Meer documenten
Vragen en antwoorden over de strategie voor de eengemaakte markt
1. Waarom publiceert de Commissie nu een nieuwe strategie voor de eengemaakte markt?
De interne markt is onze Europese thuismarkt. Sinds de oprichting meer dan 30 jaar geleden is het de motor geweest van onze groei, welvaart en solidariteit. De interne markt bevordert het vrije verkeer van goederen, diensten, personen en kapitaal. Het biedt kansen en een stabiel en voorspelbaar klimaat om in Europa te investeren en zaken te doen; en tegelijkertijd de waarden van onze sociale markteconomie belichamen. Vandaag de dag is de eengemaakte markt de op één na grootste wereldeconomie, met een waarde van 18 biljoen euro, waardoor het bbp van de EU met ten minste 3-4% toeneemt.
De eengemaakte markt ondersteunt de stabiliteit en veerkracht van Europa tegen de toenemende mondiale handelsspanningen en een steeds onvoorspelbaarder mondiaal economisch klimaat. Het biedt Europese bedrijven kansen om meer met elkaar te handelen over de grenzen heen, waardoor externe schokken worden opgevangen en ze worden beschermd tegen mondiale onzekerheden.
Ondanks de geboekte vooruitgang blijft de eengemaakte markt echter versnipperd, waardoor bedrijven en burgers niet ten volle gebruik kunnen maken van het potentieel ervan. De Commissie erkent dit en presenteert vandaag een alomvattende strategie om het voor bedrijven gemakkelijker te maken om op de hele eengemaakte markt actief te zijn en te investeren. Bedrijven helpen bloeien in Europa zal het concurrentievermogen van Europa vergroten en onze strategische autonomie en veiligheid in deze onzekere tijden ondersteunen.
2. Wat maakt de nieuwe strategie voor de eengemaakte markt anders dan eerdere initiatieven op het gebied van de eengemaakte markt?
De strategie voor de eengemaakte markt weerspiegelt een nieuwe mondiale situatie en een nieuwe aanpak. De eengemaakte markt moet dringend worden verbeterd en bedrijven moeten in staat worden gesteld het potentieel ervan ten volle te benutten. Aan de basis ligt een nieuwe aanpak voor de voltooiing van de eengemaakte markt, gebaseerd op een nieuw contract met bedrijven en burgers. Het voorziet in meer vrij verkeer binnen de eengemaakte markt om kansen te creëren voor bedrijven en burgers; maar ook meer bescherming en empowerment voor zowel werknemers als consumenten.
De nieuwe methode voor onze Europese markt is gericht op het verminderen van belemmeringen, te beginnen met de "vreselijke tien", de schadelijkste belemmeringen voor handel en investeringen; over het stimuleren van de Europese dienstenmarkt; de nadruk te leggen op kmo's en digitalisering en vereenvoudiging te bevorderen. Het dringt er ook op aan de politieke en nationale verantwoordelijkheid te vergroten om de uitvoering en handhaving van overeengekomen beleidsmaatregelen te verbeteren en maakt gebruik van het rechtstreekse verband tussen de uitgaven van de EU en de hervorming van de regelgeving. Belangrijk is dat de nieuwe aanpak ook meer bescherming biedt, als schild tegen oneerlijke handelspraktijken.
3. Wat zijn de belangrijkste maatregelen die in de strategie worden voorgesteld?
In de strategie worden voorstellen gedaan om de bestaande belemmeringen op de eengemaakte markt aan te pakken, met bijzondere aandacht voor de tien meest schadelijke belemmeringen die zijn vastgesteld. De vastgestelde belemmeringen weerspiegelen de resultaten van specifieke raadpleging van belanghebbenden die een aanvulling vormen op andere analyses over de eengemaakte markt, waaronder het jaarlijkse verslag van de Commissie over de eengemaakte markt en het concurrentievermogen.
Het brengt ook een nieuwe dynamiek in de eengemaakte markt voor diensten, door de uitdagingen aan te pakken waarmee specifieke dienstensectoren worden geconfronteerd. Voorts worden specifieke maatregelen voorgesteld om het voor kmo's gemakkelijker te maken om op de eengemaakte markt actief te zijn en tegelijkertijd hun groei te bevorderen en opschaling aan te moedigen.
De strategie heeft ook tot doel het ondernemingsklimaat te vereenvoudigen door digitalisering en het standaard gebruik van digitale instrumenten te bevorderen. Andere vereenvoudigingsmaatregelen worden gepresenteerd in het pakket omnibusvereenvoudigingen dat vandaag parallel aan de strategie wordt gepubliceerd. Tot slot is de strategie ook gericht op een betere handhaving van de regels van de eengemaakte markt.
4. Wat zijn de 10 verschrikkelijke barrières?
De Commissie heeft op basis van uitvoerige raadplegingen van belanghebbenden een reeks belemmeringen voor de "vreselijke tien" interne markt vastgesteld:
- Gecompliceerde vestiging en bedrijfsvoering
- Te complexe EU-regels
- Gebrek aan eigen verantwoordelijkheid van de lidstaten voor de eengemaakte markt
- Erkenning van beroepskwalificaties
- Lange vertragingen bij de vaststelling van normen die van invloed zijn op innovatie en concurrentievermogen
- Gefragmenteerde regels inzake verpakking, etikettering en afval
- Verouderde geharmoniseerde productvoorschriften en gebrek aan productconformiteit
- Beperkende en uiteenlopende nationale dienstenregelgeving
- Lastige procedures voor tijdelijke detachering van werknemers
- Territoriale aanbodbeperkingen
De Commissie zal de bovengenoemde belemmeringen prioritair aanpakken. Vaak zijn deze belemmeringen een onbedoeld gevolg van legitieme beleidsbezwaren. Het aanpakken van de belemmeringen doet dan ook geen afbreuk aan de inzet van de eengemaakte markt voor hoge sociale en milieunormen ter bescherming van burgers en werknemers.
5. Wat zijn de belangrijkste maatregelen die worden voorgesteld om belemmeringen voor het vrije verkeer van goederen aan te pakken?
De Commissie stelt voor de meest schadelijke "vreselijke 10" belemmeringen voor het vrije verkeer van goederen en diensten aan te pakken. De geïdentificeerde belemmeringen met betrekking tot goederen zijn de volgende:
- Gefragmenteerde EU-regels inzake verpakking, etikettering en afval: De Commissie zal productetiketten duidelijker en toegankelijker maken. In de toekomst zullen digitale etiketten met behulp van QR-codes consumenten in staat stellen gemakkelijk toegang te krijgen tot informatie over producten, terwijl het voor bedrijven ook eenvoudiger wordt om de etiketteringsregels na te leven. Het digitale productpaspoort is een container voor productgerelateerde informatie, waaronder etiketten, en zal geleidelijk worden uitgerold met als doel het uiteindelijk in alle EU-productwetgeving te gebruiken. Daarnaast zal de Commissie voorstellen de vereisten met betrekking tot regelingen voor uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (EPR) die betrekking hebben op het beheer van hun producten aan het einde van hun levensduur, te harmoniseren en te vereenvoudigen, onder meer door een digitaal éénloketsysteem voor te stellen om formaliteiten te vervullen en zelfs eerder/onmiddellijk ongerechtvaardigde vereisten inzake gemachtigde vertegenwoordigers uit EPR-regelingen te verwijderen en de rapportageverplichtingen te verminderen.
- Verouderde productvoorschriften en ontoereikende capaciteit voor markttoezicht in de lidstaten: de Commissie stelt voor de activiteiten van de nationale markttoezichtautoriteiten op EU-niveau beter te coördineren. De Commissie is ook van plan het EU-rechtskader voor producten, het zogenaamde nieuwe wetgevingskader, te moderniseren en aan te passen aan de nieuwe realiteit.
- Lange vertragingen bij de vaststelling van normen, waardoor het voor bedrijven complex en duur is om aan te tonen dat zij de EU-regels naleven: de Commissie is voornemens de normalisatieverordening te herzien om de snelheid en flexibiliteit van het normalisatieproces te vergroten, te zorgen voor een evenwichtigere participatie van belanghebbenden, met name voor start-ups, kmo's, het maatschappelijk middenveld en de academische wereld, de toegang tot normen te verbeteren en de rol van de EU als mondiale normbepaler te versterken. Ondertussen zal het vandaag goedgekeurde omnibuspakket samen met deze strategie de Commissie in staat stellen gemeenschappelijke specificaties vast te stellen die bedrijven kunnen gebruiken om aan te tonen dat zij voldoen aan wettelijke vereisten in situaties waarin geen normen beschikbaar zijn.
- Territoriale aanbodbeperkingen: de Commissie zal instrumenten ontwikkelen om op te treden tegen bepaalde territoriale leveringsbeperkingen in de detailhandel. Wanneer TSC schadelijk en ongerechtvaardigd is, kan het de keuze van de consument beperken en bijdragen tot aanzienlijke prijsverschillen tussen producten in de EU, met name voor dagelijkse consumptiegoederen, met betrekking tot situaties die verder gaan dan die welke onder het mededingingsrecht vallen.
6. Wat stelt de Commissie voor om de meest schadelijke belemmeringen voor de grensoverschrijdende handel in diensten aan te pakken?
Door de belemmeringen voor de grensoverschrijdende handel in diensten aan te pakken, helpt de Commissie bedrijven die diensten verlenen in andere EU-landen. De relevante belemmeringen zijn de volgende:
- Beperkende en uiteenlopende nationale voorschriften voor diensten: Om deze belangrijke belemmering weg te nemen, stelt de Commissie voor om het voor bedrijven gemakkelijker te maken om tijdelijk grensoverschrijdende diensten aan te bieden, mogelijk door de vergunnings- en certificeringsregelingen voor diensten te harmoniseren, indien gebaseerd op het EU-recht.
- Erkenning van beroepskwalificaties: om burgers te helpen die in een andere lidstaat willen werken, wordt in de strategie voorgesteld het gebruik van digitale instrumenten te bevorderen en regelingen voor automatische erkenning uit te breiden, bijvoorbeeld op basis van het gemeenschappelijk opleidingskader, om erkenningen sneller en gemakkelijker te maken.
- Lastige procedures voor bedrijven om werknemers tijdelijk over de grenzen heen te detacheren: in aanvulling op de lopende werkzaamheden voor de invoering van een EU-portaal voor de eenvoudigere aangifte van de detachering van werknemers, zal de strategie maatregelen overwegen om het tijdelijk verlenen van diensten over de grenzen heen te vergemakkelijken. Zij zal ook overwegen de Europese socialezekerheidspas (ESSPASS) in de hele eengemaakte markt in te voeren en de Europese Arbeidsautoriteit (ELA) te versterken.
Deze acties zullen worden aangevuld met sectorspecifieke acties in het kader van een nieuwe benadering van diensten.
7. Waarom stelt de Commissie een nieuwe aanpak voor de dienstensector voor en wat is de bedoeling?
Aangezien de Europese dienstenmarkt niet ten volle functioneert en de meeste belemmeringen voor de handel in diensten al twintig jaar niet zijn veranderd, wordt in de strategie een nieuwe aanpak voorgesteld om de EU-dienstenmarkt een nieuwe dynamiek te geven. Met een nieuwe sectorale beleidsaanpak wordt in de strategie voorgesteld om specifieke kwesties voor afzonderlijke sectoren aan te pakken, waarbij de nadruk ligt op sectoren met een hoge economische waarde die relevant zijn voor de groene en de digitale transitie. Deze aanpak vormt een aanvulling op de bestaande horizontale beleidsaanpak.
De strategie bevat plannen voor maatregelen in de bouwsector door in 2026 een wet op de bouwdiensten voor te stellen. De Commissie zal ook een nieuwe leveringswet voorstellen om het EU-regelgevingskader voor post- en pakketbezorging te moderniseren. Voorts zal de Commissie initiatieven voorstellen om de verlening van industriegerelateerde diensten te vergemakkelijken en bedrijven te helpen bij het aanbieden van installatie-, onderhouds- of reparatiediensten voor de producten die aan andere EU-landen worden verkocht. In de strategie wordt ook beoogd richtsnoeren uit te vaardigen om de lidstaten te ondersteunen bij het vrijmaken van gereguleerde zakelijke diensten (waaronder bijvoorbeeld juridische, boekhoudkundige, fiscale en adviesdiensten) van onnodige regelgeving. Zij stelt ook voor de evenredigheid te waarborgen bij de regulering van de detailhandel. Deze initiatieven zullen een aanvulling vormen op specifieke maatregelen die de Commissie neemt om te zorgen voor een betere integratie van de eengemaakte markt voor energie, telecommunicatie en financiële diensten.
8. Welke andere belemmeringen pakt de Commissie met deze strategie aan?
In de strategie worden de belemmeringen in verband met de vestiging en exploitatie van ondernemingen erkend die worden veroorzaakt door complexe nationale vereisten. Om deze problemen aan te pakken, zal de Commissie een zogenaamde 28e regeling voor het Europese vennootschapsrecht vaststellen om bedrijven te helpen zich digitaal op te zetten en in de hele EU volgens gemeenschappelijke regels te werken (bv. met betrekking tot relevante aspecten van het belasting-, arbeids- en insolventierecht). De Commissie zal ook grensoverschrijdende bedrijfsoverdrachten vergemakkelijken.
De strategie heeft ook tot doel de inconsistente toepassing van de EU-regels op nationaal niveau aan te pakken, wat onnodige belemmeringen voor bedrijven kan creëren. De Commissie onderzoekt hoe haar eigen regels tot deze belemmeringen kunnen bijdragen en neemt maatregelen om deze te vereenvoudigen. Om dit te bereiken stelt de Commissie een reeks vereenvoudigingsmaatregelen vast om de administratieve lasten te verminderen. Voorts zal de Commissie de EU-regels inzake overheidsopdrachten stroomlijnen, met inbegrip van de regels inzake defensie, om deze efficiënter en toegankelijker te maken.
9. Welke maatregelen zijn er gepland om kmo's te ondersteunen bij het benutten van de eengemaakte markt?
Kleine en middelgrote ondernemingen worden vaak zwaar getroffen door complexe regels en voorschriften die in de hele Europese Unie uiteenlopen. Om dit aan te pakken, onderneemt de Europese Commissie stappen om kmo's te ondersteunen bij het navigeren op de eengemaakte markt en het benutten van de mogelijkheden ervan.
De Commissie introduceert een online-instrument voor de identificatie van kmo's, waarmee kmo's hun status gemakkelijk kunnen bewijzen. Dit instrument, dat in alle EU-talen beschikbaar is, zal kmo's helpen de EU-regels na te leven en gemakkelijker toegang te krijgen tot financiering. De Commissie benadrukt echter dat kmo's alleen in uitzonderlijke en gerechtvaardigde gevallen mogen worden gevraagd hun status te bevestigen. Het netwerk van kmo-gezanten zal een platform bieden om maatregelen te bevorderen die kmo's ondersteunen bij grensoverschrijdende handel. Daarnaast zal de Commissie een vrijwillige aanpak ontwikkelen om kmo's te helpen hun duurzaamheidsinspanningen te tonen en hun toegang tot duurzame financiering te verbeteren.
Vandaag introduceert de Commissie ook een nieuwe definitie voor Small Mid-Caps (SMC's), die van toepassing is op ondernemingen met minder dan 750 werknemers en een omzet van maximaal 150 miljoen EUR of totale activa van maximaal 129 miljoen EUR. SMC's zullen profiteren van vereenvoudigde vereisten uit hoofde van bepaalde EU-wetgeving, waardoor het voor hen gemakkelijker wordt om hun bedrijven op te schalen. Om ervoor te zorgen dat het beleid van de Commissie kmo's ondersteunt, kondigt de strategie de ontwikkeling aan van kmo-vriendelijke bepalingen die systematisch in aanmerking zullen worden genomen bij het opstellen van en onderhandelen over wetgeving. De Commissie zal ook een kmo-controle uitvoeren voor alle relevante initiatieven. Vandaag publiceert de Commissie haar meest recente jaarverslag over Europese kmo's, waarin de groei van de waarde en de werkgelegenheid van kmo's dit jaar wordt voorspeld.
10. Hoe zal de strategie de digitalisering op de eengemaakte markt helpen verbeteren?
Veel bedrijven en ondernemers hebben nog steeds moeite om online toegang te krijgen tot informatie en administratieve taken uit te voeren. Zelfs wanneer digitale procedures beschikbaar zijn, maken complexe wetten, verouderde gegevensformaten en inefficiënte IT-systemen het voor burgers en bedrijven moeilijk om de EU-regels digitaal na te leven.
Daarom is een verschuiving nodig van een op documenten gebaseerde naar een op gegevens gebaseerde eengemaakte markt. Om dit te ondersteunen, stelt de Commissie vandaag voor de digitale toegangspoort verder te ontwikkelen als één loket voor toegang tot informatie, bijstandsdiensten en de beschikbaarheid van het eenmalig te gebruiken technische systeem voor administratieve procedures te bevorderen. De Commissie zal ook nagaan of het potentieel van het Informatiesysteem interne markt (IMI) voor coördinatie tussen overheidsinstanties ten volle kan worden benut. Daarnaast zal de Commissie werken aan maatregelen om de procedures voor overheidsopdrachten in de hele EU verder te digitaliseren, te standaardiseren en te vereenvoudigen.
Bovendien zal de Commissie ook voorstellen om het digitale productpaspoort (DPP), dat voor het eerst is ingevoerd in de verordening inzake ecologisch ontwerp voor duurzame producten (ESPR), toe te passen op relevante bestaande en nieuwe EU-wetgeving. Het DPP zal dienen als een digitale container voor digitale etiketten, conformiteitsdocumentatie, instructies, handleidingen en andere technische documentatie die op grond van de EU-wetgeving vereist is. De Commissie stelt voor dit te doen in het kader van een herziening van het productwetgevingskader van de EU (het nieuwe wetgevingskader genoemd), waarbij de bestaande geharmoniseerde productvoorschriften van de EU worden aangepast. Bovendien zal de Europese portemonnee voor bedrijven een digitale identiteit voor marktdeelnemers tot stand brengen. Het zal het delen van geverifieerde gegevens en referenties en een rechtsgeldig meldingskanaal mogelijk maken, naadloze interactie met overheidsdiensten mogelijk maken en de kosten van naleving van de regelgeving verlagen.
11. Hoe is de strategie bedoeld om de handhaving van de internemarktregels te verbeteren en de nationale verantwoordelijkheid te versterken?
Om de eengemaakte markt doeltreffend te laten functioneren, moeten we de regels ervan proactief en efficiënt handhaven. Dit vereist nauwe samenwerking tussen de Europese Commissie en de EU-landen, van nationaal tot lokaal niveau. Om dit te bereiken stelt de Commissie voor dat elk EU-land een vertegenwoordiger op hoog niveau benoemt, bekend als een "single market sherpa", om de toepassing van de internemarktregels te bevorderen en nationale belemmeringen weg te nemen. De Commissie zal deze vertegenwoordigers regelmatig bijeenbrengen om de samenwerking te vergemakkelijken en beste praktijken uit te wisselen. De Commissie moedigt de EU-landen ook aan een proactievere aanpak te volgen om te voorkomen dat er nieuwe regelgevingsbelemmeringen ontstaan. Dit kan worden bereikt door ten volle gebruik te maken van de bestaande kennisgevingssystemen en de mogelijke gevolgen van nieuwe nationale regels zorgvuldig te beoordelen. Indien nodig zal de Commissie nieuwe wetgeving voorstellen, zoals een wet ter voorkoming van belemmeringen voor de eengemaakte markt, om eventuele problemen aan te pakken. De lidstaten worden ook aangemoedigd om hun SOLVIT-centra te versterken, die helpen individuele belemmeringen weg te nemen waarmee bedrijven en burgers worden geconfronteerd wanneer zij grensoverschrijdend actief zijn. De Commissie zal alle door Solvit vastgestelde systemische problemen opvolgen en een meer strategische aanpak van de handhaving hanteren, met bijzondere aandacht voor de belangrijkste gebieden die in een jaarlijkse agenda voor de handhaving van de eengemaakte markt worden geschetst. Door samen te werken en een proactieve aanpak van de handhaving te volgen, kunnen we ervoor zorgen dat de eengemaakte markt zijn volledige potentieel benut en tastbare voordelen oplevert voor bedrijven en burgers in de hele EU.
12. Hoe kan een beter functionerende eengemaakte markt bijdragen tot een sterkere EU wereldwijd?
Een sterke eengemaakte markt geeft Europa wereldwijd een sterke stem, waardoor de EU een sterke en betrouwbare partner kan blijven voor gelijkgestemde landen wereldwijd en binnen de regio. Ter aanvulling van de toegang tot de eengemaakte markt die aan EER-EVA-landen wordt verleend, stelt de Commissie een nieuw gestructureerd kader voor om de inclusie van de Westelijke Balkan, Oekraïne en Moldavië via de “snelwegen” van de eengemaakte markt te bevorderen. Deze zullen de aanpassing van de regelgeving bevorderen en de integratie van hun industrieën in de Europese waardeketens vóór de volledige toetreding vergemakkelijken.
Hoewel de EU een van de meest open economieën ter wereld is en zal blijven, is de wereldhandel bovendien drastisch veranderd door oneerlijke praktijken, ongerechtvaardigde tarieven en verstorende subsidies van sommige derde landen. Om het gelijke speelveld te herstellen en omdat de eengemaakte markt niet de uitvoerbestemming kan zijn van door de staat veroorzaakte overcapaciteit en handelsverleggingen, zal de EU waar nodig ten volle gebruik maken van handelsbeschermingsinstrumenten (met inbegrip van waarborgen) en gerechtvaardigde tarieven.
Voor meer informatie
Een strategie om de eengemaakte markt eenvoudig, naadloos en sterk te maken