Eenvoudigere digitale EU-regels en nieuwe digitale portemonnees om miljarden te besparen voor bedrijven en innovatie te stimuleren

Europese bedrijven, van fabrieken tot start-ups, zullen dankzij het nieuwe digitale pakket van de Europese Commissie minder tijd besteden aan administratieve werkzaamheden en naleving en meer tijd besteden aan innovatie en opschaling. Dit initiatief biedt Europese bedrijven kansen om te groeien en voorop te blijven lopen op het gebied van technologie en tegelijkertijd de hoogste normen van Europa op het gebied van grondrechten, gegevensbescherming, veiligheid en billijkheid te bevorderen.

De kern van het pakket bestaat uit een digitale omnibus die de regels inzake artificiële intelligentie (AI), cyberbeveiliging en gegevens stroomlijnt, aangevuld met een strategie voor de data-unie om hoogwaardige gegevens voor AI te ontsluiten en Europese bedrijfsportefeuilles die bedrijven één digitale identiteit zullen bieden om het papierwerk te vereenvoudigen en zakendoen in alle EU-lidstaten veel gemakkelijker te maken.

Het pakket heeft tot doel de naleving te vergemakkelijken met vereenvoudigingsinspanningen die tegen 2029 naar schatting tot 5 miljard EUR aan administratieve kosten zullen besparen. Daarnaast zouden de Europese bedrijfsportefeuilles jaarlijks nog eens 150 miljard euro aan besparingen voor bedrijven kunnen opleveren.

1. Digitale omnibus

Met de huidige digitale omnibus stelt de Commissie voor de bestaande regels inzake artificiële intelligentie, cyberbeveiliging en gegevens te vereenvoudigen.

Innovatievriendelijke AI-regels: Een efficiënte uitvoering van de AI-verordening zal een positief effect hebben op de samenleving, de veiligheid en de grondrechten. Begeleiding en ondersteuning zijn essentieel voor de uitrol van nieuwe wetten, en dit is niet anders voor de AI-verordening.

De Commissie stelt voor de inwerkingtreding van de regels voor AI-systemen met een hoog risico te koppelen aan de beschikbaarheid van ondersteuningsinstrumenten, met inbegrip van de nodige normen.

Het tijdschema voor de toepassing van de regels met een hoog risico wordt aangepast tot maximaal 16 maanden, zodat de regels van toepassing worden zodra de Commissie bevestigt dat de nodige normen en ondersteuningsinstrumenten beschikbaar zijn, waardoor bedrijven ondersteuningsinstrumenten krijgen die zij nodig hebben.

De Commissie stelt ook gerichte wijzigingen van de AI-verordening voor die:

Verlenging van bepaalde vereenvoudigingen die worden verleend aan kleine en middelgrote ondernemingen (kmo's) en kleine midcap-ondernemingen (MKB's), met inbegrip van vereenvoudigde vereisten inzake technische documentatie, waardoor ten minste 225 miljoen EUR per jaar wordt bespaard;
de nalevingsmaatregelen uit te breiden zodat meer innovatoren gebruik kunnen maken van deugdelijke regelgeving, met inbegrip van een testomgeving op EU-niveau vanaf 2028 en meer tests in de praktijk, met name in kernindustrieën zoals de automobielsector;
De bevoegdheden van het AI-bureau versterken en het toezicht op AI-systemen op basis van AI-modellen voor algemene doeleinden centraliseren, waardoor de versnippering van het bestuur wordt verminderd.

Vereenvoudiging van de rapportage over cyberbeveiliging: De omnibus introduceert ook een single-entry point waar bedrijven aan alle rapportageverplichtingen kunnen voldoen. Momenteel moeten bedrijven cyberbeveiligingsincidenten melden op grond van verschillende wetten, waaronder de NIS2-richtlijn, de algemene verordening gegevensbescherming (AVG) en de wet inzake digitale operationele veerkracht (DORA). De interface zal worden ontwikkeld met robuuste beveiligingswaarborgen en zal uitgebreid worden getest om de betrouwbaarheid en doeltreffendheid ervan te waarborgen.

Een innovatievriendelijk privacykader: Gerichte wijzigingen van de AVG zullen bepaalde regels harmoniseren, verduidelijken en vereenvoudigen om innovatie te stimuleren en naleving door organisaties te ondersteunen, terwijl de kern van de AVG intact blijft en het hoogste niveau van bescherming van persoonsgegevens wordt gehandhaafd.

Modernisering van de cookieregels om de online-ervaring van gebruikers te verbeteren: De wijzigingen zullen het aantal keren dat cookiebanners verschijnen verminderen en gebruikers in staat stellen hun toestemming met één klik aan te geven en hun cookievoorkeuren op te slaan via centrale instellingen van voorkeuren in browsers en besturingssysteem.

Verbetering van de toegang tot gegevens: Het digitale pakket van vandaag heeft tot doel de toegang tot gegevens te verbeteren als een belangrijke aanjager van innovatie. Het vereenvoudigt de regels voor gegevens en maakt ze praktisch voor consumenten en bedrijven door:

consolidatie van de EU-gegevensregels door middel van de dataverordening, waarbij vier wetgevingsteksten worden samengevoegd om de juridische duidelijkheid te vergroten;
invoering van gerichte vrijstellingen van een aantal van de regels van de dataverordening inzake cloudswitching voor kmo's en kleine en middelgrote ondernemingen, wat resulteert in ongeveer 1,5 miljard EUR aan eenmalige besparingen;
het aanbieden van nieuwe richtsnoeren voor de naleving van de dataverordening door middel van modelcontractvoorwaarden voor toegang tot en gebruik van gegevens, en standaardcontractbepalingen voor cloudcomputingcontracten;
Europese AI-bedrijven stimuleren door toegang tot hoogwaardige en nieuwe datasets voor AI te ontsluiten, waardoor het algemene innovatiepotentieel van bedrijven in de hele EU wordt versterkt.

2. Strategie voor de data-unie

De nieuwe strategie voor de data-unie bevat aanvullende maatregelen om meer hoogwaardige gegevens voor AI te ontsluiten door de toegang uit te breiden, zoals datalabs. Het voorziet in een juridische helpdesk in het kader van de dataverordening, als aanvulling op verdere maatregelen ter ondersteuning van de uitvoering van de dataverordening. Het versterkt ook de gegevenssoevereiniteit van Europa door middel van een strategische aanpak van het internationale gegevensbeleid: toolbox tegen lekkage, maatregelen ter bescherming van gevoelige niet-persoonsgebonden gegevens en richtsnoeren om de eerlijke behandeling van EU-gegevens in het buitenland te beoordelen.

3. Europese zakelijke portemonnee

Dit voorstel zal Europese bedrijven en overheidsinstanties een uniform digitaal instrument bieden waarmee zij activiteiten en interacties kunnen digitaliseren die momenteel in veel gevallen nog persoonlijk moeten worden uitgevoerd. Bedrijven zullen documenten digitaal kunnen ondertekenen, tijdstempelen en verzegelen; het veilig creëren, opslaan en uitwisselen van geverifieerde documenten; en veilig communiceren met andere bedrijven of overheidsdiensten in hun eigen lidstaat en de andere 26 lidstaten.

Het opschalen van een bedrijf in andere lidstaten, het betalen van belastingen en het communiceren met overheidsinstanties zullen in de EU gemakkelijker zijn dan ooit tevoren. Uitgaande van een brede toepassing zullen de Europese bedrijfsportefeuilles Europese bedrijven in staat stellen administratieve processen en kosten te verminderen, waardoor elk jaar tot 150 miljard EUR aan besparingen voor bedrijven wordt vrijgemaakt.

Volgende stappen

De wetgevingsvoorstellen voor de digitale omnibus zullen nu ter goedkeuring worden voorgelegd aan het Europees Parlement en de Raad. De voorstellen van vandaag zijn een eerste stap in de strategie van de Commissie om het digitale rulebook van de EU te vereenvoudigen en doeltreffender te maken.

De Commissie heeft vandaag ook de tweede stap van de vereenvoudigingsagenda gelanceerd, met een brede raadpleging over de digitale geschiktheidscontrole die loopt tot 11 maart 2026. De geschiktheidscontrole zal “stresstesten” hoe het rulebook zijn doelstelling op het gebied van concurrentievermogen verwezenlijkt, en de samenhang en het cumulatieve effect van de digitale regels van de EU onderzoeken.

Achtergrond

Het digitale pakket is het zevende omnibusvoorstel. De Commissie heeft een koers uitgezet om de EU-regels te vereenvoudigen om de EU-economie concurrerender en welvarender te maken door het bedrijfsleven in de EU eenvoudiger, goedkoper en efficiënter te maken. De Commissie heeft een duidelijke doelstelling om een ongekende vereenvoudigingsinspanning te leveren door de administratieve lasten met ten minste 25 % te verminderen en met ten minste 35 % voor kmo's tot eind 2029.