Kabinet presenteert plan van aanpak Afrikaanse varkenspest

Een uitbraak van de Afrikaanse varkenspest in Nederland willen we tegenhouden. Het virus kan voorkomen bij wilde zwijnen en gehouden varkens. Een mogelijke uitbraak heeft grote economische, ecologische en maatschappelijke gevolgen. Daarom is er vandaag een plan van aanpak ondertekend door overheden, natuurorganisaties en de Producten Organisatie Varkenshouderij die inzet op het verkleinen van de kans op een uitbraak bij wilde zwijnen in Nederland.

Voor mensen vormt de Afrikaanse varkenspest zelf geen risico, maar zij kunnen wel zorgen voor de verspreiding van het virus. Dat doen ze bijvoorbeeld door besmette varkensvleesproducten in de natuur te gooien. Als wilde zwijnen deze achtergelaten varkensvleesproducten opeten raken ze besmet en gaan ze dood. Een uitbraak van de Afrikaanse varkenspest leidt dan tot ingrijpende maatregelen, zoals het afrasteren van en toegangsbeperkingen tot natuurgebieden. Op het moment dat gehouden varkens besmet raken moeten alle varkens op een besmet bedrijf worden geruimd. Het is niet mogelijk om te vaccineren tegen Afrikaanse varkenspest omdat er géén geschikt en toegelaten vaccin voor bestaat.

Minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) Femke Wiersma is 1 van de ondertekenaars.

Wiersma: “Dierziektes willen we bestrijden én voorkomen. Dat kan alleen als overheid - Rijk en provincies - goed samenwerken met natuurorganisaties en bedrijven. Met dit plan zetten we de nodige stappen om een mogelijke uitbraak bij wilde zwijnen tegen te gaan.”

Voorkomen en bestrijden

Het plan van aanpak richt zich op preventie en het voorbereiden op bestrijding van Afrikaanse varkenspest bij wilde zwijnen. Zo wordt gewerkt aan het verkleinen van de kans op overdracht van het virus op locaties waar mensen varkensvleesproducten in de natuur bij wilde zwijnen kunnen achterlaten. Ook wordt er bijvoorbeeld gewerkt aan het versterken van de kennis bij jagers en evalueren we of verbetering in beheer (monitoring, afrastering, preventief afschot) nodig is. Om goed voorbereid te zijn op bestrijding wordt in kaart gebracht hoe besmettingszones het beste ingericht kunnen worden als Afrikaanse varkenspest in wilde zwijnen wordt vastgesteld en worden voorbereidingen getroffen voor het plaatsen van afrastering. Daarnaast wordt verkend hoe met de betreffende veiligheidsregio’s kan worden samengewerkt als er een uitbraak is. Varkenshouders die maatregelen willen nemen om besmetting te voorkomen kunnen terecht op de website van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit.

De uitvoering van het plan van aanpak loopt in principe tot 2028, behalve als er eerder een uitbraak is. In dat geval worden de acties in het plan van aanpak versneld uitgevoerd. Het ministerie van LVVN heeft dan de leiding.

Ondertekenaars

Het ministerie van LVVN, de provincies Limburg, Noord-Brabant, Gelderland en Overijssel, Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten en LandschappenNL en de Producenten Organisatie Varkenshouderij (POV) zetten hun handtekening onder het plan van aanpak Afrikaanse varkenspest.