Meer documenten
Vragen en antwoorden over de Europese strategie voor AI in de wetenschap
Hoe ondersteunt AI wetenschappelijk onderzoek?
Kunstmatige intelligentie (AI) in de wetenschap omvat het gebruik van technologieën zoals machinaal leren, natuurlijke taalverwerking en computervisie om wetenschappelijke activiteiten te verbeteren.
De acceptatie van AI in de wetenschap groeit snel en heeft gevolgen voor alle wetenschappelijke disciplines. AI wordt nu al gebruikt om wetenschappelijke doorbraken in Europa te genereren, onder meer via door de EU gefinancierde projecten. AI stelt onderzoekers in staat om grote datasets sneller te verwerken, patronen te identificeren en voorspellende modellen te genereren die veel verder gaan dan de menselijke capaciteit. AI versnelt simulaties, automatiseert experimenten en optimaliseert onderzoeksontwerpen, waardoor de tijd van hypothese tot resultaten wordt verkort. AI bevordert ook interdisciplinaire innovatie door gegevens en inzichten uit verschillende wetenschappelijke domeinen met elkaar te verbinden.
Over het algemeen zorgt AI voor een revolutie in wetenschappelijk onderzoek, waardoor het efficiënter en schaalbaarder wordt om complexe problemen aan te pakken, waaronder wereldwijde uitdagingen, van klimaatverandering tot gezondheid.
Meer informatie over de impact van AI op de wetenschap is beschikbaar in het verslag van het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Commissie.
Hoe kan een specifieke Europese strategie inzake AI in de wetenschap onderzoekers helpen?
Een specifieke Europese strategie voor AI in de wetenschap is van essentieel belang om het transformatieve potentieel van AI in wetenschappelijk onderzoek te benutten en ervoor te zorgen dat de EU concurrerend blijft in een omstreden mondiale omgeving.
Deze strategie belichaamt een strategische, gecoördineerde aanpak, waarbij middelen en inspanningen worden gecombineerd om tegemoet te komen aan de behoeften op het gebied van rekencapaciteit, gegevens, talent en financiering. Voortbouwend op de Europese traditie van collaboratief onderzoek en onderzoeksinstellingen van wereldklasse bevordert de strategie innovatie die is afgestemd op de Europese waarden van vertrouwen en wetenschappelijke excellentie. Daarmee versterkt de strategie de inzet van Europa om toonaangevend te zijn op het gebied van verantwoorde en baanbrekende AI-toepassingen in de wetenschap.
De strategie ondersteunt ook het initiatief “Choose Europe”, dat Europa positioneert als een innovatief knooppunt voor wereldwijd wetenschappelijk talent op het gebied van AI. Het zal een dynamische gemeenschap van wetenschappers bevorderen, die goed verbonden is met het levendige EU-ecosysteem van start-ups en scale-ups.
Wat is het verband tussen deze strategie, de AI-strategie toepassen en het actieplan voor AI-continent?
De Europese strategie voor AI in de wetenschap bouwt voort op en draagt bij tot het bestaande EU-beleid op het gebied van AI. Centraal daarbij staat het AI-actieplan voor het continent, dat de routekaart vormt voor het positioneren van de EU als wereldleider op het gebied van AI. Het plan is gericht op het versterken van de belangrijkste pijlers van onze AI-economie: computerinfrastructuur, gegevens, algoritmen, talenten en een goed functionerende eengemaakte markt. Het heeft tot doel de capaciteit van Europa te versterken om AI op grote schaal te ontwikkelen en uit te rollen, innovatie te stimuleren en onafhankelijkheid op het gebied van kritieke technologieën te bevorderen. Het onderstreept de inzet van Europa om een wereldleider op het gebied van AI te worden en zo de technologische soevereiniteit en het concurrentievermogen te vergroten.
In aansluiting op het actieplan voor AI-continent fungeren de AI-strategie voor de toepassing van AI en de Europese strategie voor AI in de wetenschap als katalysatoren voor het stimuleren van de invoering en innovatie van AI in heel Europa. Deze twee strategieën hebben betrekking op complementaire aspecten van de uitrol van AI. De AI-wetenschapsstrategie is gericht op het versnellen van de toepassing van AI in de wetenschap en het versterken van de wetenschap als drijvende kracht achter groei en welvaart in Europa. Ondertussen is de AI-strategie toepassen ontworpen om de toepassing van AI te vergroten, met name bij kmo's en start-ups, en om de integratie van AI te vergemakkelijken om het concurrentievermogen van strategische industrieën te vergroten. De AI-strategie “toepassen” heeft ook tot doel de bredere maatschappelijke voordelen van AI te ontsluiten en de ontwikkeling van Europese grensmodellen te ondersteunen.
Hoe draagt deze strategie bij tot de welvaart en het concurrentievermogen van Europa?
De Europese strategie voor AI in de wetenschap zal de welvaart en het concurrentievermogen van Europa stimuleren door op AI gebaseerde wetenschap te ondersteunen die wetenschappelijke ontdekkingen versnelt en nieuwe zakelijke kansen opent.
Het richt zich op strategische investeringen in het toepassen van AI in de wetenschap, evenals op andere belangrijke ingrediënten zoals rekenkracht en talent. Dit zal leiden tot een positieve feedbackkringloop in het EU-ecosysteem, waar een grotere adoptie en experimenten zullen bijdragen tot wetenschappelijke doorbraken en de vraag naar AI-instrumenten en -infrastructuur in de EU, die het zaad kunnen zijn van nieuwe producten of diensten, waarvan sommige het groeiende ecosysteem ondersteunen en andere als spin-offs van de ontdekkingen.
Deze strategie zal de positie van Europa op het gebied van geavanceerde AI-toepassingen in alle wetenschappelijke disciplines versterken en het economisch concurrentievermogen en de technologische soevereiniteit helpen bevorderen. Een cruciaal element is het bundelen van middelen en talent via RAISE - The Resource for AI Science in Europe.
Hoe ondersteunt de strategie het vertrouwen van het publiek in door AI aangedreven wetenschap?
In deze strategie staat betrouwbare AI centraal. Een klimaat van vertrouwen moedigt wetenschappers aan om nieuwe wegen voor onderzoek na te streven en leidt tot het creëren van nieuwe zakelijke kansen. De uitvoering van de acties van de strategie zal op evenredige wijze in overeenstemming zijn met de beginselen van betrouwbare AI. In de strategie wordt benadrukt dat bij de ontwikkeling en het gebruik van AI in de wetenschap ethische beginselen moeten worden gevolgd die in overeenstemming zijn met de maatschappelijke waarden en de beginselen van onderzoeksintegriteit. De verantwoorde ontwikkeling en het verantwoorde gebruik van AI is van cruciaal belang voor het behoud van de wetenschappelijke geloofwaardigheid en het vergroten van het vertrouwen van het publiek in door AI aangestuurde ontdekkingen, en wordt ondersteund door acties zoals de “Guidelines on the responsible use of Generative AI in research”.
Wat is de hulpbron voor AI-wetenschap in Europa (RAISE)?
RAISE – Resource for AI Science in Europe – is een vlaggenschipinitiatief in het kader van de strategie voor AI in de wetenschap. Aangekondigd in het actieplan voor AI-continent van april 2025, voert het RAISE-proefproject de Europese AI-onderzoeksraad uit, zoals vermeld in de opdrachtbrief van commissaris Zaharieva. Het zal een virtueel Europees instituut zijn dat belangrijke AI-middelen, waaronder rekenkracht, gegevens, talent en onderzoeksfinanciering, in de hele EU, de lidstaten en de particuliere sector bundelt en coördineert om op AI gebaseerde wetenschappelijke vooruitgang te stimuleren.
Het RAISE-proefproject zal worden gelanceerd tijdens de AI in Science Summit 2025 (Kopenhagen, 3-4 november 2025), ondersteund door 108 miljoen EUR voor voorbereidende acties. Het zal worden ondersteund door een coördinatie- en ondersteuningsactie (CSA) in het kader van Horizon Europa en de oprichting van een academische adviesraad op hoog niveau. Om RAISE op te bouwen, zal de Commissie ook samenwerken met de lidstaten en particuliere partners.
Hoe zal RAISE de positie van wetenschappers in Europa versterken?
RAISE zal Europese wetenschappers mondiger maken door de toegang tot essentiële AI-middelen te vergemakkelijken: rekenkracht, geavanceerde datasets, talent en financiering. Wetenschappers zullen bijvoorbeeld gebruik kunnen maken van Europese topnetwerken om grote wetenschappelijke uitdagingen met AI aan te pakken. Zij zullen ook profiteren van gemakkelijkere toegang tot gegevens, rekenkracht en financiering voor door AI aangedreven wetenschap. RAISE zal een dynamische samenwerkingsgemeenschap creëren, toonaangevende onderzoekers met elkaar verbinden en hen in staat stellen complexe wetenschappelijke uitdagingen aan te gaan met geavanceerde AI.
Hoe helpt deze strategie bij het aantrekken en behouden van talent in Europa?
De strategie bouwt voort op de sterke punten en waarden van Europa, zoals de eersteklas onderzoeksfaciliteiten en de inzet voor wetenschappelijke vrijheid om talent aan te trekken en te behouden als onderdeel van het initiatief “Kies Europa”. Via RAISE zal de Commissie wetenschappelijke excellentie bevorderen door te investeren in doctoraatsnetwerken en thematische excellentienetwerken, en door aantrekkelijke onderzoeksomgevingen te creëren om AI voor wetenschap te gebruiken en te experimenteren, verankerd in de Europese waarden van excellentie en betrouwbaarheid.
Hoe bevordert deze strategie de toegang tot AI-rekenkracht voor wetenschappers?
Deze strategie erkent het belang van toegang tot AI-rekenkracht voor onderzoekers en start-ups in Europa. Het zorgt voor specifieke toegangstijd tot AI-gigfactories, via de financiële bijdrage van 600 miljoen EUR uit Horizon Europa.
Bovendien zal RAISE na de oprichting nauw samenwerken met de Gemeenschappelijke Onderneming Europese high-performance computing (EuroHPC JU) om de beschikbaarheid en planningsprioriteit voor door de EU gefinancierde onderzoeksprojecten van hoge kwaliteit te waarborgen. Een specifieke toegangsmodus zal ervoor zorgen dat Horizon Europa en andere door Europees onderzoek gefinancierde projecten op betrouwbare wijze toegang hebben tot de rekenkracht die nodig is om AI in de wetenschap te bevorderen.
Hoe zal de strategie worden uitgevoerd?
De Commissie zal de verschillende actoren die nodig zijn om het Europese AI-ecosysteem voor wetenschap te versterken, coördineren en mobiliseren. De Commissie zal aanzienlijke middelen investeren in de ontwikkeling van infrastructuur en onderzoeksprojecten. Zij zal samenwerken met de lidstaten, met Horizon Europa geassocieerde landen en belanghebbenden op het gebied van onderzoek en innovatie (R&I) binnen de Europese Onderzoeksruimte (EOR).
De Commissie zal middelen uit de particuliere sector verbinden en mobiliseren en zal samenwerken met gelijkgestemde partners in internationale fora om Europese waarden te bevorderen, zoals betrouwbaarheid bij het gebruik van AI in de wetenschap. De uitvoering van de strategie zal ook worden gecoördineerd met de door het Europees AI-bureau beheerde AI-alliantie toepassen.
Voor meer informatie