Cultuur verenigt, laatste Eurobarometer-shows
Cultuur geeft burgers een gevoel van gemeenschap en integratie. Volgens een nieuwe Eurobarometer-enquête van de Europese Commissie zijn burgers sterk voorstander van culturele uitwisseling, artistieke vrijheid en eerlijke arbeidsomstandigheden voor kunstenaars. Ze roepen ook op tot een sterkere rol van de EU om erfgoed te beschermen en in te spelen op de impact van nieuwe technologieën.
Cultuur, ons leven en onze geschiedenis
87 % van de respondenten is het ermee eens dat cultuur en culturele uitwisseling een zeer belangrijke plaats in de EU moeten krijgen, zodat de burgers zich meer Europees voelen. 86% zegt dat cultureel erfgoed belangrijk is voor Europa, wat bevestigt dat cultuur niet alleen in het huidige leven wordt gewaardeerd, maar ook als onderdeel van het verleden. Een vergelijkbaar percentage van de respondenten zegt dat cultuur en kunst belangrijk zijn voor het welzijn en de economische ontwikkeling.
Artistieke vrijheid wordt gewaardeerd, maar percepties variëren
Artistieke vrijheid blijft een pijler van democratische samenlevingen, en 88% van de Europeanen zei dat het belangrijk voor hen is. 77% gelooft dat kunstenaars hun ideeën en meningen vrij kunnen uiten zonder angst voor censuur of vergelding door hun regering. De perceptie van artistieke vrijheid verschilt echter van lidstaat tot lidstaat.
Bijna de helft van de Europeanen doet aan artistieke activiteiten
49% van de respondenten gaf aan in de afgelopen 12 maanden aan artistieke activiteiten te hebben deelgenomen. Dit is een aanzienlijke stijging ten opzichte van 2013, toen het cijfer 37% bedroeg.
Burgers maken zich zorgen over de impact van AI en de beloning van kunstenaars
Tegelijkertijd vreest 73 % van de ondervraagde Europeanen dat de opkomst van generatieve AI gevolgen kan hebben voor de werkgelegenheid of het inkomen van kunstenaars. Minder dan de helft van de Europeanen (48%) zei dat ze het verschil konden zien tussen een AI-kunstwerk en een kunstwerk dat door een mens is gemaakt. Meer in het algemeen blijft billijke beloning een probleem: Slechts 51% zegt dat zij geloven dat kunstenaars in hun land over het algemeen een eerlijke en passende vergoeding voor hun werk ontvangen.
De publieke opinie steunt een sterkere rol van de EU in de cultuur
De Europeanen zijn ook van mening dat hun land en de EU nauwer moeten samenwerken op het gebied van cultuurbeleid, met als topprioriteiten:
- de kunsten toegankelijker maken;
- bescherming van cultureel erfgoed tijdens oorlogen, natuurrampen of klimaatverandering;
- ervoor zorgen dat kunstenaars en cultuurwerkers een eerlijk loon en goede arbeidsomstandigheden krijgen.
Achtergrond
De resultaten van de speciale Eurobarometer van vandaag zullen helpen bij de voorbereiding van het Cultuurkompas voor Europa, het komende strategische kader van de Commissie voor het cultuurbeleid van de EU, dat nog in 2025 wordt verwacht. Daarnaast is er tot en met 13 mei een oproep tot het indienen van bewijsmateriaal over het cultuurkompas beschikbaar voor feedback.
De enquête werd uitgevoerd tussen februari en april 2025 en verzamelde antwoorden van meer dan 26 300 EU-burgers. Het volledige, gedetailleerde verslag en de factsheets voor elk van de 27 EU-lidstaten zijn vandaag op de Eurobarometer-website gepubliceerd.
Voor meer informatie
Speciale Eurobarometer 562: De houding van de burgers ten opzichte van cultuur
Een cultuurkompas voor Europa – Oproep tot het indienen van bewijsstukken