Commissie verwelkomt akkoord over allereerste EU-wet om methaanuitstoot in de EU en wereldwijd te beteugelen

De Commissie is ingenomen met het voorlopige akkoord dat het Europees Parlement en de Raad vandaag hebben bereikt over een nieuwe EU-verordening om de methaanuitstoot van de energiesector in Europa en in onze mondiale toeleveringsketens terug te dringen. Methaan is een krachtig broeikasgas — de op een na grootste bijdrage aan de klimaatverandering, na koolstofdioxide (CO2) — en het is ook een sterke luchtverontreiniger. Het akkoord van vandaag is dan ook van cruciaal belang voor de Europese Green Deal en om onze netto-uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55 % te verminderen. Op grond van het akkoord moeten de fossiele gas-, olie- en kolensectoren hun methaanuitstoot goed meten, monitoren, rapporteren en controleren, volgens de hoogste monitoringsnormen, en maatregelen treffen om hun methaanuitstoot te verminderen. Het akkoord van vandaag komt slechts enkele weken voor de COP28, waar de EU haar samenwerking met internationale partners bij het terugdringen van methaanuitstoot zal voortzetten.

Vermindering van methaanuitstoot in de EU

De vandaag overeengekomen verordening heeft tot doel de vermijdbare uitstoot van methaan in de atmosfeer een halt toe te roepen en methaanlekken van fossiele energiebedrijven die in de EU actief zijn, tot een minimum te beperken:

• exploitanten moeten regelmatig verslag uitbrengen aan de bevoegde instanties over de kwantificering en de meting van methaanuitstoot op bronniveau, ook voor niet-operationele activa;
• op grond van de verordening moeten olie- en gasbedrijven regelmatig hun apparatuur controleren om methaanlekken op het grondgebied van de EU op te sporen en te herstellen, binnen bepaalde termijnen;
• routinematig afblazen en affakkelen door de olie- en gassector wordt verboden en wordt beperkt tot niet-routinematig afblazen en affakkelen in onvermijdelijke omstandigheden, bijvoorbeeld om veiligheidsredenen of bij een storing;
• ontluchting uit stoomkolenmijnen wordt vanaf 2027 beperkt, met strengere voorwaarden vanaf 2031;
• ondernemingen in de olie-, gas- en steenkoolsector moeten een inventaris opstellen van gesloten, inactieve, gedichte en niet langer gebruikte activa, zoals putten en mijnen, om de uitstoot ervan te meten en ze moeten een plan opstellen om die uitstoot zo snel mogelijk te beperken. 

Meer transparantie en actie op het gebied van uitstoot van ingevoerde olie, gas en steenkool

De EU importeert een groot deel van de benodigde olie, gas en steenkool. In de verordening wordt ook de methaanuitstoot in verband met deze invoer aangepakt:

• er wordt een database voor methaantransparantie opgezet, waarin de door importeurs en EU-exploitanten gerapporteerde gegevens over methaanuitstoot openbaar worden gemaakt;
• de Commissie moet methaanprestatieprofielen van landen en ondernemingen opstellen zodat importeurs weloverwogen keuzes kunnen maken met betrekking tot hun energie-invoer;  
• de Commissie gaat ook een mondiaal instrument voor de monitoring van uitstoters van methaan en een mechanisme voor snelle waarschuwing voor gebeurtenissen waarbij uitzonderlijk veel emissies worden uitgestoten, opzetten, met informatie over de omvang, de regelmaat en de locatie van bronnen met een hoge methaanuitstoot, zowel binnen als buiten de EU. Als onderdeel van dit instrument zal de Commissie snel om informatie kunnen verzoeken over de maatregelen die de betrokken landen treffen om deze lekken aan te pakken; 
• de verordening schrijft voor dat nieuwe invoercontracten voor olie, gas en steenkool vanaf januari 2027 alleen kunnen worden gesloten indien voor exporteurs dezelfde monitoring-, rapporterings- en controleverplichtingen gelden als voor de producenten in de EU. De verordening bevat een methaanintensiteitmethode en bepaalt de maximumniveaus waaraan nieuwe contracten voor olie, gas en steenkool moeten voldoen.

Deze nieuwe transparantieverplichtingen voor internationale partners vormen input voor de bilaterale en multilaterale dialogen van de EU met mondiale energiepartners. Ruim 150 landen hebben zich ertoe verbonden hun methaanuitstoot te verminderen en hebben zich bij de mondiale methaanreductieverbintenis aangesloten. Het doel is de methaanuitstoot uiterlijk 2030 met 30% te verminderen, en dit instrument is bedoeld om ons te helpen met partners samen te werken bij de verwezenlijking van deze belangrijke doelstellingen.

Volgende stappen

Het voorlopige akkoord van vandaag moet nu formeel worden vastgesteld door zowel het Europees Parlement als de Raad. Zodra dit proces is afgerond, zal de nieuwe wetgeving in het Publicatieblad van de Europese Unie worden bekendgemaakt en in werking treden.

Achtergrond

De EU-methaanverordening voor de energiesector is in december 2021 voorgesteld als onderdeel van de voorstellen om de Europese Green Deal te verwezenlijken. Dit is de allereerste EU-wet om schadelijke methaanuitstoot in de energiesector te beteugelen. Het wetsvoorstel is een vervolg op de in 2020 aangenomen methaanstrategie van de EU.

Methaan is een krachtig broeikasgas, dat voor de totale bijdrage aan de klimaatverandering alleen door koolstofdioxide wordt overtroffen en verantwoordelijk is voor ongeveer een derde van de huidige klimaatopwarming. In het recentste IPCC-verslag wordt beschreven dat de methaanniveaus zich op een historisch hoog niveau bevinden en ruim boven de emissieniveaus liggen die verenigbaar zijn met de beperking van de opwarming tot de 1,5°C-doelstelling van de Overeenkomst van Parijs. Het terugdringen van methaanuitstoot is een van de snelste en doeltreffendste manieren om de opwarming van de aarde te vertragen. Nauwkeurige gegevens over methaanuitstoot op bronniveau van landen en de industrie wereldwijd zijn echter nodig om werkelijke vooruitgang te boeken.

De EU neemt het voortouw bij de internationale inspanningen om de methaanuitstoot aan te pakken. Samen met de VS is de EU tijdens de VN-klimaatconferentie COP26 in Glasgow in 2021 de methaanreductieverbintenis aangegaan. Tijdens de COP27 van vorig jaar heeft de EU samen met de Verenigde Staten, Japan, Canada, Noorwegen, Singapore en het Verenigd Koninkrijk een gezamenlijke verklaring van energie-importeurs en -exporteurs over het verminderen van broeikasgasemissies uit fossiele brandstoffen aangenomen, waarin de partijen zich ertoe verbinden snel maatregelen te nemen om de methaanuitstoot te beperken.

Meer informatie 

Commissievoorstel

Methaanuitstoot