Europese Green Deal: overeenstemming over nieuwe regels voor toepassing van het EU-emissiehandelssysteem in de luchtvaartsector
De Commissie is ingenomen met het akkoord dat het Europees Parlement en de Raad deze week hebben bereikt om de luchtvaartsector “Fit for 55” te helpen maken, door de bijdrage van de sector aan onze doelstelling om de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55 % te verminderen, wettelijk vast te leggen. Het politieke akkoord over de herziening van de regels voor de luchtvaart van het EU-emissiehandelssysteem (EU-ETS) werd laat op 6 december bereikt.
De geactualiseerde regels voor de handel in emissierechten zullen de uitvoering van het “de vervuiler betaalt”-beginsel versnellen door de gratis emissierechten voor de luchtvaartsector tussen nu en 2026 geleidelijk af te schaffen. Door dit akkoord wordt het bestaande systeem, dat sinds 2012 van toepassing is op de luchtvaart, strikter. Dit betekent dat de sector meer verantwoordelijkheid zal dragen om te betalen voor zijn koolstofvoetafdruk en dat er meer economische stimulansen zullen zijn om de emissies te verminderen, vanwege een robuust prijssignaal.
Tot begin 2027 zal de koolstofbeprijzing van de EU van toepassing zijn op vluchten binnen de EU/EER en vertrekkende vluchten naar Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk, waarbij het huidige “stop de tijd”-mechanisme voor de internationale toepassing van de regels wordt gehandhaafd. In 2026 zal de Commissie een beoordeling uitvoeren van de regeling voor koolstofcompensatie en -reductie voor de internationale luchtvaart (Corsia) van de Internationale Burgerluchtvaartorganisatie (ICAO), om na te gaan of de doelstellingen van de Overeenkomst van Parijs met die regeling voldoende worden verwezenlijkt. Afhankelijk van het resultaat van die beoordeling zal de Commissie een wetgevingsvoorstel indienen waarbij het toepassingsgebied van de EU-emissiehandel tot vertrekkende vluchten zou kunnen worden uitgebreid indien Corsia niet voldoende is afgestemd op de Overeenkomst van Parijs.
Het akkoord voorziet ook in een nieuwe steunregeling om het gebruik van duurzame luchtvaartbrandstoffen te versnellen, gefinancierd met EU-ETS-inkomsten, die worden geraamd op 1,6 miljard euro. Ook komt er een nieuw systeem waarmee luchtvaartmaatschappijen de niet-CO2-emissies en klimaateffecten van de luchtvaart, die goed zijn voor twee derde van het totale klimaateffect van de luchtvaart, kunnen monitoren, rapporteren en verifiëren. Als belangrijke stap voorwaarts op het gebied van transparantie zullen meer gegevens over de emissies van de internationale luchtvaart op gebruikersvriendelijke wijze worden gepubliceerd, terwijl commercieel gevoelige gegevens worden beschermd.
Volgende stappen
Het politieke akkoord moet nu formeel worden aangenomen. Zodra het Europees Parlement en de Raad dit proces hebben afgerond, worden de nieuwe regels bekendgemaakt in het Publicatieblad van de Europese Unie en treden ze onmiddellijk in werking.
Achtergrond
De Europese Green Deal is de EU-strategie voor groei op de lange termijn om Europa uiterlijk in 2050 klimaatneutraal te maken. Om deze doelstelling te halen, moet Europa zijn emissies tegen 2030 met ten minste 55 % verminderen ten opzichte van het niveau van 1990. De overeenkomst van deze week vormt een nieuwe belangrijke stap in de goedkeuring van het wetgevingspakket “Fit for 55” van de Commissie om de Europese Green Deal te verwezenlijken. Zij sluit aan bij drie andere recente afspraken om tegen 2035 een einde te maken aan de verkoop van nieuwe CO2-uitstotende auto's in Europa, om de nationale emissiereductiedoelstellingen in de sectoren vervoer, gebouwen, afval en landbouw te verhogen, en om de koolstofverwijdering door landgebruik, bosbouw en landbouw te vergroten.
De luchtvaartemissies in Europa stegen tussen 2013 en 2019 gemiddeld met 5 % op jaarbasis. Naar verwachting zullen de — tijdens de pandemie drastisch gedaalde — emissies van de luchtvaart nog verder toenemen. Om klimaatneutraal te worden, moet de EU haar vervoersemissies tegen 2050 met 90 % verminderen ten opzichte van het niveau van 1990, ook in de luchtvaart. De verhoogde klimaatambitie van de luchtvaartsector zal van cruciaal belang zijn voor de EU om haar klimaatdoelstellingen in het kader van de Overeenkomst van Parijs te verwezenlijken en de Europese Green Deal tot een realiteit te maken.
Meer informatie
Voorstel voor een herziening van de ETS-regels voor de luchtvaart