Commissie stelt voor aanvullende pensioenen te verhogen om een toereikend pensioeninkomen te waarborgen
De Europese Commissie heeft vandaag een pakket maatregelen goedgekeurd om burgers te helpen een toereikend pensioeninkomen veilig te stellen door de toegang tot betere en effectievere aanvullende pensioenen te verbeteren. De voorgestelde maatregelen zijn bedoeld ter aanvulling - en niet ter vervanging - van de overheidspensioenen, die de basis vormen van de pensioenstelsels in alle lidstaten.
Het pakket van vandaag maakt deel uit van de strategie van de Commissie voor de spaar- en investeringsunie (SIU), die erop gericht is huishoudens meer mogelijkheden te bieden om hun vermogen via de kapitaalmarkten op te bouwen en tegelijkertijd de economische groei en het concurrentievermogen van de EU te stimuleren.
In het licht van demografische verschuivingen en de dynamiek van de arbeidsmarkt, waarvoor de pensioenstelsels moeten worden aangepast, kunnen aanvullende pensioenen – zowel bedrijfspensioenregelingen als individuele pensioenregelingen – burgers helpen een meer gediversifieerd pensioeninkomen te bereiken, waardoor de financiële zekerheid en stabiliteit bij pensionering worden verbeterd. Zij kunnen een aanvulling vormen op de voordelen van overheidspensioenen, die in veel gevallen niet voldoende zullen zijn om een toereikende levensstandaard te handhaven, met name onder kwetsbare personen en vrouwen, waar de genderpensioenkloof tussen mannen en vrouwen momenteel 24,5 % bedraagt.
Sterkere en efficiëntere aanvullende pensioenregelingen kunnen ook bijdragen tot de economische groei en het concurrentievermogen van Europa door langetermijnsparen te mobiliseren voor productieve investeringen.
Het doel van de voorgestelde maatregelen is zowel de vraag naar als het aanbod van aanvullende pensioenen te versterken. De initiatieven zijn volledig in overeenstemming met de bevoegdheden van de lidstaten om hun nationale pensioenstelsels te organiseren en vorm te geven, alsook met de autonomie van de sociale partners wanneer zij verantwoordelijk zijn voor het opzetten en beheren van pensioenregelingen.
Dit pakket bouwt voort op en vormt een aanvulling op de andere tot nu toe aangekondigde initiatieven van de Commissie op het gebied van kleine en middelgrote ondernemingen, onder meer op het gebied van financiële geletterdheid en de aanbeveling over spaar- en investeringsrekeningen, die gezamenlijk tot doel hebben het financiële welzijn van EU-burgers te verbeteren, met name door de mogelijkheden te verbreden om een beter rendement op hun spaargeld te behalen.
Voorgestelde maatregelen
Aanbeveling over pensioenvolgsystemen, pensioendashboards en automatische inschrijving in aanvullende pensioenregelingen
De Commissie beveelt de lidstaten aan:
- In overeenstemming met de nationale omstandigheden en met volledige inachtneming van de rol en autonomie van de sociale partners en de prerogatieven op het gebied van collectieve onderhandelingen, automatische inschrijving invoeren, d.w.z. werknemers automatisch opnemen in aanvullende pensioenen, met de volledige vrijheid voor individuen om zich af te melden. Daarbij zal worden uitgegaan van bestaande goede praktijken in de EU en van de lessen die uit andere landen zijn getrokken. Dit is een manier om de deelname aan aanvullende pensioenregelingen te vergroten en meer markten voor aanvullende pensioenen te ontsluiten;
- Uitgebreide systemen voor het volgen van pensioenen verder ontwikkelen om burgers een duidelijk overzicht te geven van hun pensioenrechten en verwachte uitkeringen in alle pensioenregelingen. Dergelijke volgsystemen zullen helpen de lage deelname aan aanvullende pensioenen aan te pakken, vaak als gevolg van het beperkte bewustzijn van burgers over hun toekomstige pensioen. Zij moeten compatibel zijn met de Europese traceringsdienst en grensoverschrijdende mobiliteit ondersteunen, en
- Nationale pensioendashboards ontwikkelen zodat de beleidsmakers van de lidstaten een beter beeld krijgen van de dekking, houdbaarheid en toereikendheid van hun meerpijlerpensioenstelsel. Die nationale dashboards zouden uiteindelijk worden meegenomen in een pensioendashboard op EU-niveau.
Wetgevingsvoorstel tot wijziging van de richtlijn betreffende instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening (IBPV) II
In de IBPV II-richtlijn zijn gemeenschappelijke EU-normen vastgesteld om een goed beheer van en toezicht op IBPV's te waarborgen, met inachtneming van de rol van de sociale partners. Veel regelingen blijven echter te klein om hun beleggingen te diversifiëren en optimale resultaten voor spaarders te behalen.
Om het potentieel van bedrijfspensioenente ontsluiten, stelt de Commissie voor het kader te versterken en te moderniseren om de efficiëntie, de schaal en het vertrouwen in aanvullende pensioenen beter te ondersteunen.
De herziening verbetert de bescherming van spaarders en neemt belemmeringen weg voor marktgestuurde consolidatie en andere vormen van bevordering van schaalvoordelen. Deze maatregelen zullen IBPV's helpen efficiënter te werken, de kosten te verlagen, hun beleggingsportefeuilles te diversifiëren, ook in aandelen, om een hoger rendement op het spaargeld van burgers te behalen. Dit draagt ook bij tot meer financieringsmogelijkheden voor Europese bedrijven.
Wetgevingsvoorstel tot wijziging van de verordening betreffende het pan-Europees persoonlijk pensioenproduct (PEPP)
De herziening van de PEPP-verordening heeft tot doel het pan-Europees persoonlijk pensioenproduct (PEPP) aantrekkelijker, toegankelijker en kosteneffectiever te maken voor spaarders. Het zal bestaande vereisten en ontwerpkenmerken die de invoering van het PEPP hebben belemmerd, wegnemen en tegelijkertijd een hoog niveau van consumentenbescherming blijven waarborgen.
De herziening introduceert een betaalbaar en gemakkelijk toegankelijk “basis-PEPP”, dat in eenvoudige financiële activa wordt belegd en zonder advies aan het publiek wordt aangeboden. Spaarders zullen ook toegang hebben tot “op maat gesneden” PEPP's die garanties en complexere activa kunnen omvatten, waarvoor advies nodig is om hun begrip voor de consument te waarborgen. Hierdoor zal het PEPP kunnen worden aangepast aan verschillende voorkeuren van beleggers en geschikt zijn voor verschillende soorten aanbieders, waaronder vermogensbeheerders en verzekeraars. Het PEPP zal ook openstaan voor gebruik op de werkplek en kan dienen als een voertuig voor automatische inschrijving, indien dit is toegestaan op grond van het nationale recht en de prerogatieven en autonomie van de sociale partners volledig eerbiedigt.
Deze wijzigingen zullen de belemmeringen voor verstrekking en distributie wegnemen en de keuze voor spaarders verruimen, ondersteund door een gunstige en consistente fiscale behandeling, aangezien de lidstaten een vergelijkbare fiscale behandeling tussen nationale persoonlijke pensioenproducten zullen moeten aanbieden.
Verduidelijking van het beginsel van de voorzichtige persoon:
Het prudent person-beginsel regelt hoe IBPV's en PEPP-aanbieders hun activaportefeuilles moeten beleggen en beheren. Dit beginsel is echter zeer verschillend geïnterpreteerd en toegepast in de lidstaten, wat de pensioenregelingen vaak heeft beperkt in hun vermogen om beleggingen te diversifiëren, met name in aandelenkapitaal. In overeenstemming met de SIU-strategie wordt in de vandaag aangenomen mededeling van de Commissie het beginsel verduidelijkt, met als doel meer te investeren in aandelenkapitaal – zowel particulier als beursgenoteerd – om burgers te helpen een hoger langetermijnrendement op hun spaargeld te behalen en nieuwe financieringsbronnen voor de EU-economie vrij te maken.
Volgende stappen
Over de voorstellen tot wijziging van de IBPV II-richtlijn en de PEPP-verordening moet nu worden onderhandeld en overeenstemming worden bereikt door het Europees Parlement en de Raad.
De Commissie zal de uitvoering van de aanbeveling op nationaal niveau monitoren via verschillende mechanismen, waaronder het Europees Semester. Het zal de uitwisseling van ervaringen en beste praktijken tussen de lidstaten bevorderen.
Achtergrond
Deze maatregelen zijn in overeenstemming met recente politieke verklaringen op hoog niveau en in verslagen werd ook benadrukt dat het van cruciaal belang is particulier kapitaal te mobiliseren voor langetermijninvesteringen. Het gaat onder meer om de verklaring van de Eurogroep van maart 2024 in inclusieve samenstelling, de conclusies van de Europese Raad van zowel april 2024 als maart 2025, het verslag van het Europees Parlement over het concurrentievermogen van september 2025 en de verslagen van Letta en Draghi. Gezien het langetermijnkarakter van de pensioenverplichtingen kan de aanvullende pensioensector een belangrijke potentiële leverancier van langetermijnkapitaal voor investeringen in de EU-economie zijn. In de strategie voor het kompas voor het concurrentievermogen en de spaar- en investeringsunie (SIU) heeft de Commissie zich ertoe verbonden maatregelen voor te stellen om dit potentieel te ontsluiten.
Voor meer informatie