Sterke economie, sterke veiligheid: kabinet neemt regie voor economische veiligheid
De wereld is fundamenteel veranderd. Tijdens de recente NAVO-top zijn afspraken gemaakt over noodzakelijke, stevige investeringen in onze veiligheid en onafhankelijkheid. Daarvoor hebben we een sterke economie nodig, met een sterke industrie en een sterk bedrijfsleven.
Onze economie is kwetsbaar als wij voor onze grondstoffen of onze energie afhankelijk zijn van derden. Als wij onvoldoende investeren in de technieken die ons veilig houden. En als bedrijven zich onvoldoende bewust zijn van hun eigen kwetsbaarheden. Daarom zet het kabinet nu forse stappen om de economische veiligheid van Nederland te versterken: minder afhankelijk, minder kwetsbaar en met meer regie vanuit de overheid. Bedrijven moeten daarbij ook zelf hun weerbaarheid versterken.
Het kabinet zet gerichte stappen om bedrijven en vitale sectoren beter te beschermen. Op initiatief van minister Karremans (Economische Zaken), minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) en staatssecretaris Boerma (Buitenlandse Handel) heeft de Ministerraad ingestemd met deze stevigere aanpak op economische veiligheid. Dat gebeurt via scherpere wetgeving, gerichte investeringen en directe ondersteuning voor ondernemers.
Aangescherpte wetgeving
We moeten ons bewust zijn van het feit dat onze kennis waardevol is. Dus moeten we scherp zijn op overnames of investeringen door mogendheden die met die kennis aan de haal gaan. De Wet veiligheidstoets investeringen, fusies en overnames (Wet vifo) wordt uitgebreid. Technologieën zoals kunstmatige intelligentie en biotechnologie vallen straks ook onder deze toets. Voor de defensie- en veiligheidsindustrie komt vanaf 2026 een aparte investeringstoets. Zo kan de overheid ongewenste overnames of investeringen in strategische sectoren blokkeren. Op die manier kan de overheid beter voorkomen dat kennis en technologie van bedrijven in Nederland in verkeerde handen valt.
Versterken van onafhankelijkheid
Grondstoffen zijn onmisbaar voor bijvoorbeeld chips, windmolens en medicijnen. Ze spelen dus een cruciale rol in onze economie. Daar moeten we ons continu bewust van zijn. Het kabinet investeert in technologische ontwikkeling, innovatie en de beschikbaarheid van kritieke grondstoffen. Invest International werkt aan een publiek-privaat fonds om de toegang tot deze grondstoffen te verbeteren. Economische veiligheid wordt structureel onderdeel van het industriebeleid.
Internationale samenwerking
Nederland kan niet alles alleen. Daarom versterken we de samenwerking met landen als Canada, Australië en Chili om de toegang tot cruciale grondstoffen te waarborgen. In Europa wordt samengewerkt aan de versterking van de halfgeleidersector via de Semicon Coalition.
Concrete ondersteuning voor ondernemers
We moeten onze ondernemers hierin meenemen en ondersteunen. De komende jaren neemt het kabinet extra maatregelen om ondernemers weerbaarder te maken tegen risico’s voor economische veiligheid:
- Uitbreiding van het Ondernemersloket Economische Veiligheid, met fysieke steunpunten in Eindhoven en Delft.
- Een landelijke campagne om ondernemers bewuster te maken van economische veiligheidsrisico’s.
- Een Cyberweerbaarheidsnetwerk dat publieke en private partijen samenbrengt om digitale kwetsbaarheden te verminderen.
Het goede nieuws is dat Nederland op dit gebied voorop loopt in Europa, zo blijkt uit onderzoek van Clingendael en SEO. Dat willen we zo houden. Met deze aanpak bouwt het kabinet verder aan een sterke, onafhankelijke economie waarin ondernemers kunnen blijven groeien, vernieuwen en samenwerken, zonder dat we kennis en technologie ongewenst uit handen geven.