EU-begroting voor defensiegerelateerde stimulering in het kader van de nieuwe verordening*
Nieuwe gerichte wijzigingen van bestaande EU-financieringsprogramma's zullen snellere, flexibelere en gecoördineerde investeringen in de Europese technologische en industriële defensiebasis (EDTIB)ondersteunen. In het kader van een nieuwe verordening ter stimulering van defensiegerelateerde investeringen binnen de EU-begroting die de Commissie vandaag heeft voorgesteld, zal de EU haar defensieparaatheid voor 2030 versterken en het ReArm Europe-plan uitvoeren.
De voorgestelde wijzigingen zullen de EU en de lidstaten beter in staat stellen belangrijke defensievermogens te ontwikkelen, op te schalen en te innoveren, en tegelijkertijd de toegang tot EU-middelen voor defensiegerelateerde projecten te stroomlijnen.
Het voorstel breidt het toepassingsgebied van het platform voor strategische technologieën voor Europa (STEP) uit tot defensiegerelateerde technologieën en producten, met name die welke in het recente Witboek over Europese defensie - paraatheid 2030 als prioritaire vermogens zijn aangemerkt. Deze aanpak zorgt ervoor dat STEP de ontwikkeling van geavanceerde technologieën die essentieel zijn voor de paraatheid van de EU op defensiegebied doeltreffend ondersteunt, door geselecteerde projecten in het kader van het Europees Defensiefonds, Horizon Europa en het programma Digitaal Europa te belonen met een STEP-zegel. Het uitgebreide toepassingsgebied van STEP zal naar verwachting ook investeringen in kritieke technologieën voor defensie stimuleren in het kader van het cohesiebeleid dat uit de EU-begroting wordt gefinancierd, met name in het kader van de specifieke doelstellingen van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling (EFRO) en het Cohesiefonds (CF). Deze aanpak zorgt ervoor dat STEP de ontwikkeling van geavanceerde technologieën die essentieel zijn voor de paraatheid van de EU op defensiegebied, doeltreffend ondersteunt.
Via de verordening Horizon Europa zal de Europese Innovatieraad (EIC) ook start-ups omvatten die zich bezighouden met innovaties op het gebied van tweeërlei gebruik en defensie. Het doel is een dynamisch innovatie-ecosysteem te bevorderen dat de ontwikkeling en uitrol van geavanceerde technologieën voor tweeërlei gebruik en defensie, zoals AI en cyberbeveiliging, versnelt.
Het programma Digitaal Europa moet ook worden uitgebreid met toepassingen voor tweeërlei gebruik. Dit zal cruciale steun bieden voor defensietechnologieën, met name bij de ontwikkeling en exploitatie van AI-gigafabrieken. Deze fabrieken zijn van vitaal belang voor het opschalen van de productie van geavanceerde technologieën met capaciteiten voor tweeërlei gebruik die relevant zijn voor zowel de civiele als de defensiesector.
Voortbouwend op het recente voorstel van de Commissie in het kader van de tussentijdse evaluatie van het cohesiebeleid voorziet de verordening in extra flexibiliteit bij het gebruik van EU-financiering om een robuuste en concurrerende Europese defensie-industrie te ondersteunen. De verordening bevat met name een “landingsclausule” binnen zowel het Europees Defensiefonds (EDF) als de wet ter ondersteuning van de productie van munitie (ASAP). Deze bepaling stelt de lidstaten in staat om op volledig vrijwillige basis middelen die hun in het kader van het cohesiebeleid zijn toegewezen, naar deze twee programma's over te dragen. De looptijd van ASAP wordt ook verlengd tot en met 31 december 2026.
Ten slotte wordt de steun voor militaire mobiliteit en digitale infrastructuur voor tweeërlei gebruik versterkt door wijzigingen in de Connecting Europe Facility (CEF). Ten eerste zal het gunstiger voorwaarden scheppen voor de lidstaten om cohesiefondsen over te hevelen naar de CEF voor vervoersinfrastructuurprojecten voor tweeërlei gebruik. Ten tweede zal het CEF-programma worden uitgebreid om digitale capaciteiten voor tweeërlei gebruik, zoals cloud-, AI- en 5G-systemen, te ondersteunen.
Volgende stappen
Dit pakket voorgestelde wijzigingen vormt een aanvulling op het omnibuspakket inzake defensievereenvoudiging, dat naar verwachting in juni 2025 door de Commissie zal worden ingediend. Het zal de EU-regelgeving en -processen verder stroomlijnen om snellere en efficiëntere defensie-investeringen en samenwerking tussen de lidstaten mogelijk te maken.
Achtergrond
Dit initiatief sluit aan bij de doelstellingen van het gezamenlijk witboek voor Europese defensie - paraatheid 2030. Het biedt de EU een duidelijk traject ter ondersteuning van de ontwikkeling van de defensievermogens die nodig zijn om haar burgers te beschermen, haar waarden te beschermen en in te spelen op een snel veranderende geopolitieke omgeving.
Voor meer informatie
Platform voor strategische technologieën voor Europa (STEP)
*Bijgewerkt op 22/04/2025 om 14:45