Commissie onthult werkprogramma 2026

De Europese Commissie heeft vandaag haar werkprogramma voor 2026 bekendgemaakt, waarin een reeks acties wordt beschreven om bij te dragen tot de opbouw van een soevereiner en onafhankelijker Europa. Het werkprogramma, getiteld "Het onafhankelijkheidsmoment van Europa", gaat in op de huidige en toekomstige uitdagingen die voortvloeien uit bedreigingen voor onze veiligheid en democratie, voor conflicten en geopolitieke spanningen, voor risico's voor onze economie en industrie en voor het versnellen van de klimaatverandering. Het bouwt voort op de toezeggingen in de politieke beleidslijnen en missiebrieven van voorzitter Von der Leyen aan het college van EU-commissarissen en de ideeën in de toespraak over de Staat van de Unie 2025.

Het werkprogramma verdubbelt de huidige kernprioriteiten van de Commissie door ernaar te streven het concurrentievermogen te versterken, het voortouw te nemen op het gebied van schone en digitale innovatie, ons unieke sociale model te versterken en collectieve veiligheid te waarborgen.

Commissievoorzitter Ursula von der Leyen verklaarde: "Het werkprogramma voor 2026 markeert een nieuwe belangrijke stap in de richting van een sterker en soevereiner Europa. We zullen nauw blijven samenwerken met het Europees Parlement en de Raad om de prioriteiten van Europa te verwezenlijken, het concurrentievermogen te stimuleren, de kracht van onze eengemaakte markt te benutten, onze regels te vereenvoudigen en de betaalbaarheidscrisis aan te pakken. Samen zullen we onze burgers beschermen en onze waarden hooghouden.”

Vereenvoudiging en implementatie als focus

In 2026 zal de Commissie de administratieve rompslomp voor mensen, bedrijven en overheden blijven verminderen. In het eerste overzichtsverslag over vereenvoudiging, uitvoering en handhaving, dat ook vandaag is goedgekeurd, wordt gewezen op de vooruitgang die tot dusver is geboekt, zoals de zes omnibuspakketten en andere vereenvoudigingsvoorstellen die tot doel hebben meer dan 8,6 miljard EUR aan jaarlijkse kostenbesparingen voor bedrijven en burgers te realiseren.

Veel van de initiatieven van volgend jaar zullen ook gericht zijn op het vereenvoudigen van de EU-wetgeving en het verlagen van de kosten. Er zijn verschillende vereenvoudigingsvoorstellen gepland voor belangrijke sectoren, waaronder de automobielsector, milieu, belastingen, voedsel- en voederveiligheid, medische hulpmiddelen en vereenvoudiging van de wetgeving inzake energieproducten. Tegelijkertijd zullen uitvoeringsdialogen en realiteitscontroles de Commissie blijven helpen om verdere vereenvoudigingsmogelijkheden in kaart te brengen, onder meer om de lasten voor de burgers te verminderen.

Het overzichtsverslag bevat maatregelen van de Commissie om de lidstaten te ondersteunen bij de uitvoering van EU-beleid, alsook belangrijke handhavingsstatistieken en -acties. De Commissie zet zich actief in voor meer dan 1 500 lopende inbreukprocedures om de EU-regels volledig ten uitvoer te leggen, en dus de voordelen ervan voor mensen en bedrijven.

Een soevereiner en onafhankelijker Europa: belangrijkste resultaten van het werkprogramma voor 2026

• Duurzame welvaart en concurrentievermogen: De Commissie zal haar werkzaamheden voortzetten om de industriële basis van Europa te versterken en de strategische industriële sectoren en banen van Europa te ondersteunen door middel van een nieuwe wet inzake industriële accelerator. Het zal de veerkracht van Europa op het gebied van de levering van kritieke grondstoffen vergroten door de oprichting van een centrum voor kritieke grondstoffen en de wet inzake de circulaire economie. En het zal erop gericht zijn het potentieel van de eengemaakte markt tegen 2028 aanzienlijk te ontsluiten door belemmeringen weg te nemen, een Europese innovatiewet vast te stellen, een 28e regeling voor innovatieve bedrijven in te stellen en een “vijfde vrijheid” voor kennis en innovatie te bevorderen.
• Defensie en veiligheid: We zullen voortbouwen op het “Readiness 2030”-kader - het versterken van de defensievermogens van de EU en het versterken van de samenwerking met strategische partners zijn belangrijke prioriteiten. We zullen werken aan vlaggenschipinitiatieven als het Europees drone-defensie-initiatief, dat essentieel is voor de Eastern Flank Watch. De Commissie zal ook de bescherming van de grenzen van de Unie versterken, de georganiseerde misdaad bestrijden en grensoverschrijdende kritieke communicatiesystemen verbeteren. We zullen ons richten op de uitvoering van het migratie- en asielpact.
• Sociaal model en innovatie: Om de problemen aan te pakken waarmee Europese gezinnen dagelijks worden geconfronteerd, zullen we een reeks maatregelen voorstellen om de crisis op het gebied van betaalbaarheid en kosten van levensonderhoud aan te pakken. We zullen een Quality Jobs Act voorstellen. Het pakket eerlijke arbeidsmobiliteit, met inbegrip van het initiatief voor de mobiliteit van vaardigheden, zal de kwalificaties draagbaarder maken. De onderliggende oorzaken van armoede en de huisvestingscrisis zullen worden aangepakt.
• Levenskwaliteit - voedsel, water, natuur: De Commissie zal de veehouderijstrategie voorstellen en de regels inzake oneerlijke handelspraktijken in de voedselketen herzien om Europese landbouwers te ondersteunen. Het zal zorgen voor klimaatbestendigheid door middel van het Europees plan voor aanpassing aan de klimaatverandering. De oceaanwet zal als leidraad dienen voor de Europese oceaangovernance.
• Democratie en rechtsstaat: De Commissie zal democratische instellingen helpen beschermen tegen extremisme en desinformatie, de consumentenbescherming verbeteren en fraudebestrijdingsmaatregelen herzien. We zullen aandachtig kijken naar kwesties rond jongeren, met name kinderen en sociale media, voortbouwend op de aanbevelingen van het panel van deskundigen. De Commissie zal voortbouwen op de Unie voor gelijkheid door middel van nieuwe strategieën inzake gendergelijkheid en de rechten van personen met een handicap.
• Wereldwijd engagement: De mondiale partnerschappen zullen worden versterkt en de EU zal Oekraïne krachtig blijven steunen door standvastige steun te verlenen voor zijn dringende financiële en militaire behoeften en wederopbouwinspanningen. En de integratie-inspanningen van de EU zullen, samen met Moldavië, verder worden ondersteund. Humanitaire hulp zal ook worden hervormd met het oog op snellere en doeltreffendere crisisrespons. We zullen ons pact voor het Middellandse Zeegebied uitrollen. We zullen een strategie voor het Midden-Oosten voorstellen, met inbegrip van steun voor de overgang in Syrië en Libanon.

Voorbereiding op de Unie van morgen

Ambitieuze beleidsmaatregelen moeten worden geschraagd door ambitieuze middelen, zoals uiteengezet in het recente voorstel voor een meerjarig financieel kader (MFK), ten belope van bijna 2 biljoen EUR. Daarom roept de Commissie tegelijkertijd het Europees Parlement en de Raad op om snel overeenstemming te bereiken over dit kader en vooruitgang te boeken met de belangrijkste wetgevingsprioriteiten.

Achtergrond

Elk jaar stelt de Commissie een werkprogramma vast met de lijst van acties die zij in het volgende jaar zal ondernemen. Het werkprogramma informeert het publiek en de medewetgevers over politieke toezeggingen om nieuwe initiatieven te presenteren, waaronder vereenvoudigingsvoorstellen, hangende voorstellen in te trekken en bestaande EU-wetgeving te herzien. Het werkprogramma is het resultaat van nauwe samenwerking met het Europees Parlement, de lidstaten en de adviesorganen van de EU.

Voor meer informatie

Werkprogramma van de Commissie voor 2026

Overzichtsverslag 2025 over vereenvoudiging

Vragen en antwoorden over het werkprogramma van de Commissie voor 2026

Vragen en antwoorden over het overzichtsverslag 2025

Factsheet over het werkprogramma van de Commissie voor 2026

Factsheet over het overzichtsverslag 2025