EU en Oekraïne bereiken beginselakkoord over gemoderniseerde handelsbetrekkingen

De Commissie heeft de onderhandelingen met Oekraïne over de herziening van de diepe en brede vrijhandelsruimte (DCFTA) tussen de EU en Oekraïne afgerond. Het beginselakkoord over de herziening van de bepalingen inzake handelsliberalisering in het kader van de associatieovereenkomst markeert een nieuwe fase in de totstandbrenging van een voorspelbaar en wederkerig kader voor de lange termijn in de bredere context van het toetredingsproces van Oekraïne. Ook wordt ten volle rekening gehouden met de gevoeligheid van bepaalde landbouwsectoren, die door de EU-lidstaten en landbouwers aan de orde is gesteld.

Deze evaluatie draagt bij tot de geleidelijke integratie van Oekraïne in de eengemaakte markt van de EU en illustreert dat de EU zich onverminderd inzet voor de ondersteuning van Oekraïne. Zodra de herziene DCFTA is aangenomen, zal zij beide partijen ten goede komen door een kader te bieden voor economische zekerheid op lange termijn en stabiele handelsbetrekkingen.

Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie: “Met deze gemoderniseerde overeenkomst zorgen we voor handelsstromen van Oekraïne naar Europa en de wereldmarkten. En we bouwen ook bruggen van veerkracht en economische solidariteit in het licht van de ongerechtvaardigde aanvalsoorlog van Rusland. Tegelijkertijd blijven we de belangen van onze boeren beschermen. De plaats van Oekraïne is in de familie. Wij blijven ons inzetten voor een weg van wederzijdse groei en stabiliteit, die leidt tot de volledige integratie ervan in onze Unie.”

De gemoderniseerde overeenkomst is opgebouwd rond drie belangrijke pijlers:

• Gelijk speelveld: nieuwe markttoegang is afhankelijk van de geleidelijke aanpassing van Oekraïne aan de relevante productienormen van de EU, zoals dierenwelzijn, het gebruik van pesticiden en diergeneesmiddelen. Oekraïne zal naar verwachting elk jaar verslag uitbrengen over de vooruitgang die het op dit gebied heeft geboekt. Deze aanpak is in overeenstemming met de logica van het toetredingsproces van Oekraïne tot de EU en de overname van het EU-acquis.
• Een robuuste vrijwaringsclausule: beide partijen zullen de mogelijkheid hebben een vrijwaringsmechanisme te activeren dat de vaststelling van passende maatregelen mogelijk maakt in situaties waarin invoer nadelige gevolgen voor beide partijen kan hebben. In het geval van de EU kan de beoordeling van een mogelijke verstoring worden uitgevoerd op het niveau van een of meer lidstaten.
• Verbeterde handelsstromen: in de herziene overeenkomst wordt een evenwicht gevonden tussen het ondersteunen van de handel van Oekraïne met de EU en wordt ten volle rekening gehouden met de gevoeligheden van bepaalde landbouwsectoren en belanghebbenden in de EU. De onderhandelde markttoegang varieert: voor de meest gevoelige producten, zoals suiker, gevogelte, eieren, tarwe, maïs en honing, zijn er slechts bescheiden stijgingen ten opzichte van de oorspronkelijke DCFTA; voor andere producten zijn verbeteringen aangebracht die beide partijen ten goede komen op basis van onze complementaire markten; en ten slotte is voor bepaalde niet-gevoelige producten volledige liberalisering overeengekomen.

Beide partijen zijn ook overeengekomen maatregelen te onderzoeken om Oekraïense exporteurs te helpen hun traditionele markten in derde^landen te bereiken. Voorts zijn de EU en Oekraïne overeengekomen de situatie opnieuw te bezien in het licht van de vooruitgang op het gebied van economische integratie en de toetredingsvooruitzichten.

Volgende stappen

Beide partijen zullen nu werken aan het verfijnen van de technische elementen van de overeenkomst. De lidstaten en het Europees Parlement zullen de komende dagen op de hoogte worden gebracht van de details van de overeenkomst.

Onder voorbehoud van een definitieve juridische herziening van de beginselovereenkomst zullen de EU en Oekraïne nu hun respectieve procedures voor de formele goedkeuring van de herziene DCFTA voortzetten.

Aan EU-zijde zal de Commissie een voorstel voor een besluit van de Raad aannemen om de overeenkomst te bekrachtigen. De overeenkomst zal vervolgens formeel worden aangenomen door het Associatiecomité EU-Oekraïne.

Achtergrond

De associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne, met inbegrip van een diepe en brede vrijhandelsruimte (DCFTA), is tussen 2007 en 2011 onderhandeld en op 21 maart en 27 juni 2014 ondertekend. De DCFTA schrapte het overgrote deel van alle tarieven, met name voor industriële goederen.

Na de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne heeft de EU Oekraïne handelsfacilitaties en uitzonderlijke instrumenten verleend die jaarlijks een hoge mate van unilaterale liberalisering bieden in de vorm van autonome handelsmaatregelen. Deze waren van kracht sinds 4 juni 2022 en werden tweemaal verlengd tot het verstrijken ervan op 5 juni 2025, waarna overgangsmaatregelen in werking traden. Samen met de solidariteitscorridors werden de geldautomaten vastgesteld in de context van de grote verstoringen als gevolg van de oorlog en tegen de algemene trend van een daling van de handel van Oekraïne in het algemeen.

De Commissie heeft er consequent naar gestreefd overeenstemming te bereiken over wederzijdse tariefliberalisering op langere termijn met Oekraïne op grond van artikel 29 van de associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne, waarbij wordt gezorgd voor een naadloze overgang naar een nieuw kader waarin alle handelsregelingen in de vernieuwde DCFTA-regeling worden geïntegreerd.

Voor meer informatie

Vragen en antwoorden

Associatieovereenkomst EU-Oekraïne

Handelsbetrekkingen EU-Oekraïne

Factsheet - Solidariteit van de EU met Oekraïne in één oogopslag