Meer documenten
Europese gezondheidsunie: uit het eerste verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied blijkt dat de EU grote vooruitgang boekt
De Commissie heeft vandaag haar eerste verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied gepubliceerd. In dat verslag wordt gewezen op de vooruitgang die sinds het uitbreken van de COVID-19-pandemie is geboekt op het gebied van paraatheid en respons, en met name op het gebied van medische tegenmaatregelen.
Het verslag bouwt in dat verband voort op de lessen die tijdens de pandemie zijn geleerd en de werkzaamheden ter versterking van de paraatheid en de respons. Ook worden in het verslag nieuwe uitdagingen voor volksgezondheidsautoriteiten in kaart gebracht, alsook de concrete maatregelen die de Commissie zal treffen om die uitdagingen direct aan te pakken.
Er is al veel bereikt: met de oprichting van de Autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA) heeft de Commissie aanzienlijke stappen gezet wat betreft paraatheid op gezondheidsgebied, onder meer op het gebied van opsporing, preventie, onderzoek, internationale samenwerking, respons, investeringen en bestrijding van desinformatie.
Er moet echter nog veel werk worden verzet. Voortbouwend op de vaststelling in juli 2022 van de drie prioritaire gezondheidsbedreigingen (ziekteverwekkers met een grote kans om een pandemie te veroorzaken; chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreigingen, en bedreigingen als gevolg van resistentie tegen antimicrobiële stoffen), worden in het verslag belangrijke maatregelen genoemd waarmee de paraatheid van de EU het komende jaar kan worden verbeterd.
Volgende stappen
De volgende stappen voor een betere paraatheid op het gebied van medische tegenmaatregelen zijn gericht op concrete acties voor 2023, die kunnen worden onderverdeeld in vier pijlers:
ontwikkeling van medische tegenmaatregelen: het programma “HERA INVEST” zal worden opgericht en worden uitgerust met een budget van 100 miljoen euro om innovatieve en strategische projecten te ondersteunen waarmee medische maatregelen tegen prioritaire grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid worden ontwikkeld.
Daarnaast zal de Commissie 80 miljoen euro investeren in projecten waarmee de ontwikkeling van de volgende generatie vaccins tegen COVID-19 wordt bevorderd, met als streven om veelbelovende technologieën te vinden die ook voor andere doeleinden kunnen worden gebruikt;
dreigingsevaluatie en kennisvergaring: HERA zal het kennisplatform voor medische tegenmaatregelen opzetten. Met dit instrument voor kennisvergaring en dreigingsevaluatie wordt de opsporing van gezondheidsbedreigingen beter gekoppeld aan de beschikbaarheid en toegankelijkheid van medische maatregelen tegen die bedreigingen in de EU;
veerkrachtige toeleveringsketens en productiecapaciteit: onder meer zal EU-FAB verder worden versterkt om ervoor te zorgen dat de EU in tijden van crisis snel levensreddende medische tegenmaatregelen kan produceren. De ontwikkeling van een dynamisch aankoopsysteem zal ook de toegang van de lidstaten tot medische tegenmaatregelen vergemakkelijken;
internationale coördinatie en wereldwijde samenwerking: virussen hebben geen boodschap aan grenzen. Ernstige grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid, zoals COVID-19, kunnen van buitenaf de EU bereiken of kunnen vanuit de EU elders terechtkomen. De strategische partnerschappen van de EU met derde landen moeten worden bevorderd en uitgebreid. Het verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied moet daarom worden gelezen in samenhang met de nieuwe mondiale gezondheidsstrategie van de EU, waarin de EU centraal wordt gesteld in de internationale inspanningen om de paraatheid voor toekomstige noodsituaties op gezondheidsgebied te versterken.
Voor al deze acties worden de te behalen resultaten nader beschreven in het werkplan van HERA voor 2023.
Achtergrond
Het verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied werd voor het eerst aangekondigd in de mededeling van de Commissie van 2021 “Eerste lessen uit de COVID-19-pandemie”. De Commissie zal jaarlijks een dergelijk verslag uitbrengen over de veranderende gezondheidsrisico's in de EU en de mate van paraatheid van de EU. Dit verslag heeft betrekking op pandemieën en andere noodsituaties op gezondheidsgebied, alsook op andere scenario's waarmee de EU te maken zou kunnen krijgen, zoals chemische, biologische, radiologische en nucleaire aanvallen of ongevallen, of technologische of milieurampen.
De beschikbaarheid en toegankelijkheid van medische tegenmaatregelen is slechts één onderdeel van de werkzaamheden inzake paraatheid. In toekomstige verslagen zal de nadruk daarom liggen op andere gebieden die van cruciaal belang zijn om het strategische EU-systeem voor paraatheid en respons op gezondheidsgebied te versterken.
HERA is een essentiële pijler van de Europese gezondheidsunie en een belangrijke troef bij het versterken van de respons en de paraatheid van de EU bij noodsituaties op gezondheidsgebied. HERA is in september 2021 opgericht om ad-hocbenaderingen voor het omgaan met pandemieën te vervangen door een permanente structuur met passende instrumenten en middelen om het optreden van de EU bij noodsituaties op gezondheidsgebied beter te kunnen plannen. Een kerndoelstelling van HERA is om de ontwikkeling, productie, aankoop en billijke verdeling van belangrijke medische tegenmaatregelen wanneer dat nodig is, te waarborgen. Daartoe analyseert HERA mogelijke ernstige grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid en vergaart zij de nodige kennis.
Meer informatie
Factsheet over het verslag over de paraatheid op gezondheidsgebied en het werkplan van HERA
Verslag over de mate van paraatheid op gezondheidsgebied