Meerjarige samenwerking voor verbetering leefomgeving Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Maak een meerjarig samenwerkingsprogramma om de fysieke leefomgeving op Bonaire, Sint Eustatius en Saba te verbeteren en zorg dat voldoende middelen beschikbaar worden gesteld voor aanleg, onderhoud en vervanging van de eilandelijke infrastructuur. Met deze opdracht moet het volgende kabinet aan de slag om de fysieke infrastructuur op de 3 Caribische eilanden te verbeteren. 

Dit is de kern van de kabinetsreactie op de 3 adviezen van de Raad voor de leefomgeving en infrastructuur (Rli), de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) en adviesbureau Andersson Elffers Felix (AEF) die in de ministerraad is vastgesteld.

Staatssecretaris Van Marum van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties: “Het kabinet werkt doortastend verder aan het bevorderen van de kwaliteit van de fysieke leefomgeving van Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Zo hebben we extra geld beschikbaar gesteld voor het verbeteren van de wegen op Bonaire, het aanleggen van een haven op Saba en bieden we ondersteuning om te helpen bij de uitvoering. Het wegwerken van achterstanden vergt echter een lange adem. Het is aan het nieuw te vormen kabinet om voort te bouwen op wat het afgelopen jaar is ingezet en nieuwe maatregelen te nemen. Het kabinet kan de openbare lichamen helpen met geld en kennis, maar de eilanden moeten ook zelf aan de slag.”

In de kabinetsreactie staat welke stappen het kabinet alvast kan zetten om de adviezen op te volgen en wat het nieuwe kabinet zou moeten oppakken. Er worden 4 actielijnen genoemd: een meerjarig samenwerkingsprogramma, versterken uitvoeringscapaciteit, beter borgen van ‘comply or explain’ en duurzame bekostiging.

Zo is er behoefte aan het opstellen van een meerjarig samenwerkingsprogramma, in samenwerking met de openbare lichamen. In deze zogenoemde ‘fysieke agenda’s’, die op een later moment worden opgeleverd, staat wat er moet gebeuren voor de bouw van woningen, betere wegen en bereikbaarheid. Daarin moet ook komen te staan wat de samenhang is tussen projecten en hoe deze projecten stapsgewijs uitgevoerd kunnen worden. Belangrijk is dat er ook duurzaam geld beschikbaar komt om de opgaven te kunnen uitvoeren. Het rapport van AEF en het advies van de ROB laten zien dat de financiering voor het doen van investeringen, het plegen van onderhoud en zorgen voor tijdige vervanging in de fysieke infrastructuur nog tekortschiet. Beide rapporten benadrukken dat structurele financiering nodig is. Het is aan een nieuw kabinet om te onderzoeken hoe dit moet worden geregeld.

Ook is het belangrijk dat er voldoende mensen zijn om het werk te doen. Daarom wordt het Projectenbureau Caribisch Nederland uitgebreid met personeel dat ervaring heeft met projecten in de fysieke leefomgeving. Om het principe van ‘comply or explain’ beter uit te voeren, wordt gekeken welke bestaande wetgeving voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba verder moet worden ingevoerd of herzien.