouwtechnieken, onder meer voor veeteelt, mest en meststoffenbeheer.
- Klimaat: Over het algemeen is de klimaatwetgeving in de hele EU goed ten uitvoer gelegd. Het is nu belangrijk om overeenstemming te bereiken over het pakket maatregelen om het in de klimaatwet voor 2030 vastgestelde streefcijfer van -55 % te halen en deze maatregelen uit te voeren. De adaptatie-inspanningen in elke lidstaat en op EU-niveau moeten echter worden opgevoerd om het hoofd te kunnen bieden aan de harde realiteit van toenemende klimaateffecten. Passende maatregelen om de door het klimaat veroorzaakte schade te voorkomen en/of tot een minimum te beperken, brengen aanzienlijke economische, ecologische en sociale voordelen met zich mee.
Elementen die de uitvoering vergemakkelijken (enablers)
Veel lidstaten moeten ervoor zorgen dat er meer financiering beschikbaar is om de investeringsbehoeften voor alle milieudoelstellingen en -prioriteiten te dekken. In deze EIR wordt voor het eerst voor elke lidstaat de beschikbare financiering voor de uitvoering van het milieubeleid vergeleken met de investeringsbehoeften. De investeringsbehoeften in de EU om aan de milieudoelstellingen te voldoen, bedragen 110 miljard euro per jaar. Bijna twee derde van het tekort aan milieugerelateerde investeringen houdt verband met de aanpak van algemene verontreiniging en de bescherming en het beheer van waterlichamen.
Aanpassing en versterking van de bestuurlijke capaciteit van de lidstaten is van cruciaal belang voor de naleving en uitvoering van de EU-wetgeving, en het waarborgen van daadwerkelijke toegang tot de rechter op nationaal niveau is van essentieel belang voor de uitvoering van de milieuwetgeving. Dit zijn de pijlers van milieugovernance. De meeste lidstaten kunnen de toegang van het publiek tot de rechter om besluiten, handelingen of nalatigheden aan te vechten nog verbeteren, met name op het gebied van planning met betrekking tot water, natuur en/of luchtkwaliteit. De meeste lidstaten moeten het publiek ook beter informeren over hun recht op toegang tot de rechter.
Achtergrond
De eerste evaluatie van de uitvoering van het milieubeleid werd in februari 2017 aangenomen. De EIR gaat hand in hand met het beleid van de Commissie voor betere regelgeving, dat gericht is op het verbeteren van de uitvoering van bestaande wetgeving en beleidsmaatregelen. Sinds de vaststelling ervan hebben veel lidstaten nationale EIR-dialogen georganiseerd over de prioritaire thema's die in hun verslagen zijn vastgesteld. In veel gevallen zijn daarbij regionale en lokale autoriteiten en de belangrijkste belanghebbenden betrokken.
De Commissie werkt door middel van de EIR met de lidstaten samen om hen in staat te stellen milieubeleid en -regels beter toe te passen. Wanneer de overeengekomen regels niet naar behoren worden uitgevoerd, kan de Commissie gerechtelijke stappen ondernemen.
Informatie over milieu-inbreuken is beschikbaar op een interactieve kaart en een dashboard.
Meer informatie
V&A over de evaluatie van de uitvoering van het milieubeleid