Begroting LVVN: € 2,6 miljard extra voor vervolgpakket stikstof, meer steun voor boeren en tuinders

Vervolgpakket stikstof en natuurherstel

Nederland moet zo snel mogelijk van het stikstofslot. Dat kan alleen stapsgewijs. Ook al is het kabinet demissionair, we moeten aanvullende maatregelen nemen om stikstof te reduceren en de natuur te herstellen. Daarom komt het kabinet bovenop het startpakket van april nu met een vervolgpakket van € 2,6 miljard incidenteel en € 287,5 miljoen structureel. Het pakket bestaat uit verschillende maatregelen die voortbouwen op het startpakket. Zo wil het kabinet extra geld investeren in doelsturing. Dit is een systeemomslag waarbij boeren vanuit hun eigen expertise en ondernemerschap zelfstandig op doelen kunnen sturen, zoals stikstofreductie. De bindende, bedrijfsspecifieke doelen voor de landbouw worden in 2026 vastgesteld. Daarom reserveert het kabinet nu extra geld om het data- en monitoringssysteem op te zetten, een toezicht- en handhavingsregime te ontwikkelen en met pilots aan de slag te gaan. Ook is er in het vervolgpakket geld gereserveerd voor innovaties, en is er jaarlijks extra budget voor agrarisch natuurbeheer, waardoor het aantal hectare met beheer kan groeien van 100.000 naar ongeveer 280.000 hectare. Daarnaast is er extra budget voor de vrijwillige beëindigingsregeling, de Aanpak Piekbelasting Industrie, natuurherstelmaatregelen en een gebiedsgerichte aanpak in de regio’s rond Rotterdam, Eindhoven en in het Groene Hart. De totale investering die dit kabinet doet voor stikstofreductie, landbouw en natuur (startpakket en vervolgpakket) komt daarmee uit op € 5,6 miljard incidenteel en € 500 miljoen structureel. Het vervolgpakket wordt financieel gedekt uit het resterende budget van de landbouwenveloppe van het hoofdlijnenakkoord. De komende periode gaat het kabinet in gesprek over de exacte invulling en de uitvoering hiervan.

Een pakket met waarborgen
Voor natuurherstel en het op gang brengen van de vergunningverlening is het cruciaal dat de beoogde stikstofreductie daadwerkelijk wordt gerealiseerd. Het kabinet heeft daarom aanvullende afspraken gemaakt over de zogenoemde ‘borging’ van de maatregelen. In het startpakket was al afgesproken dat dat de sectoren mobiliteit en industrie in 2035 50% stikstofreductie moeten hebben behaald, en de landbouwsector 42-46% (ten opzichte van 2019). Aanvullend daarop komen er streefwaarden voor alle 3 de sectoren voor 2030. Als uit monitoring, vanaf 2027, blijkt dat de streefwaarde niet wordt gehaald, beziet het kabinet aanvullende maatregelen.

Rode-dieselgeld naar innovatie en vernieuwing

Een andere belangrijke aanpassing aan de begroting is de inzet van structureel € 146 miljoen om boeren, tuinders en loonwerkers perspectief te bieden. Dit bedrag was bestemd voor de herinvoering van rode diesel, maar dit bleek complex in de uitvoering. Daarom wordt dit bedrag nu vrijgemaakt zodat dit geld sneller op het boerenerf terecht komt. Er wordt geïnvesteerd in programma's waar boeren op korte termijn wat aan hebben, die aansluiten bij de praktijk en zoveel mogelijk voortbouwen op bestaande en succesvolle aanpakken. Zo gaat het geld naar:

• Regelingen voor bedrijfsovername, innovatie en investeringen, via het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid vanaf 2028
• Arbeidsbesparende technieken, via robotisering, innovatie en digitalisering
• Het Nationaal Groenfonds, waarbij ondernemers tegen gunstige rente kunnen investeren in verduurzaming, zoals nu al via het Investeringsfonds Duurzame Landbouw.
• Plannen waarmee boeren hun bedrijfsplannen toekomstbestendig kunnen maken en werken aan hun veerkracht.