Verklaring van voorzitter Von der Leyen, vicevoorzitter Jourová en commissaris Dalli over Europese herdenkingsdag van de Roma-Holocaust
Voorafgaand aan de herdenkingsdag van de Roma-Holocaust, op 2 augustus, verklaarden Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, Věra Jourová, vicevoorzitter voor Waarden en Transparantie, en Helena Dalli, commissaris voor Gelijkheid:
“Vandaag herdenken we de tragische gebeurtenissen die 80 jaar geleden, op 2 augustus 1944, in Auschwitz-Birkenau plaatsvonden. Die dag werden meer dan 4.300 mannen, vrouwen en kinderen van de Sinti en de Roma in het donker uit de barakken gehaald en door bewakers van de SS naar de gaskamers gebracht.
Tijdens de Holocaust zijn meer dan 500.000 Roma stelselmatig vermoord in kampen, velden en ongemarkeerde massagraven. Ze werden beroofd van het leven, hun cultuur werd onderdrukt en hun geschiedenis het zwijgen opgelegd. Het is onze plicht om hun verhaal niet te vergeten en hun nalatenschap te eerbiedigen. Daarom strijden we voor gerechtigheid en gelijkheid en komen we op voor alle geracialiseerde minderheden.
We vergeten niet, en we blijven ons inzetten voor een wereld waarin de menselijke waardigheid wordt geëerbiedigd, diversiteit wordt gekoesterd en haat geen plaats heeft.”
Achtergrond
Het Europees Parlement heeft 2 augustus in 2015 uitgeroepen tot jaarlijkse “Europese herdenkingsdag van de Roma-Holocaust” ter nagedachtenis aan de 500.000 Europese Roma – op dat moment ten minste een kwart van de totale omvang van deze bevolkingsgroep – die in het door de nazi's bezette Europa werden vermoord.
Zigeunerhaat en de discriminatie van en vooroordelen tegen de Roma vormen de onderliggende oorzaak van de Europese genocide op de Roma. Daarom hebben de Europese Commissie en de EU-lidstaten zich ertoe verbonden die kwesties aan te pakken. Dat is een belangrijk doel van het strategisch EU-kader voor de Roma 2020-2030 om tot gelijkheid, inclusie en participatie van de Roma op Europees en nationaal niveau te komen. De Commissie blijft zich vastbesloten inzetten voor de bestrijding van haat en discriminatie. Dat heeft ze bevestigd in de gezamenlijke mededeling “Geen plaats voor haat: een Europa dat verenigd is tegen haat”, die in december 2023 is goedgekeurd door de Commissie en de hoge vertegenwoordiger. Het doel is de inspanningen van de EU tegen haat in al zijn vormen, zoals zigeunerhaat, op te voeren door een aanpak te hanteren waarbij de hele samenleving wordt betrokken en door meer maatregelen op verschillende beleidsterreinen te treffen. De Commissie blijft nauw samenwerken met de lidstaten om de verwezenlijking van de kerndoelen van het strategisch EU-kader te monitoren. Dit najaar zal de Commissie een verslag bekendmaken over de uitvoering van de nationale strategische kaders voor de Roma. Dat verslag is gebaseerd op input van de lidstaten, de nationale Roma-contactpunten, inzichten van het maatschappelijk middenveld en enquêtes van het Bureau van de Europese Unie voor de grondrechten.
In het kader van het Programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” (CERV-programma) trekt de Europese Commissie in 2024 14 miljoen euro uit ter ondersteuning van projecten op het gebied van herdenken in Europa. Er wordt prioriteit gegeven aan projecten die gericht zijn op het bevorderen van de herdenking van de Holocaust, aan onderwijs en onderzoek en aan het bestrijden van ontkenning en verdraaiing van de Holocaust. Daarnaast wordt met RomaMemory, het gezamenlijk project van de Europese Commissie en de Raad van Europa, het bewustzijn vergroot over de stelselmatige vervolging van en de genocide op de Roma tijdens de Holocaust.
Meer informatie
Programma “Burgers, gelijkheid, rechten en waarden” (CERV-programma)
Gelijkheid, inclusie en participatie van Roma in de EU
Strategisch EU-kader voor de Roma
RomaMemory, het gezamenlijk project van de Europese Commissie en de Raad van Europa
Aanbeveling van de Raad over de Roma
Beoordelingsverslag over de nationale strategische kaders voor Roma van de lidstaten
Gezamenlijke mededeling “Geen plaats voor haat: een Europa verenigd tegen haat”