Meer documenten
5,2 miljard EUR aan inkomsten uit de EU-emissiehandel voor schone transitietechnologieën in het kader van het innovatiefonds
De Europese Commissie heeft de opening aangekondigd van drie nieuwe financieringsmogelijkheden in het kader van het innovatiefonds met een totale begroting van 5,2 miljard EUR aan inkomsten uit de EU-regeling voor de handel in emissierechten (EU-ETS). De oproep voor nettonultechnologieën 2025 met een begroting van 2,9 miljard EUR, de derde veiling voor waterstofproductie in het kader van de Europese waterstofbank met 1,3 miljard EUR en de allereerste veiling voor het koolstofvrij maken van industriële proceswarmte in het kader van de industriële decarbonisatiebank met een begroting van 1 miljard EUR.
Samen vormen deze kansen een belangrijke stap voorwaarts in de verwezenlijking van de klimaat- en energiedoelstellingen van de EU tegen 2030 en klimaatneutraliteit tegen 2050. Zij zullen ook aanzienlijk bijdragen tot de vooruitgang op het gebied van de schone transitie en de uitvoering van de Clean Industrial Deal, waardoor het concurrentievermogen en de veerkracht van de Europese industrie worden versterkt.
Aansturen van de schone industriële transformatie van Europa
De algemene oproep tot het indienen van voorstellen voor nettonultechnologieën (IF25 NZT-oproep) heeft tot doel investeringskloven te dichten, publiek en particulier kapitaal aan te trekken en het leiderschap van Europa op het gebied van de productie en uitrol van schone technologie te versterken.
Met een toegewezen budget van 2,9 miljard EUR ondersteunt het programma decarbonisatieprojecten die blijk geven van zeer innovatieve technologieën en processen die voldoende ontwikkeld zijn en een aanzienlijk potentieel hebben om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Het gaat om projecten van verschillende omvang, alsook projecten die gericht zijn op de productie van componenten voor hernieuwbare energie, energieopslag, warmtepompen en waterstofproductie, met inbegrip van batterijen voor elektrische voertuigen.
Projecten die op de oproep van toepassing kunnen zijn, zullen worden beoordeeld op basis van hun potentieel om de broeikasgasemissies, de mate van innovatie, de rijpheid van het project, de reproduceerbaarheid en de kostenefficiëntie te verminderen. Erkennend dat kleinschalige innovaties een belangrijke rol kunnen spelen bij de decarbonisatie-inspanningen van Europa, zal er een nieuw specifiek bonuspunt komen voor projecten die alleen door kmo's worden gecoördineerd en uitgevoerd.
Ondersteuning van industriële transformatie door middel van waterstof
Schone waterstof is een belangrijk alternatief om fossiele brandstoffen te vervangen en wordt in toenemende mate gebruikt voor het koolstofvrij maken van de zware industrie en de vervoerssector. Met 1,3 miljard EUR is de derde veiling in het kader van de Europese waterstofbank (IF25 Waterstofveiling) bedoeld om kostenefficiënte steun te verlenen voor de productie van hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong (RFNBO) waterstof of elektrolytische koolstofarme waterstof over drie onderwerpen, waaronder een nieuw onderwerp voor producenten van waterstof met aftakassen voor de zee- of luchtvaart.
Projecten die in het kader van de veiling worden geselecteerd, ontvangen steun in de vorm van een vaste premie bij geverifieerde en gecertificeerde productie van waterstof voor een periode van maximaal tien jaar.
Emissies aanpakken door industriële proceswarmte koolstofvrij te maken
De eerste Europese veiling voor het koolstofvrij maken van industriële proceswarmte (IF25 Heat Auction) is een mijlpaal in de oprichting van de toekomstige industriële decarbonisatiebank om een van de grootste bronnen van broeikasgasemissies in de EU aan te pakken. Tot 1 miljard euro zal worden gebruikt ter ondersteuning van de productie van geëlektrificeerde en direct hernieuwbare warmte, die momenteel verantwoordelijk is voor driekwart van de industriële emissies. Er zal steun worden geveild voor projecten die de meest kosteneffectieve CO2-reductie kunnen opleveren, waardoor de kostenkloof tussen duurzame oplossingen en op fossiele brandstoffen gebaseerde alternatieven voor industriële proceswarmte wordt gedicht.
De veiling, die openstaat voor verschillende projectgroottes en in alle industriële sectoren, zal de uitrol ondersteunen van technologieën zoals warmtepompen, elektrische ketels, weerstands- en inductieverwarming, directe hernieuwbare warmteoplossingen (thermische of geothermische zonne-energie) en hybride projecten die verschillende technologieën combineren. De steun wordt verleend als een op output gebaseerde vaste premie, gekoppeld aan geverifieerde koolstofvrije warmteproductie en betaald voor een periode van maximaal vijf jaar.
Daarnaast hebben de lidstaten de mogelijkheid om gebruik te maken van het evaluatieproces van het Innovatiefonds en een gestroomlijnd goedkeuringsproces voor staatssteun. Via de “Auctions-as-a-Service”-regeling kunnen zij nationale middelen inzetten ter ondersteuning van projecten die aan de gunningscriteria voor evaluaties voldoen, maar vanwege budgettaire beperkingen niet voor financiering uit het innovatiefonds zijn geselecteerd. Duitsland en Spanje hebben hun deelname aan Auctions-as-a-Service in deze veilingen bevestigd. Duitsland zal nog eens 1,3 miljard EUR aan nationale middelen besteden om nationale projecten voor de productie van hernieuwbare brandstoffen van niet-biologische oorsprong te ondersteunen. Spain zal ook intotaal 465 miljoen EUR aan nationale middelen besteden, waarvan 415 miljoen EUR aan waterstofprojecten en nog eens 50 miljoen EUR aan projecten voor het koolstofvrij maken van industriële warmte.
Volgende stappen
De IF25 NZT-oproep kan tot 23 april 2026 om 17.00 uur (MET) worden aangevraagd via het EU Funding & Tenders Portal. Aanvragers worden sterk aangemoedigd om de infodag bij te wonen die op 16 december zal plaatsvinden. Van succesvolle aanvragers wordt verwacht dat zij tegen het eerste kwartaal van 2027 subsidieovereenkomsten ondertekenen.
Voor de IF25-waterstofveiling en de IF25-warmteveiling hebben inschrijvers tot 19 februari 2026, 17.00 uur (CET) de tijd om een aanvraag in te dienen via het EU Funding & Tenders Portal. De infodagen voor beide veilingen vinden plaats op 10 december 2025. Van succesvolle inschrijvers wordt verwacht dat zij binnen negen maanden na de afsluiting van de oproep subsidieovereenkomsten ondertekenen.
Achtergrond
Het Innovatiefonds is een van 's werelds grootste financieringsprogramma's voor de demonstratie en commercialisering van innovatieve koolstofarme technologieën, gefinancierd met inkomsten uit het EU-ETS. Met een geraamd budget van ongeveer 40 miljard EUR tussen 2020 en 2030 beoogt het fonds financiële stimulansen te creëren voor bedrijven en overheidsinstanties om te investeren in geavanceerde koolstofarme technologieën en de transitie van Europa naar klimaatneutraliteit te ondersteunen.
Rekening houdend met alle lopende projecten en projecten in het kader van de voorbereiding van subsidieovereenkomsten, heeft het Innovatiefonds momenteel meer dan 15,8 miljard EUR aan steun toegekend aan meer dan 275 projecten via zijn eerdere oproepen tot het indienen van voorstellen. Zowel waterstof- als warmteveilingen hanteren een concurrerende, marktgebaseerde aanpak en volgen een pay-as-bid-model. Biedingen worden gerangschikt op prijs binnen elk onderwerp en worden toegekend totdat het beschikbare budget is toegewezen. Voor de waterstofveiling worden de biedingen gerangschikt op prijs in euro per kilogram geproduceerde waterstof; voor de warmteveiling, per prijs in euro per ton CO2 verlaagd.
In het kader van de veilingen blijft Project Development Assistance (PDA) beschikbaar voor projecten die hun maturiteit willen verbeteren door middel van hoogwaardige technische en financiële adviesondersteuning door de Europese Investeringsbank. Voorts zal het zegelvan hetplatform voor strategische technologieën voor Europa (STEP) worden toegekend aan projecten die aan alle evaluatiecriteria voldoen, met inbegrip van zowel projecten die voor financiering zijn geselecteerd als projecten die niet het gevolg zijn van budgettaire beperkingen. Het zegel heeft tot doel de toegang van projecten van hoge kwaliteit tot aanvullende publieke en private financiering te vergemakkelijken.
Voor meer informatie
Vragen en antwoorden over de IF25 NZT Call
Vragen en antwoorden over de IF25 Veilingen
Financierings- en aanbestedingsportaal van de EU
Dashboard projecten Innovatiefonds