Kabinet zet maatwerkaanpak verduurzaming industrie voort, focus op realisme
Het kabinet zet de maatwerkaanpak voor de verduurzaming van de Nederlandse industrie voort. In een vandaag aan de Tweede Kamer verzonden voortgangsbrief maakt het kabinet de balans op van de stand van zaken en schetst het de koers voor de komende periode. De maatwerkaanpak blijft, juist nu met de economische en geopolitieke uitdagingen, voor het verduurzamen van grote industriële uitstoters een prioriteit.
Waardevolle resultaten, maar uitvoering soms complex
Sinds 2022 werkt de overheid intensief samen met bedrijven om duurzame investeringen te versnellen en de leefomgeving te verbeteren. De focus ligt op de grootste industriële uitstoters van CO₂. Zij worden uitgedaagd om méér en sneller te verduurzamen dan wettelijk vereist, met extra aandacht voor het terugdringen van stikstof. De plannen moeten concreet en uitvoerbaar zijn.
De maatwerkaanpak heeft al veel opgeleverd, maar de uitvoering is soms complex en tijdrovend. Het kabinet kiest daarom voor realisme: de inzet concentreert zich komende tijd op bedrijven met ambitieuze, concrete en haalbare plannen die zorgen voor extra CO₂-reductie richting 2030.
Resultaten tot nu toe
Tot op heden hebben dertien bedrijven een intentieverklaring (Expression of Principles) ondertekend. Met bedrijven als Tata Steel Nederland, AnQore, Alco Energy Rotterdam, Zeeland Refinery en mogelijk OCI wordt gewerkt aan de volgende stap: de Joint Letter of Intent (JLoI). Met Cosun is een JLoI getekend, en met Nobian is als eerste een bindende maatwerkafspraak bereikt.
Niet alle bedrijven kunnen hun ambities al volledig omzetten in concrete projecten, bijvoorbeeld door uitdagende marktomstandigheden of onzekerheid over randvoorwaarden.
Voortgang per bedrijf
De bedrijven bevinden zich in verschillende fasen van het maatwerktraject. Enkele voorbeelden:
- Nobian heeft als eerste een bindende afspraak gesloten om oa zijn klimaatdoelstellingen met tien jaar te versnellen naar bijna 0 CO2-uitstoot in 2030.
- Yara heeft een maatwerksubsidie ontvangen voor een CCS-project dat vanaf 2026 tot 0,8 Mton per jaar minder CO2 uitstoot leidt.
- Voor de plannen van AnQore om de uitstoot van lachgas sterk te verminderen is recent een adviesaanvraag ingediend bij de Adviescommissie Maatwerkafspraken Verduurzaming Industrie.
- Tata Steel Nederland werkt met de overheid aan de uitwerking van het Groen Staal-plan.
- Dow werkte aan plannen met aanzienlijke CO₂-reductie, maar vanwege juridische belemmeringen en verslechterde marktomstandigheden ligt het traject momenteel stil.
Minister Sophie Hermans (Klimaat en Groene Groei): “De verduurzaming van onze industrie is en blijft een strategische prioriteit. In een onzekere wereld willen we een industrie die concurrerend is én verduurzaamt. De maatwerkaanpak biedt realistische, op maat gemaakte oplossingen waarmee bedrijven groene investeringen kunnen doen. Met bedrijven die daar concrete en haalbare plannen voor hebben gaan we daarmee verder. Niet alle bedrijven kunnen met de maatwerkaanpak hun ambities voor 2030 waarmaken. Ik vind het belangrijk om ruimte blijven bieden voor begeleiding van complexe, verduurzamingsprojecten. Zo bouwen we aan een toekomstbestendige industrie – cruciaal voor de onafhankelijkheid van Nederland.”
Staatssecretaris Thierry Aartsen (Openbaar Vervoer en Milieu):“Met de maatwerkaanpak stimuleren we bedrijven in Nederland om te verduurzamen, zorgen we voor het klimaat én werken we aan een gezonde balans tussen industrie, omwonenden en milieu. Belangrijk, omdat we op deze manier de industrie toekomstbestendig maken, met voldoende oog voor de leefomgeving en daarmee voor de gezondheid van omwonenden. Met deze én-én-aanpak wordt de Nederlandse industrie duurzaam versterkt én de leefomgeving rond de industrie verder verbeterd.”
Focus op realisme en lange termijn
Niet alle bedrijven kunnen hun klimaatambities voor 2030 al realiseren, bijvoorbeeld vanwege marktomstandigheden, internationale concurrentie of juridische obstakels. Voor deze bedrijven biedt de huidige maatwerkaanpak op dit moment geen uitkomst. Ze worden echter niet uitgesloten: we blijven met deze bedrijven in gesprek om te kijken of we kunnen ondersteunen bij complexe projecten die bijdragen aan klimaatneutraliteit op de lange termijn.
Verduurzaming blijft de enige route voor de Nederlandse industrie om toekomstbestendig en concurrerend te blijven binnen Europa. Daarom blijft het kabinet inzetten op CO₂-reductie, vermindering van stikstofuitstoot, innovatie en een aantrekkelijk investeringsklimaat.