Portugal ondertekent concessie en eerste financieringstranche voor nieuwe hogesnelheidslijn Lissabon-Porto

• Infraestruturas de Portugal (IP) ondertekent een concessieovereenkomst voor 30 jaar voor de bouw en het onderhoud van het traject Porto-Oiã van de hogesnelheidslijn.
• De Europese Investeringsbank (EIB) ondertekent een financiering van 875 miljoen euro van de totale 3 miljard euro die de EIB heeft goedgekeurd om deze strategische infrastructuur voor Portugal en de EU te ondersteunen.
• Eenmaal voltooid zal de hogesnelheidslijn Lissabon-Porto de reistijd tussen de twee steden verkorten van ongeveer 3 uur tot 1 uur en 15 minuten, waarmee ongeveer 10 miljoen passagiers per jaar worden bediend.
• De EIB-financiering is het grootste afzonderlijke contract dat is ondertekend inhet kader vanInvestEU, het vlaggenschipprogramma van de EU dat tot doel heeft tegen 2027 meer dan 372 miljard EUR aan investeringen te mobiliseren.

De aanleg van de hogesnelheidslijn Lissabon-Porto neemt een beslissende stap met de ondertekening van de concessie en de financiering van het eerste deel dat Porto-Oiã met elkaar verbindt. De ondertekeningen zijn aangekondigd tijdens een gezamenlijke ceremonie die vandaag is gehouden op het hoofdkantoor van Infraestruturas de Portugal (IP), de openbare entiteit die verantwoordelijk is voor het beheer van het Portugese spoorwegnet.

IP en Avan Norte- Gestao Da Ferrovia de Alta Velocidade, een door het consortium LusoLAV opgerichte onderneming, ondertekenden het 30-jarige concessiecontract voor het ontwerp, de bouw en het onderhoud van het gedeelte Porto-Oiã van de hogesnelheidslijn Lissabon-Porto. Dit onderdeel maakt deel uit van fase 1 van het project.

De Europese Investeringsbank (EIB) heeft 875 miljoen EUR aan financiering ondertekend met Avan Norte- Gestao Da Ferrovia de Alta Velocidade, ter ondersteuning van de bouw van de sectie Porto-Oiã. Dit is de eerste tranche van het totale financieringspakket van 3 miljard EUR dat de EIB in 2024 heeft goedgekeurd ter ondersteuning van de aanleg van de nieuwe hogesnelheidsverbinding tussen de twee grootste steden van Portugal.

Tijdens de ceremonie hebben de EIB en IP ook een uitvoeringsovereenkomst ondertekend om te zorgen voor nauwe ondersteuning en coördinatie tussen beide instellingen en om een gezamenlijke inzet voor de succesvolle uitvoering van dit transformatieve project te versterken.

Deze mijlpaal markeert de lancering van de grootste infrastructuurinvestering in Portugal in de afgelopen decennia. De nieuwe hogesnelheidslijn zal de efficiëntie en capaciteit van de spoorverbinding tussen Lissabon en Porto versterken, de regionale en internationale connectiviteit verbeteren en bijdragen tot een grotere territoriale cohesie.

Eenmaal operationeel, zal de hogesnelheidslijn de reistijd tussen Lissabon en Porto verkorten van ongeveer 3 uur tot 1 uur en 15 minuten, waarmee ongeveer 10 miljoen passagiers per jaar worden bediend. Het zal ook leiden tot een aanzienlijke vermindering van de vervoersgerelateerde emissies, wat zal bijdragen tot de klimaatdoelstellingen van de EU en de doelstellingen inzake duurzame mobiliteit.

Door de uitstoot van het vervoer aanzienlijk te verminderen, bevordert het project duurzame mobiliteit en de klimaatdoelstellingen van de Europese Unie. Het project versterkt de rol van de EIB als klimaatbank en draagt bij tot een modern cohesiebeleid, twee van de strategische prioriteiten en horizontale beleidsdoelstellingen van de EIB-groep die zijn uiteengezet in haar strategische routekaart voor de jaren 2024-2027. De EIB-financiering wordt ondersteund door InvestEU, het vlaggenschipprogramma van de EU om tussen 2021 en 2027 meer dan 372 miljard EUR aan extra investeringen te mobiliseren. Deze financiering is het grootste afzonderlijke contract dat in het kader van InvestEU door de EIB is ondertekend.

Nadia Calviño, voorzitter van de EIB-groep: “De EIB is vastbesloten Portugal te ondersteunen bij het verbinden van Lissabon en Porto met de hogesnelheidstrein. Dit is een echte game changer. Het is de eerste hogesnelheidstrein die in het land zal worden gebouwd en zal het leven van mensen aanzienlijk verbeteren, aangezien hun reistijd zal worden teruggebracht van bijna drie uur tot iets meer dan een uur.”

“Hogesnelheidslijnen zijn, samen met de nieuwe luchthaven van Lissabon, de grootste projecten die het land deze eeuw zal uitvoeren en zijn cruciale factoren voor de economische groei van Portugal. Dit zijn projecten die een brede nationale consensus genieten.  Het is daarom van cruciaal belang dat de regering een vastberaden standpunt inneemt ten aanzien van het hogesnelheidsspoor en, meer in het algemeen, ten aanzien van het belang van investeringen in de spoorwegen, in overeenstemming met het parlement en de wil van het Portugese volk. Voor mij is dit een groot teken van democratische volwassenheid", zei Miguel Pinto Luz, minister van Infrastructuur en Huisvesting.

Teresa Ribera, uitvoerend vicevoorzitter van de Europese Commissie voor een schone, rechtvaardige en concurrerende transitie: “De hogesnelheidslijn Lissabon-Porto is een investering die het vermogen van Europa weerspiegelt om op te treden op een moment dat samenhang en ambitie vereist. Het laat zien hoe infrastructuurbeslissingen nauw verband houden met onze klimaatdoelstellingen, onze territoriale cohesie en ons concurrentievermogen. We weten dat deze transities grootschalige verbintenissen vereisen, maar ze vereisen ook dat we keuzes maken die in overeenstemming zijn met onze verantwoordelijkheid ten opzichte van de Europese burgers, nu en in de komende decennia.”

Europees commissaris voor Duurzaam Vervoer en Toerisme Apostolos Tzitzikostas: “De hogesnelheidslijn Lissabon-Porto is een sterk voorbeeld van hoe duurzaam vervoer regio's met elkaar verbindt, de uitstoot vermindert en de levenskwaliteit verbetert. Als eerste in zijn soort in Portugal vormt dit grote project een hoeksteen voor de voltooiing van het trans-Europees vervoersnetwerk (TEN-T) langs de Atlantische corridor. Gesteund door 813 miljoen euro uit de Connecting Europe Facility, en geleverd door nauwe samenwerking tussen de Portugese autoriteiten, de EIB en de Europese Commissie, laat het zien hoe op elkaar afgestemd beleid en financiering de TEN-T-levering kunnen versnellen. Het weerspiegelt het soort investeringen dat we in heel Europa willen opschalen. Daarom zal de Commissie later dit jaar een nieuw plan presenteren om de ontwikkeling van het hogesnelheidsspoor in de hele EU te versnellen, zodat snel, schoon en efficiënt reizen voor meer Europeanen werkelijkheid wordt.”

“Dit is een transformatieve investering voor Portugal en een mijlpaal in onze decennialange samenwerking met het land. De nieuwe hogesnelheidslijn zal duurzame mobiliteit ondersteunen, de territoriale cohesie versterken en bijdragen tot de klimaattransitie", aldus Jean-Christophe Laloux, directeur-generaal Financierings- en Adviesverrichtingen van de EIB binnen de Europese Unie. “We zijn er erg trots op dat we financiering en expertise kunnen bijdragen aan een project dat het concurrentievermogen stimuleert en mensen op duurzame wijze dichter bij elkaar brengt.”

“Dit is meer dan een historisch moment, het is een engagement voor de toekomst. De ondertekening van de concessie en de financiering voor het eerste deel van de hogesnelheidslijn Lissabon-Porto vormen een beslissende stap in de richting van de aanleg van een modern, efficiënt en duurzaam spoorwegnet. Dit project zal mensen en regio's dichter bij elkaar brengen, schone mobiliteit stimuleren en Portugal positioneren als een meer samenhangend en concurrerend land. Infraestruturas de Portugal is er trots op deze transformatie te leiden, in samenwerking met entiteiten waarvan de steun van fundamenteel belang is geweest om deze nationale ambitie om te zetten in realiteit", benadrukte Miguel Cruz, voorzitter van Infraestruturas de Portugal.

“Voor Avan Norte is deelname aan wat de grootste overheidsinvestering van de eeuw in Portugal zal zijn en bijdragen aan een echt transformatief project voor de ontwikkeling van het land een bron van trots. Het project bevordert territoriale cohesie en duurzame mobiliteit en initieert de toekomstige aansluiting op het Europese hogesnelheidsnet. Het is een erkenning voor een consortium dat uitsluitend bestaat uit Portugese bouwbedrijven die het vertrouwen hebben verdiend van een brede groep internationale financiële instellingen, wat de kwaliteit en internationale relevantie van het project en het vertrouwen in de uitvoerders weerspiegelt, "zei Carlos Mota Santos, voorzitter en CEO van de Mota-Engil Group, die Avan Norte vertegenwoordigde bij de ondertekening van het contract met IP.

Tenuitvoerlegging en financiering van fase 1 van de hogesnelheidslijn Lissabon-Porto

Fase 1 van de hogesnelheidslijn Lissabon-Porto beslaat in totaal 143 kilometer en verbindt Porto-Campanhã met Soure (district Coimbra). Het eerste deel van deze fase verbindt Porto-Campanhã en Oiã, in de wijk Aveiro (71 kilometer).

In 2024 heeft de Europese Investeringsbank (EIB) een financieringspakket van 3 miljard EUR goedgekeurd om de bouw van deze strategische infrastructuur te ondersteunen. De eerste tranche van 875 miljoen euro die vandaag is aangekondigd, zal bijdragen aan de bouw van het 71 kilometer lange traject tussen Porto-Campanhã en Oiã.

Het ontwerp, de bouw en het onderhoud van het Porto-Oiã-gedeelte worden uitgevoerd door Avan Norte. Het project zal worden uitgevoerd als een publiek-privaat partnerschap voor een concessieperiode van 30 jaar.

Het Porto-Campanhã-Oiã-gedeelte van het project, dat wordt gepromoot door Infraestruturas de Portugal (IP), omvat:

• 71 km nieuwe hogesnelheidsspoorweginfrastructuur
• Een nieuw metrostation in Santo Ovídio (Vila Nova de Gaia)
• De aanpassing van het Campanhã-station van Porto om hogesnelheidsdiensten mogelijk te maken
• Een nieuwe brug over de rivier de Douro
• Verbindingsverbindingen met de bestaande noordelijke lijn, in de buurt van Canelas
• Een nieuw tractiestation in het Estarreja-gebied

Naast de EIB-lening, die gedeeltelijk wordt gegarandeerd door het InvestEU-programma, zal het project profiteren van:

• 900 miljoen EUR aan extra financiering van een reeks nationale en internationale financiële instellingen
• 480 miljoen euro aan Europese subsidiesteun in het kader van de Connecting Europe Facility
• 150 miljoen euro aan medefinanciering door Infraestruturas de Portugal (IP)

Infraestruturas de Portugal houdt toezicht op de uitvoering van het hele project, waarbij wordt gezorgd voor technische kwaliteit, naleving van de regelgeving en afstemming op nationale en Europese mobiliteitsdoelstellingen.

Achtergrondinformatie

EIB

De Europese Investeringsbank (ElB) is de instelling voor langetermijnleningen van de Europese Unie, die eigendom is van haar lidstaten. Gebouwd rond acht kernprioriteiten financieren we investeringen die bijdragen aan de beleidsdoelstellingen van de EU door klimaatactie en het milieu, digitalisering en technologische innovatie, veiligheid en defensie, cohesie, landbouw en bio-economie, sociale infrastructuur, de kapitaalmarktenunie en een sterker Europa in een vreedzamere en welvarendere wereld te versterken.

De EIB-groep, die ook het Europees Investeringsfonds omvat, heeft in 2024 bijna 89 miljard EUR aan nieuwe financiering ondertekend voor meer dan 900 projecten met een grote impact, waardoor het concurrentievermogen en de veiligheid van Europa worden versterkt.

Alle door de EIB-groep gefinancierde projecten zijn in overeenstemming met de Klimaatovereenkomst van Parijs, zoals toegezegd in onze routekaart voor de klimaatbank. Bijna 60 % van de jaarlijkse financiering van de EIB-groep steunt projecten die rechtstreeks bijdragen tot mitigatie van, aanpassing aan en een gezonder milieu op het gebied van klimaatverandering.

In Portugal ondertekende de EIB-groep in 2024 nieuwe financiering ter waarde van 2,1 miljard EUR voor projecten met een grote impact die bijdragen tot de groene en digitale transitie van het land, economische groei, concurrentievermogen en betere diensten voor hun bevolking.

Hoge kwaliteit, up-to-date foto's van ons hoofdkantoor voor mediagebruik zijn hier beschikbaar.

InvestEU

Het InvestEU-programma voorziet de Europese Unie van cruciale langetermijnfinanciering door aanzienlijke particuliere en publieke middelen te mobiliseren ter ondersteuning van een duurzaam herstel. Het helpt ook particuliere investeringen te mobiliseren voor EU-beleidsprioriteiten, zoals de Europese Green Deal en de digitale transitie. InvestEU brengt de vele beschikbare financiële instrumenten van de EU ter ondersteuning van investeringen in de Europese Unie onder één dak samen, waardoor de financiering van investeringsprojecten in Europa eenvoudiger, efficiënter en flexibeler wordt. Het programma bestaat uit drie onderdelen: het InvestEU-fonds, de InvestEU-advieshub en het InvestEU-portaal. Het InvestEU-fonds wordt uitgevoerd via financiële partners die in projecten investeren, waarbij gebruik wordt gemaakt van de EU-begrotingsgarantie van 26,2 miljard EUR. De volledige begrotingsgarantie zal de investeringsprojecten van de uitvoerende partners ondersteunen, hun risicodragende capaciteit vergroten en ten minste 372 miljard EUR aan extra investeringen mobiliseren.

Infraestruturas de Portugal

Infraestruturas de Portugal is verantwoordelijk voor het ontwerp, de planning, de bouw, de financiering, het onderhoud, de exploitatie, de renovatie, de uitbreiding en de modernisering van de nationale wegen- en spoorwegnetten, met inbegrip van de verkeersleiding en het verkeersbeheer. IP is ook verantwoordelijk voor het ontwerp, de bouw, de exploitatie en het onderhoud, in het kader van een concessieovereenkomst, met de mogelijkheid van subconcessie, van het onderzeese elektronische communicatiekabelsysteem tussen het Portugese vasteland en de archipels van de Azoren en Madeira. Haar activiteiten zijn gericht op economische, sociale en ecologische duurzaamheid.