EU neemt 13e sanctiepakket tegen Rusland aan na twee jaar Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne*

De Commissie is ingenomen met het feit dat de Raad een 13e sanctiepakket tegen Rusland heeft aangenomen. Twee jaar na de brutale Russische inval in Oekraïne kunnen Oekraïne en zijn bevolking blijven rekenen op de onverminderde steun van de EU. Europa is verenigd en vastbesloten om zijn waarden en grondbeginselen te blijven verdedigen.

Dit pakket is gericht op het verder beperken van de toegang van Rusland tot militaire technologie, zoals drones, en op het toevoegen op de sanctielijst van bedrijven en personen die betrokken zijn bij de Russische oorlogsinspanningen. Met dit nieuwe pakket is het aantal individuele plaatsingen op de lijst gestegen tot boven 2000, hetgeen een enorme klap betekent voor degenen die de illegale oorlog van Rusland tegen Oekraïne mogelijk maken.

En toch is er geen reden tot zelfgenoegzaamheid. De volledige uitvoering van de sancties is van cruciaal belang om Moskou de inkomsten, goederen en technologie te ontzeggen die het nodig heeft om zijn oorlog te voeden. De Commissie zal de lidstaten blijven ondersteunen om te zorgen voor een doeltreffende handhaving van de maatregelen en zal tevens nauw blijven samenwerken met derde landen om pogingen tot omzeiling aan te pakken.

De belangrijkste onderdelen van het 13e pakket:

UITBREIDING VAN DE SANCTIELIJST 

Dit is een ongezien pakket van 194 individuele aanwijzingen, waaronder 106 personen en 88 entiteiten. Daarmee overschrijdt de EU de drempel van 2000 plaatsingen op de lijst.  Deze uitbreiding van de sanctielijst wordt gekenmerkt door:

• Gericht tegen de Russische militaire en defensiesector: de nieuwe plaatsingen op de lijst omvatten meer dan 140 bedrijven en personen uit het Russische militair-industriële complex, waaronder de fabrikanten van raketten, drones, luchtdoelraketsystemen, militaire voertuigen, high-tech-onderdelen voor wapens en andere militaire uitrusting.
• Een krachtig signaal tegen de Russische oorlogspartners: de nieuwe plaatsingen op de lijst zijn gericht tegen 10 Russische ondernemingen en personen die betrokken zijn bij de verscheping van wapens van de Democratische Volksrepubliek Korea (DVK) naar Rusland. Zij zijn ook gericht tegen de minister van Defensie van de DVK en verschillende Wit-Russische bedrijven en personen die steun verlenen aan de Russische strijdkrachten.
• Bestrijding van omzeiling: de nieuwe plaatsingen op de lijst omvatten een Russisch logistiek bedrijf en zijn directeur die betrokken zijn bij de parallelle invoer van verboden goederen in Rusland, en een derde Russische actor die betrokken is bij een andere aanbestedingsregeling.
• Versterking van het optreden van de EU tegen de tijdelijke bezetting en de illegale annexatie van Oekraïense gebieden door Rusland: de nieuwe plaatsingen op de lijst omvatten 6 rechters en 10 ambtenaren in de bezette gebieden van Oekraïne.
• Bestraffing van schendingen van de rechten van het kind: op de nieuwe lijsten staan ook 15 personen en 2 entiteiten die betrokken zijn bij de gedwongen overdracht en deportatie en de militaire indoctrinatie van Oekraïense kinderen, onder meer in Wit-Rusland.

HANDELSMAATREGELEN

Dit pakket versterkt verder onze activiteiten om te verhinderen dat Rusland westerse gevoelige technologie voor zijn leger verwerft. Onbemande luchtvaartuigen, of drones, zijn cruciaal in de oorlog in Oekraïne. Dit pakket bevat daarom specifiek een lijst van ondernemingen die Rusland voorzien van belangrijke dronecomponenten en voert een aantal sectorale sancties in om lacunes te dichten en oorlogsvoering met drones moeilijker te maken.

Op basis van harde bewijzen uit verschillende bronnen, ondersteund door handels- en douanegegevens, worden in het pakket 27 Russische ondernemingen en ondernemingen uit derde landen toegevoegd aan de lijst van entiteiten die banden hebben met het militair-industriële complex van Rusland (bijlage IV bij Verordening (EU) nr. 833/2014). De EU zal deze ondernemingen onderwerpen aan uitvoerbeperkingen met betrekking tot goederen en technologie voor tweeërlei gebruik, alsook goederen en technologie die kunnen bijdragen tot de technologische versterking van de Russische defensie- en veiligheidssector. Het pakket voegt daaraan het volgende toe:

• 17 Russische ondernemingen die betrokken zijn bij de ontwikkeling, productie en levering van elektronische componenten die met name worden gebruikt voor de productie van drones.
• 4 in China geregistreerde ondernemingen en 1 in Kazachstan, India, Servië, Thailand, Sri Lanka en Turkije, die ook actief zijn op het gebied van elektronische componenten, waaronder die van oorsprong uit de EU.

Daarnaast breidt het pakket de lijst uit van geavanceerde technologische producten die kunnen bijdragen tot de militaire en technologische verbetering van Rusland of tot de ontwikkeling van zijn defensie- en veiligheidssector. Het voegt componenten toe die worden gebruikt voor de ontwikkeling en productie van drones, zoals elektrische transformatoren, statische omvormers en inductoren die onder meer in drones voorkomen, alsook aluminiumcondensatoren, die militaire toepassingen hebben, zoals in raketten en drones en in communicatiesystemen voor luchtvaartuigen en vaartuigen.  Dit zal de militaire vermogens van Rusland verder verzwakken. 

MAATREGELEN TER BEVORDERING VAN INTERNATIONALE SAMENWERKING

Het nieuwe pakket voegt het Verenigd Koninkrijk toe aan de lijst van partnerlanden voor de invoer van ijzer en staal. Deze partnerlanden passen een reeks beperkende maatregelen toe op de invoer van ijzer en staal en een reeks invoercontrolemaatregelen die in wezen gelijkwaardig zijn aan die in Verordening (EU) nr. 833/2014.

Achtergrond

Twee jaar na de grootschalige Russische invasie van Oekraïne is Europa verenigd en vastbesloten om zijn waarden en grondbeginselen te blijven verdedigen. De EU staat volledig achter Oekraïne en zijn bevolking, en zal de economie, de samenleving, de strijdkrachten en de toekomstige wederopbouw van het land, zolang als nodig tot een Oekraïense overwinning, krachtig blijven steunen.

Om de Russische oorlogsmachine haar inkomstenbronnen en elementaire uitrusting en technologie te ontnemen, heeft de EU tot dusver 13 sanctiepakketten tegen Rusland aangenomen. De sancties hebben aanzienlijke gevolgen gehad voor de buitenlandse inkomsten van Rusland. De EU-sancties hebben ook gezorgd voor onderbrekingen in de toeleveringsketens van Rusland en de toegang van Rusland tot westerse technologieën in belangrijke industriële sectoren beperkt. De sancties zullen na verloop van tijd groter effect sorteren.

Aangezien Rusland onze sancties probeert te omzeilen, monitort de Commissie voortdurend de doeltreffendheid van de bestaande maatregelen, beoordeelt zij hoe deze worden toegepast, spoort zij mogelijke lacunes op en pakt deze aan. De nadruk ligt nu op handhaving, met name tegen omzeiling van EU-sancties via derde landen.

Als EU-gezant voor sancties blijft David O'Sullivan volop met belangrijke derde landen in gesprek om omzeiling tegen te gaan. Dit levert al tastbare resultaten op. In sommige landen worden systemen ingevoerd om wederuitvoer te monitoren, te controleren en te blokkeren. We hebben met gelijkgestemde partners ook overeenstemming bereikt over een lijst van veelvoorkomende prioritaire sanctiegoederen ten aanzien waarvan bedrijven bijzondere zorgvuldigheid moeten betrachten en die derde landen niet naar Rusland mogen wederuitvoeren. We hebben onlangs vijf items toegevoegd. Daarnaast hebben we binnen de EU ook een lijst van economisch kritieke sanctiegoederen opgesteld, ten aanzien waarvan bedrijven en derde landen bijzonder oplettend moeten zijn.

Meer informatie

Link naar het Publicatieblad 

Factsheet over de gevolgen van de sancties

Meer informatie over EU-sancties

*Bijgewerkt op 23 februari 2024 om 11:50 uur.