Verklaring van de Commissie over de Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme

Ter gelegenheid van de 19e Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme heeft de Commissie de volgende verklaring uitgebracht:

“Vandaag brengt Europa hulde aan de slachtoffers en overlevenden van terroristische aanslagen. We zullen hen nooit vergeten. We zullen nooit buigen onder de angst die de terroristen met hun gruweldaden proberen te zaaien. Wat terroristen willen is ons verdelen. Maar dat zullen we niet toelaten.

Terrorismebestrijding is een prioriteit voor de EU. Terwijl we dit eerbetoon brengen aan de slachtoffers van terrorisme, gaat ons werk om aanslagen te voorkomen door. Om terroristische misdrijven te helpen voorkomen, treedt de EU actief op tegen terroristische propaganda – offline en online: door terroristen de middelen te ontnemen waarmee zij aanslagen plannen, financieren en uitvoeren, door de ruimte waarin zij dat doen te beperken, door radicalisering tegen te gaan en door de informatie-uitwisseling en de politiële samenwerking te verbeteren.

De Europese Commissie heeft in december 2020 een terrorismebestrijdingsagenda voorgesteld om de aanpak van terroristische dreigingen op het vlak van anticipatie, preventie, bescherming en reactie te verbeteren. Er wordt gewerkt aan de uitvoering van deze agenda, een kernonderdeel van de strategie voor de veiligheidsunie. De EU-agentschappen die bevoegd zijn op het vlak van binnenlandse zaken, bieden cruciale ondersteuning aan de nationale autoriteiten en rechtshandhavingsinstanties. Sinds 7 maart kunnen de nationale autoriteiten in het geactualiseerde Schengeninformatiesysteem nieuwe signaleringen vinden die hen helpen terrorisme te voorkomen en te bestrijden.

Een terroristische aanslag is een aanslag op onze samenleving en onze manier van leven. Daarom zal de Commissie de overlevenden blijven ondersteunen om hen te helpen hun leven weer op te bouwen. Via het netwerk voor voorlichting over radicalisering zorgen we ervoor dat de stem van de slachtoffers en de overlevenden een centrale plaats krijgt in onze respons.

Op deze herdenkingsdag hernieuwen we onze belofte dat we ons zullen blijven inzetten voor de slachtoffers en voor een inclusieve en veerkrachtige samenleving.”

Achtergrond

De Europese dag voor de slachtoffers van terrorisme werd ingevoerd na de aanslagen in Madrid van 11 maart 2004. Sinds 2005 herdenkt de Europese Unie ieder jaar op deze datum de slachtoffers van terroristische gruweldaden waar ook ter wereld.

Het netwerk voor voorlichting over radicalisering brengt via zijn werkgroep voor de herdenking van slachtoffers van terrorisme ervaringen van slachtoffers voor het voetlicht, helpt de herinnering aan de slachtoffers van terrorisme levend te houden en vraagt aandacht voor de menselijke gevolgen van gewelddadig extremisme. De rechten en de ondersteuning van slachtoffers staan ook centraal bij de werkzaamheden van het door de Commissie opgericht Europees netwerk van verenigingen van slachtoffers van terrorisme.

De Commissie heeft in een nieuwe terrorismebestrijdingsagenda aangegeven hoe terrorismebestrijding op EU-niveau in de toekomst kan worden aangepakt en hoe de aanpak van terroristische dreigingen op het vlak van anticipatie, preventie, bescherming en reactie kan worden verbeterd. De terrorismebestrijdingsagenda is een van de elementen die moeten bijdragen tot de interne veiligheid, een kernonderdeel van de strategie voor de veiligheidsunie, die de Commissie in juli 2020 heeft aangenomen. De terrorismebestrijdingsagenda heeft de volgende doelstellingen:

• Zwakke plekken in kaart brengen en capaciteit ontwikkelen om op dreigingen te anticiperen
• Aanvallen voorkomen door radicalisering aan te pakken
• Beveiliging door ontwerp bevorderen en kwetsbaarheden verminderen om steden en mensen te beschermen
• Meer operationele ondersteuning bieden, meer vervolgen en de rechten van slachtoffers beter beschermen om beter op aanslagen te reageren

Op het EU-internetforum kunnen regeringen van de EU-lidstaten, de internetsector en andere partners samenkomen om de uitdagingen die samenhangen met kwaadwillige en illegale online-inhoud te bespreken en aan te pakken. Het forum dient om samen na te gaan hoe kan worden opgetreden tegen misbruik van onlineplatforms door terroristen en gewelddadige extremisten.

Het verlenen van steun aan slachtoffers van – onder meer terroristische – misdrijven is een belangrijk onderdeel van de inspanningen die de Commissie levert om de dreiging van terrorisme in al haar aspecten aan te pakken. De EU heeft met de EU-brede schadeloosstellingsregeling, de richtlijn slachtofferrechten en de richtlijn terrorismebestrijding een sterk rechtskader opgezet om slachtoffers in heel Europa bescherming te bieden. De Commissie heeft haar eerste EU-strategie inzake de rechten van slachtoffers (2020-2025) vastgesteld. Deze strategie moet er in de eerste plaats voor zorgen dat slachtoffers van een misdrijf, ongeacht waar in de EU of onder welke omstandigheden dat misdrijf heeft plaatsgevonden, zich ten volle kunnen beroepen op hun rechten. De Commissie heeft in het kader van het EU-platform voor de rechten van slachtoffers een ad-hocgroep inzake slachtoffers van terrorisme opgericht. De Commissie heeft maatregelen genomen om de continuïteit van het EU-kenniscentrum voor slachtoffers van terrorisme te waarborgen en heeft een consortium geselecteerd dat het werk van het centrum de komende twee jaar zal voortzetten.