Commissie vraagt feedback over gerichte ontwerp-wijzigingen regels voor kleine bedragen aan staatssteun in landbouwsector

De Europese Commissie heeft vandaag een publieke consultatie opengesteld, met de uitnodiging aan alle belanghebbenden opmerkingen te maken over gerichte ontwerp-wijzigingen van de regels inzake kleine steunbedragen voor de landbouwsector (“de-minimisverordening voor de landbouw”). Alle belanghebbenden hebben nu tot 21 juli 2024 de tijd om op deze consultatie te reageren.

De voorgestelde wijziging

De-minimisverordening voor de landbouw stelt kleine bedragen vrij van het toezicht op staatssteun. Die bedragen worden namelijk geacht geen gevolgen te hebben voor de mededinging en het handelsverkeer op de eengemaakte markt.

Na de laatste herziening in 2019 kunnen lidstaten in de landbouwsector momenteel steun toekennen tot €20.000 per begunstigde over een periode van drie boekjaren zonder dat die steun vooraf hoeft te worden aangemeld om goedkeuring van de Commissie te krijgen. Indien een lidstaat op nationaal niveau over een centraal de-minimisregister beschikt, geldt een hoger plafond van €25.000 over een periode van drie boekjaren. Naast deze plafonds per begunstigde heeft elke EU-lidstaat een nationaal maximumbedrag voor dit soort steun (een zgn. “nationaal maximum”), dat mogelijke concurrentievervalsing moet voorkomen.

De de-minimisverordening voor de landbouw loopt af op 31 december 2027. Een herziening van deze verordening stond gepland vóór die datum.

De Commissie heeft nota genomen van de conclusies van de Europese Raad van 17 en 18 april 2024 over het belang van een concurrerende, duurzame en veerkrachtige landbouwsector. Tegen deze achtergrond, en gezien de toenemende inflatiedruk op de landbouwsector en de hoge grondstoffenprijzen, is de Commissie op 2 mei 2024 begonnen met een gerichte herziening van de de-minimisverordening voor de landbouw – vroeger dus dan de geplande herziening.

De Commissie vraagt nu om feedback over deze vervroegde herziening van de de-minimisverordening voor de landbouw.

De ontwerp-wijzigingen omvatten de volgende aanpassingen:

• Het maximale de-minimisplafond per onderneming over drie jaar wordt verhoogd van €25.000 naar €37.000, om rekening te houden met inflatie.
• De aanpassing van de “nationale maxima”, die worden berekend op basis van de waarde van de landbouwproductie. In de huidige regels wordt bij deze berekening de periode 2012-2017 als referentie gebruikt. Deze referentieperiode wordt nu verruimd tot de periode 2012-2023. Zo kan rekening worden gehouden met de toegenomen waarde van de landbouwproductie, met name in de afgelopen jaren, en kan het nationale maximum voor alle lidstaten ook worden verhoogd.
• Het maximale steunbedrag zal voortaan worden berekend over een periode van drie jaar in plaats van over drie boekjaren, overeenkomstig de niet-sectorspecifieke algemene de-minimisregels.
• Op nationaal of Europees niveau komt er een verplicht centraal register voor de-minimissteun. Dit moet de transparantie vergroten en de regeldruk verminderen voor landbouwers die momenteel een systeem van eigen verklaringen gebruiken. Zij hoeven dan namelijk niet langer zelf de naleving van de regels te monitoren. (Momenteel zijn dit soort centrale registers vrijwillig voor de lidstaten.)

Door het maximale de-minimisplafond per onderneming op te trekken om rekening te houden met inflatie, bieden de voorgestelde wijzigingen de lidstaten meer mogelijkheden om landbouwers eenvoudiger, sneller, directer en efficiënter te steunen doordat dit soort steun niet hoeft te worden aangemeld bij of goedgekeurd door de Commissie. Deze voorgestelde wijzigingen zullen ook de regeldruk voor landbouwers verminderen doordat er verplichte centrale de-minimisregisters komen, die de rapportageverplichtingen voor landbouwers – meestal micro-ondernemingen of mkb-bedrijven – zullen verlichten.

Ten slotte zal de herziening de verordening verlengen tot en met 2032.

Volgende stappen

Alle belanghebbenden krijgen nu de kans om tegen 21 juli 2024 hun opmerkingen over de ontwerp-wijzigingen te maken. Meer informatie, onder meer over hoe een bijdrage kan worden ingediend, is hier beschikbaar.

Naast de publieke consultatie die vandaag van start is gegaan, zal het conceptvoorstel ook worden besproken tijdens overleg tussen de Commissie en de lidstaten.

Zo krijgen zowel de lidstaten als andere belanghebbenden voldoende gelegenheid opmerkingen over het conceptvoorstel van de Commissie te maken.

De Commissie wil de wijzigingen van de de-minimisverordening voor de landbouw zo spoedig mogelijk goedkeuren; daarbij zal zij de feedback meenemen die zij van de lidstaten en de belanghebbende partijen ontvangt.

Achtergrond

Artikel 108, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) vraagt dat lidstaten alle staatssteun bij de Europese Commissie aanmelden en deze pas uitvoeren nadat ze van de Commissie goedkeuring hebben gekregen. De EU-machtigingsverordening inzake staatssteun biedt de Commissie de mogelijkheid bepaalde categorieën staatssteun met de eengemaakte markt verenigbaar te verklaren en vrij te stellen van de aanmeldingsverplichting uit het Verdrag.

Meer informatie over staatssteun in de landbouwsector is te vinden op de speciale website van DG Concurrentie.