Meer documenten
Commissie stelt modernisering van de energie-infrastructuur van de EU voor om de rekeningen te verlagen en de onafhankelijkheid te vergroten
De ruggengraat van het Europese energiesysteem, de netwerkinfrastructuur, zal worden gemoderniseerd en uitgebreid om het volledige potentieel ervan te benutten. Het pakket Europese netten van de Commissie en het vandaag voorgestelde initiatief voor energiesnelwegen zullen ervoor zorgen dat energie efficiënt door alle lidstaten kan stromen, waarbij goedkopere schone energie wordt geïntegreerd en de elektrificatie wordt versneld. Dit zal helpen de energieprijzen te verlagen en betaalbaar leven voor alle Europeanen te ondersteunen. Het zal zorgen voor een veilige en betrouwbare energievoorziening naarmate Europa afstand neemt van de Russische energie-invoer om energieonafhankelijkheid te bereiken.
Het netwerkpakket markeert een nieuwe benadering van energie-infrastructuur door een echt Europees perspectief op infrastructuurplanning te bieden, de vergunningsprocedures te versnellen en te zorgen voor een eerlijkere verdeling van de kosten met betrekking tot grensoverschrijdende projecten. De nieuwe aanpak zal een optimaal gebruik van onze bestaande energie-infrastructuur mogelijk maken en tegelijkertijd de ontwikkeling van nettenen andere fysieke energie-infrastructuur in de hele EU versnellen.
Om de netinfrastructuur toekomstbestendig te maken, stelt de Commissie aanvullende financieringswijzen voor. Kostendeling en bundeling zijn dergelijke voorbeelden: steeds meer geïntegreerde grensoverschrijdende energie-infrastructuur levert voordelen op buiten het grondgebied waar zij wordt gebouwd. Dit maakt eerlijke en transparante kostendeling van essentieel belang om onevenredige lasten voor lokale consumenten te voorkomen. Om dit aan te pakken, heeft het Europees netwerkpakket tot doel te zorgen voor meer transparantie en billijkheid in de manier waarop kosten en baten worden beoordeeld. De bundeling van infrastructuurprojecten kan ook de financiering vergemakkelijken, bijvoorbeeld door de oprichting van special purpose vehicles, waardoor extra investeringen worden aangetrokken.
De acht energiesnelwegen, die voorzitter Ursula von der Leyen in haar Staat van de Unie 2025 heeft aangekondigd, voorzien in de meest dringende infrastructuurbehoeften die aanvullende ondersteuning op korte termijn en inzet voor de uitvoering vereisen. Zij werden geselecteerd op basis van hun strategisch belang voor de voltooiing van de energie-unie en het niveau van politieke steun van de EU dat nodig is voor de succesvolle uitvoering ervan.
De Commissie is vastbesloten de energiesnelwegen onmiddellijk te versnellen door middel van versterkte politieke coördinatie, waarbij gebruik wordt gemaakt van de regionale groepen op hoog niveau, de steun van Europese coördinatoren wordt gemobiliseerd en nauw wordt samengewerkt met de taskforce voor de energie-unie, waarbij waar nodig de reikwijdte wordt uitgebreid tot buiten de EU-lidstaten. Elk project krijgt prioriteit op EU-niveau en de Commissie zal de lidstaten ondersteunen bij het geven van dezelfde prioriteit op nationaal niveau.
Volgende stappen
De wetgevingsvoorstellen zullen nu volgens de gewone wetgevingsprocedure aan het Europees Parlement en de Raad worden voorgelegd. Tegelijkertijd zal de Commissie nauw blijven samenwerken met de lidstaten en alle relevante belanghebbenden om belangrijke grensoverschrijdende energie-infrastructuurprojecten uit te voeren, zoals onlangs gepubliceerd in het kader van de tweede Unielijst van projecten van gemeenschappelijk belang en projecten van wederzijds belang. Een dergelijke samenwerking zal van cruciaal belang zijn om snel werk te maken van het initiatief "Energy Highways" en om de vergunningverlening voor projecten op het gebied van hernieuwbare energie, opslagprojecten en laadstations te versnellen.
Achtergrond
Ondanks de vooruitgang die binnen het huidige rechtskader van de EU is geboekt, heeft de EU niet het niveau van interconnectiviteit tussen de lidstaten bereikt dat een echte energie-unie mogelijk zou maken, aangezien verschillende lidstaten niet op schema liggen om het interconnectiestreefcijfer van 15 % tegen 2030 te halen. De kosten van niet-handelen zijn verbijsterend: in 2022 hadden fossiele brandstoffen het grootste aandeel van het bruto beschikbare energieverbruik (70 %) in de EU, waarbij 98 % van alle in de lidstaten gebruikte olie en gas werd ingevoerd. Dit stelt de EU bloot aan prijsvolatiliteit en geopolitieke risico's.
In 2024 bedroegen de industriële elektriciteitsprijzen in de EU 0,199 EUR per kWh, tegenover 0,082 EUR in China en 0,075 EUR in de VS. In de eerste helft van 2025 varieerde de gemiddelde elektriciteitsprijs voor EU-consumenten van 0,3835 EUR per kWh in Duitsland tot 0,11040 EUR per kWh in Hongarije, terwijl de prijzen voor niet-huishoudelijke elektriciteit varieerden van 0,2726 EUR per kWh in Ierland tot 0,0804 EUR per kWh in Finland. Een belangrijke reden voor deze ongelijkheid is het ontoereikende niveau van investeringen in en integratie van onze infrastructuur.
Het opschalen van de financiële steun is dan ook van cruciaal belang. Als onderdeel van het meerjarig financieel kader 2028-2034 heeft de Commissie een vijfvoudige verhoging van de CEF-energiebegroting voorgesteld van 5,84 miljard EUR tot 29,91 miljard EUR. Overheidsfinanciering zal worden aangevuld met acties om particuliere investeringen aan te trekken in de komende investeringsstrategie voor schone energie.
Voor meer informatie
Mededeling over het pakket Europese netwerken - Energie - Europese Commissie
Richtsnoeren voor efficiënte netaansluitingen - Energie - Europese Commissie
Richtsnoeren voor contracten ter verrekening van verschillen - Energie - Europese Commissie