Commissie stelt bredere, snellere EU-fondsen voor sociale zaken en werkgelegenheid voor
De Commissie stelt voor het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) en het Europees Fonds voor aanpassing aan de globalisering voor ontslagen werknemers (EFG)te wijzigen om het toepassingsgebied ervan uit te breiden en het gemakkelijker te maken steun voor werknemers te mobiliseren.
Met de voorgestelde wijzigingen zouden de lidstaten meer flexibiliteit krijgen om ESF+-financiering te heroriënteren naar de ontwikkeling van vaardigheden in strategische sectoren, zoals defensie en schone industrieën.
Het EFG zou ook eerder kunnen ingrijpen — voordat banenverlies optreedt — en sneller steun kunnen mobiliseren via een vereenvoudigde procedure.
Aanpassing van het Europees Sociaal Fonds Plus om vaardigheden en veerkracht te stimuleren in het licht van geopolitieke verschuivingen
Het ESF+ is het belangrijkste instrument van de EU voor investeringen in mensen, met een begroting van 95,8 miljard EUR voor 2021-2027. Samen met andere EU-fondsen ondersteunt het de Unie van vaardigheden - de EU-strategie ter verbetering van onderwijs, opleiding en een leven lang leren van hoge kwaliteit.
Dankzij de nieuwe door de Commissie voorgestelde wijzigingen zullen de lidstaten gemakkelijker kunnen investeren in vaardigheden voor de strategische sectoren van Europa, waaronder de defensie-industrie, de groene transitie en de automobielsector, alsook in regio's die worden getroffen door de ongerechtvaardigde agressie van Rusland tegen Oekraïne.
De nieuwe regels zullen het voor de lidstaten gemakkelijker maken om hun programma's aan te passen en de geplande ESF+-middelen naar deze nieuwe prioriteiten te verschuiven. Met de voorgestelde wijzigingen kunnen de lidstaten, wanneer zij besluiten ESF+-middelen op deze gebieden te gebruiken, profiteren van onmiddellijke financiële injectie en verdere flexibiliteit. Daarnaast voorziet het voorstel ook in specifieke financiële steun voor regio's die grenzen aan Rusland, Belarus en Oekraïne, met inbegrip van meer voorfinanciering en de mogelijkheid voor de EU om ESF+-projecten op deze gebieden volledig te financieren, waarbij de blijvende sociale en economische gevolgen van de Russische aanvalsoorlog worden erkend.
Versterking van het Fonds voor aanpassing aan de globalisering om meer werknemers te dekken en snellere toegang tot hulp te bieden
Het EFG ondersteunt ontslagen werknemers en zelfstandigen die hun baan hebben verloren als gevolg van onverwachte grote herstructureringen. Momenteel kan het EFG alleen steun verlenen aan werknemers die reeds zijn ontslagen als gevolg van ingrijpende herstructureringen.
De hervorming zou de steun uitbreiden tot werknemers die het risico lopen op dreigend banenverlies, waardoor eerder kan worden ingegrepen. Door snel steun te mobiliseren voordat collectief ontslag en banenverlies plaatsvinden, zal dit grotere verstoringen voorkomen en zorgen voor soepelere banenovergangen. De veranderingen zullen ten goede komen aan degenen in sectoren die een overgang of aanzienlijke structurele veranderingen ondergaan, met name in de industrie.
Dankzij de voorgestelde wijziging zullen werknemers die dreigen hun baan te verliezen, in een vroeg stadium kunnen profiteren van gepersonaliseerde steun. Dit zal hen helpen de vaardigheden te verwerven die nodig zijn om over te stappen naar nieuwe rollen en hun carrière nieuw leven in te blazen. Om EFG-steun mogelijk te maken, moeten bedrijven die een herstructurering ondergaan, deze aanvragen bij de betrokken lidstaat. Bedrijven zullen een deel van de aan werknemers geboden hulp moeten betalen.
De Commissie stelt ook voor de procedures voor de beschikbaarstelling van EFG-steun te stroomlijnen en te versnellen, zodat deze snel beschikbaar is waar deze het hardst nodig is.
Hoewel het Parlement en de Raad momenteel elk steunverzoek in het kader van het EFG afzonderlijk moeten beoordelen en goedkeuren, zouden zij in plaats daarvan de EFG-begroting eenmaal per jaar goedkeuren, waarbij de Commissie deze financiering aan de lidstaten toewijst op basis van hun verzoeken.
Sinds 2007 heeft het EFG in 182 gevallen geïntervenieerd en 700 miljoen euro uitgetrokken om hulp te bieden aan meer dan 170 000 mensen in 20 lidstaten. Uit recente gegevens van Eurofound blijkt dat grootschalige herstructureringen doorgaans meer dan een jaar duren, waarbij de meest uitgebreide gevallen bijna drie jaar in beslag nemen.
De voorgestelde wijziging is een vlaggenschipinitiatief van het actieplan voor de Europese automobielsector en het actieplan voor de Europese staal- en metaalindustrie en sluit aan bij de doelstellingen van de Unie van vaardigheden en het Europees kompas voor het concurrentievermogen.