EU neemt 18e pakket sancties tegen Rusland aan

De Europese Commissie is ingenomen met de aanneming door de Raad van het 18e sanctiepakket voor Rusland, dat tot doel heeft de druk op het land verder op te voeren en de doelstelling van de EU om een rechtvaardige en duurzame vrede voor Oekraïne tot stand te brengen, te ondersteunen.

De nieuwe maatregelen zijn gericht op vijf bouwstenen: het verminderen van de energie-inkomsten van Rusland, het treffen van de Russische banksector, het verder verzwakken van het militair-industriële complex, het versterken van anti-omzeilingsmaatregelen en het ter verantwoording roepen van Rusland voor zijn misdaden tegen Oekraïense kinderen en cultureel erfgoed. Met dit pakket bereikt het aantal op de lijst geplaatste vaartuigen in de schaduwvloot van Rusland in totaal 444 vaartuigen en bedraagt het aantal individuele vermeldingen meer dan 2 500. Dit pakket omvat ook nieuwe sancties tegen Belarus.

Het 18e pakket omvat de volgende belangrijke elementen:

ENERGIEMAATREGELEN

• Verlaging van het olieprijsplafond voor ruwe olie van 60 naar 47,6 USD en invoering van een automatisch en dynamisch mechanisme voor de herziening ervan in de toekomst. Het nieuwe systeem zal ervoor zorgen dat het plafond altijd 15% lager ligt dan de gemiddelde marktprijs voor ruwe Oeral in de voorgaande periode van zes maanden, wat resulteert in zowel voorspelbaarheid voor exploitanten als neerwaartse druk op de Russische energie-inkomsten.
• Transactieverbod voor Nord Stream 1 en 2: Dit betekent dat geen enkele EU-exploitant transacties kan aangaan met betrekking tot de Nord Stream-pijpleidingen.
• Invoerverbod op van Russische ruwe olie afgeleide geraffineerde olieproducten: Dit betekent een beperking van de invoer van geraffineerde producten uit Russische ruwe olie die in het buitenland worden verwerkt en in de EU worden geleverd. Hierdoor wordt voorkomen dat Russische ruwe olie in welke vorm dan ook de EU-markt bereikt.
• 105 extra vaartuigen op de lijst, wat betekent dat de EU nu in totaal 444 vaartuigen in de schaduwvloot van Rusland op de lijst heeft geplaatst. Drie LNG-tankers zijn van de lijst geschrapt na vaste toezeggingen dat deze schepen niet langer Russische energie zullen vervoeren naar de Russische Yamal- en Arctic 2-projecten. Op de lijst geplaatste vaartuigen zijn onderworpen aan een verbod op haventoegang en een verbod op het ontvangen van diensten. Naast de lijsten van deze niet-zeewaardige tankers doet de EU een beroep op vlaggenstaten om ervoor te zorgen dat de scheepsregisters deze tankers niet toestaan onder hun vlag te varen.
• Volwaardige vermeldingen - bevriezing van tegoeden, reisverboden - in de hele waardeketen van de schaduwvloot. Deze richten zich op zowel Russische als internationale bedrijven die schaduwvlootschepen beheren, handelaren in Russische ruwe olie, evenals een belangrijke klant van de schaduwvloot, een raffinaderij in India met Rosneft als hoofdaandeelhouder. Voor het eerst wijzen we ook een kapitein van een schaduwvlootschip aan, evenals een exploitant van een open vlagregister. Eén entiteit in de Russische LNG-sector is ook opgenomen in de lijsten van vandaag.

Financiële maatregelen

• Omzetting van het verbod op het aanbieden van gespecialiseerde diensten op het gebied van financieel berichtenverkeer met bepaalde Russische banken in een volledig transactieverbod: Dit betekent dat EU-bedrijven geen zaken mogen doen, met inbegrip van het aanbieden van gespecialiseerde berichtendiensten waarop deze maatregel tot nu toe van toepassing is, met de 23 op de lijst geplaatste entiteiten.
• Het toevoegen van nog eens 22 Russische banken aan dit transactie- en berichtenverbod, waardoor het totaal op 45 komt. Geen enkele EU-exploitant zal direct of indirect in contact kunnen treden met een van de op de lijst geplaatste banken, met inbegrip van het aanbieden van gespecialiseerde berichtendiensten.

• Verbreding van het transactieverbod voor financiële exploitanten uit derde landen, met inbegrip van aanbieders van cryptoactiva die helpen sancties te omzeilen, de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne ondersteunen of verbonden zijn met de Russische dienst voor financieel berichtenverkeer. EU-marktdeelnemers mogen geen transacties uitvoeren met een van deze financiële marktdeelnemers.
• Nieuw transactieverbod gericht op het Russisch Fonds voor directe investeringen (RDIF), zijn dochterondernemingen, zijn investeringen en financiële instellingen die hen ondersteunen. De nieuwe maatregelen verbieden het contact met rechtspersonen, entiteiten of lichamen waarin het RDIF eigendom of investeringen bezit. Dit zal voorkomen dat Rusland het RDIF gebruikt om toegang te krijgen tot mondiale financiële markten, EU-sancties te omzeilen, buitenlandse valuta te verkrijgen, zijn oorlogsinspanningen voort te zetten of de veerkracht van zijn economie te vergroten. Dit pakket is gericht op vier ondernemingen waarin het RDIF heeft geïnvesteerd en helpt marktdeelnemers bij de uitvoering en naleving.
• Verbod op het aanbieden van bepaalde banksoftware: Het verbod op de levering van diensten en software aan de Russische regering en Russische bedrijven zal nu belangrijke soorten banksoftware omvatten.

HANDELSMAATREGELEN

Het pakket breidt de uitvoerbeperkingen en -verboden uit om het militair-industriële complex van Rusland verder te verstoren en te verzwakken. Het gaat onder meer om:

• beperkingen op aanvullende geavanceerde technologieën;
• Verdere uitvoerverboden die overeenkomen met bijna 2,1 miljard EUR aan uitvoer in 2024.

ANTI-CIRCUMVENTIEMAATREGELEN

• Dit pakket voegt 26 entiteiten toe aan de lijst van entiteiten die directe of indirecte steun verlenen aan het militaire industriële complex van Rusland of betrokken zijn bij het omzeilen van sancties. Dit omvat 15 in Rusland gevestigde entiteiten en 11 in andere derde landen (4 in Turkije en 7 in China/Hongkong). Bijlage IV bevat een lijst van ondernemingen die militaire eindgebruikers zijn of die deel uitmaken van of nauwe banden hebben met het Russische militair-industriële complex en waarvoor nog strengere beperkingen gelden.
• Het doorvoerverbod wordt uitgebreid door acht codes van de gecombineerde nomenclatuur (GN) toe te voegen aan de lijst van economisch kritieke goederen - bijgewerkt op 24 februari 2025 - die worden gebruikt voor de bouw en het vervoer, waarvan er twee rechtstreeks relevant zijn voor de energie-industrie. Dit betekent dat die goederen niet langer over het grondgebied van Rusland kunnen worden doorgevoerd wanneer zij uit de EU naar derde landen worden uitgevoerd.
• Het pakket bevat ook een specifieke vangnetbepaling om het risico van ontwijking via derde landen van de uitvoer van geavanceerde technologische producten aan te pakken. Dit zal de lidstaten een aanvullend instrument bieden om verdachte overbrengingen te stoppen en te onderzoeken en te voorkomen dat sancties worden omzeild.

Stimulering van de militaire capaciteiten en voorzieningen van Rusland

• Het pakket van vandaag bevat 55 extra aanbiedingen. Deze lijsten zijn gericht tegen het militair-industrieel complex met het oog op het beteugelen van de militaire vermogens van Rusland. Om de toegang tot goederen en technologieën verder te beperken, richten de lijsten zich op de toeleveringsketen van het Russische militaire industriële complex, onder meer door bedrijven in China op te nemen die goederen leveren die op het slagveld worden gebruikt. Daarnaast is het pakket gericht op acht bedrijven die actief zijn in het Belarussische militaire industriële complex, dat de oorlogsinspanningen van Rusland ondersteunt.

ACCOUNTABILITEIT VAN RUSLAND

• Door nog een persoon toe te voegen die actief betrokken is bij het Russische “militaire onderwijs” van Oekraïense kinderen, blijven we ons richten op degenen die verantwoordelijk zijn voor de indoctrinatie van Oekraïense kinderen. Hiermee komt het totale aantal aanwijzingen met betrekking tot de deportatie en indoctrinatie van Oekraïense kinderen op meer dan 80.
• Het pakket bevat ook een opsomming van verschillende Russische volmachten in bezette gebieden, waaronder een persoon die verantwoordelijk is voor de manipulatie van Oekraïens cultureel erfgoed, een andere vooraanstaande Russische zakenman en een prominente Russische propagandist.

Maatregelen ter bescherming van de lidstaten tegen arbitering

• Invoering van beschermende beperkingen met betrekking tot de beslechting van geschillen tussen investeerders en staten (ISDS): Deze nieuwe maatregelen pakken het risico aan van economische schade als gevolg van investeringsarbitrages die door op de lijst geplaatste personen in verband met EU-sancties zijn ingesteld. De maatregelen bieden de lidstaten verdere bescherming tegen aan sancties gerelateerde vorderingen uit hoofde van hun bilaterale investeringsverdragen (BIT's). Dit omvat de mogelijkheid voor de lidstaten om alle schade te verhalen die zij hebben geleden als gevolg van procedures voor de beslechting van geschillen tussen investeerders en staten die tegen hen zijn ingeleid.

NIEUWE MAATREGELEN TEGEN BELARUS

Tegelijkertijd bevat het pakket aanvullende maatregelen ten aanzien van Belarus, namelijk een verbod op wapenaankopen vanuit Belarus, de toevoeging van een vangnetbepaling voor geavanceerde technologische producten, de omzetting van het verbod op gespecialiseerde diensten voor financieel berichtenverkeer in een volledig transactieverbod en de toevoeging van maatregelen om de lidstaten tegen arbitrage te beschermen.

Dit pakket omvat ook aanvullende uitvoerbeperkingen voor gevoelige goederen, technologieën en industriële goederen. Ten slotte voegt zij één (1) entiteit toe die onderworpen is aan beperkingen en acht (8) extra entiteiten die onderworpen zijn aan bevriezing van tegoeden.

Voor meer informatie

Publicatieblad

Vragen en antwoorden

Meer informatie over sancties

EU-helpdesk voor sancties