Een veerkrachtige EU-begroting ter ondersteuning van de prioriteiten van Europa in 2024
Een veerkrachtige EU-begroting ter ondersteuning van de prioriteiten van Europa in 2024
De Rekenkamer heeft vandaag haar jaarverslag gepubliceerd over de controle van de ontvangsten en uitgaven van de EU-begroting. De Commissie is ingenomen met de bevindingen van de Rekenkamer over de regelmatigheid van de uitvoering van de EU-begroting in 2024, waardoor de jaarrekening van de EU voor het achttiende opeenvolgende jaar opnieuw een schone gezondheidsrekening krijgt. Evenals in voorgaande jaren bevestigde de ERK dat de inning van EU-inkomsten geen materiële fouten bevatte.
Belangrijke mijlpalen voor de EU-begroting in 2024
De EU-begroting vormt de ruggengraat van de werkzaamheden van de Commissie en draagt bij tot de verwezenlijking van alle EU-prioriteiten. Sinds het begin van de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne heeft de EU-begroting ongekende en uitgebreide steun verleend aan het land en zijn bevolking. Eind 2024 was in totaal 130,2 miljard EUR vrijgemaakt om financiële, economische, humanitaire, militaire en diplomatieke bijstand te verlenen.
Bovendien verstrekte de EU-begroting 237 miljoen euro aan humanitaire hulp aan mensen in nood in Gaza. Dit maakt deel uit van de 2,5 miljard euro aan humanitaire hulp die wordt verstrekt om verschillende crises in de wereld aan te pakken.
De begroting bleef de klimaattransitie ondersteunen. Alleen al in 2024 hebben klimaatgerelateerde maatregelen voorkomen dat ongeveer 98 miljoen ton koolstofdioxide ons milieu vervuilde. Dit is te danken aan de 662 miljard EUR aan steun voor klimaatmainstreamingdoelstellingen, die goed zijn voor 34 % van de totale begroting, waarmee het oorspronkelijke streefcijfer van 30 % voor de periode 2021-2027 (met inbegrip van NextGenerationEU) wordt overtroffen.
Dankzij de EU-begroting konden in 2024 meer dan 2,2 miljoen patiënten met zeldzame aandoeningen toegang krijgen tot diagnose en behandeling in 24 Europese referentienetwerken. Wat de digitale transitie betreft, was eind 2024 een extra capaciteit van 5 000 terabits per seconde gecreëerd door backbonenetwerken, waaronder onderzeese kabels, die door de Connecting Europe Facility waren uitgerold.
Ondertussen bleef de uitvoering van het baanbrekende herstelplan NextGenerationEU de economische transformatie van de EU stimuleren, met name door steun voor investeringen en hervormingen in de lidstaten uit de herstel- en veerkrachtfaciliteit.
Tot slot werden in 2024 voor het eerst de maxima van het meerjarig financieel kader (MFK) tussentijds herzien. Deze overeenkomst was van cruciaal belang om de EU in staat te stellen te reageren op nieuwe en dringende uitdagingen, in de eerste plaats de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne.
Sterke controles en gerichte acties beschermen de EU-begroting
De Commissie heeft nota genomen van het negatieve oordeel van de Rekenkamer over de regelmatigheid van de uitgaven in het kader van het MFK en van haar oordeel met beperking over de uitgaven van de herstel- en veerkrachtfaciliteit. Tegelijkertijd is hij ingenomen met de aanzienlijke daling van het door de Europese Rekenkamer berekende foutenpercentage voor 2024, dat is gedaald van 5,6 % in 2023 tot 3,6 %, wat een gestage en voortdurende verbetering van het beheer van de EU-middelen bevestigt.
De Commissie herinnert er ook aan dat het door de Rekenkamer gerapporteerde geschatte foutenpercentage geen maatstaf is voor fraude, inefficiëntie of verspilling, maar een maatstaf voor het uitgavenniveau dat niet volledig in overeenstemming is met de toepasselijke regels. In dit verband erkent de Commissie dat verdere verbeteringen nodig zijn en onderneemt zij dienovereenkomstig actie, onder meer door middel van haar voorstellen voor eenvoudigere en meer geharmoniseerde financiële regels in het kader van het volgende meerjarig financieel kader.
Bovendien passen de Commissie en de ERK, gezien hun verschillende rollen als beheerder van de EU-begroting en externe controleur, verschillende controlebenaderingen en -methoden toe om het foutenpercentage te meten. Er worden inspanningen geleverd om tot een gemeenschappelijk begrip te komen. Zo werd in maart 2025 een reeks gezamenlijke workshops georganiseerd. In de besprekingen werd erkend dat de verschillen in methodologische benaderingen onvermijdelijk zijn als gevolg van de verschillende mandaten. Desalniettemin hebben de twee instellingen specifieke aspecten vastgesteld waar de afstemming van methodologieën mogelijk zou kunnen zijn, alsook verbeterpunten om het gemeenschappelijke doel van een betere bescherming van de EU-begroting te bereiken.
Dankzij de honderdduizenden controles die door de nationale autoriteiten, andere partners en de Commissie zelf zijn uitgevoerd, is de Commissie goed geïnformeerd over de risico's voor de EU-begroting en kan zij gerichte maatregelen nemen om deze aan te pakken:
- Voor op kosten gebaseerde programma's streeft de Commissie ernaar het uiteindelijke foutenpercentage onder 2 % te houden wanneer die programma's worden afgesloten, waarbij alle controles en correcties zijn voltooid. Dit werd dit jaar opnieuw bereikt.
- Voor prestatiegerichte programma's, zoals het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) 2023-2027, zijn de controles van de Commissie gericht op de goede werking van de governancesystemen die in de lidstaten zijn ingevoerd. Voor het GLB concludeerde de Commissie dat de systemen van de lidstaten over het algemeen goed functioneren.
Om de EU-begroting te beschermen, blijft de Commissie preventieve en corrigerende instrumenten gebruiken, zoals het onderbreken en opschorten van betalingen en het toepassen van financiële correcties wanneer er problemen worden ontdekt. In 2024 hebben de Commissie en de lidstaten preventieve en corrigerende maatregelen ten belope van 2,66 miljard EUR uitgevoerd.
Met haar MFK-voorstel voor de periode 2028-2034, dat in juli 2025 is goedgekeurd, heeft de Commissie robuuste en geharmoniseerde audit- en controleregels voorgesteld om een hoog niveau van bescherming van de EU-begroting te waarborgen, de administratieve lasten te verminderen en EU-financiering eenvoudiger en toegankelijker te maken voor begunstigden.
Achtergrond
De publicatie van het jaarverslag van de ERK en de presentatie van het pakket geïntegreerde financiële en verantwoordingsverslagen (IFAR) aan het Europees Parlement vormen het begin van de jaarlijkse "kwijtingsprocedure", waarin de balans wordt opgemaakt van het financieel beheer en de resultaten van de EU-begroting in 2024. Het IFAR-pakket omvat vijf verslagen van de Commissie waarin uitgebreid wordt bekeken hoe de EU-begroting is gebruikt.
Voor meer informatie
Factsheet: Resultaten boeken en de EU-begroting beschermen in 2024
Geïntegreerde financiële en verantwoordingsverslagen 2024