Commissie ingenomen met politiek akkoord over mini-omnibus defensie en mogelijke deelname van Oekraïne aan Europees Defensiefonds

De Europese Commissie is ingenomen met het politieke akkoord dat het Europees Parlement en de Raad gisteren hebben bereikt en dat Oekraïne de mogelijkheid biedt om deel te nemen aan het Europees Defensiefonds (EDF) ter waarde van 7,3 miljard euro. Dit is een belangrijke stap voorwaarts in de defensiesamenwerking tussen de EU en Oekraïne en in de versterking van de collectieve veiligheid en industriële veerkracht van Europa. Het effent ook de weg voor de geleidelijke integratie van Oekraïne in de Europese technologische en industriële defensiebasis (EDTIB).

De overeenkomst maakt deel uit van een breder wetgevingspakket om defensiegerelateerde investeringen in het kader van de EU-begroting te stimuleren, de zogenaamde “mini-omnibus”. Het zal de EU-programma's flexibeler maken en beter op elkaar afstemmen om de technologische en industriële defensiebasis (EDTIB), innovatie en infrastructuur van Europa – van militaire mobiliteit tot technologieën voor tweeërlei gebruik – te ondersteunen.

Het is een essentieel element bij de uitvoering van het ReArm Europa-plan en een rechtstreekse aanvulling op de tussentijdse evaluatie van het cohesiebeleid en de omnibus inzake paraatheid op defensiegebied. Het is een nieuwe mijlpaal in de versterking van de samenwerking met Oekraïne en zijn industriële defensie-ecosystemen.

De medewetgevers kwamen voorlopig overeen het toepassingsgebied van STEP uit te breiden tot defensietechnologieën en de EIC-accelerator in staat te stellen innovatie op het gebied van tweeërlei gebruik en defensie te ondersteunen. Het programma Digitaal Europa (DEP) zal ook worden uitgebreid tot toepassingen voor tweeërlei gebruik, terwijl de Connecting Europe Facility (CEF) zal worden aangepast om investeringen in militaire mobiliteit beter te ondersteunen. De verordening wijzigt ook het Europees Defensiefonds (EDF) om de ontwikkeling van de Europese defensie-industrie beter te ondersteunen en flexibelere steun voor disruptieve technologieën voor defensie mogelijk te maken.

Deze nieuwe wetgeving vormt een aanvulling op de tussentijdse evaluatie (MTR) van het cohesiebeleid door de Commissie, die op 19 september 2025 in werking is getreden en voorziet in een reeks flexibiliteitsmaatregelen om de lidstaten aan te moedigen een zinvolle herprogrammering uit te voeren voor verschillende prioriteiten, waaronder defensie en concurrentievermogen.

Achtergrond

Dit initiatief sluit aan bij de doelstellingen van het gezamenlijk witboek voor Europese defensie – paraatheid 2030. Het biedt de EU een duidelijk traject om de ontwikkeling te ondersteunen van de defensievermogens die nodig zijn om haar burgers te beschermen, haar waarden te beschermen en te reageren op een snel veranderende geopolitieke omgeving.

De nieuwe verordening zal nu formeel worden aangenomen door het Parlement en de Raad. Zodra het van kracht is, zal het de Commissie in staat stellen deze veranderingen door te voeren in alle belangrijke EU-programma's, en zo te zorgen voor snellere en meer gecoördineerde steun voor de Europese defensie en voor de integratie van Oekraïne in het Europese industriële defensie-ecosysteem.