Europese Green Deal: Commissie stelt nieuwe grenswaarden vast voor enkele van de schadelijkste chemische stoffen in afval

Vandaag heeft de Europese Commissie een voorstel aangenomen om de menselijke gezondheid en het milieu te beschermen tegen enkele van de schadelijkste chemische stoffen in afval: de persistente organische verontreinigende stoffen (POP's). In het voorstel worden de grenswaarden voor deze chemische stoffen in afval aangescherpt, zodat ze niet opnieuw in het economisch verkeer worden gebracht.

Virginijus Sinkevičius, commissaris voor Milieu, Oceanen en Visserij, zei het volgende:

“Vandaag zetten wij weer een nieuwe stap vooruit om onze belofte na te komen ons dagelijks leven volledig vrij te maken van de schadelijkste vervuilende stoffen. Het verwijderen van persistente chemische stoffen uit afval is essentieel om onze gezondheid en ons milieu te beschermen. Er zijn ook ambitieuze grenswaarden voor deze stoffen nodig om hoogwaardige, gifvrije secundaire materialen te bevorderen die veilig kunnen worden gebruikt in een groeiende circulaire economie.”

Persistente organische verontreinigende stoffen (POP's) zijn chemische stoffen met toxische eigenschappen die zeer lang in het milieu aanwezig blijven, zich ophopen in de voedselketens en de menselijke gezondheid en het milieu schade kunnen toebrengen. Met het voorstel van vandaag wordt beoogd de emissies van POP's uit afval te elimineren of tot een minimum te beperken. Hoewel persistente organische verontreinigende stoffen over het algemeen niet meer in nieuwe producten worden gebruikt, kunnen zij nog steeds worden aangetroffen afval dat afkomstig is van bepaalde consumentenproducten zoals waterdicht textiel, meubels, kunststoffen en elektronische apparatuur.

In het voorstel van vandaag stelt de Commissie voor strenge grenswaarden in te voeren voor de volgende drie stoffen of groepen van stoffen in afval:

  • perfluoroctaanzuur (PFOA), zouten daarvan en daaraan verwante verbindingen – een groep van stoffen die in waterdicht textiel en blusschuim kunnen worden aangetroffen;
  • dicofol – een bestrijdingsmiddel dat voorheen in de landbouw werd gebruikt;
  • pentachloorfenol en zouten en esters daarvan – een groep van stoffen die in behandeld hout en textiel kunnen worden aangetroffen.

Daarnaast stelt de Commissie voor de maximumgehalten in afval aan te scherpen voor nog eens vijf stoffen of groepen van stoffen die al gereguleerd zijn.

Het voorstel is een belangrijke stap in de richting van een meer circulaire economie, zoals aangekondigd in het actieplan voor de circulaire economie. Het draagt bij tot het actieplan om alle verontreiniging tot nul terug te dringen van de Europese Green Deal en tot de strategie voor duurzame chemische stoffen met de bijbehorende maatregelen ten aanzien van per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS), vaak “forever chemicals” genoemd.

Achtergrond

Het voorstel van vandaag strekt tot wijziging van de bijlagen bij de verordening betreffende persistente organische verontreinigende stoffen. Met de POP-verordening (Verordening (EU) 2019/1021 betreffende persistente organische verontreinigende stoffen) wordt uitvoering gegeven aan de internationale verplichtingen van de Europese Unie in het kader van het Verdrag van Stockholm en het VN/ECE-protocol inzake POP's.

Volgens de verordening moet afval dat POP's bevat, op milieuverantwoorde wijze worden beheerd, met minimale gevolgen voor de menselijke gezondheid en het milieu. Daarbij moeten de emissies van POP's in lucht, water en bodem tot een minimum worden beperkt, met als uiteindelijke doel deze emissies te elimineren. Ook de mate waarin deze giftige stoffen in het milieu vrijkomen moet tot een minimum worden beperkt. De resulterende secundaire grondstoffen moeten te allen tijde veilig zijn, en voor zover mogelijk vrij van toxische stoffen. Wanneer afval met POP's boven bepaalde maximumgehalten wordt verwijderd, moeten de POP's daarin worden vernietigd of onomkeerbaar worden omgezet.

Meer informatie

Voorstel tot wijziging van de bijlagen bij de verordening betreffende persistente organische verontreinigende stoffen (POP's)

Vragen en antwoorden over het voorstel

Webpagina over afval dat POP's bevat

Het afvalbeleid van de EU