EU investeert €13,5 miljard in onderzoek en innovatie bestemd voor 2023-2024

De Commissie heeft vandaag het belangrijkste werkprogramma van Horizon Europa voor de periode 2023-24 vastgesteld, waarmee ongeveer 13,5 miljard euro zal worden uitgetrokken om onderzoekers en innovatoren in Europa te ondersteunen bij het zoeken naar baanbrekende oplossingen voor problemen op milieu-, energie-, digitaal en geopolitiek gebied.

Als onderdeel van het bredere onderzoeks- en innovatieprogramma van de EU, Horizon Europa, waarmee €95,5 miljard gemoeid is, zal deze financiering bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen van de EU, het vergroten van de veerkracht op energiegebied en de ontwikkeling van essentiële digitale technologieën. Er is ook ruimte voor gerichte acties om Oekraïne te ondersteunen, de economische veerkracht te vergroten en bij te dragen tot een duurzaam herstel van de COVID-19-pandemie. Het zal bijdragen tot een sterker Europees ecosysteem voor onderzoek en innovatie, onder andere door meer deelname van onderzoekers en innovatoren overal in Europa, meer mobiliteit, en financiering van onderzoeksinfrastructuren van wereldklasse. 

Resultaten boeken op het gebied van klimaatactie en digitale transformatie

€5,67 miljard (meer dan 42 % van de begroting van het werkprogramma) is bestemd voor het verwezenlijken van belangrijke doelstellingen op het gebied van klimaatactie, voor het vinden van innovatieve oplossingen om de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen en voor aanpassing aan de klimaatverandering. €1,67 miljard draagt bij aan ondersteuning van de biodiversiteit. 

Meer dan €4,5 miljard zal de digitale transitie van de EU ondersteunen, in het kader waarvan onder meer essentiële digitale technologieën zullen worden ontwikkeld en de integratie daarvan in ons leven zal worden bevorderd.

Ook het Nieuw Europees Bauhaus, dat tot doel heeft de voordelen van de groene transitie in het dagelijks leven en de leefruimten van mensen tastbaar te maken, zal uitgebreid worden ondersteund.

Ondersteuning voor een veilig, beveiligd en veerkrachtig Europa 

Er zal bijna €970 miljoen worden geïnvesteerd om de transitie naar schone energie te bespoedigen, in overeenstemming met het REPowerEU-plan, en om Europa op energiegebied minder afhankelijk te maken van onbetrouwbare leveranciers en volatiele fossiele brandstoffen. 

In 2023 gaat middels het werkprogramma meer dan €1 miljard aan investeringen in het kader van NextGenerationEU naar het herstel van de economische en sociale schade in Europa als gevolg van de COVID-19-pandemie. Daarnaast gaat €336 miljoen naar onderzoek en innovatie op het gebied van pandemieparaatheid en de respons bij noodsituaties op gezondheidsgebied. Dit is in overeenstemming met de doelstellingen van de Europese Autoriteit voor paraatheid en respons inzake noodsituaties op gezondheidsgebied (HERA). 

Het werkprogramma zal ook ondersteuning bieden om kritieke infrastructuur te beschermen tegen fysieke dreigingen en cyberdreigingen en daarmee de veerkracht van de EU te vergroten.

Gerichte steun aan Oekraïne 

Bovenop de €70 miljoen aan specifieke maatregelen die al in 2022 van start zijn gegaan, wordt gerichte steun aan Oekraïne geboden. Nieuwe acties zijn onder meer het verbeteren van de toegang tot Europese onderzoeksinfrastructuren voor onderzoekers uit Oekraïne, het voortzetten van de steun aan gezondheidswetenschappers uit Oekraïne en het ondersteunen van de klimaatneutrale wederopbouw van verschillende Oekraïense steden via de EU-missie voor klimaatneutrale en slimme steden.

Wereldwijde problemen vragen om wereldwijde oplossingen

Het werkprogramma 2023-2024 van Horizon Europa omvat acties ter ondersteuning en versterking van internationale initiatieven op het gebied van hernieuwbare energie, voedselsystemen, mondiale gezondheid, milieuobservaties enz. Het bouwt voort op het “Afrika-initiatief” en introduceert het nieuwe “Middellandse Zeegebied-initiatief”, waarmee wordt ingespeeld op de nieuwe onderzoeks- en innovatieagenda die samen met de Unie voor het Middellandse Zeegebied is ontwikkeld.  

Wat samenwerking met China betreft, staat in het werkprogramma het aanpakken van wereldwijde problemen middels twee vlaggenschipinitiatieven voor onderzoek op het gebied van voeding, landbouw en biotechnologie en van klimaatverandering en biodiversiteit centraal.

De bereidheid tot internationale samenwerking wordt afgewogen tegen de noodzaak om de belangen van de EU op strategische gebieden te beschermen, met name ten behoeve van de open strategische autonomie van de EU en haar technologisch leiderschap en concurrentievermogen.

EU‑missies

In 2023 zal meer dan €600 miljoen in de vijf EU-missies worden geïnvesteerd. Hiermee wordt onderzoek en innovatie ondersteund wat er onder meer — naar verwachting — toe zal leiden dat lokale en regionale overheden beter voorbereid zullen zijn op klimaatgerelateerde risico's, ten minste 25 000 km aan vrij stromende rivieren zullen worden hersteld, met 100 steden klimaatstadcontracten zullen worden gesloten, bodemmonitoringprogramma's in werking zullen worden gezet of minimaal invasieve diagnostische interventies voor kanker zullen worden geoptimaliseerd. De Commissie verwacht dat de missies bijdragen uit andere financieringsbronnen zullen genereren, zodat het totale investeringsniveau eind 2023 hoger zal zijn dan hetgeen in het kader van Horizon Europa wordt verdeeld.

Volgende stappen

De eerste oproepen tot het indienen van voorstellen zullen op 7 december 2022 worden opengesteld op het financierings- en aanbestedingsportaal van de EU. De informatiedagen voor Horizon Europa, gericht op mogelijke aanvragers, vinden tussen 6 december 2022 en 16 februari 2023 plaats.

Achtergrond

Het werkprogramma van Horizon Europa voor de periode 2023-2024 is gebaseerd op het in maart 2021 goedgekeurde strategisch plan van Horizon Europa voor 2021-2024. Het werd in samenwerking met belanghebbenden, de lidstaten en het Europees Parlement opgesteld. Op 1 december heeft de Commissie het startsein gegeven voor de grootste openbare raadpleging die ooit is gehouden met betrekking tot het verleden, het heden en de toekomst van de Horizon-programma's voor onderzoek en innovatie van de EU in 2014-2027. De raadpleging heeft een looptijd van 12 weken en de input wordt gebruikt voor de eindevaluatie van Horizon 2020, de tussentijdse evaluatie van Horizon Europa en bij de eerste voorbereidingen voor het strategisch plan Horizon Europa 2025-2027.

Meer informatie

Werkprogramma Horizon Europa 2023-2024

Video van Mariya Gabriel, commissaris voor Innovatie, Onderzoek, Cultuur, Onderwijs en Jeugd

Factsheets over Horizon Europa

Horizon Europa

Strategisch plan van Horizon Europa

Financierings- en aanbestedingsportaal – financieringsmogelijkheden