Wetsvoorstel voor bijna gratis kinderopvang openbaar

De kinderopvang wordt vanaf 2029 bijna gratis voor werkende ouders. Staatssecretaris Nobel (Participatie en Integratie) en staatssecretaris Palmen (Herstel en Toeslagen) hebben het wetsvoorstel hiervoor opengesteld voor internetconsultatie, zodat iedereen kan reageren op de plannen. Het nieuwe financieringsstelsel is eenvoudig en biedt ouders zekerheid over de kosten van kinderopvang. Doordat de kinderopvangtoeslag verdwijnt, komen ouders niet meer in de knel door hoge terugvorderingen.

Staatssecretaris Nobel: “Werkende ouders moeten gaan merken dat een dag extra werk ook echt loont. Geen terugvorderingen meer van toeslagen en een zekere en betaalbare kinderopvang. Met dit voorstel gaan we dat regelen. Zodat werkende ouders met een gerust hart hun kind kunnen brengen naar goede kinderopvang en rust hebben over de kosten.”

Staatssecretaris Palmen: “Het is goed dat in het nieuwe stelsel de vergoeding niet meer aan de ouder wordt uitbetaald, maar rechtstreeks aan de kinderopvangorganisaties. Dit zorgt voor rust en eenvoud omdat ouders geen financieel risico meer lopen.“

Bijna gratis kinderopvang

De komende jaren verhoogt het kabinet de kinderopvangtoeslag steeds verder, zodat in 2029 kinderopvang voor iedereen bijna gratis wordt. Hiermee leidt een dag extra werken niet meer tot minder toeslag, waarmee werken meer gaat lonen. Daarnaast wordt het kinderopvangstelsel zelf op de schop genomen om te zorgen voor een eenvoudiger en zekerder stelsel voor werkende ouders.

Financiële zekerheid

In het huidige stelsel ontvangen ouders een voorschot. Soms moeten zij daardoor (onverwacht) grote bedragen aan toeslag terugbetalen. In het nieuwe stelsel betaalt de overheid de vergoeding rechtstreeks aan de kinderopvang. Ouders hoeven dan ook geen toeslag meer aan te vragen en krijgen geen onzekere voorschotten meer op hun bankrekening. Ook vordert de overheid achteraf geen bedragen meer terug bij werkende ouders. Zij krijgen zo veel meer financiële zekerheid. De vergoeding wordt inkomensonafhankelijk. Iedereen krijgt recht op het maximale vergoedingspercentage van 96%. Hierdoor gaat het voor ouders lonen om meer uren te werken.

Voor kinderopvangorganisaties biedt het nieuwe stelsel de garantie op een stabiele financiering. De bijdrage die de overheid betaalt aan betaalbare kinderopvang gaat in het nieuwe stelsel fors omhoog, naar ongeveer € 9 miljard per jaar. Dienst Toeslagen is de beoogde uitvoeringsorganisatie die de nieuwe plannen gaat uitvoeren.

Geleidelijke overgang 

Om de markt aan de toegenomen vraag te laten wennen, verhoogt het kabinet de kinderopvangtoeslag in stappen. Ook ondersteunt het kabinet de sector bij het aanpakken van personeelstekorten, bijvoorbeeld door het laten instromen van groepshulpen die kunnen doorgroeien tot pedagogisch medewerker. Voor kinderopvangorganisaties moet het nieuwe stelsel eenvoudig zijn, met zo min mogelijk administratieve lasten. Het kabinet gaat kleinere organisaties extra ondersteunen bij de overgang naar het nieuwe stelsel.

Doelmatige besteding overheidsmiddelen

De overheid investeert in het nieuwe stelsel fors meer in kinderopvang. Aan de besteding van dit belastinggeld stelt het kabinet een aantal extra voorwaarden. Een ervan is om kinderopvang aan te merken als dienst van algemeen economisch belang (DAEB). Dit zorgt ervoor dat dit belastinggeld ten goede komt aan werkende ouders, bijvoorbeeld door het te (her)investeren in kwaliteit en aanbod in de sector. Daarnaast waarborgt de DAEB dat het nieuwe stelsel verenigbaar is met Europese staatssteunregels. Dit voorkomt het risico dat de hele subsidie teruggehaald moet worden bij kinderopvangorganisaties. Een andere voorwaarde die het kabinet stelt, is dat de salarissen passend moeten zijn bij het maatschappelijke karakter van de sector. Daarom plaatst het kabinet de kinderopvangsector onder de Wet normering topinkomens.

Uitgangspunt voor het kabinet is dat de kinderopvang aantrekkelijk blijft voor ondernemers. Zij moeten de vrijheid houden om te ondernemen en te investeren in kinderopvang van goede kwaliteit. Het kabinet blijft de kinderopvangsector actief betrekken bij de verdere uitwerking, zodat de DAEB zo goed mogelijk bij de sector past en geen onnodige administratieve druk oplevert. Ook worden gastouders in de kinderopvang uitgezonderd van deze regelgeving.