Vragen en antwoorden over het voorstel van de Commissie voor één digitaal aangifteportaal om de administratieve lasten voor de detachering van werknemers te verminderen

Waarom is er een nieuwe verordening nodig om de publieksinterface tot stand te brengen?

Er is een wetgevingsvoorstel nodig om het gebruik van IMI uit te breiden en te voorzien in de interactie van de openbare interface met IMI zelf. Bovendien worden persoonsgegevens verwerkt bij het opstellen, indienen en beheren van verklaringen van gedetacheerde werknemers in de openbare interface. Het voorstel voorziet in de passende rechtsgrondslag in het EU-recht voor de verwerking van persoonsgegevens, overeenkomstig de regels inzake de bescherming van persoonsgegevens van de Verordeningen (EU) 2016/679 en (EU) 2018/1725 van het Europees Parlement en de Raad.

Waarom is er behoefte aan een nieuwe openbare interface voor verklaringen van gedetacheerde werknemers?

De vrijheid van dienstverrichting omvat het recht van in een lidstaat gevestigde dienstverrichters om in een andere lidstaat diensten te verrichten. Om dienstencontracten uit te voeren, kunnen dienstverleners hun werknemers inzetten in andere lidstaten, een praktijk die bekend staat als detachering van werknemers. Een gedetacheerde werknemer is een werknemer die door zijn werkgever wordt uitgezonden om tijdelijk een dienst in een andere lidstaat te verrichten. In Europa werden in 2022 ongeveer 5 miljoen werknemers tijdelijk gedetacheerd om diensten te verlenen in een andere lidstaat, met een opwaartse trend in de afgelopen jaren.

In het EU-recht is een reeks dwingende regels vastgesteld met betrekking tot de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden die moeten worden toegepast op gedetacheerde werknemers, om te waarborgen dat de rechten en arbeidsomstandigheden van gedetacheerde werknemers in de hele EU worden beschermd. Om te zorgen voor een doeltreffend toezicht op de naleving van deze regels en de bescherming van de rechten van werknemers, kunnen de ontvangende lidstaten in andere lidstaten gevestigde dienstverleners verzoeken aangifte te doen van de detachering van werknemers op hun grondgebied, op voorwaarde dat een dergelijke aangifteverplichting gerechtvaardigd en evenredig is in overeenstemming met het EU-recht. Alle lidstaten hebben een dergelijke aangifteverplichting ingevoerd, die echter sterk verschilt in vorm en gevraagde informatie.

Bedrijven benadrukken voortdurend dat de huidige aangifteprocedures een belangrijke administratieve last vormen op de eengemaakte markt. De oprichting van een gemeenschappelijk elektronisch portaal voor aangiften van gedetacheerde werknemers zal helpen om de rapportageverplichtingen te stroomlijnen en de administratieve lasten voor bedrijven, met inbegrip van kmo's, aanzienlijk te verminderen.

Hoe ziet de nieuwe interface eruit?

De openbare interface zal een afspiegeling vormen van het EU-portaal voor verklaringen van terbeschikkingstelling in het wegvervoer (RTPD), een e-platform dat reeds beschikbaar is voor verklaringen van gedetacheerde werknemers in de wegvervoersector. Het gebruik van het portaal zal gratis zijn en bedrijven in staat stellen op een gebruiksvriendelijke manier detacheringsverklaringen in te dienen bij de lidstaten die gebruikmaken van de openbare interface, en de detacheringsverklaringen die zij hebben ingediend te beheren. De openbare interface zal beschikbaar zijn in alle officiële EU-talen, met een gebruiksvriendelijk registratieproces en de mogelijkheid voor bedrijven om gegevens uit eerder ingediende detacheringsverklaringen te hergebruiken.

Welke informatie is vereist op het standaardformulier dat in de openbare interface wordt gebruikt?

De specifieke inhoud van het standaardformulier zal door de Commissie worden vastgesteld in een uitvoeringshandeling, op basis van de inbreng van de deelnemende lidstaten.

In het algemeen zal dit standaardformulier de relevante informatie bevatten die nodig kan zijn om feitelijke controles op de werkplek mogelijk te maken, in overeenstemming met het EU-recht. Het bevat informatie over de dienstverlener, de gedetacheerde werknemer, de detacheringsopdracht, de contactpersoon voor de bevoegde autoriteiten en de afnemer van de dienst.

Hoe zal het voorstel de administratieve lasten voor bedrijven helpen verminderen?

Het stroomlijnen van de detacheringsverklaringen zal de administratieve lasten voor bedrijven, met inbegrip van kmo's, aanzienlijk verminderen. Een meertalige openbare interface met behulp van een standaardformulier zal detacherende ondernemingen in staat stellen hun detacheringsverklaringen op één plaats in te dienen voor alle detacheringen in de lidstaten die gebruikmaken van de openbare interface. Zij zullen ook de detacheringsverklaring in hun eigen taal kunnen opstellen.

De openbare interface zal leiden tot aanzienlijke tijdsbesparingen bij het invullen van de voorafgaande aangifte. Voorlopige ramingen wijzen op een gemiddelde vermindering van ongeveer 73 % van de tijd die nodig is om een voorafgaande aangifte in te vullen in vergelijking met de huidige verschillende nationale aangiftesystemen.

Op deze manier zal het voorstel ook bijdragen tot de toezegging van de Commissie om de rapportageverplichtingen als gevolg van EU-wetgeving te verminderen. Het zal met name bijdragen tot de doelstelling van de Commissie om de rapportageverplichtingen te rationaliseren en te vereenvoudigen, zoals uiteengezet in haar mededeling over het concurrentievermogen van de EU op lange termijn, met als uiteindelijk doel de daarmee gepaard gaande administratieve lasten met 25 % te verminderen, zonder de daarmee verband houdende beleidsdoelstellingen te ondermijnen.

Zal de openbare interface door alle lidstaten worden gebruikt?

De openbare interface zal door de Europese Commissie beschikbaar worden gesteld voor vrijwillig gebruik door de lidstaten. Lidstaten die hun nationale aangiftesysteem willen handhaven, zijn niet verplicht gebruik te maken van de door de Commissie aangeboden openbare interface. Wanneer de lidstaten besluiten gebruik te maken van de openbare interface, moeten zij ervoor zorgen dat dienstverleners die werknemers op hun grondgebied detacheren, kunnen voldoen aan hun verplichting om via dat portaal aangifte te doen van de detachering van werknemers, zonder aanvullende formulieren in te vullen of tegelijkertijd aangifte te doen van detachering op nationale portaalsites.

Hoeveel landen zullen naar verwachting gebruik maken van de openbare interface? Wat gaat de Commissie doen om te zorgen voor een brede benutting?

Ons voorstel om de openbare interface op vrijwillige basis beschikbaar te stellen, zal de lidstaten in staat stellen zich in hun eigen tempo bij het portaal voor één verklaring aan te sluiten. Wij zijn ervan overtuigd dat de stroomlijning van administratieve processen door de early adopters en een betere bescherming van de rechten van werknemers voor zichzelf zullen spreken. Reeds vóór het voorstel van vandaag heeft een eerste groep van negen lidstaten aangekondigd dat zij hun huidige informatievereisten zullen afstemmen op een gemeenschappelijk formulier dat vóór het nieuwe portaal door een deskundigengroep van de Commissie is opgesteld. Dat gemeenschappelijke formulier kan de basis vormen voor een toekomstig standaardformulier dat bij een uitvoeringshandeling wordt vastgesteld, en het voorstel van de Commissie voorziet in een mechanisme dat de Commissie in staat stelt het standaardformulier op verzoek van de lidstaten aan te passen.

Hoe zal de openbare interface de overheidsdiensten ten goede komen?

De openbare interface zal worden aangesloten op het door de Commissie beschikbaar gestelde Informatiesysteem interne markt (IMI). Door gebruik te maken van IMI zullen de lidstaten hun op zichzelf staande nationale aangiftesystemen kunnen stopzetten wanneer zij verbinding maken met IMI, waardoor de kosten voor de exploitatie en het onderhoud van deze systemen worden bespaard. IMI zal ook een digitale oplossing bieden voor lidstaten die nog geen digitaal nationaal aangiftesysteem gebruiken, zonder dat er tijd en middelen in de ontwikkeling ervan hoeven te worden geïnvesteerd. Lidstaten die het portaal willen gebruiken met behoud van hun nationale digitale databanken voor het monitoren van detacheringen, kunnen profiteren van de mogelijkheid om deze aan te sluiten op de openbare interface.

De nieuwe openbare interface zal een soortgelijke door de EU beheerde openbare interface hergebruiken die reeds bestaat voor de aangifte van terbeschikkingstellingen in de wegvervoersector. De afstemming van de administratieve procedure voor de aangifte van gedetacheerde werknemers in andere sectoren op de procedure voor de aangifte van gedetacheerde bestuurders in de wegvervoersector zal het gebruik van databanken en administratieve procedures verder helpen stroomlijnen.

Hoe zal het voorstel overheidsdiensten ondersteunen bij het toezicht op de naleving van de regels inzake gedetacheerde werknemers?

De indiening van detacheringsverklaringen via een gemeenschappelijke openbare interface zal een betere en uniformere toepassing van het EU-recht mogelijk maken. Het feit dat detacherende bedrijven niet langer gebruik hoeven te maken van verschillende nationale aangifteportalen, elk met verschillende informatieverzoeken, zal het gemakkelijker maken om gedetacheerde werknemers aan te geven. Dit zal het aantal gevallen van niet-naleving verminderen en tot meer transparantie leiden. Het initiatief zal aldus doeltreffende, adequate en gerichte inspecties door de bevoegde autoriteiten van de lidstaten vergemakkelijken en bijdragen tot de bescherming van gedetacheerde werknemers.

Hoe zal de nieuwe publieksinterface de grensoverschrijdende samenwerking tussen overheidsdiensten helpen verbeteren?

De administratieve samenwerking tussen de nationale autoriteiten die belast zijn met het toezicht op de naleving van de regels inzake de detachering van werknemers wordt ten uitvoer gelegd via het Informatiesysteem interne markt (IMI). Het systeem stelt een autoriteit in de ene lidstaat in staat om informatie of bijstand te vragen aan een autoriteit in een andere lidstaat. IMI speelt een sleutelrol bij de ondersteuning van de versterkte administratieve samenwerking en wederzijdse bijstand op het gebied van de detachering van werknemers.

Om deze administratieve samenwerking tussen de bevoegde autoriteiten te vergemakkelijken en verzoeken om wederzijdse bijstand te vereenvoudigen, zal de in de detacheringsverklaringen verstrekte informatie rechtstreeks in IMI beschikbaar worden gesteld. Een register in IMI zal de nationale bevoegde autoriteiten in staat stellen de gegevens te controleren van de detacheringsverklaringen die door detacherende ondernemingen zijn ingediend.

Zal het nieuwe voorstel ervoor zorgen dat de rechten van gedetacheerde werknemers voldoende worden beschermd?

Het EU-recht inzake de detachering van werknemers heeft tot doel de eerbiediging van een passend niveau van bescherming van de rechten van gedetacheerde werknemers te waarborgen, met name de handhaving van de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden, en tegelijkertijd het vrij verrichten van diensten op de eengemaakte markt te vergemakkelijken.

Het voorstel ondersteunt deze doelstellingen. Het voorstel wijzigt het bestaande EU-rechtskader voor de detachering van werknemers niet. Het vergemakkelijkt veeleer de indiening van detacheringsverklaringen waar nodig, de administratieve samenwerking tussen de lidstaten en het doeltreffende toezicht op de naleving van de toepasselijke arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden.

De openbare interface biedt gedetacheerde werknemers bovendien de mogelijkheid om een kopie van hun verklaringen te ontvangen. Dit zal gedetacheerde werknemers op de hoogte brengen van de actoren in de procedure en hen helpen hun rechten uit te oefenen. Deze mogelijkheid bestaat momenteel niet in de nationale aangiftesystemen.

Voor meer informatie

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad betreffende een openbare interface die verbonden is met het Informatiesysteem interne markt voor de verklaring van terbeschikkingstelling van werknemers en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1024/2012

Persbericht

Factsheet