Vapes harder aangepakt
Handhaving op illegale vapes versterken, beginnen met vapen voorkomen en stoppen met vapen stimuleren. Dat is de kern van het actieplan tegen vapen dat staatssecretaris Vincent Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) vandaag aanbiedt aan de Tweede Kamer. Door de acties moet de populariteit van vapen onder jongeren afnemen en de illegale handel in vapes teruggedrongen worden. De NVWA krijgt structureel meer geld voor handhaving, nieuwe wettelijke bevoegdheden en gaat hogere boetes uitdelen om illegale vapes harder aan te pakken.
Nicotine na heroïne en crack de meest verslavende drug
Staatssecretaris Vincent Karremans: “Het probleem met vapende jongeren is heel serieus. Een kwart van de jongeren tussen de 12 jaar en de 16 jaar heeft ooit gevapet. En 1 op de 7 doet het zelfs maandelijks. Omdat nicotine na heroïne en crack de meest verslavende drug is die er bestaat, zijn vapes sterk verslavend. Nicotine schaadt het ontwikkelende brein en kan al op jonge leeftijd tot een hardnekkige verslaving leiden. Dat is op zichzelf al heel ernstig, maar het maakt je ook vatbaarder voor andere verslavingen. Ik doe daarom ook wat ik kan om dit probleem aan te pakken.”
Aanpakken illegaliteit: meer handhavers en bevoegdheden NVWA
Om illegale handel aan te pakken, krijgt de NVWA structureel € 3 miljoen per jaar extra. Daarmee kunnen zij meer handhavers inzetten en investeren in innovatieve handhaving. Ook worden boetes verhoogd en krijgt de NVWA meer wettelijke bevoegdheden om efficiënter te kunnen handhaven. Een voorbeeld hiervan is dat niet alleen de online verkoop, maar ook het simpelweg online aanbieden van vapes wordt verboden. De handhaving op het online verbod wordt daarmee een stuk efficiënter voor de NVWA, omdat dan niet meer bewezen hoeft te worden dat er een online koop heeft plaatsgevonden.
Ook werkt Karremans aan een wetsvoorstel waarbij het in voorraad houden van vapes met smaakjes verboden wordt. Zodat verkopers er niet meer mee wegkomen als grote hoeveelheden (illegale) vapes worden aangetroffen, maar niet zichtbaar worden verkocht. In de handhaving wordt intensiever samengewerkt tussen VWS, NVWA en Douane maar ook met grote gemeenten zoals Amsterdam. Er wordt verkend of gemeentelijke BOA’s ingezet kunnen worden bij de handhaving op illegale handel in vapes.
Beginnen voorkomen: weg met relatief onschuldig imago
Om zoveel mogelijk te voorkomen dat jongeren met vapen beginnen, moeten we iets doen aan het onterecht relatief onschuldige imago. Vapes zijn niet onschuldig en zeker niet voor jongeren. Om af te rekenen met dit onterechte imago komen er dit jaar nog campagne-activiteiten gericht op ouders van middelbare scholieren over de schadelijkheid van vapes. Om er voor te zorgen dat vapes niet verkocht worden op plekken waar kinderen komen, mogen vapes alleen nog in speciaalzaken worden verkocht vanaf 2026.
Stoppen stimuleren: betere stophulp
Om stoppen verder te stimuleren onder vapende jongeren krijgt het Trimbos-instituut in 2025 extra middelen om de beschikbare kennis over stoppen met vapen te bundelen en daarbij de stoptrajecten beter te laten aansluiten op de behoeften van jongeren. Ook zal de website ikstopnu.nl worden uitgebreid met kennis die experts hebben verzameld over vapen. Het kabinet gaat zich inzetten om succesvolle initiatieven op scholen om jongeren te helpen stoppen met vapen te helpen verspreiden naar andere scholen.