Meer documenten
Nieuwe wet maakt afpakken crimineel geld makkelijker
Vandaag is het wetsvoorstel ter implementatie van de Europese confiscatierichtlijn in consultatie gegaan. Dit voorstel maakt het mogelijk om waardevolle spullen en vermogen met een criminele herkomst sneller en effectiever af te pakken. Dit kan nu alleen na een veroordeling van een verdachte, maar dit wordt ook mogelijk zonder dat een verdachte is veroordeeld voor een misdrijf of zonder dat een verdachte in beeld is. Deze vorm van afpakken heet ook wel non conviction based confiscation of NCBC. Daarnaast zorgt de richtlijn ervoor dat we beter grensoverschrijdend kunnen samenwerken om crimineel vermogen op te sporen en af te pakken
In 2024 zijn er in Europees verband afspraken gemaakt over het effectiever afpakken van crimineel vermogen. Om aan deze afspraken te kunnen voldoen, wordt de wet in Nederland nu ook aangepast. Met eenzelfde strafrechtelijke procedure binnen Europa kan bovendien beter met andere EU-lidstaten worden samengewerkt. Daarnaast gaan de nationale bureaus voor de ontneming van vermogens van de lidstaten nauwer samenwerken en kunnen inbeslaggenomen voorwerpen straks in meer gevallen worden verkocht voordat een strafzaak is afgelopen. Dat beperkt opslagruimte en opslagkosten.
Minister van Justitie en Veiligheid David van Weel: ‘Het afpakken van crimineel vermogen is essentieel tegen het criminele verdienmodel. Zo raken we criminelen het hardst en voorkomen we dat ze geld kunnen investeren in hun criminele activiteiten. Met dit nieuwe wetsvoorstel kunnen goederen en geld ook zonder voorafgaande veroordeling worden afgepakt als de criminele herkomst is aangetoond. De kracht van de nieuwe methode schuilt in het omdraaien van de huidige werkwijze: niet de persoon, maar het crimineel verdiende geld en goederen staan voortaan centraal. Hierdoor kan dat veel effectiever worden afgepakt. Wat hierbij echt verschil kan gaan maken is dat de bal meer bij de belanghebbenden komt te liggen. Als het Openbaar Ministerie aannemelijk heeft gemaakt dat het voorwerp van misdrijf afkomstig is, zal de belanghebbende een goede en onderbouwde verklaring moeten geven over de herkomst om te voorkomen dat hij het kwijtraakt.’
Een voorbeeld is als er een grote som geld in een kruipruimte van een woning wordt aangetroffen, waarbij het vermoeden bestaat dat dit een criminele herkomst heeft. Of geld dat is verdiend door cybercrime of andere vormen van online criminaliteit. Bij deze vormen van criminaliteit zijn de personen die hierachter schuilgaan vaak anoniem. Het criminele vermogen kan vaak wel worden gevolgd en is herleidbaar tot een strafbaar feit, maar omdat er geen concrete verdachte is, kan er geen vervolging worden ingesteld. Met dit wetsvoorstel kan er nu voor worden gezorgd dat het geld wel wordt afgepakt en uit het criminele circuit verdwijnt.
Het voornemen voor het verruimen van de mogelijkheden om crimineel vermogen af te pakken door implementatie van de confiscatierichtlijn is aangekondigd in het regeerprogramma.
U kunt reageren op dit wetsvoorstel tot 6 oktober 2025.